Belgijski ministar odbrane Teo Franken prepire se putem društvenih mreža s bivšim ruskim predsjednikom i aktuelnim zamjenikom predsjednika ruskog Savjeta sigurnosti, Dmitrijem Medvedevim.

Sve je započelo kad je Franken utvrdio da bi NATO “sravnio Moskvu sa zemljom” ako bi Rusija ikada napala Brisel.

Na direktno pitanje boji li se da bi ruski predsjednik Vladimir Putin mogao pokrenuti konvencionalni raketni napad na Brisel, njegov odgovor bio je nedvosmislen: “Ne, jer bi tada pogodio srce NATO-a, a onda ćemo mi sravniti Moskvu sa zemljom.” To je izazvalo žestoku reakciju Medvedeva, koji je nazvao Frankena “imbecilom”. Podsjetio je da je ove sedmice testiran kremaljski nuklearni super-torpedo Posejdon.

Naglasio je da se radi o “pravom oružju sudnjeg dana”. Američki i ruski zvaničnici opisuju Posejdon kao novu kategoriju oružja sposobnu izazvati radioaktivne plimne valove koji bi pogođene obalne gradove učinili nenastanjivima.

Jutros je Franken uzvratio Medvedevu u objavi na Instagramu, poručivši: “Glavni ruski nasilnik ne prestaje prijetiti i vrijeđati. NATO nije u ratu s Ruskom Federacijom i sigurno ne želi biti… Ali princip ‘uzvraćanja udarca’ našeg saveza neosporan je već 76 godina. Na to sam mislio i ne povlačim ni riječ.”

Dodatno, Franken je podijelio pjesmu “Calm Down” (srp. “Smiri se”) američke pjevačice Selene Gomez, prenosi “Index”.

Sjednica Savjeta bezbjednosti UN o situaciji u BiH biće održana danas u Njujorku.

O današnjoj sjednici početkom sedmice razgovarali su ruski ministar spoljnih poslova Sergej Lavrov i Milorad Dodik koji je tada rekao da je usaglašeno da misiji Altea treba da bude produžen mandat u BiH, što će Rusija podržati.

Iz Republike Srpske upućen je izvještaj Savjetu bezbjednosti koji će na sjednici predočiti ruski ambasador pri UN.

Vlada Republike Srpske istakla je u izvještaju Savjetu bezbjednosti UN da destabilizujuća i nelegitimna vladavina neizabranog Kristijana Šmita mora biti okončana, a njegovi dekreti poništeni.

“Njegove nepromišljene i apsurdne odluke drastično su podigle tenzije, izazivaju krize jednu za drugom u BiH i sprečavaju razvoj demokratskih institucija u zemlji”, navedeno je u izvještaju.

Vlada je podsjetila da je ovaj njemački političar čak i u svojoj matičnoj zemlji izložen oštrim kritikama zbog ravnodušnosti prema nacističkim žrtvama.

Kako je navedeno, od svog dolaska u BiH 2021. godine ne radi ništa drugo već izaziva nestabilnost, dok je tokom cijele decenije koja je prethodila Šmitovom dolasku nametnuta samo jedna odluka.

“Nasuprot tome, otkako je preuzeo kontrolu nad OHR-om i uprkos činjenici da nema legitimitet, Šmit postupa krajnje nepromišljeno i donosi na desetine protivpravnih odluka kojima gazi ustavnu demokratiju i vladavinu prava u BiH”, upozorava Vlada u izvještaju.

U tom dokumentu se ističe da je najnovija i ujedno najozbiljnija kriza u BiH izazvana kada je Srpska pružila otpor Šmitovom cilju da oduzme svu javnu imovinu Republike, uključujući njene prirodne resurse, puteve, škole i bolnice, i da je prenese na nivo BiH, čime bi Srpska postala politički i pravno obezvrijeđena, a Bošnjacima omogućeno da kontrolišu njene resurse.

“Takav cilj grubo krši Ustav BiH, koji kontrolu nad javnom imovinom ostavlja entitetima”, tvrdi se u Izvještaju.

Da bi kaznio rukovodstvo Srpske za takav neposluh, napomenuto je u izvještaju, Šmit je proizvoljno sankcionisao najjaču srpsku političku stranku u BiH – SNSD, zabranivši joj finansiranje iz svih izvora javnih sredstava, i tako ovu stranku namjerno doveo u krajnje nepovoljan položaj u odnosu na druge stranke koje Šmit favorizuje.

Naglašeno je da ovaj pokušaj da selektivno uništi jednu političku stranku uskraćivanjem sredstava samo zato što ta stranka ukazuje na protivpravnost njegovih postupaka, pokazuje koliko on prezire demokratiju.

