Nivo svjetskih mora raste. Čitavi gradovi će potonuti. Malo ko će biti bezbjedan, upozorava najnovija studija. Porast nivoa mora više nije daleka prijetnja – već aktivno ugrožava milione ljudi i ključnu infrastrukturu u priobalnim područjima Globalnog juga. Nova, sveobuhvatna studija sada precizno prikazuje, zgradu po zgradu, razmjere te opasnosti.

„Svi ćemo biti pogođeni klimatskim promjenama i porastom nivoa mora, bilo da živimo pored okeana ili ne“, kaže Erik Galbrejt, istraživač sa kanadskog Univerziteta McGill i koautor studije, u članku objavljenom na sajtu univerziteta.

Istraživanje koje otkriva razmjere opasnosti

Studija se fokusirala na Afriku, Jugoistočnu Aziju, kao i Srednju i Južnu Ameriku, koristeći snimke visoke rezolucije sa satelita, podatke o zgradama i napredne metode mašinskog učenja da bi utvrdila koje su strukture najugroženije.

Oko 750 miliona ljudi — odnosno oko desetina svjetske populacije — živi u pojasu do pet kilometara od obale. To znači da čak i umjereno povećanje nivoa mora može izazvati katastrofalne posljedice.

Tri scenarija potapanja

Studija, objavljena u časopisu npj Urban Sustainability, analizirala je 840 miliona zgrada pod tri moguća scenarija porasta nivoa mora:

0,5 metara

5 metara

20 metara

Porast od pola metra doveo bi do poplava oko 3 miliona zgrada.
Porast od 5 metara potopio bi 45 miliona zgrada i uništio preko 80% građevina u nekim državama.
Scenarij od 20 metara ugrozio bi više od 130 miliona zgrada.

Autori naglašavaju da erozija i talasi tokom oluja nisu uračunati, što znači da su ovi brojevi vjerovatno minimalni.

Globalne posljedice i infrastruktura

„Svi zavisimo od robe, hrane i goriva koje prolazi kroz luke i priobalnu infrastrukturu izloženu porastu nivoa mora. Poremećaj te ključne infrastrukture mogao bi da izazove haos u globalnoj ekonomiji i lancima snabdijevanja hranom“, dodaje Galbrejt.

Nema povratka – ali ima vremena za prilagođavanje

Porast nivoa mora je spor, ali nezaustavljiv rezultat globalnog zagrijavanja, koji već utiče na priobalne zajednice i nastaviće to da čini stotinama godina, kaže geofizičarka Natalija Gomez, takođe sa Univerziteta McGill.

Ekolog Džef Kardil dodaje da su neke priobalne zemlje mnogo izloženije od drugih, zavisno od oblika obale i lokacije građevina.

Interaktivne mape sada pomažu urbanistima da zaštite postojeću infrastrukturu i planiraju buduće projekte. Kako nivo mora globalno raste brzinom od 4,5 milimetara godišnje, strategije prilagođavanja postaju nužnost.

„Ne možemo izbjeći barem umjeren porast nivoa mora. Što prije priobalne zajednice počnu da planiraju, veće su šanse da opstanu“, kaže Maja Vilard-Stepan, stručnjakinja za zaštitu životne sredine sa Univerziteta Viktorija i glavna autorka studije, prenosi “Telegraf”.

Rusija je u noći između 24. i 25. oktobra izvela novi raketni napad na Kijev, gađajući prestonicu balističkim raketama. U napadu je poginula najmanje jedna osoba, a deset je povrijeđeno. Eksplozije su izazvale požare i veliku materijalnu štetu u više dijelova grada.

Rusija je tokom noći 25. oktobra izvela napad na Kijev, ponovo gađajući ukrajinsku prestonicu balističkim raketama.

Eksplozije su se čule u Kijevu nešto pre četiri sata ujutru po lokalnom vremenu, prema izvještajima novinara portala *Kyiv Independent* koji su bili na terenu.

U napadu je poginula najmanje jedna osoba, dok je deset povređeno, saopštio je Timur Tkačenko, načelnik Kijevske gradske vojne administracije.

Napad se dogodio samo nekoliko dana nakon posljednjeg velikog ruskog napada na ukrajinske gradove tokom noći 22. oktobra. Taj raketni i dron napad na energetsku infrastrukturu širom Ukrajine usmrtio je šest osoba, a najmanje 44 ranio.

