Premijer Velike Britanije Kir Starmer i predsjednik Francuske Emanuel Makron održali su danas onlajn sastanak Koalicije voljnih, kojem je prisustvovao i predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski i istakli jednoglasnu podršku Ukrajini tokom zimskog perioda i zajedničku posvećenost pravednom i trajnom miru, navedeno je u saoštenju kabineta Zelenskog.

Prema saopštenju, lideri Koalicije voljnih su pohvalili Zelenskog zbog zalaganja za potpuno i bezuslovno primirje, dok su istakli da je predsjednik Rusije Vladimir Putin odbacio prijedlog i pojačao napade na civile i infrastrukturu u Ukrajini.

Starmer i Makron su podržali stav Sjedinjenih Američkih Država da bi trenutna linija kontakta trebalo da bude polazna tačka za pregovore i ponovo potvrdili punu podršku suverenitetu i teritorijalnom integritetu Ukrajine.

Lideri su se saglasili da pojačaju ekonomski pritisak na Rusiju, uključujući eliminisanje ruske nafte i gasa sa svjetskog tržišta i sprečavanje trgovine tim resursima kroz treće zemlje.

Takođe su podržali mjere za kontrolu “sjenke flota” i produbljivanje koordinacije u toj oblasti.

Koalicija je izrazila spremnost da zadovolji hitne finansijske potrebe Ukrajine za 2026. i 2027, razmatrajući i korišćenje zamrznute suverene imovine Ruske Federacije.

Lideri su naglasili da će bilateralna vojna podrška Ukrajini ostati nepromijenjena.

Takođe su osudili ruske napade na ukrajinsku energetsku infrastrukturu, najavljujući hitnu pomoć za obnovu i jačanje energetske otpornosti, uključujući protivvazdušnu odbranu.

Lideri su potvrdili i planove za raspoređivanje multinacionalnih snaga u Ukrajini po prestanku neprijateljstava, kako bi se osigurala bezbjednost vazdušnog i pomorskog prostora i pomoglo u obnavljanju odbrambenih kapaciteta zemlje.

Saveznici navode da su spremni da ciljaju ne samo ruske kompanije direktno, već i entitete u trećim zemljama koje pomažu u transportu ili preradi ruskih energenata. Na primjer, kod britanskih novih sankcija spomenuto je da se prate i “kompanije u trećim zemljama koje nastavljaju da olakšavaju da ruska nafta dospije na globalno tržište”.

Izvjestan izvještaj navodi da među najvećim kupcima ruske nafte trenutno spadaju Kina, Indija i Turska.

Dakle, “treće zemlje” bi mogle uključivati upravo one države koje nisu primarno zapadne sankcionisane zemlje, ali kroz čiji sistem – bilo refiniranje, transport, ili preprodaju – ruski energenti dolaze na globalno tržište.

Iako u izjavama nije naveden iscrpan spisak imena zemalja koje će biti ciljani, na osnovu podataka i izvještaja možemo identifikovati najvjerovatnije kandidate:

Kina (ako ne bude saradnje u zaustavljanju ruskog izvoza) – velikog uvoznika ruske energije.

Indija – takođe veliki uvoznik ruske nafte.

Turska – navodno i kao tranzit ili refiniranje ruske nafte.

Moguće i neke zemlje Bliskog istoka ili jugoistočne Azije koje služe kao prerađivački centri ili tranzitne tačke.

Svaka država koja omogućava transport ruske nafte kroz brodove, luke, servisiranje tankera, osiguranje – bilo direktno ili posredno, prenosi Telegraf.rs.

Venecuelanski predsjednik Nikolas Maduro optužio je SAD da izmišljaju novi rat nakon što je Vašington poslao svoj najveći ratni brod na Karibe.

Nosač aviona Džerald R. Ford, koji je posljednjih nekoliko dana bio u Splitu, može da nosi do 90 aviona, a njegovo raspoređivanje značajno povećava već veliko vojno prisustvo SAD u tom području, javlja BBC.

Američke snage su od početka septembra izvele 10 vazdušnih udara na brodove u Karipskom moru u okviru “rata protiv narko-kartela”.

Američki predsjednik Donald Tramp optužio je Madura da je na čelu narko-kartela. Vašington ne priznaje Madura kao legitimnog predsjednika, nakon što je opozicija proglasila izbore 2024. godine nelegitimnim.

