Connect with us

Region

ČIJE SU SRPSKE SVETINJE NA KOSOVU? Dečani, Bogorodica Ljeviška i Pećka patrijaršija na meti opasnog prekrajanja istorije

Pitanje imovine SPC na Kosovu i Metohiji se našlo kao jedna od tema u dijalogu Beograda i Prištine o kom dvije strane imaju potpuno suprostavljene stavove

Ako je “Kosovo” najskuplja srpska reč, onda bi najskuplje pitanje moglo biti “čije su srpske svetinje na KiM”? A, odgovor zavisi od toga koga pitate, Beograd ili Prištinu. S jedne strane su istorija, dokazi i argumenti, naspram propagande i pokušaja prekrajanja istorije.

Pitanje imovine se našlo kao jedna od tema u dijalogu Beograda i Prištine o kom dve strane imaju potpuno suprostavljene stavove. Dok u Prištini tvrde da Srbija nema imovinu na Kosovu, u Beogradu se pozivaju na međunarodno pravo i insistiraju na imovini kosovskih Srba i Srpske pravoslavne crkve (SPC).

Riješen spor oko Dečana
Eparhija raško-prizrenska Srpske Pravoslavne Crkve danas je potvrdila da je ovlašćeni predstavnik manastira Visoki Dečani dobio katastarski izvod sa svom imovinom manastira Dečani, uključujući i 24 hektara koja su priznata manastiru odlukom Ustavnog Suda Kosova 2016. godine.

“Na osnovu katastarskog izvoda možemo da potvrdimo da je odluka Ustavnog suda iz 2016. godine izvršena i da je i u Katastru manastir priznat kao vlasnik imovine koja je ranije bila sporna.

Ovim možemo da zaključimo da je dugogodišnji pravni proces koji se vodio oko 24 hektara zemlje manastira Visoki Dečani konačno riješen”, navodi se u saopštenju eparhije.

Šta se sve nalazi na Kosovu
Na Kosovu i Metohiji postoji više od 150 pravoslavnih crkava i manastira. Od Visokih Dečana, Pećke patrijaršije, Gračanice, Bogorodice, Deviča, Banjske, Đurđevih Stupova…Kosovo i Metohija ima bogatu hrišćansku baštinu. Među svetinjama ima onih koje su na upisane na Listu svetske baštine UNESCO, a neke su i svrstane u “rizičnu” grupu zbog toga što su često meta napada.

Priština započela radove na crkvi bez dozvole SPC
Prisvajanje srpske kulturne baštine i njeno proglašavanje albanskom viđena su na djelu više puta, pa su tako krajem prošle godine, bez odobrenja SPC, privremene prištinske institucije započele obnovu hrama u selu Gornje Vinarce u južnoj Mitrovici, pravoslavnu bogomolju koja postoji od 14. vijeka, kada su tu živeli Srbi.

Crkva je pod imenom “katolička crkva u Gornjem Vinarcu” uvrštena u spisak “spomenika pod zaštitom Ministarstva kulture u Prištini” iz 2016. godine. Pred crkvom je bio postavljen znak “Ministarstva kulture Kosova” gdje se pominje opet naziv “katolička crkva u Vinarcu” i navode dvije firme kao izvođače radova.

Eparhija raško-prizrenska, međutim, istakla je tada da Pravoslavna crkva u Vinarcu postoji još od 14. vijeka, u selu koje je tada bilo čisto srpsko, sa 15 srpskih domova, što je zabilježeno i u turskom popisu neposredno nakon osmanskog osvajanja Kosova i Metohije u oblasti Isa-bega Ishakovića, 1455. godine.

“Opasna manipulacija i albanska propaganda ”
Prekrajanje istorije predstavlja naučnu manipulaciju, propagandu kojom Albanci ubeđuju Evropu i ostatak svijeta u postojanje njih samih kao autohtonog naroda koji se na ovim prostorima nalazio u godinama i prije Hrista”, smatra Luka Jovanović, istoričar sa Filozofskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici.

“Ono što je nas i našu kulturnu baštinu ugrozilo jeste to da su zapravo, iako većinski muslimanski narod, posljednjih godina krenuli da prisvaju nešto što je do tog trenutka bilo nesporno. Ono što nije uništeno 1999. godine i tokom martovskog pogroma, sada pokušavaju da pripoje njima”, izjavio je Jovanović za Mondo.

Tokom godina za nama, Albanci su Pećku patrijaršiju, jedan od najznačajnijih objekata srpske istorije koji se nalazi na UNESCO listi svjetske baštine, “prekrstili” u albansku crkvu, i to pravoslavnu.

Slično su pokušali i sa jednom od najvećih svetinja srpskog naroda, crkvom Bogorodice Ljeviške, od 2006. godine svrstane na Uneskovu listu svjetske baštine, predstavljajući je kao hram podignut u čast “boginje Premte”.

U tekstu koji je na Božić ove godine objavljen “, u kulturnom dodatku prištinskog lista “Koha ditore”, autor Agon Reja, doktorant na Univerzitetu u Zagrebu nazvao je Srbe okupatorima koji su došli u Prizren sa “osvajačima Nemanjićima”.

Crkva koju su pokušali da prisvoje od dolaska NATO snaga na Kosovo, pod zaštitom je njemačkih vojnika. I pored toga, gađana je iz vatrenog oružja i zapalјena 17. marta 2004. godine. Sadašnja crkva, zadužbina kralјa Milutina, podignuta je 1306/7. na ostacima katedrale iz 11. vijeka, koja je takođe osnovana na mjestu starije, ranohrišćanske crkve.

