Lider koalicije CDU/CSU Fridrih Merc je novi kancelar Nemačke. On je izabran u drugom krugu, nakon što je u prvom doživeo debakl. Evropskoj javnosti je poznat kao političar kog je Angela Merkel izbacila iz vrha stranke, a sad se vraća na političku, ali ga čekaju teški zadaci.

Fridrih Merc (69) je tako postao najstariji kancelar u trenutku preuzimanja dužnosti od vremena Konrada Adenauera, koji je 1949. godine, kao prvi kancelar nove Savezne Republike Nemačke, preuzeo ovu funkciju sa 73 godine.

I Olaf Šolc i Merc su pravnici, ali potpuno su različiti tipovi. Visoki političar CDU odmah upada u oči kada uđe u prostoriju ili izađe na binu. U direktnom kontaktu deluje pristupačno i čak duhovito. Međutim, kada se, što često radi, previše okomi na sagovornike, to ne ostavlja uvek povoljan utisak.

Dva politička života
Merc je, u suštini, imao dva politička života – jedan pre Angele Merkel i jedan posle nje. Kada je Merkelova 2002. preuzela vlast u demohrišćanskom poslaničkom klubu, a potom 2005. postala kancelarka, znatno konzervativniji Merc se povukao. Godinama je bio daleko od politike.

Još 2001. godine sam je sebe u razgovorima istakao kao kandidata za kancelara na izborima 2002. godine. Međutim, demohrišćani su se tada odlučili za bavarskog političara Edmunda Štojbera, koji se suprotstavio socijaldemokratskom kancelaru Gerhardu Šrederu i izgubio. Merc se postepeno udaljio od političke scene i ponovo radio kao pravnik. Od 2009. nije se više kandidovao za Bundestag.

Merc je iz brdskog područja Vestfalije na zapadu Nemačke. Katolik je i pravnik, kao i njegov otac. Do danas živi nedaleko od mesta gde je rođen. Sa 33 godine, on je 1989. godine ušao u Evropski parlament kao poslanik CDU, gde je ostao pet godina. Potom je prešao u Bundestag, gde je brzo stekao reputaciju dobrog i oštrog govornika. Njegove reči u poslaničkom klubu CDU/CSU imale su težinu.

Mercov izlazak iz politike bio je odskočna daska u poslovnom svetu. Od 2005. do 2021. radio je u jednoj međunarodnoj advokatskoj kancelariji i preuzimao vodeće pozicije u nadzornim i upravnim odborima. Od 2016. do 2020. bio je predsednik Nadzornog odbora nemačkog ogranka najveće svetske kompanije za upravljanje imovinom – “Blekrok”.

Nakon što je Merkel najavila svoje povlačenje iz politike 2021. godine, Merc se vratio i postepeno napredovao. Tek u trećem pokušaju, demohrišćani su ga 2022. izabrali za predsednika stranke. Do tada je izgradio reputaciju ekonomsko-liberalnog predstavnika konzervativnog krila CDU-a.

“Problemi sa strancima” i “male paše”
Još devedesetih se Merc u Bundestagu izjašnjavao protiv liberalizacije zakona o pobačaju i protiv preimplantacione dijagnostike. Kada je parlament 1997. godine odlučio da se silovanje u braku zakonski tretira kao i svako drugo silovanje, Merc je glasao protiv te mere.

Kao poslanik CDU, uvek je bio za korišćenje nuklearne energije. Zalagao se za liberalniju ekonomsku politiku i smanjenje birokratije. Još pre 25 godina kritikovao je nemačku migracionu politiku, govoreći o “problemima sa strancima” i insistirajući na konceptu “vodeće kulture”.

Neke od tih tema sada ponovo pokreće, u izmenjenim političkim i društvenim okolnostima. Početkom 2023. godine govorio je o nedostatku integracije stranaca u Nemačkoj. U emisiji Markus Lanc na Drugom programu nemačke televizije (ZDF) rekao je:

“Postoje ljudi koji u Nemačkoj zapravo nemaju šta da traže, koje već duže vreme tolerišemo, koje ne vraćamo i ne deportujemo, a onda se čudimo što dolazi do ovakvih ekscesa”.

Takođe je tvrdio da očevi oduzimaju nastavnicima i profesorima, naročito profesorkama, svaki autoritet nad njihovom decom, koja su zapravo “male paše”.

Koketiranje sa desnicom
Nemački parlament je u januaru uprkos oštrom protivljenju aktuelnog kancelara Olafa Šolca, usvojio restriktivan predlog opozicionih demohrišćana o migraciji i azilu.

Predlog je usvojen uz pomoć glasova desničarske Alternative za Nemačku, sa 348 poslanika koji su glasali za, 345 protiv i 10 uzdržanih.

Merc je zbog ovog bio na meti kritika mnogih, uključujući i nekadašnju kancelarku Angelu Merkel, prenosi DW.

Rusija će reagovati ukoliko Ukrajina nastavi sa napadima tokom planiranog primirja povodom obilježavanja 80 godina od pobjede u Drugom svjetskom ratu, poručio je portparol Kremlja – Dmitrij Peskov.

Prema njegovim riječima, “inicijativa predsjednika Vladimira Putina o privremenom prekidu neprijateljstava za vrijeme praznika ostaje na snazi”, a naređenja u vezi s tim već su izdata oružanim snagama.

“Vatra će prestati, ali ako kijevski režim ne pruži reciprocitet, a nastave se pokušaji udara na naše položaje ili naše objekte, onda će odmah uslijediti adekvatan odgovor” poručio je Peskov.

Takođe je naveo da Rusija nastavlja dijalog sa SAD u vezi s mogućim mirovnim rješenjem za sukob u Ukrajini.

Peskov je dodao i da Moskva cijeni sve međunarodne napore koji su usmjereni ka postizanju mira i rješavanju krize diplomatskim putem.

On je, međutim, kritikovao vlasti u Kijevu, rekavši da oni i dalje ne pokazuju spremnost za deeskalaciju.

“Kijevski režim nastavlja da demonstrira svoj pristup, svoj stav. Ovaj stav je usmjeren na nastavak rata” izjavio je portparol ruskog predsjednika, prenosi “24Sedam”.

Španska vlada danas je odobrila zakon kojim se skraćuje radna nedjelja sa 40 na 37,5 sati.

“Danas modernizujemo svijet rada i pomažemo ljudima da budu malo srećniji”, rekla je i ministarka rada Jolanda Dijaz.

Dvanaest i po miliona radnika u privatnom sektoru sa punim i djelimičnim radnim vremenom imaće koristi od smanjenja, za koje se očekuje da će poboljšati produktivnost i smanjiti izostajanje sa posla, prenosi AP.

Mjera, koja se već primjenjuje na državne službenike i neke sektore, uglavnom će uticati na maloprodaju, proizvodnju, ugostiteljstvo i građevinsku industriju, dodala je Dijaz, prenosi Tanjug.

Parlament, gdje levičarska koaliciona vlada nema dovoljno glasova, moraće da odobri zakon da bi stupio na snagu.

Zakon je predložila ljevičarska partija sumar, partner Socijalističke partije premijera Pedra Sančeza, i podržavaju ga glavni sindikati, dok se poslovna udruženja protive.

Katalonska ultra desničarska stranka Žunts, povremeni saveznik Sančezove koalicije, izrazila je zabrinutost zbog, kako su rekli, negativnih posljedica zakona po mala preduzeća i samozaposlene.

Španija je uvela 40-časovnu radnu nedjelju 1983. godine, a do tada radna nedjelja je trajala 48 sati.