Predloženi su zaključci Klubova poslanika SNSD, NPS-DNS, DEMOS-SPS, SP i US, povodom informacije u vezi sa odlukom Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata Miloradu Dodiku, kojem je CIK BiH oduzeo mandat predsjednika Republike Srpske.

Zaključe koji su ovi Klubovi predložili RTRS je prenio u cijelosti:

1. Narodna skupština Republike Srpske usvaja Informaciju u vezi sa odlukom Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata predsjednku Republike Srpske Miloradu Dodiku.

2. Narodna skupština Republike Srpske odbacuje svaki vid kolonijalne uprave u BiH, koja je glavni uzročnik ustavno-političke krize, narušavanja vladavine prava i načela ustavnosti i zakonitosti u BiH.

3. Narodna skupština Republike Srpske ne prihvata Kristijana Šmita, njegove odluke, kao i posljedice nastale na osnovu tih odluka. Narodna skupština podsjeća da se Kristijan Šmit samovoljno predstavlja kao visoki predstavnik u BiH, čije imenovanje nije provedeno u skladu sa Aneksom 10 Dejtonskog mirovnog sporazuma, niti je potvrđeno u Savjetu bezbjednosti Ujedinjenih nacija.

4. Narodna skupština Republike Srpske ne prihvata i odbacuje presudu neustavnog Suda BiH izrečenu predsjedniku Republike Srpske, kao i odluku Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata predsjedniku Republike Srpske Miloradu Dodiku.

5. Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da je Sud BiH donio presudu na osnovu odluke neizabranog stranca Kristijana Šmita, a ne na osnovu zakona koji je usvojila Parlamentarna skupština BiH, čime je izvršen državni udar i potpuno urušen ustavni poredak BiH definisan Dejtonskim mirovnim sporazumom čiji je potpisnik i Republika Srpska.

6. Narodna skupština Republike Srpske podsjeća da je predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika izabrao narod Republike Srpske na demokratskim i slobodnim izborima. Narodna skupština zahtijeva od predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika da nastavi obavljati funkciju predsjednika Republike Srpske u punom kapacitetu, poštujući Ustav Republike Srpske i izvršavajući svoje ustavne obaveze.

7. Narodna skupština Republike Srpske odbacuje mogućnost provođenja prijevremenih izbora za predsjednika Republike Srpske. Narodna skupština zahtijeva od svih političkih faktora u Republici Srpskoj, političkih partija i pojedinaca da se ne prijavljuju na eventualne prijevremene izbore za predsjednika Republike. Narodna skupština konstatuje da bi prijava i izlazak na takve izbore predstavljali kršenje stavova Narodne skupštine, narušavanje ustavne ravnoteže i poništavanje Republike Srpske kao strane u Dejtonskom mirovnom sporazumu.

8. Narodna skupština zahtijeva od svih organa vlasti, institucija i službenih i odgovornih lica na nivou Republike i na nivou jedinica lokalne samouprave da ne preduzimaju bilo kakve radnje vezane za eventualno provođenje prijevremenih izbora za predsjednika Republike. Narodna skupština naglašava da bi eventualna saradnja sa Centralnom izbornom komisijom BiH povodom ovog pitanja predstavljala izvršavanje krivičnog djela „Nepoštovanje ili neizvršavanje odluka institucija ili organa Republike Srpske“ propisanog Krivičnim zakonikom Republike Srpske, član 278a.

9. Narodna skupština Republike Srpske odbacuje odluke i praksu Ustavnog suda BiH koja za cilj ima inkorporisanje visokog predstavnika u ustavni sistem BiH kao nosioca vlasti. Narodna skupština Republike Srpske naglašava da je visoki predstavnik dejtonska kategorija, čiji je obim prava i obaveza regulisan Aneksom 10. Narodna skupština podsjeća da visoki predstavnik nije predviđen u Ustavu BiH, stoga ne može biti nosilac niti jedne vlasti.

10. Narodna skupština Republike Srpske ne prihvata kontinuirane pokušaje razgradnje i ukidanja Republike Srpske kao institucionalnog okvira i državnopravnog subjekta srpskog naroda u kojem svi građani ostvaruju svoja kolektivna i individualna prava temeljena na Ustavu BiH. Narodna skupština podsjeća da je Republika Srpska ugovorna strana u Dejtonskom mirovnom sporazumu i svim njegovim aneksima. S obzirom na svojstvo ugovorne strane, koje je potvrđeno i prilikom usaglašavanja Ženevskih i Njujorških principa, Republika Srpska ima pravo i obavezu da zaštiti Dejtonski mirovni sporazum.

11. Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da pravosudni pritisci na institucije imaju za cilj oduzimanje imovine Republike Srpske, čime bi se Srpska razvlastila i obesmislila kao politički i pravni subjekat. Narodna skupština podsjeća da je pitanje imovine decidno riješeno Ustavom BiH i dato u nadležnost entitetima prema principu generalne klauzule.

12. Narodna skupština Republike Srpske zadužuje Kolegijum Narodne skupštine da pripremi tekst Rezolucije o samoopredjeljenju srpskog naroda i Republike Srpske.

13. Ovi zaključci stupaju na snagu danom donošenja.

Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić izjavio je da je krizu započeo Kristijan Šmit čije je djelovanje bilo usmjereno protiv imovine Republike Srpske, te ocijenio da su tvrdnje opozicije da je vlast u Republici Srpskoj kriva za eskalaciju sukoba samo davanje alibija političkom Sarajevu.

“Kriza počinje kada Milorad Dodik odbija da trguje imovinom Republike Srpske. Ovo sada u čemu živimo počinje kada Dodik nije htio da trguje. O tome će suditi istorija”, rekao je Stevandić tokom rasprave o Informaciji o presudi Suda BiH izrečene predsjedniku Republike Srpske i odluci Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata Miloradu Dodiku i zauzimanje stava Narodne skupštine o budućim aktivnostima institucija Republike Srpske.

On je naveo da nisu korektni navodi opozicije da je vlast u Republici Srpskoj kriva za eskalaciju sukoba i da je to samo davanje alibija političkom Sarajevu.

“Samoodbrana nije eskalacija. Koliko smo puta pozivali na jedinstvo a oni su pozivali na sukobe!? Davati im alibi nije u redu”, naglasio je Stevandić.

On kaže da Sarajevo pokušava da presudu predsjedniku Miloradu Dodiku predstavi kao pravosudni proces zasnovan na pravu, iako je riječ o najvećem kršenju domaćeg i međunarodnog prava.

On je naveo da jačanje Republike Srpske koči saradnja Sarajeva sa opozicijom u Srpskoj.

“Njima je tehničko pitanje kako će od opozicije napraviti neku borbenu varijantu i ljudski je da vam to kažem. Ovo vam govorim kao brat. Vaše je pravo da ne prihvatite nikakvu saradnju i da nastavite da vrijeđate institucije”, rekao je Stevandić, prenosi Srna.

U međuvremenu, objavljen je prijedlog zaključaka Klubova poslanika SNSD, NPS-DNS, DEMOS-SPS, SP i US u Narodnoj skupštini Republike Srpske.

Milorad Dodik je do juče bio neumoljiv: u Republici Srpskoj nema prijevremenih izbora. Najavio je izmjene zakona, krivične odgovornosti i „niz stvari“ koje će učiniti po tom pitanju. Pozivao je policiju da spriječi organizovanje biračkih mjesta, a saradnike da mu se pridruže na tom putu. I pridružili su se. Sve do juče. A onda, totalni obrt.

Od bojkota do dileme tanka je nit. Šef kluba poslanika SNSD u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Sanja Vulić, rekla da će SNSD, ipak, razmotriti mogućnost da učestvuje na prijevremenim izbora.

-Mi bismo se svi zajedno mogli oduprijeti toj stranoj sili, odnosno ne izaći na izbore, da ne postoji nijedan kandidat. Ako bude samo jedan kandidat iz opozicije, onda definitivno ćemo mi morati, kao odgovorni Srbi, ljudi i političari, zauzeti stav, da li ćemo i mi imati svog kandidata ili ostati pri stavu da ovdje nema izbora, ali uz rizik da nam mogu napraviti novo Kosovo – rekla je Vulićeva, naglašavajući da SNSD mora biti spreman “na sve prljave scenarije, jer ovdje više nema zakona, niti ustava”.

I tako se, izgleda, cijela epopeja o „odbrani Republike Srpske od strane sile“ srušila u jednoj rečenici: bojkot važi samo dok je teren prazan. Čim se pojavi protivnik, „odgovorni ljudi i političari“ shvate da bi ipak bilo zgodno imati svog igrača – i to sve uoči posebne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske, na kojoj je, prema najavi Milorada Dodika, trebala da bude odbačena mogućnost izbora.

