Connect with us

Zanimljivosti

„Zevs mašina“: Naučnici koriste lasere za navođenje munja

Munja, jedan od najsnažnijih prirodnih događaja, oslobađa milione volti u djelićima sekunde. Njena razorna snaga može da oštetiti zgrade, preopteretiti električne mreže, izazove požar i uzrokuje smrt i povrede. Njena moć opisana je u trilogiji „Povratak u budućnost“, u kojoj je munja korišćena za punjenje vremenske mašine.
Međunarodni tim naučnika tvrdi da je uspeo da uspešno upravljao munjama koristeći lasersku tehnologiju, po prvi put tokom oluje u Švajcarskoj.

U novoj studiji objavljenoj u časopisu Nature Photonics, fizičar Aurelien Hauard, iz Laboratorije za primjenjenu optiku Francuskog nacionalnog centra za naučna istraživanja u Parizu i njegove kolege sa Univerziteta u Ženevi, opisali su prvu demonstraciju tehnologije laserskog navođenja munje do zemlje.

Oni su objasnili da je eksperiment sproveden u leto 2021. na planini Santis u sjeveroistočnoj Švajcarskoj, gdje su istraživači instalirali teravat laser sa velikom stopom ponavljanja u blizini telekomunikacionog tornja u koji grom udara oko 100 puta godišnje.

Naučnici su objasnili da je laser bio aktiviran svaki put kada je bila prognozirana olujna aktivnost na tom području između juna 2021. i septembra 2021. Oni su istakli da je toranj pogođen sa najmanje 16 munja, od kojih su četiri nastala tokom laserske aktivnosti, i da su sva četiri udarca presretnuta.

„Sve je zabilježeno sa dve odvojene kamere velike brzine. Vođenje munja laserskim filamentima potvrđeno je u tri druga slučaja interferometrijskim merenjima veoma visoke frekvencije, a broj rendgenskih rafala otkrivenih tokom vođenih događaja groma uveliko se povećao“, naglasili su naučnici.

Istraživači sa Univerziteta u Ženevi rekli su u posebnom saopštenju da je analiza podataka pokazala da takozvani Lightning Laser Rod , „za razliku od drugih lasera, radi čak i u teškim vremenskim uslovima – kao što je magla koja može zaustaviti snop – jer bukvalno probija oblake.

Autori studije su istakli da njihov rad „utire put za nove atmosferske primjene ultrakratkih lasera i predstavlja važan korak napretka u razvoju zaštite od munja.

Kao sljedeći dio eksperimenta, naučnici planiraju da dodatno povećaju visinu laserskog dejstva, produžujući domet od 10 metara za 500 metara.

Koncept upotrebe lasera za sprečavanje udara groma prvi put je predstavljen 1970-ih. Radio je u laboratorijskim uslovima, ali nikada na terenu do eksperimenta 2021, prenosi međunarodni Sputnjik.

Related Topics:

Zanimljivosti

JESTE LI MEĐU NJIMA? Ljudi koji rade u ovim profesijama NAJČEŠĆE SE RAZVODE

Istraživanje koje je objavio časopis Forbes otkrilo je da je stopa razvoda u SAD veća među parovima koji su živjeli zajedno prije braka. Većina ljudi za razvod krivi partnera. Čak 66 posto razvedenih muškaraca smatra da se druga strana trebala više potruditi da spasi brak, dok isto misli 74 posto žena.

Takođe, rizik od razvoda povećava se za 75 posto ako parovi imaju razvedene prijatelje. Oni koji se ponovno vjenčaju nakon razvoda moraju znati da se s svakim sljedećim ponovnim brakom povećava vjerovatnoća raspada braka. Čak 73 posto trećih brakova završi razvodom. Manje je vjerovatno da će se razvedeni ponovno skrasiti, pa će se tek šest posto razvedenih parova ponovno vjenčati.

Parovi koji se vjenčaju prije 32. godine imaju nižu stopu razvoda. Parovi koji se vjenčaju u dobi od 25 godina imaju pedeset posto manju vjerovatnoću da će se razvesti nego parovi koji se vjenčaju u dobi od 20 godina. Kod onih koji se vjenčaju nakon trideset druge godine, stopa razvoda raste za pet posto godišnje, prenosi Index.hr.

Što se zanimanja tiče, najčešće se razvode konobari i stjuardese, a najrjeđe matematičari, statističari, financijski radnici i fizičari.

