Rezolucije koje usvaja Generalna skupština Ujedinjenih nacija nisu pravni akti i ne obavezuju države članice skupštine po bilo kom osnovu.

Generalna skupština UN u Njujorku danas će raspravljati i odlučivati o prijedlogu rezolucije o Srebrenici koja je podigla mnogo prašine i stvorila političke tenzije, prije svega u Bosni i Hercegovini i Srbiji.

U ove dvije zemlje stvorena je politička atmosfera koja u stvarnosti ne odgovara stvarnom značaju i snazi rezolucije koju usvaja Generalna skupština UN. Suštinski i veći problem je motiv, način iniciranja, sponzorisanja i lobiranja za donošenje rezolucije koji je očigledno zaobišao ustavne i zakonske procedure koje Ustav BiH predviđa u vođenju spoljne politike i samim tim je narušio (krhke) političke odnose u RS i FBiH.

Profesor Ustavnog prava Milan Blagojević za Mondo pojašnjava da je rezolucija Generalne skupštine UN (GS UN) politički akt i upravo zato nema pravnu snagu te ne može pravno obavezivati.

“Prema Statutu Međunarodnog suda pravde, pravno obavezujući akti su Povelja Ujedinjenih nacija i međunarodni ugovori, pri čemu ugovori mogu biti pod tim nazivom, ali i pod nazivom sporazuma, konvencija, paktova, jer su i to nazivi koji označavaju ugovore po svojoj pravnoj prirodi”.

Blagojević dodaje da je u GS UN uspostavljena praksa donošenja rezolucija pa zbog te prakse taj akt ja mogu nazvati samo tako – rezolucija.

“Nigdje u Povelji UN ne piše riječ rezolucija, da Generalna skupština UN donosi akte pod tim nazivom”, naglasio je Blagojević.

U Generalnoj skupštini UN 193 države imaju pravo glasa. Pretpostavka je da će sada već famoznu rezoluciju podržati skoro sve zemlje zapadnog bloka i veliki broj islamskih zemalja, ali i da će veliki broj zemalja biti uzdržan prilikom glasanja jer i u nekim muslimanskim zemljama rezoluciju vide kao politički čin i “skretanje pažnje” sa stradanja u Gazi.

Političko tumačenje deklarativno ideoloških rezolucija nije novo. U novembru prošle godine je treći komitet Ujedinjenih nacija usvojio rezoluciju o borbi protiv glorifikacije nacizma i neonacizma, a Zlatko Lagumdžija, ambasador BiH u UN je glasao protiv usvajanja!

Rezolucija je usvojena sa 112 glasova za, 50 protiv i 14 suzdržanih. Lagumdžija nije podržao borbu protiv glorifikacije nazicma i neonacizma svrstavši se uz Ukrajinu, SAD, Veliku Britaniju, Kanadu, Njemačku i druge zemlje ЕU. Razlog? Rezoluciju je predložila Rusija.

Mondo

Tokom govora na ceremoniji dodjele međunarodnih nagrada za dobročinstvo u glavnom gradu Ankari, turski predsjednik Redžep Tajip Erdogan je govorio o trenutnoj situaciji u Gazi, spominjući i primjer prvog predsjednika BiH Alije Izetbegovića.

“Veoma sam zadovoljan današnjim najavama Norveške, Irske i Španije da će priznati državu Palestinu”, rekao je Erdogan.

Odluka da se prizna država Palestina dolazi u trenutku kada Izrael nastavlja brutalnu ofanzivu na Pojas Gaze od 7. oktobra 2023. godine, uprkos rezoluciji Savjeta bezbjednosti UN-a kojom se zahtijeva hitan prekid vatre u enklavi.

“Oni koji pružaju logističku, vojnu podršku okupatorima snose istu odgovornost za krv koja teče u Gazi kao i sami okupatori”, istakao je Erdogan.

Erdogan je izrazio želju da se nastavi rad filantropa na širenju dobrote, bratstva i ljepote u Turskoj i u različitim dijelovima svijeta.

Erdogan se zatim sjetio Alije Izetbegovića, radnog lidera Bošnjaka i kasnijeg člana Predsjedništva dejtonske BiH, za kojeg je rekao da je bio “pobornik i državnik koji je svoj život posvetio slobodi Bosne i Hercegovine, veliki mislilac, ali i iskusan političar koji je vrlo dobro poznavao funkcioniranje globalnog sistema”

“Kada je trebalo, skinuće svoje odijelo i obući vojnu uniformu za svoju zemlju i naciju. Toliko je bio patriota, hrabar, hrabar i uzoran vođa u svakom pogledu. Ne samo njegova borba, nego i njegove ideje, savjeti i riječi bili su primjer. O genocidu u Srebrenici rekao je sljedeće: ‘Šta god učinili, ne zaboravite genocid, jer će se genocid koji se zaboravi ponoviti'”, kazao je Erdogan, prenio je Kliks.

Turski predsjednik je napomenuo da su, nažalost, svi svjedoci bolne istine koja se očituje u primjeru Gaze.