Iako ovo, doduše, nije zvaničan stav SNSD, teško da bi Vulićeva, na svoju ruku, govorila o nečemu, ovako, ozbiljnom.

Pravnici su, prethodnih dana, za Srpskainfo jasno isticali da niko, pa ni Milorad Dodik, koji je sada, kako kažu, „običan građanin“, ne može zabraniti održavanje izbora. Oni se, kako su naglašavali, raspisuju u skladu sa Izbornim zakonom BiH, a svako ko bi pokušao da ih ospori, mogao bi i sam krivično odgovarati.

Ako je Milorad Dodik do juče tvrdio da u Republici Srpskoj neće biti prijevremenih izbora, a danas SNSD razmatra mogućnost da, ipak, učestvuje, postavlja se pitanje: da li su promijenili političku strategiju ili je možda samo do gubitka dosljednosti.

Ili, možda, Dodik, jednostavno, nikada nije ni planirao da bojkotuje izbore?

A tu je još jedno, možda i najvažnije, pitanje: ima li uopšte smisla sve što je prethodnih dana najavljivano, a što bi tek trebalo uslijediti – od posebne sjednice do referenduma?

“Naivni Stanivuković”
Poslanik Liste za pravdu i red Đorđe Vučinić nije iznenađen najavom da bi SNSD ipak mogao na izbore. Takav ishod je, kaže, očekivao.

– Milorad Dodik je navikao da jedno priča, drugo radi, a treće misli. Predstavi se narodu kao neko ko je pobijedio sistem, najavljujući kako će potencijalno da blokira izborni proces i kako ne treba učestvovati u tome svemu. Nažalost, Draško Stanivuković je bio jedan od onih koji su pali na tu matricu, pa je zauzeo stav da ne treba izaći na prijevremene izbore, a znalo se da to Milorad Dodik priča za one najnaivnije i da takve najave nemaju veze sa životom – rekao je Vučinić.

Kaže da je sada veliko pitanje ko će biti kandidat SNSD na prijevremenim izborima.

-Naravno da će se SNSD boriti da ostane na toj poziciji. Znamo da oni ne daju da bilo ko bude na čelu najmanje mjesne zajednice u najzabačenijem dijelu Republike Srpske, a kamoli predsjednik, tako da me nimalo ne iznenađuje ta priča. Sanja Vulić je bila ta koja je trebala da probije led i drago mi je da su napokon otkrili svoje karte – kaže Vučinić.

Vučinić naglašava da je SNSD imao za cilj da opoziciju predstavi kao izdajnike koji hoće da učestvuju na prijevremenim izborima, ali da, nikad, zapravo, nisu imali namjeru da i sami ne izađu na njih.

-U svakom slučaju, to će biti zanimljiva borba, ali i neravnopravna, jer još uvijek nemamo skenere. Nadam se samo da se to neće preklopiti s ovim potencijalnim najavama referenduma, jer kod njih ne možete znati na čemu ste do posljednjeg dana. Možda se izmijeni i dnevni red sjednice do njenog početka, što ne bi bilo prvi put – kategoričan je Vučinić.

“Božanstvo”
Predsjednica Narodnog fronta Jelena Trivić kaže da su u SNSD, očigledno, Sanju Vulić poslali da ublaži Dodikove izjave.

– Ometanje izbora je krivično djelo. Oni će, pod izgovorom da se „izdajnička opozicija“ ne bi dokopala pozicije predsjednika, dati kandidata. S obzirom na to da je Sanja Vulić prva u redu sluganstva svom božanstvu, smatram da je ovo bila zvanična izjava i zvanični stav SNSD – kaže Trivićeva, naglašavajući da nijedna posebna sjednica Narodne skupštine nije imala smisla i da se to može reći i za sutrašnju.

– Kada uzmete sve zakone i zaključke, sve što je izglasano, a što su kršili oni koji su to izglasavali, mogu samo da kažem da ni sutrašnja sjednica nema smisla, što je potvrdila i Sanja Vulić – zaključila je Trivićeva.

Politička analitičarka Tanja Topić kaže da uopšte nije upitno da će SNSD imati svog kandidata, a sve pod izgovorom da im ostali ne podmetnu „kukavičje jaje“.

-Sav propratni dekor spada u bildanje nacionalnih mišića i zbijanje redova. Cilj je, zapravo, pridobiti što veću podršku glasača na priči o ‘zlim kolonijalnim silama’ koje hoće uništenje srpskog naroda. Možda upravo na toj tezi i na nejedinstvu opozicije i izvuku neku čar – rekla je Topićeva.