Connect with us

Svijet

“NEKADA JE SVE VRVILO OD ŽIVOTA”: Naučnici otkrili čitav IZGUBLJENI SVIJET ispod leda Antarktika

Antarktik nije uvijek bio pusta zemlja leda i snijega, najjužniji Zemljin kontinent nekad je bio dom rijekama i šumama koje su vrvile od života.

Naučnici sada, pomoću satelitskih opservacija i radarima koji prolaze kroz led, konačno dobijaju uvid u izgubljeni svijet Antarktika o kojem, kako kažu, znamo manje nego o površini Marsa.

Prošle nedjelje su istraživači rekli da su ispod ledenog pokrivača kontinenta otkrili ogroman drevni pejsaž, pun dolina i grebena, koji su očigledno oblikovale rijeke prije nego što ih je davno progutao glacijalni period, poznatiji kao ledeno doba.

Ovaj pejsaž, smješten u regionu Vilks lend na istoku Antarktika na granici sa Indijskim okeanom, prekriva površinu otprilike veličine Belgije ili Merilenda, piše Rojters. Istraživači su rekli da djeluje da je star najmanje 14 miliona godina, a možda više od 34, kad je Antarktik ušao u period dubokog zamrzavanja.

Ovaj pejsaž je kao slika pejsaža iz prošlosti – rekao je Stjuart Džejmison, profesor glaciologije Univerziteta Daram i koautor studije objavljene u “Prirodi komunikacije”.

“Teško je znati kako je ovaj izgubljeni svijet možda izgledao prije nego što je došao led, ali je sigurno da je tada bio topliji. Zavisno od toga koliko daleko idete u prošlost, možda ste imali klimu koja se kretala bilo gdje oko one današnje Patagonije do nečeg bliže tropskoj. Drevni polen palmi je otkriven sa Antarktika, nedaleko od obale od našeg mjesta istraživanja”, rekao je on.

Okolina vjerovatno bila nastanjena divljim životinjama
Takva okolina, kako je istakao, vjerovatno je bila nastanjena divljim životinjama, iako je fosilni zapis u regionu previše nepotpun da bi ukazao na to koje su zvijeri tu možda živjele. Led iznad drevnog pejsaža debeo je oko 2,2-3 kilometra, prema koautoru studije Nilu Rosu, profesoru polarnih nauka i geofizike okoline Univerziteta Njukasl.

Istraživači su rekli da je zemlja ispod ovog leda manje poznata čak i od površine Marsa.

Istakli su da bi jedini način da se otključaju njegove misterije bilo da se buši kroz led i dođe do uzoraka jezgra sedimenta koji su ispod. To bi moglo da obezbijedi dokaze koji otkrivaju drevnu floru i faunu, kao što je urađeno sa uzorcima sa Grenlanda starih oko dva miliona godina.

Pejsaž se dugo formirao rijekama, tektonikom i glacijacijom.

Nova studija koristila je satelitsko posmatranje ledene površine, koja je na nekim mjestima pratila konture zakopanog pejsaža, te podatke sa radara koji prodire kroz led iz aviona koji je preletio lokaciju. Neke prethodne studije su na sličan način otkrila drevne pejsaže ispod antarktičkog leda, uključujući planine i visoravni, iako je pejsaž otkriven u novom istraživanju prvo ove vrste.

Pejsaž je modifikovan različitim procesima koji su bili pod uticajem rijeka, tektonike i glacijacije tokom veoma dugog geološkog perioda – istakao je Ros.

Neposredno prije 34 miliona godina, antarktički pejsaž i flora vjerovatno su podsjećali na današnje prašume Tasmanije, Novog Zelanda i južnoameričkog regiona Patagonije, rekao je Ros.

Dio superkontinenta Gondvana
Antarktik je nekad bio dio superkontinenta Gondvana koji je takođe obuhvatao današnju Afriku, Južnu Ameriku, Australiju, indijski potkontinent i Arapsko poluostrvo, ali se na kraju odvojio i izolovao u geološkom procesu tektonike ploča.