“Šmit je jednostrano i putem odluke izmijenio izborni zakon BiH četiri puta, jednom čak veče prije samih izbora”, navedeno je u izvještaju.

Ako se dozvoli da Šmitovi nezakoniti dekreti ostanu na snazi, iz Vlade je ukazano da će svi građani BiH zauvijek biti izloženi riziku krivičnog gonjenja zbog kršenja lične samovolje pojedinca koji u datom trenutku bude nosio titulu visokog predstavnika.

“Takvo stanje bi učinilo Ustav BiH besmislenim i označilo kraj svake vladavine prava u BiH. S ciljem vraćanja pravnog poretka BiH na ustavne osnove, sve nezakonite odluke Šmita moraju biti poništene”, ističe se u izvještaju Savjetu bezbjednosti UN.

Podsjeća se na navode televizije N1 prema kojem je specijalni predstavnik EU u BiH Luiđi Soreka u maju ove godine “upozorio da međunarodna zajednica ne može – i ne smije – preuzimati odgovornosti koje pripadaju domaćim institucijama”.

“Ne možemo mi zamijeniti domaće vlasti. Zakoni se usvajaju u zakonodavnoj proceduri, izvršna vlast ih sprovodi”, rekao je tada Soreka.

Nažalost, pojedini zvaničnici EU postupaju sasvim suprotno izjavi Soreke i podržavaju Šmitove neustavne dekrete, a njihov cinizam i licemjerje u potpunosti ogoljavaju ispraznost tvrdnji EU da podržava demokratsko upravljanje i vladavinu prava.

“Ukoliko EU zaista želi da BiH napreduje na putu ka članstvu u EU i ako zaista poštuje vladavinu prava, mora odbaciti Šmitovo pozivanje na funkciju visokog predstavnika, kao i svako prisvajanje neograničenog prava da iko na toj funkciji vlada BiH dekretom, te zahtijevati da sve strane u BiH i van nje poštuju demokratske ustavne procedure dogovorene u Dejtonu”, navodi se u izvještaju.

Ističe se da su Sjedinjene Države ove godine, sa svoje strane, mudrom odlukom prestale da podržavaju Šmitove dekrete, a u maju je zamjenik državnog sekretara SAD Kristofer Landau izložio novi pristup te zemlje prema BiH, kojim se odbacuje politika prethodne administracije zasnovana na grubom stranom uplitanju.

U svojoj analizi na tom planu, Fondacija Heritidž poziva Trampovu administraciju da “okonča neograničena ovlašćenja OHR-a i vrati državni suverenitet BiH”, te da Kongres SAD “obustavi sredstva namijenjena OHR-u… sve dok bonska ovlašćenja ne budu ukinuta”.

Ukoliko su SAD zaista promijenile svoju politiku prema BiH, iz Vlade su naveli da treba javno da odbace Šmitove dekrete i njegove pokušaje da ukloni demokratski izabrane lidere koji zahtijevaju da se Ustav BiH poštuje, te da insistiraju da BiH upravljaju njeni demokratski izabrani lideri, a ne neizabrani strani despot.

“Svi koji se zalažu za uspjeh BiH moraju podržati unutrašnji dijalog i dosljednu primjenu Dejtonskog sporazuma te zahtijevati hitno ukidanje Šmitove antidemokratske, neustavne i destabilizujuće stege kojom guši BiH”, zaključeno je u završnom dijelu izvještaja.

Ruski ambasador u BiH Igor Kalabuhov izjavio je da će Rusija tokom sjednice Savjeta bezbjednosti zastupati principijelan stav da Kristijan Šmit nema legitimitet i da OHR treba zatvoriti.

Sjednicom Savjeta bezbjednosti predsjedava Rusija.

Ako “Akt o demokratiji i napretku zapadnog Balkana” prođe američki kongres i senat, sve potrebne odbore i na kraju dobije i amin predsednika Trampa, Sjedinjene države će praktično doneti zakon kojim se obavezuju da njihova spoljna politika ne zagovara razmenu terotirija, secesije ili bilo kakav drugi vid prekrajanja granica po etničkim linijama između Kosova i Srbije ili bilo gde drugde na zapadnom Balkanu, kao ni, pimera radi, otcepljenje Republike Srpske. To se navodi u odeljku 11 pomenutog akta, naslovljenom kao „Odnosi između Kosova i Srbije“.

U tom, pretposlednjem odeljku predloga zakona, upućenog pred Kongres minule nedelje od strane predlagača kongresmena Vilijema Kitinga (demokrate iz Masačusetsa), najpre se konstatuje da je put ka normalizaciji odnosa Beograda i Prištine dogovoren 27. februara 2023. godine, uz podršku Evropske unije.

