Connect with us

Društvo

TREBALO JE SAMO MINUT I PO! Svi detalji RASPADA energetske mreže u BiH!

Potpuni raspad elektroenergetskog sistema BiH i priobalnog dijela Hrvatske desio se za samo 60 do 90 sekundi, a da bi ovakve i slične situacije bile spriječene prijeko je potrebno ulagati u prenosnu mrežu.

Kazali su ovo “Glasu Srpske” u Nezavisnom operater sistemu (NOS) BiH povodom iznenadnog nestanka struje, koji se u petak dogodio u zemljama zapadnog Balkana, ali i decidno pojasnili šta se sve dešavalo u regionu, odnosno odakle je havarija na elektromreži krenula.

– Prema prvim preliminarnim analizama koje su prezentovane na telekonferenciji u organizaciji Evropske asocijacije operatera prenosnih sistema za električnu energiju, raspad je krenuo u 12.20 časova u elektroprenosnoj mreži Albanije ispadom interkonektivnog dalekovoda 400 kV Zemlak (Albanija) – Kardia (Grčka). Iako je ovom ispadu prethodio ispad dalekovoda 400 kV Podgorica dva – Ribarevina u Crnoj Gori, prenosna mreža Crne Gore i susjednih sistema je bila u pogonu sa normalnim pogonskim parametrima – navode u NOS-u.

Naglašavaju da je, nakon ispada pomenutog dalekovoda Zemlak – Kardia došlo do kaskadnih ispada 400 kV, 220 kV i 110 kV dalekovoda u Albaniji nakon čega se incident prenio u elektroenergetski sistem Crne Gore, uzrokujući ispad 220 kV dalekovoda Mojkovac – Podgorica jedan.

– Na ovaj način prenosni sistem Crne Gore je ostao vezan na elektroenergetski sistem BiH uz injektiranje snage od 400 MNj istosmjernim kablom iz Crne Gore ka Italiji. Međutim usljed prekomjernih tokova električne energije od sjeveroistočnog dijela BiH ka jugu, došlo je do naponskog kolapsa i kaskadnog ispada svih interkonektivnih vodova između BiH i Crne Gore u 12.22 časa, što dalje uzrokuje potpuni raspad elektroenergetskog sistema BiH i priobalnog dijela Hrvatske koji se dogodio u narednih 60 do 90 sekundi – naglašavaju u NOS-u .

S obzirom na to da je elektroenergetski sistem BiH, podsjećaju u NOS-u, sastavni dio jedinstvenog prenosnog sistema kontinentalne Evrope, ovakav epilog događanja u BiH i dijelu Hrvatske je bio neminovan i bez mogućnosti sprečavanja eskalacije imajući u vidu količinu energije koja se u tom trenutku prenosila preko BiH i brzinu kaskadnih ispada u regiji.

– S ciljem boljeg razumijevanja situacije napomenućemo da prenosna moć 400 kV dalekovoda iznosi 1.300 MNj, a u trenutku raspada sistem za nadzor prenosne mreže BiH u dispečerskom centru NOS-a BiH-a bilježi tokove snage i do 2.250 MNj po pojedinim 400 kV dalekovodima – navode u NOS-u.

Napominju da za razliku od 20. juna ove godine, kada se desila slična situacija sa znatno manjim tranzitnim tokovima struje preko BiH, gdje je pravovremenom reakcijom operativnog osoblja dispečerskog centra NOS-a spriječen raspad elektroenergetskog sistema BiH, događaj od samo dan kasnije, odnosno od petka, zbog svog intenziteta i brzine eskalacije bio je u potpunosti van operativne kontrole dispečerskog centra i mogućnosti sprečavanja.

Navode i da bi ovakve i slične situacije bile spriječene od izuzetne je važnosti da elektroenergetski sistem BiH bude ojačan prijeko potrebnim investiranjem u prenosnu mrežu.

– Zbog zastarjelosti i promjene ustaljenih obrazaca rada elektroenergetskih sistema, odnosno integracija obnovljivih izvora energije, prenosna mreža ne može adekvatno da odgovori na sve izazove – kazao je “Glasu Srpske” direktor NOS-a Nemanja Pandurević.

Analiza

Iz NOS-a navode da će detaljna analiza u skladu sa ustaljenom praksom Evropske asocijacije operatora prenosnih sistema za električnu energiju događaja koji se dogodio u petak biti rađena u narednim sedmicama.

– Javnost će o detaljima te analize biti pravovremeno obaviještena, a ono što se sa sigurnošću može potvrditi jeste da su događanja u elektroenergetskom sistemu BiH posljedica regionalnih energetskih incidenata – naveli su u NOS-u.

Related Topics:

Društvo

SLOVENCI TRAŽE PARE, RiTE „UGLJEVIK” NEMA RJEŠENJE! Idu u emisiju akcija od 27,5 miliona KM

Rudnik i termoelektrana „Ugljevik“ nema para da plati dospjele obaveze prema slovenačkom „Elektrogospodarstvu“ zbog čega ide u emisiju akcija od 27,5 miliona KM koje bi trebalo da kupi Matično preduzeće „Elektroprivrede RS“.

Prijedlog odluke o emisiji akcija biće razmatran na Skupština akcionara zakazanoj za 16. oktobar.

Iz prijedloga se već vidi da će odluka dobiti zeleno svjetlo te da će Matično preduzeće kao većinski akcionar kupiti akcije u iznosu od oko 20 miliona koliko trenutno i iznosi dospjeli dug prema Slovencima.

Takođe, vidljivo je da će biti potrebna još jedna emisija od 20 miliona kako bi se izmirile obaveze prema Slovencima za ovu godinu, s obzirom na to da krajem godine na naplatu dospijevaju još dvije rate.