Istraživači misle da su, kad je klima na Antarktiku bila toplija, rijeke tekle preko novootkrivenog pejsaža ka kontinentalnoj obali koja je stvorena odvajanjem ostalih kopnenih masa. Kad se klima ohladila, kako je rekao Džejmison, neki mali glečeri su se formirali na brdima pored tih rijeka, sa dolinama koje su se produbile usred glacijalne erozije.

“Tada se klima znatno ohladila i porastao je ledeni pokrivač koji je prekrio čitavi kontinent, preplavivši sve glečere koji su postojali ranije. Kad došlo do tog porasta leda, uslovi između podnožja leda i pejsaža promijenili su se i postali veoma hladni – na taj način više nije bilo moguće erodirati naš pejsaž. Umjesto toga, on je sačuvan, vjerovatno na 34 miliona godina”, rekao je Džejmison.

Related Topics:

Svijet

KATASTROFA NEVIĐENIH RAZMJERA: Italiju guta vatra, stotine vatrogasaca nemoćni pred stihijom

Šumski požar koji je izbio iznad mjesta Prato alo Stelvio u dolini Venosta i dalje nije pod kontrolom, a vatra je do sada zahvatila oko 100 hektara šume, saopštile su lokalne vlasti.

Na terenu je od juče angažovano više od 400 vatrogasaca.

Gašenje dodatno otežava dopremanje vode koja mora da bude transportovana sa udaljenih lokacija.

U gašenju učestvuje i pet vatrogasnih helikoptera, koji su jutros nastavili operacije iz vazduha.

Zbog gustog oblaka dima, nadležni su izdali upozorenje stanovnicima naselja Stelvio, Trafoi i Prato alo Stelvio.

Građanima se savjetuje da drže zatvorene prozore i vrata i isključe ventilacione sisteme.

Nastavi čitati

Svijet

PAD HELIKOPTERA UZEO CIJELU PORODICU: Poginuo direktor “Siemensa”, supruga i troje djece (VIDEO)

Popodnevni izlet porodice španskih turista iznad maglovite obale Menhetna pretvorio se u tragediju, kada se helikopter u kojem su se nalazili srušio u rijeku kod obale Nju Dersija, pri čemu je poginula cijela porodica i pilot.

Svemu su svjedočili prolaznici koji su vidjeli kako helikopter pada iz zraka i udarajući o vodu okreće se naopako, dok su dijelovi letjelice padali u rijeku.

Gradonačelnik Njujorka Erik Adams rekao je da je porodica bila iz Španije. Agustín Escobar, njegova supruga Merce Camprubí Montal i njihova djeca stara 4, 5 i 11 godina, identifikovani su kao žrtve nesreće, zajedno s 36-godišnjim pilotom, potvrdili su policijski izvori za ABC News. Agustín Escobar bio je direktor Siemensa, piše Index.hr.

Kako je izjavila povjerenica njujorške policije Džesika Tič, hitna službaprimila je poziv u 15:17 – prijavljen je pad helikoptera u rijeku Hudson blizu Pier A Parka u Hobokenu, uz obalu Nju Dersija. Po dolasku, policija je iz vode izvukla četiri osobe, a vatrogasci još dvije.

Četvoro ljudi proglašeno je mrtvima na mjestu nesreće, a dvoje je prevezeno u bolnicu, rekla je Tič.

Gradonačelnik Džersi Sitija Steven Fulop izjavio je da je u bolnicu prevezeno dvoje djece, međutim ljekari ih nisu uspjeli spasiti te su i oni proglašeni mrtvima.

Tehnički podaci o helikopteru i letu

Prema podacima FlightRadar24, riječ je o helikopteru Bell 206L-4 LongRanger IV, izgrađenom 2004., s certifikatom plovidbenosti iz 2016. koji vrijedi do 2029., pokazuju podaci FAA-a. Informacije o pilotu nisu dostupne, rekao je Adams.

Helikopter je poletio iz helidroma u Donjem Menhetnu u 14:59, krenuo na jug, pa skrenuo na sjever uzduž obale Menhetna i rijeke Hadson. U 15:08 došao je do mosta Džordž Vašington, zatim se okrenuo i letio uz obalu Nju Džersija, gdje je ubrzo izgubio kontrolu, rekla je Tič.

