Connect with us

Društvo

NOVI UPIS STARI PROBLEMI: Srpska za deceniju ostala bez 11.000 đaka

I dok se škole u Republici Srpskoj pripremaju za nove prvačiće koji će od septembra otvoriti novo poglavlje života, mnoga mjesta u školskim klupama godinama ostaju prazna jer je za deset godina broj đaka u redovnom osnovnom obrazovanju manji za 11.730, odnosno 12,5 odsto.

Inače, u školama u Srpskoj završen je upis prvačića, a u toku su testiranja. I dok još uvijek nije poznato koliko će prvaka tačno krenuti u školu od septembra, u najboljem slučaju ta brojka bi iznosila 9.399 jer je, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku Republike Srpske, u periodu od 1. septembra 2018. godine do 1. septembra 2019. godine u cijeloj Republici rođeno 9.399 djece.

Međutim, statistika bilježi da je u Srpskoj kontinuiran pad broja učenika upisanih u prvi razred.

“U posljednjih 10 godina broj upisanih učenika u prvi razred redovnog obrazovanja smanjen je za 1.643 učenika, odnosno 15,4 odsto. U posmatranom periodu, u 25 opština broj učenika u prvom razredu smanjen je za 20 i više. Povećanje broja upisanih bilježi grad Istočno Sarajevo, i to za 55 učenika. U školskoj 2024/2025. godini u prvi razred upisano je 9.017 učenika. U osnovne škole u Banjaluci upisana je petina od ukupnog broja prvačića”, navode iz RZS, dodajući da je na početku ove školske godine u osnovno obrazovanje uključeno 82.346 učenika, od čega redovnu osnovnu školu pohađa 81.940 učenika, a osnovnu školu za djecu sa smetnjama u razvoju 406 učenika.

Aleksandar Čavić, demograf, u razgovoru za “Nezavisne novine” ističe da se negativni prirodni priraštaj donekle reflektuje na broj upisanih prvačića, a da ova brojka od 11.000 i ne djeluje toliko katastrofalno kada se posmatra sama, međutim, kada se sagleda natalitet i broj umrlih, dobije se prava slika za proteklih 10 godina, a to je gubitak više od 60.000 stanovnika.

“Čak i ako bismo apstrahovali spoljne migracije koje su trenutno najveći faktor smanjenja broja stanovništva, priča koja se tiče neto stope reprodukcije, stope ukupnog fertiliteta je toliko poražavajuća po nas da bez odlučnih mjera na polju populacione politike ona vodi neminovnom nestajanju”, kaže Čavić za “Nezavisne novine”.

Prema njegovim riječima, broj upisanih đaka je veličina koja govori o tome koliko će sutra učenika biti upisano u srednje škole, odnosno koliko će kasnije na fakultete.

“To nam je potrebno da bismo mogli da obezbijedimo funkcionisanje društva, odnosno da bismo imali dovoljno medicinskih sestara i tehničara, ljekara, vatrogasaca, radnika na održavanju puteva… Ako vi imate smanjenu populaciju koja ulazi u radno sposobni kontingent, to je, ako apstrahujemo od spoljnih migracija, posljedica trendova u rađanju nekih 20 godina ranije, odnosno šest ili sedam godina ako govorimo o školskom upisu”, navodi on za “Nezavisne novine”.

Prema njegovim riječima, Republici Srpskoj je potreban strateški pristup kao jedino rješenje ovog problema, a ne pojedinačne mjere, već grupne.

Međutim, da uprkos svemu tome i dalje u pojedinim zajednicama postoji bar tračak nade, pokazuje primjer iz Doboja, gdje je, prema riječima Ljubiše Blagojevića, predsjednika dobojskog Aktiva direktora osnovnih škola, na području aktiva upisano nešto više prvačića nego lani.

“Iako varira od škole do škole, neka je upisala manje, neka više, a neka je ostala na istom prosjeku, što se tiče samog područja grada Doboja, upisano je za nekih 30 učenika više nego prošle godine”, kaže Blagojević za “Nezavisne novine”.

Inače, na početku školske 2024/2025. godine Republika Srpska imala je 192 osnovne škole, od čega je 188 redovnih, a četiri su specijalne škole za djecu sa smetnjama u razvoju.

Related Topics:

Društvo

Suša prepolovila prinos kukuruza – STOČNI FOND PRED KOLAPSOM

Suša koja je ove godine stigla mjesec dana ranije nego obično prepolovila je prinose kukuruza u cijeloj Republici Srpskoj, a poljoprivrednici strahuju da će se to odraziti i na ionako skroman stočni fond. Zbog visokih temperatura i nedostatka vlage, silaža kukuruza u Semberiji i Lijevču polju krenula je već početkom avgusta, znatno prije uobičajenog roka. Poljoprivrednici upozoravaju da je riječ o usjevima lošeg kvaliteta, jer je suša “spalila” kukuruz prije nego što je dostigao punu zrelost, pa nedostaje i zrna i biljne mase.

