Connect with us

Region

Kako će se rasplet kosovske krize odraziti na zapadni Balkan

Namjera EU i SAD da se u narednih nekoliko mjeseci trajno i održivo riješi kosovsko pitanje koje decenijama opterećuje ne samo odnose Srba i Albanaca, već i između ostalih naroda u regionu, dovešće do smirivanja napetosti na cijelom zapadnom Balkanu.

Naime, predstavnici SAD, EU, Njemačke, Francuske i Italije su poručili Aleksandru Vučiću, predsjedniku Srbije, da će ako pristane na kompromisno rješenje u vezi s Kosovom Srbija moći da računa na finansijsku pomoć Zapada, a to će onda značiti i ubrzani put cijelog regiona u EU. Iako kompromis ne predviđa priznanje Kosova niti obavezu Srbije da podrži ulazak Kosova u Ujedinjene nacije, Vučić je rekao da je rješenje nepovoljno za Srbiju jer se traži da se ne protivi kosovskom ulasku u UN. On je rekao da su se nakon napada Rusije na Ukrajinu promijenile geopolitičke okolnosti na štetu Srbije i zemalja koje nisu uvele sankcije Rusiji i da to znači da je francusko-njemački prijedlog praktično nametnut Srbiji kao novi pregovarački okvir jer su ga prihvatile sve zemlje EU, uključujući i one koje nisu priznale Kosovo.

Iz ovog Vučićevog izlaganja se može zaključiti da su prije 24. februara ove godine okolnosti bile povoljnije za Srbiju, što se i vidjelo prvo iz prijedloga o razmjeni teritorija između Srbije i Kosova koji su predložile Sjedinjene Američke Države, a koji je odbijen od strane Njemačke, ali je nakon toga Njemačka bila spremna zajedno sa SAD da radi na povoljnijem rješenju za srpsku stranu.

Ipak, činjenica da Albanci izazivaju incidente i pucaju na srpsko stanovništvo na Kosovu dovodi do zaključka da njima ne odgovara rješenje koje je predložio Zapad, jer ih prisiljava da formiraju zajednicu srpskih opština i zagarantuju najviša prava za srpsku zajednicu i njihovu istorijsko-kulturnu baštinu na Kosovu.

Gabrijel Eskobar, specijalni američki izaslanik za zapadni Balkan, je nedavno rekao da će zajednica biti formirana, sa ili bez Albina Kurtija, kosovskog premijera, koji odbija njeno formiranje. U javnosti se malo zna da je u Vašingtonu nedavno boravila kompletna kosovska opozicija, što se može tumačiti kao poruka SAD Kurtiju šta bi se moglo desiti ako ne bude kooperativan.

Americi se žuri da se region integriše jer ne želi da se etablira Rusija, koju SAD doživljavaju kao geopolitičkog rivala. Vjeruje se, takođe, da će SAD uticati na Brisel da se ubrza prijem zemalja regiona u EU na isti način na koji su SAD izvršile pritisak da se u EU prime Rumunija, Bugarska i Hrvatska, kako bi se u njima smanjio ruski uticaj, a povećao uticaj Zapada.

Bojan Klačar, izvršni direktor CESID-a, kaže za “Nezavisne” da bi sporazum kojim bi bile zadovoljne obje strane pozitivno uticao na stabilnost regiona te da bi to ubrzalo i evropske integracije. On takođe smatra da bi on mogao dovesti do smanjenja uticaja Rusije u Srbiji, pa i u cijelom regionu. U tom slučaju bi, kako on ističe, RS mogla ostati jedini direktni saveznik Rusije u regionu.

“Otvorena podrška Putinu nije strateški dobra pozicija ako Srbija napravi dogovor sa Zapadom i ako se čitav evropski put zapadnog Balkana ubrza”, rekao je on i dodao da vjeruje da će Milorad Dodik, predsjednik RS, kao iskusan političar prepoznati tu opasnost.