„Nova“ politika Vašingtona

Ovaj dogovor je, podsećamo, u našoj javnosti imenovan kao takozvani Ohridski sporazum, i izazvao je dosta polemika, ne zbog svoje prirode nego zato što je predsednik – inače glavni pregovarač u ovom slučaju – tvrdio da „ništa nije potpisao“.

Kao što je ekspertska javnost i tvrdila, sporazum je, makar u agendi EU i SAD, validan i bez pomenutog potpisa. U predlogu zakona navodi se i da bi Srbija i Kosovo trebalo da „naprave momentalni napredak u implementaciji“ ovog sporazuma.

Kada se to dogodi, predlog zakona predlaže bilateralne razgovore Srbije i Kosova, konkretne inicijative za jačanje trgovine i investicija „u obe zemlje“, i nastavak podrške Vašingtona u cilju postizanja sveukupnog konačnog sporazuma.

Deo vezan za „crtanje granica“ na zapadnom Balkanu počinje rečima:

„Politika je vlade Sjedinjenih država da neće sprovoditi bilo koju politiku koja zagovara razmenu teritorija, otcepljenje, ili bilo koju drugu formu prekrajanja granica po etničkim linijama na zapadnom Balkanu kao sredstvo da se arbitriraju neslaganja između nacionlanih država u regionu“. U nastavku se navodi da će vlasti u SAD umesto toga podržavati demokratije u ovim zemljama kao način da spreče povratak etničkim sukobima koji su nekada karakterisali region.

Istraga ruskih i kineskih špijuna

Poslednji odeljak zakonskog predloga bavi se isključivo ruskim i kineskim malignim uticajem, operacijama i kampanjama sa tim ciljem, na zapadnom Balkanu.

Tako je i naslovljen, a počinje zahtevom da se u periodu ne dužem od 6 meseci (180 dana), državni sekretar, direktor DNI (nacionalne obaveštajne službe) i rukovodioci ostalih državnih agencija, obavežu da sačine izveštaj upućen kongresu a koji se tiče ruskih i kineskih malignih uticaja u regionu.

Akcije koje su pod lupom podrazumevaju podrivanje demokratskih institucija, promovisanje političke nestabilnosti i ugrožavanje američkih i interesa NATO u našem regionu.

Predlog zakona potom detaljno propisuje kako bi trebalo da pomenuti izveštaj izgleda, te da bi u njemu morali da se nalaze sledeći elementi: procena ciljeva Rusije i Kine u pogledu malignih uticaja, aktivnosti Stejt dipartmenta u cilju suprotstavljanja tim uticajima, kao i listu u kojoj će biti identifikovana svaka mreža, entitet i pojedinac, koji podržava maligne kampanje, finansijski i operativno, a koje ograničavaju slobodu govora, stvaraju barijeru za pristup demokratskim procesima, uključujući slobodno glasanje na slobodnim i poštenim izborima.

Istovremeno, traži se i istraga o tome kako ti entitet i pojedinci sprovode svoje taktike, šta su do sada radili u tom pogledu, gde su ih sprovodili, i koji su kapaciteti pojedinačnih država da se tim kampanjama suprotstave. Takvi izveštaji bili bi zavedeni kao „poverljivi“.

U fokus privreda i demokratija

Ova dva člana zakona, inače, zatvaraju Akt, koji je većim delom posvećen načinima da se intenzivira ekonomska saradnja SAD sa zapadnim Balkanom, ali i animiranjem mladih, dodatnim impulsom u kulturnoj saradnji i razmeni među državama, sajber bezbednošću.

U Aktu se, inače, konstatuje da su korupcija, pa i visoka politička korupcija, siromaštvo, emigracija mladih, kampanje lažnih vesti i posebno osetljivost tehnološke infrastrukture, bolne tačke regiona.

Naglašava se i zavisnost od ruskih energenata, goriva i prirodnog gasa, a posebno se osvrće na izborne neregularnosti iz decembra 2023. godine, koje je primetila još Bajdenova administracija.

Zato se zakonskim predlogom od SAD traži da: ohrabri povećanje trgovine i investicija na relaciji SAD – zapadni Balkan; proširi pomoć u integraciji regiona i ojača ekonomska integracija, sa posebnim akcentom na žensko preduzetništvo i mlade preduzetnike; radi sa saveznicima i partnerima na tome da se unaprede vladavina prava, diversifikacija energetike, ekononmske i demokratske reforme, i da se smanji siromaštvo u regionu.

Posebna stavka bavi se baš diversifikacijom energetske politike, smanjenjem zavisnosti od ruskih energenata, te tranziciji u pravcu zelene energije.

(Nova.rs)