Iako silaža najčešće počinje tek krajem avgusta ili početkom septembra, ove sezone sječa je startovala gotovo mjesec ranije, što najbolje pokazuje koliko je suša uzela maha. Poljoprivrednici se slažu da je ovo jedna od najekstremnijih godina, a visoki troškovi navodnjavanja i nedostatak zaštite domaće proizvodnje dodatno otežavaju situaciju. Ako se ovako nastavi, gubici u ratarstvu i stočarstvu, upozoravaju, biće neminovni.

Predsjednik Udruženja poljoprivrednika Semberije i Majevice Savo Bakajlić kazao je za “Glas Srpske” da je u Semberiji pod kukuruzom ove godine 26.000 hektara, a usjev je trenutno u fazi zalijevanja zrna i prelaska u završno stanje.

“Prinos će podbaciti više od 50 odsto, a kvalitet je nikakav. Vidim da dosta poljoprivrednika kukuruz siječe u silažu, ali ni ona nije nekog kvaliteta zbog manjka zrna i mase. Zbog toga će, nažalost, doći i do gašenja stočnog fonda. Najbolja slika je uz Savu i Drinu, ali u prosjeku je godina jako loša”, istakao je Bakajlić za “Glas Srpske”.

On dodaje da su silosi prazni, jer suše traju već nekoliko godina, dok su i zalihe pšenice i ječma minimalne.

“Moramo nastaviti sijati kukuruz i pšenicu, ma koliko to bilo neisplativo, jer kad ostanemo bez poljoprivrede, oslanjaćemo se samo na uvoz, a to će na kraju najviše platiti građani”, poručio je Bakajlić.

Slična je situacija i u Lijevču polju gdje je, prema riječima poljoprivrednika Darka Ilića, pod kukuruzom blizu 10.000 hektara, uglavnom na pjeskovitim zemljištima.

“Svaki kvadrat zavisi od navodnjavanja. Bez toga, berbe nema. Sa navodnjavanjem možemo očekivati sedam do osam tona po hektaru, ali to je daleko od onoga što bi bilo u normalnim uslovima. Ove godine smo sistem uključili već 1. juna, dok je lani bilo tek početkom jula”, ističe Ilić.

On kaže da će zbog rizika sve više poljoprivrednika birati strna žita.

“Sa pšenicom smo ove godine imali rekordan prinos, pa planiram povećati površine pod njom. Ko nema mogućnost navodnjavanja, radije će sijati pšenicu, ječam ili zob”, naglašava Ilić.

Da će i u Lijevču polju prinos biti prepolovljen, potvrđuje i poljoprivrednik Duško Banjac.

“Samo pet odsto površina se navodnjava. Odavno nije bilo ovako rane suše koja je uhvatila kukuruz u najvećem rastu. I debela zemljišta su stradala. Nadam se da će bar biti za stoku, jer za prodaju ne vjerujem”, kaže Banjac, dodajući da planira povećati površine pod strnim žitima.

(Glas Srpske) Foto: BN

Nastavi čitati

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Vrućina ne popušta

U Republici Srpskoj i Federaciji BiH /FBiH/ će biti vruće i pretežno sunčano sa maksimalnom temperaturom do 38 stepeni Celzijusovih.

Minimalna temperatura vazduha iznosiće od 13 do 19 stepeni Celzijusovih.

Poslije podne na jugu i jugoistoku razvoj oblaka ponegdje će usloviti kišu ili kratkotrajne pljuskove sa grmljavinom, dok se uveče i u narednoj noći očekuje naoblačenje od juga i istoka koje će se širiti ka svim predjelima. Prije podne duvaće slab do umjeren vjetar, u nastavku dana umjeren uz pojačane udare, sjevernih smjerova, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.

Nastavi čitati

Društvo

OLAKŠANJE! Djevojčica iz UDESA u Čelincu VAN ŽIVOTNE OPASNOSTI

Sedmogodišnja djevojčica A.B. koja je povrijeđena u četvrtak u saobraćajnoj nezgodi u mjestu Grabovica kod Čelinca skinuta je sa aparata i u stabilnom je stanju.

Kako nam je rečeno u Univerzitetsko- kliničkom centru Republike Srpske djevojčica je skinuta sa aparata, za sada stabilno i ostaje na daljem liječenju i praćenju.

Podsjećamo, ona je danima nakon udesa bila u komi, a u toj teškoj nezgodi povrijeđeno je ukupno pet osoba, potvrđeno je “Nezavisnim novinama“. Saobraćajna nezgoda se desila 7. avgusta a učestvovala su dva vozila, saopšteno je ranije iz Policijske uprave Banjaluka.

U saobraćajnoj nezgodi učestvovao je Banjalučanin čiji su inicijali D. Š, upravljajući vozilom “pežo” i S. B. iz Čelinca upravljajući automobilom “folksvagen”.

Nastavi čitati

Aktuelno