“Od 7. oktobra u Gazi je pred očima cijelog svijeta počinjen jedan od najbrutalnijih genocida ovog stoljeća. Nažalost, više od 15 hiljada djece je ubijeno, 35 hiljada nevinih je ubijeno, više od 80 hiljada Palestinca je stradalo. Gotovo cijela Gaza je pretvorena u ruševine. Zbog toga su Gazu, koja je već bila zatvor na otvorenom, uvelike izgubili ubijajući bebe u inkubatorima, bombardirajući bolnice i bogomolje, napadajući kamione koji dostavljaju pomoć i bacajući bombe na nedužne civile koji čekaju u redu za hranu”, istakao je Erdogan.

Dodao je kako su to sve raditi oružjem, bombama, avionima i bezuslovnom diplomatskom podrškom “onih koji godinama uče ljudskim pravima i slobodama”.

“Niko se ne bi trebao rugati našoj pameti. Niko nas ne smije gledati u oči i lagati. Oni koji pružaju logističku i vojnu podršku osvajačima jednako su odgovorni za krvoproliće u Gazi. Nemojte misliti da tuga jadnih ljudi koji su umrli u Gazi neće biti zapamćena, nemojte misliti da će se tlačitelji izvući sa svojim djelima, nikada. Krv potlačenog naroda Gaze zalijepljena je za čela okupatora i njihovih zaštitnika”, istakao je Erdogan.

Francuski predsjednik Emanuel Makron doputovao je u Novu Kaledoniju, francusku prekomorsku teritoriju pogođenu nasilnim protestima, gdje je najavio da će 3.000 francuskih policajaca ostati na tom ostrvu dokle god to bude potrebno.

“U predstojećim satima i danima, velike nove operacije će biti predviđene gdje je to neophodno”, rekao je Makron na sastanku sa političkim i poslovnim vođama ostrva, istakavši da će poredak biti ponovo uspostavljen u potpunosti jer “nema drugog izbora”.

On je dodao da će 3.000 francuskih policajaca ostati na tom ostrvu, ako bude potrebno, i za vrijeme Olimpijskih igara u Parizu.

“Lično vjerujem da vanredno stanje ne treba da bude produženo”, kazao je Makron, kao i da ono treba da bude ukinuto kada demonstranti uklone barikade sa puteva.

Na sastanku sa Makronom je bio premijer Nove Kaledonije Luj Mapu, ali i predsjednik Kongresa Roš Vamjtan, potpisnik Numeanskog sporazuma iz 1998. godine kojom je utrt put postepenoj nezavisnosti za Novu Kaledoniju, navodi Rojters, prenosi Tanjug.

Ovaj sporazum je istekao 2021. godine, do kad su propala tri referenduma o nezavisnosti, čije rezultate ne priznaju pripadnici domorodačkog naroda Kanak.

Vamjtan je lider Kaledonijskog sindikata, najveće stranke u koaliciji za nezavisnost FLNKS u čijem se saopštenju prije sastanka navodi da se nadaju da će Makron “udahnuti novi život” u pregovore svih strana nekadašnjeg sporazuma.

Makron je napomenuo da “smirivanje ne može da znači zanemarivanje” većinskog stava na Novoj Kaledoniji.

Protesti na ostrvu traju više nedjelja, a postali su nasilni 13. maja zbog najavljenog glasanja u francuskom parlamentu o promjenama u ustavu Nove Kaledonije 14. maja. Promjena bi podrazumjevala proširenje prava glasa u Novoj Kaledoniji na francuske građane koji žive na tom ostrvu više od 10 godina, što je protivno Numeanskom sporazumu prema kojem niko ko se doselio na ostrvo poslije 1998.godine nema pravo glasa.

Francuska vlada smatra da je to isključenje jedne petine ljudi iz glasanja “apsurdno”, ali separatisti Nove Kaledonije smatraju da bi proširenje glasačkog spiska pogodovalo profrancuskim političarima, prenosi Rojters.

Pošto je riječ o ustavnoj reformi, za njeno usvajanje je potrebno izglasavanje u oba doma francuskog parlamenta, za šta Makron i dalje nije najavio datum.

FLNKS je u saopštenju zatražila od Makrona da pruži više vremena za postizanje političkog dogovora o budućnosti ostrva.

Francuska je anektirala Novu Kaledoniju 1853. godine, a iz statusa kolonije je prešla u status prekomorske teritorije 1946. godine.

“Nova Kaledonija je treći najveći proizvođač nikla na svijetu, ali je taj sektor u krizi i oko 20 odsto njenih stanovnika živi u siromaštvu”, piše Rojters.

Francuski zvaničnici su saopštili da je od početka nereda do subote šest osoba poginulo, a da su dvije povrijeđene tokom razmjene vatre na barikadi na sjeveru ostrva.

Vlasti su proglasile vanredno stanje koje uključuje noćni policijski čas, kao i zabranu javnih okupljanja, prodaju alkohola i nošenja oružja.

Na ostrvu je ostalo više hiljada turista zbog zatvaranja jedinog aerodroma za komercijalne letove, a Francuska, Australija i Novi Zeland su organizovali letove za izvođenje tih turista iz Nove Kaledonije