Venecuela igra relativno malu ulogu u trgovini drogom u regionu, navodi BBC. Pentagon je u petak objavio da će nosač aviona Džerald R. Ford biti raspoređen u zonu odgovornosti Južne komande SAD, koja obuhvata Centralnu i Južnu Ameriku, kao i Karibe.

Dodatne snage će ojačati “postojeće kapacitete za prekid trgovine drogom i razgradnju i demontažu transnacionalnih kriminalnih organizacija”, rekao je portparol Šon Parnel.

Raspoređivanje nosača aviona obezbijedilo bi resurse za početak izvođenja udara na kopnu, prenio je BBC. Tramp je više puta pomenuo mogućnost kopnene akcije američkih snaga na tlu Venecuele.

“Svakako sada razmatramo kopnene udare jer more imamo pod veoma jakom kontrolom”, rekao je ove nedjelje. SAD su takođe povećale broj svojih aviona u tom području. Vojni analitičari ističu da presretanje droge na moru ne zahtijeva tako velike snage kao trenutne američke snage, prenosi “b92”.

Nivo svjetskih mora raste. Čitavi gradovi će potonuti. Malo ko će biti bezbjedan, upozorava najnovija studija. Porast nivoa mora više nije daleka prijetnja – već aktivno ugrožava milione ljudi i ključnu infrastrukturu u priobalnim područjima Globalnog juga. Nova, sveobuhvatna studija sada precizno prikazuje, zgradu po zgradu, razmjere te opasnosti.

„Svi ćemo biti pogođeni klimatskim promjenama i porastom nivoa mora, bilo da živimo pored okeana ili ne“, kaže Erik Galbrejt, istraživač sa kanadskog Univerziteta McGill i koautor studije, u članku objavljenom na sajtu univerziteta.

Istraživanje koje otkriva razmjere opasnosti

Studija se fokusirala na Afriku, Jugoistočnu Aziju, kao i Srednju i Južnu Ameriku, koristeći snimke visoke rezolucije sa satelita, podatke o zgradama i napredne metode mašinskog učenja da bi utvrdila koje su strukture najugroženije.

Oko 750 miliona ljudi — odnosno oko desetina svjetske populacije — živi u pojasu do pet kilometara od obale. To znači da čak i umjereno povećanje nivoa mora može izazvati katastrofalne posljedice.

Tri scenarija potapanja

Studija, objavljena u časopisu npj Urban Sustainability, analizirala je 840 miliona zgrada pod tri moguća scenarija porasta nivoa mora:

0,5 metara

5 metara

20 metara

Porast od pola metra doveo bi do poplava oko 3 miliona zgrada.
Porast od 5 metara potopio bi 45 miliona zgrada i uništio preko 80% građevina u nekim državama.
Scenarij od 20 metara ugrozio bi više od 130 miliona zgrada.

Autori naglašavaju da erozija i talasi tokom oluja nisu uračunati, što znači da su ovi brojevi vjerovatno minimalni.

Globalne posljedice i infrastruktura

„Svi zavisimo od robe, hrane i goriva koje prolazi kroz luke i priobalnu infrastrukturu izloženu porastu nivoa mora. Poremećaj te ključne infrastrukture mogao bi da izazove haos u globalnoj ekonomiji i lancima snabdijevanja hranom“, dodaje Galbrejt.

Nema povratka – ali ima vremena za prilagođavanje

Porast nivoa mora je spor, ali nezaustavljiv rezultat globalnog zagrijavanja, koji već utiče na priobalne zajednice i nastaviće to da čini stotinama godina, kaže geofizičarka Natalija Gomez, takođe sa Univerziteta McGill.

Ekolog Džef Kardil dodaje da su neke priobalne zemlje mnogo izloženije od drugih, zavisno od oblika obale i lokacije građevina.

Interaktivne mape sada pomažu urbanistima da zaštite postojeću infrastrukturu i planiraju buduće projekte. Kako nivo mora globalno raste brzinom od 4,5 milimetara godišnje, strategije prilagođavanja postaju nužnost.

„Ne možemo izbjeći barem umjeren porast nivoa mora. Što prije priobalne zajednice počnu da planiraju, veće su šanse da opstanu“, kaže Maja Vilard-Stepan, stručnjakinja za zaštitu životne sredine sa Univerziteta Viktorija i glavna autorka studije, prenosi “Telegraf”.