S druge strane Miloš Šolaja, profesor na Fakultetu političkih nauka u Banjaluci, pak smatra da ovaj prijedlog neće riješiti kosovsku krizu i da se radi samo o kupovini vremena od strane Zapada.

“EU nema rješenje i zato smatram da se samo kupuje vrijeme. Međunarodna zajednica je više zbunjena činjenicom da je podržavala Albance na Kosovu, a više nema uticaj na njih i mislim da se sad samo pokušava zavrtjeti još jedan krug pregovora”, ističe on. Što se tiče BiH i regiona, on smatra da će region ostati nestabilan i da ni u narednom periodu neće biti središte pažnje međunarodne zajednice koja je, kako je istakao, preokupirana rusko-ukrajinskim konfliktom.

“Mislim da je EU ovim kandidaturama za članstvo kupila neko vrijeme da ne mora intenzivno da se bavi proširenjem”, kaže on za “Nezavisne”.

Zoran Milovanović, srpski diplomata u penziji, kaže za “Nezavisne” da Srbija ovim sporazumom pod pokroviteljstvom SAD sprečava napore ka centralizaciji BiH, odnosno vodi ka očuvanju RS. On smatra da je Ukrajina podigla ulog regiona pa je zbog toga zaokruženje ovog regiona u zapadnu sferu uticaja za njih postao prioritet.

“Očigledno je da je američki interes da se obnovi dijalog Beograda i Prištine i da se rešava kosovsko pitanje. Verovatno Amerikanci polaze od toga da ako bi to rešili – da bi onda lakše mogli da utiču i na rasplet u BiH”, smatra on.

Related Topics:

Region

VATRENA STIHIJA u Crnoj Gori: Požari ne jenjavaju, stiže pomoć iz Srbije

Požari bukte širom Crne Gore, u naselju Piperi kod Podgorice vatrogasci brane kuće, očekuje se da danas u pomoć stigne helikopter iz Srbije, a zatražena je i pomoć od EU.

Generalni direktor Direktorata za zaštitu i spasavanje MUP-a Crne Gore Miodrag Bešović rekao je da su tražili pomoć preko Mehanizma civilne zaštite EU i da čekaju odgovor.

“Imaju dva helikoptera u Albaniji, čekamo odgovor da li će ih preusmjeriti kod nas. Pokrenuli smo i bilaterlani sporazum i iz Srbije bi trebalo za nekih dva sata da dođe njihov helikopeter `kamp` sa pet tona nosivosti”, naveo je Bešović.
On je istakao da je situacija u naselju Piperi veoma komplikovana, neki objekti su tu već izgorjeli, ali su odbranjene kuće.

“Kod jedne je vatra zahvatila krov, ali smo uspjeli da je sačuvamo. Tu je i naše robot vozilo, gasimo i branimo objekte”, istakao je Bešović.

On je naveo da je na veoma raširenom području više požarnih tačaka, da su tu već angažovani avion i helikopter iz vazduha, a sa zemlje vatrogasci.

Iznad Čanja i Buljarice situacija se malo stabilizovala, ali gori u drugim djelovima Crne Gore, u Kučima, iznad Vrbice, kao i na sjeveru.
“Vatrogasci su na terenu, plan je da jedan od vazduhoplova preusmjerimo u Kuče”, naveo je Bešović.

Nastavi čitati

Region

Srbija povećala rezerve – sada ima VIŠE OD 50 TONA ZLATA

Narodna banka Srbije /NBS/ saopštila je da su devizne rezerve povećane za 931,1 milion evra i da na kraju jula iznose 28,3 milijarde evra, dok rezerve zlata iznose rekordnih 50.788 kilograma.

Prema saopštenju NBS, ovaj iznos deviznih rezervi obezbjeđuje pokrivenost novčane mase M1 od 165 odsto i oko sedam mjeseci uvoza robe i usluga, što je više nego dvostruko iznad standarda kojim se utvrđuje adekvatan nivo pokrivenosti uvoza robe i usluga deviznim rezervama.