Rusija je posljednjih nedjelja pojačala napade na energetsku infrastrukturu uoči zime, zbog čega je Ukrajina bila prinuđena da uvede restrikcije u snabdevanju strujom. Gradonačelnik Kijeva Vitalij Kličko upozorio je 23. oktobra da se grad priprema za, kako je rekao, „najizazovniju zimu od početka ruske invazije u punom obimu“.

Prema podacima ukrajinskog Ratnog vazduhoplovstva, Rusija je 25. oktobra lansirala devet balističkih raketa tipa *Iskander-M* iz oblasti Rostov i Kursk u Rusiji, kao i 62 napadna i mamčeva drona tipa “Šahed”.

PVO sistemi Ukrajine oborili su 50 dronova i četiri rakete, ali je 12 dronova i pet raketa pogodilo četiri lokacije.

Nakon napada, Tkačenko je saopštio da je na nekoliko lokacija na levoj obali grada“ izbio požar. “Leva obala” odnosi se na dio Kijeva koji se nalazi istočno od reke Dnjepar.

Gradonačelnik Kličko rekao je da su vatrogasci raspoređeni u okruzima Darnicki i Desnjanski.

Veliki požari prijavljeni su u nestambenim objektima u Desnjanskom i Darnickom okrugu, dok je u Dnjeprovski okrug raketni udar oštetio prozore, vozila i ostavio krater u dvorištu stambene zgrade, naveli su lokalni zvaničnici.

Predsjednik SAD Donald Tramp izjavio je da je spreman da se sastane sa sjevernokorejskim liderom Kim Džong Unom tokom svoje posjete Aziji, ako ga Kim kontaktira u vezi sa sastankom.

“Otvoren sam za to”, rekao je Tramp novinarima u avionu na putu za Maleziju.

Američki predsjednik je napomenuo da Pjongjang ima mnogo nuklearnog oružja, ali ima problema sa telefonskom komunikacijom, prenosi Blumberg Tramp je takođe rekao da je spreman da prizna Sjevernu Koreju kao nuklearnu silu.

“Kada kažete da bi trebalo da budu priznati kao nuklearna sila, pa, oni imaju mnogo nuklearnog oružja. To ću reći”, rekao je predsjednik SAD novinarima.

Američki zvaničnici su ranije rekli da Tramp nema planove da se sastane sa Kim Džong Unom tokom svoje azijske turneje, koja uključuje posjete Maleziji, Japanu i Južnoj Koreji. Na rasporedu američkog predsjednika Donalda Trumpa tokom turneje po Aziji nije susret sa sjevernokorejskim vođom Kim Džong-unom, rekao je danas američki zvaničnik.

“Predsjednik je, naravno, izrazio želju za susretom s Kimom u bliskoj budućnosti. Ali to nije na programu ovog putovanja”, rekao je zvaničnik pod uslovom anonimnosti, prenosi Foks njuz.

Tramp je tokom prvog mandata održao tri istorijska samita sa sjevernokorejskim liderom Kim Džong Unom koji su stabilizovali Korejsko poluostrvo, naveo je zvaničnik u saopštenju za američku televiziju. Posljednji put Tramp i Kim su se sastali 30. juna 2019. godine u Demilitarizovanoj zoni između Sjeverne i Južne Koreje.

Tramp bi trebalo da stigne u srijedu u Južnu Koreju na samit APEC-a, organizacije za ekonomsku saradnju Azija-Pacifik. Američki predsjednik je javno i privatno izrazio želju da razgovara sa Kimom.

Prema izvorima Si-En-Ena, ideju o novom susretu dodatno je podstakao nedavni sastanak Trampa sa južnokorejskim predsjednikom Li Džae Mjungom, koji ga je pozvao na skup Azijsko-pacifičke ekonomske saradnje u Seulu.

Kim je prošlog mjeseca takođe izrazio otvorenost za dijalog, poručivši da bi bio otvoren za razgovor sa SAD “ako odustanu od opsesije denuklearizacijom”.

“Ako SAD odustanu od svoje prazne opsesije denuklearizacijom i žele da teže mirnoj koegzistenciji sa Sjevernom Korejom na osnovu priznavanja realnosti, nema razloga da ne sjednemo sa SAD”, rekao je ranije Kim, prenose agencije