Podsjećamo, RiTE „Ugljevik“ je arbitražnom odlukom suda u Beogradu polovinom 2023. godine obavezana da slovenačkom „Elektrogospodarstvu“ plati 67 miliona evra i isto toliko kamata za neisporučenu struju od 2011. do početka 2022. godine te da im sve dok radi isporučuje trećinu proizvedene struje.

U međuvremenu je donesena i dopuna arbitražne odluke kojom je RiTE obavezana da Slovencima plati još 62 miliona evra za neisporučenu struju od 2022. do 2024. godine.

Početkom 2024. godine potpisani su ugovori sa Slovencima o isporuci električne energije i vraćanju glavnice od 67 miliona evra, dok je krajem te godine potpisan i ugovor o izmirenju duga po po osnovu neisporučene električne energije od 2022. do početka 2024. godine u iznosu od 62 miliona evra.

Ostalo je neriješeno pitanje kamata od 67 miliona evra i arbitraža pred sudom u Vašingtonu koju su po istom osnovu pokrenuli Slovenci.

Prvu ratu glavnice po  sporazumu potpisanom početkom 2024. godine RiTE je platio, dok su već kod druge počeli problemi, jer nisu uspjeli da plate oko milion KM kamate.

U zahtjevu Matičnom preduzeću uprava RiTE navodi da im je na naplatu 30. juna dospjela i treća rata u iznosu od oko 10 miliona KM sa kamatama, te prva rata po ugovoru potpisanom krajem 2024. godine u iznosu od oko 9,3 miliona KM.

Ističu da oni taj novac iz redovnih poslovnih aktivnosti ne mogu obezbijediti te su ih pozvali da iskoriste pravo preče kupovine i uplate akcije u iznosu od 20,07 miliona maraka.

Ovaj zahtjev je razmatrala uprava Matičnog preduzeća koja u zaključku navodi da u ovoj godini dospijevaju obaveze od oko 20 miliona KM po ugovoru otplati glavnice duga te još 20 miliona KM obaveza po ugovoru o priznanju i izmirenju duga za neisporučenu električnu energiju  od početka 2022. do 31. januara 2024. godine.

„S obzirom na činjenicu da Matično preduzeće nije u mogućnosti da obezbijedi na računu 40 miliona koje bi rezervisalo za sprovođenje emisije akcija RiTE „Ugljevik“ za 2025. godinu, uprava je stava da se urade dvije emisije akcija od po 20 miliona“, navodi se u zaključku uprave.

Podsjećamo, RiTE „Ugljevik“ je arbitražnom odlukom suda u Beogradu koje je donesena polovinom 2023. godine obavezan da slovenačkom „Elektrogospodarstvu“ plati ukupno oko 372 miliona maraka.

Za veći dio tog duga potpisani su ugovori o izmirenju, dok je ostalo neriješeno pitanje isplate 67 miliona evra o kojem se trenutno pregovara.

Ministar energetike i rudarstva RS Petar Đokić rekao je nedavno za CAPITAL da  su Slovenci smanjili potraživanje sa 67 na 37 miliona evra te da su u toku završni razgovori o tome, piše CAPITAL.

Nastavi čitati

Društvo

ALARMANTNI PODACI! U BiH u pola godine umrlo 7.300 ljudi više nego što se rodilo

U Bosni i Hercegovini tokom šest mjeseci 2025. godine registrovano je 10.831 živorođeno dijete što u odnosu na isti period 2024. godine pokazuje pad broja živorođenih za 2,79 posto, a umrle su 18.162 osobe, što u odnosu na isti period 2024. godine pokazuje povećanje broja umrlih za 5,14 posto.Prirodni priraštaj u prvom polugodištu ove godine iznosio je minus 7.331, dok je u istom periodu 2024. godine iznosio minus 6.132, podaci su Agencije za statistiku BiH.

Tokom šest mjeseci 2025. godine u Bosni i Hercegovini sklopljeno je 6.129 brakova, što u odnosu na isti period 2024. godine pokazuje smanjenje za 4,13 posto.

Tokom šest mjeseci ove godine razvedeno je 1.009 brakova, što predstavlja smanjenje od 5,44 posto u odnosu na isti period 2024.

Izvještajne jedinice prikupljanja statističkih podataka o rođenim, umrlim osobama i zaključenim brakovima su matični uredi u Bosni i Hercegovini, dok su izvještajne jedinice o razvedenim brakovima sudovi nadležni za razvode brakova u BiH.

Nastavi čitati

Društvo

PROVJERITE DA GA NEMATE U FRIŽIDERU: Hitno povlačenje ove vrste mlijeka sa tržišta

Sa tržišta je povučeno UHT mlijeko marke „Ferma“ jer sadrži ostatke veterinarskog lijeka triclabendazola, čija količina premašuje dozvoljenu granicu.

Riječ je o pakovanju od 900 grama sa 2,5% mliječne masti, rok trajanja 8. decembar 2025. godine.

Kako javlja portal lebensmittel.de, ovo mlijeko je distribuisano u više njemačkih saveznih zemalja: Baden-Virtemberg, Bavarska, Berlin, Hesen, Donja Saksonija, Sjeverna Rajna-Vestfalija, Porajnje-Falačka, Sarland, Šlezvig-Holštajn i Tiringija, preneso je magazin Feniks.

Proizvod je plasirao Monolit iz Herenberga.

Potrošači koji su kupili navedeni proizvod mogu ga vratiti u prodavnicu i ostvariti povrat novca.

„Žalimo zbog ovog incidenta koji se dogodio uprkos maksimalnoj pažnji u proizvodnji te se izvinjavamo zbog neprijatnosti koje je on prouzrokovao“, saopštio je proizvođač, piše Telegraf.

facebook
x twitter
viber

Nastavi čitati

Aktuelno