Prilivi u devizne rezerve u julu ostvareni su po osnovu intervencija NBS na domaćem deviznom tržištu u iznosu od 680 miliona evra, kao i po osnovu upravljanja deviznim rezervama, donacija i po drugim osnovima u neto iznosu od 50,6 miliona evra. Odlivi iz deviznih rezervi realizovani su po osnovu neto razduženja države na ime deviznih kredita, hartija od vrijednosti i plaćanja drugih deviznih obaveza u ukupnom iznosu od 81,5 miliona evra, kao i po drugim osnovima u neto iznosu od 49 miliona evra.

Rezerve zlata Srbije su na kraju jula iznosile rekordnih 50.788,8 kilograma i imale su vrijednost od 4,7 milijardi evra, što je činilo 16,6 odsto bruto deviznih rezervi.

Tokom jula zlatne rezerve povećane su za 476,8 kilograma, u potpunosti kupovinom zlatnih poluga na domaćem tržištu od kompanije “Srbija Ciđin koper”. Od početka godine do kraja jula zlatne rezerve Srbije su povećane za 2.639,1 kilogram, dok je njihova vrijednost povećana za 826,2 miliona evra.

U julu vrijednost dinara prema evru gotovo je nepromjenjena, dok je posmatrano od početka godine, dinar nominalno oslabio prema evru za 0,1 posto, navodi se u saopštenju NBS.

Nastavi čitati

Region

PETKOVIĆ JASAN “Pucnjava na srpske mladiće sistemsko zastrašivanje Srba”

Direktor Kancelarije za KiM Petar Petković najoštrije je osudio sinoć, kako je rekao, ekstremni čin nasilja uz pucnjavu automatskog oružja za kojim je “Kurtijeva policija” juče kod Leposavića posegnula prilikom legitimisanja srpskih mladića, koji su se vraćali sa izleta.

Petković je u saopštenju ocenio da je ovim nasiljem još jednom na najeklatantniji način potvrđeno da snage koje je Priština rasporedila na severu Kosova i Metohije nisu tamo da bi se starale o redu i miru, već da bi tlačile, zastrašivale i sprovodile teror.

“Otvaranje vatre iz automatskog oružja na golorukog srpskog mladića pukom srećom je prošlo bez tragičnih posledica, ali je tragično to što se ovaj akt brutalnosti, nezamisliv bilo gde u mirnodopskim uslovima, dogodio u prisustvu patrole Kfora, i što nasilnik u policijskoj uniformi nije istoga trenutka razoružan i uhapšen”, naveo je Petković.

Prema njegovim rečima, ovaj sramni čin deo je sistematskog nasilja i zastrašivanja neselektivo usmerenog protiv čitave srpske zajednice na severu Kosova i Metohije, a cilj je, u to nema nikakve sumnje, izazivanje panike i iseljavanja Srba iz naše južne pokrajine.

Poručuje da međunarodna zajednica i njene misije i predstavnici na terenu moraju konačno da izvuku glavu iz peska, i da prestanu da tolerišu ili ćutke odobravaju nasilje protiv srpskog naroda, jer posledice mogu biti nesagledive.

Zaključio je da je politika Aljbina Kurtija najveća pretnja miru i stabilnosti u regionu, i, iako svi to bez sumnje shvataju, još nema konkretnih koraka kojima bi njegovo delovanje protiv mira bilo sankcionisano na delotvoran način od strane međunarodne zajednice.

U selu Vuča kod Leposavića juče je tzv. kosovska policija privela jednog mladića srpske nacionalnosti, dok je za drugim mladićem koji je pobegao, tzv. kosovska policija pucala.

On se u međuvremenu javio u policijsku stanicu.

Nastavi čitati

Aktuelno