Šri Lanka ima najmanju stopu razvoda na svijetu, a Filipini su, uz Vatikan, jedina zemlja u kojoj je razvod zabranjen.

Nastavi čitati

Zanimljivosti

OVO SIGURNO NISTE ZNALI! Kako je nastala čuvena švedska dinastija?

Osnivač dinastije Vasa bio je pripadnik švedskog plemstva. U njegovo doba došlo je do pobune protiv danskog i norveškog kralja Kristijana II., koji je vladao i nad Švedskom.

Gustav I., prvi švedski kralj iz dinastije Vasa, rođen je 12. maja 1496. godine. Ta je dinastija vladala Švedskom više od 130 godina (od 1523. do 1654. godine), a uspjela je zavladati i teritorijima današnje Poljske, Litvanije, Letonie, Estonije, Finske i Rusije (uključujući okupaciju Moskve). Jednim se dijelom period vladavine dinastije Vasa poklapalo s periodom u kojem je Švedska dosegla vrhunac svoje moći kao velika evropska sila.

Švedska je još od 14. Vijeka bila većinom pod vlašću stranih kraljeva, posebno u sklopu Kalmarske unije, koja je obuhvatala Dansku, Norvešku i Švedsku. U doba Gustava, koji je bio pripadnik švedskog plemstva, došlo je do pobune protiv danskog i norveškog kralja Kristijana II., koji je vladao i nad Švedskom (ondje je dobio nadimak Tiranin). Kralj je svrgnut, a na njegovo je mjesto došao upravo Gustav I. Vasa kao nezavisni švedski kralj. Time se Švedska osamostalila od Kalmarske unije.

Nakon dolaska na vlast, Gustav I. Vasa ostao je kraljem 37 godina, sve do svoje smrti 1560. godine. U trenutku smrti, koja ga je zatekla u Stokholmu, bio je u 65. godini. Trojica njegovih sinova kasnije su postala švedskim kraljevima, prenosi Povijest.hr.

Nastavi čitati

Zanimljivosti

JAKA SOLARNA OLUJA POGODILA ZEMLJU! Moguć poremećaj u sistemu komunikacija

Neobično jaka solarna geomagnetna oluja koja je pogodila Zemlju i koja je najjača za posljednju 21 godinu mogla bi da izazove pojavu polarne svetlosti na našoj planeti ovoga vikenda i poremeti komunikacije.

Aurora borealis u Evropi viđena je noćas južnije nego obično, navodi Gardijan – od Irske i Britanije do Češke i Nemačke.

Nacionalna uprava SAD za okeane i atmosferu (NOAA) izdala je upozorenje na jaku geomagnetnu oluju koja je pogodila Zemlju u petak popodne, satima ranije nego što se očekivalo, navodeći da je riječ o najjačoj solarnoj oluji koja je pogodila Zemlju od oktobra 2003. godine, prenosi AP.

NOAA navodi da će se efekti geomagnetne oluje osjećati tokom vikenda, a možda i sljedeće sedmice.

NOAA je upozorila operatere elektrana i svemirskih letjelica u orbiti da preduzmu mere predostrožnosti.

Solarna oluja bi mogla da izazove pojavu polarne svjetlosti čak i na jugu SAD, uključujući Alabamu i severnu Kaliforniju, ističe NOAA.

Napominje se da ova oluja predstavlja opasnost za visokonaponske dalekovode, a ne za električne vodove u domovima.

Solarna oluja bi mogla da utiče na rad satelita u orbiti što bi moglo da izazove poremećaj usluga navigacije i komunikacije na Zemlji.

Polarna svjetlost bila je vidljiva u petak duž Istočne obale i na jugu SAD, prenosi CNN.

NASA je saopštila da solarna oluja ne predstavlja ozbiljnu prijetnju za sedam astronauta koji se nalaze na Međunarodnoj svemirskoj stanici.

Ekstremna geomagnetna oluja 2003. godine dovela je do nestanka struje u Švedskoj i oštećenja transformatora u Južnoj Africi.

Usljed jake solarne oluje koja je prouzrokovala snažnu erupciju iz sunčevih pega, polarna svjetlost “aurora borealis” se sinoć mogla videti i na području Balkana.

Iako je polarna svjetlost fenomen koji se povezuje sa sjeverom Evrope, sinoć je obasjala nebo i iznad Bosne i Hercegovine, kao i Hrvatske, prenose regionalni mediji, a mogla se vidjeti i u sjevernim dijelovima Srbije.

Nastavi čitati

Aktuelno