U trenutku udara u vodu, helikopter je, prema svemu sudeći, bio naopako okrenut, a kabina je bila vidljiva iz vode. Postoje izvještaji da se helikopter zaustavio u vazduhu, a dijelovi su se počeli odvajati – što se poklapa s pozivima prema 911, rekla je Tič.

Savezna uprava za vazduhoplovstvo (FAA) i Nacionalna uprava za bezbednost saobraćaja (NTSB) pokrenule su zajedničku istragu. NTSB vodi glavni dio istrage.

Helikopter se nalazio u posebnoj vazdušnoj zoni iznad Njujorka, gdje nema aktivne kontrole leta, rekao je ministar Sean Duffy.

Nekoliko minuta prije ulaska u tu zonu, kontrolu je obavljala kontrola leta aerodroma LaGuardia.

Tokom istrage analizirat će se sva dokumentacija o stanju helikoptera.

Saučešća i reakcije

Aktuelni predsjednik SAD Donald Tramp izrazio je saučešće putem Truth Sociala, poručivši: “Bog blagoslovio porodice i prijatelje žrtava.”
“Jedino što vam mogu reći jest da smo shrvani”, rekao je Michael Roth, direktor kompanije New York Helicopter Charter, koja je vlasnik helikoptera.

“Otac sam, djed, i moja supruga plače bez prestanka od popodne”, dodao je.

Na pitanje o tehničkom stanju helikoptera, rekao je da je za to zadužen direktor održavanja, koji je odbio komentirati.

Španski premijer Pedro Sančez nesreću je nazvao “nezamislivom tragedijom” u objavi na platformi X.

“Sve moje misli su uz porodice i prijatelje žrtava u ovom trenutku”, napisao je.

Nastavi čitati

Svijet

ORBAN ZATVORIO GRANICE “Mađarska ne isključuje biološki napad”

Mađarska je prošlog mjeseca prijavila prvi slučaj slinavke i šapa u više od 50 godina.

Mađarska je sugerisala da je “biološki napad” mogući izvor prve pojave slinavke i šapa u zemlji u više od pola vijeka, što je dovelo do zatvaranja granica i masovnog klanja stoke na sjeverozapadu zemlje.
Mađarska je prošlog mjeseca prijavila prvi slučaj slinavke i šapa u više od 50 godina na stočnoj farmi na sjeverozapadu zemlje u blizini granice sa Austrijom i Slovačkom, saopštila je Svetska organizacija za zdravlje životinja, pozivajući se na mađarske vlasti.

Hiljade goveda je moralo da bude usmrćeno dok zemlja pokušava da obuzda širenje zaraze, a Austrija i Slovačka su zatvorile desetine graničnih prelaza nakon što se bolest pojavila u južnom dijelu Slovačke.
“U ovoj fazi možemo reći da ne možemo isključiti da virus nije prirodnog porekla, možda imamo posla sa vještački stvorenim virusom”, rekao je šef kabineta premijera Viktora Orbana, Gergelj Guljas, na brifingu za novinare.

Odgovarajući na pitanje, Guljas je rekao da ne može isključiti da je izbijanje virusa rezultat biološkog napada, bez davanja informacija o tome ko bi mogao biti odgovoran.

On je rekao i da se sumnja zasniva na usmenim informacijama dobijenim iz strane laboratorije i da njihovi nalazi još nisu u potpunosti dokazani i dokumentovani. Stočni fond Mađarske iznosio je 861.000 grla na osnovu decembarskog popisa stoke, što znači da se se promijenio u odnosu na godinu dana ranije. To je činilo 1,2 odsto ukupnog stočnog fonda Evropske unije, prema zvaničnoj statistici.

Bolest slinavke i šapa ne predstavlja opasnost za ljude, ali kod kopitara kao što su goveda, svinje, ovce i koze izaziva groznicu i mjehuriće u ustima, a širenje zaraze često dovodi do ograničenja trgovine. Guljas je rekao novinarima da nije otkriveno novo širenje zaraze, a vlasti kontinuirano uzimaju uzorke.

Nastavi čitati

Aktuelno