U tekstu iz “Kohe” u prekrajanju istorije se ide korak dalјe tvrdeći da je kralј Milutin “osvojio Kosovo”, kao i da su “Srbi i Vlasi u Prizren došli sa osvajačem Nemanjićem”. Autor u ovom tekstu izražava otvoreno žalјenje budući da je nakon pogroma ova svetinja “u srpskim i međunarodnim akademskim krugovima, opisana su kao srpska crkva” i uvrštena “na posebnu listu srpskih srednjovekovnih spomenika pod zaštitom Uneska”.

“Svi su shvatili da Dečani ne mogu da se izbrišu, da Patrijaršija, Gračanica ne mogu da se izbrišu i da su to zapravo to oni pečati koji, kada vi zamislite Kosovo kao jedan papir ispisan jezicima svih naroda koji su tu postojali…da su upravo ti pečati dokazuju čija je to teritorija, koji je narod tu živeo većinski, ali i ulagao u izgradnju. Sve su to živi materijalni dokazi srpskog postojanja i kontinuiteta na KiM, ne albanskog. Vi danas nemate nikakav spomenik albanske nacionalnosti stariji od nekih 100 godina, sve je srpsko ili vizantijsko ili tursko”, objašnjava Jovanović.

Čiji su Visoki Dečani?

Udruženje kosovskih istoričara “Ali Hadri”, ogranak u Dečanima zatražio je 2019. godine od Srpske pravoslavne crkve da se izvini zbog, kako tvrde, “genocida” koji su Srbi navodno počinili nad Albancima, tokom proteklih sukoba na KiM. Zahtjev je uslijedio nakon što je iguman manastira, Sava Janjić, tada rekao da hram i sporno manastirsko zemljište pripadaju srpskoj crkvi.

Ustavni sud Kosova doneo je 2016. godine odluku da opština vrati manastiru Visoki Dečani 24 hektara zemlje i šume, ali ona do ove, 2024., nije sprovedena uz obrazloženje da ta imovina pripada društvenim preduzećima Apiko i Iliria. Nakon brojnih pritisaka međunarodne zajednice, početkom marta pojavila se vijest da je premijer privremenih prištinskih institucija Aljbin Kurti od Katastarske agencije u Prištini zatražio da uknjiži imovinu manastira, zadužbine kralja Stefana Dečanskog, onako kako je odlučio sud.

Ipak, nekoliko godina ranije, albanski istoričari su tvrdili da je riječ o manastiru pravoslavnih Albanaca, ali su ga “uzurpirali srpski okupatori još u srednjem vijeku”. Manastir Dečani je, prema tvrdnjama pomenutih istoričara, tokom, kako kažu, “oslobodilačkog rata na Kosovu igrao negativnu ulogu i izvodio antialbanske akcije”, prenijela je tada prištinska Koha.

“Neistina je da manastir Dečani pripada srpskoj crkvi, već je to hram pravoslavnih Albanaca, koji je obnovljen na temeljima ilirskog hrama – Dardan, a manastir je sagradio Fra Vita Kuči na zemlji Haka Kučija iz Dečana”, navodi se u reagovanju istoričara iz dečanskog ogranka udruženja “Ali Hadri”.

“Prave farsu u koju sami vjeruju”
Albanci pokušavaju da srpsko kulturno nasljeđe na KiM vežu za svoje, objašnjava nam istoričar, dodajući da su sa tim krenuli mnogo godina ranije, da se vezuju za antičke narode – Ilire, Dardance..mnoge prastanovnike Balkana.

“Prave farsu iza sebe u koju vjeruju. Trudili su se da dokažu svoje postojanje na prostorima Albanije, Crne Gore, Kosova i Metohije, čak i nekih delova centralne i južne Srbije. Nemojmo zaboraviti da njihove aspiracije idu čak i do raške oblasti, Aleksinca, Paraćina…pokušavaju da stvore svoje mitove i neka svoja istoriska uporišta”, rekao je Jovanović.

(Jelena Nikolić, Mondo.rs)

Related Topics:

Region

HRVATI LAŽU BEZ SRAMA! “U Jasenovcu nije bilo 700.000 žrtava, ni MASOVNIH UBISTAVA”

Stara Gradiška, Jasenovac i Lepoglava bili su internacijski i radni logori, ali u njima nije bilo masovnih, serijskih ubistava, rekao je bivši novinar Igor Vukić, na početku okruglog stola “Znanstveni pristup istraživanja žrtava Jasenovca”, koji je juče održan u Zagrebu, tačnije u prostorijama Hrvatskog sabora.

– Pogotovo nije bilo ubistava koja bi se brojila u desecima hiljada. Sigurno nije bilo 700 hiljada žrtava koliko ih je bilježeno u Jugoslaviji, ali ni 80 hiljada koliko službeno piše u dokumentima Javne ustanove spomen-područje Jasenovac, službene institucije Republike Hrvatske – naveo je Vukić. Knjiga Franje Tuđmana
– U Jasenovcu nije bilo ni 30 do 40 hiljada žrtava koliko u svojoj knjizi “Bespuća povijesne zbiljnosti” navodi prvi hrvatski predsjednik Franjo Tuđman.

Da sam u svom istraživanju došao do podataka da je tamo ubijeno i sedam hiljada ljudi, koliko ih je ubijeno u Srebrenici, ja bih se prestao baviti daljim istraživanjem.

Ali nije bilo tako, ja sam u svojim istraživanjima došao do podataka prema kojima je ukupan broj žrtava u Jasenovcu puno manji – rekao je Vukić, prenosi Jutarnji.

Nakon Vukićevog uvodnog izlaganja o Jasenovcu, riječ je uzeo Nikola Banić koji je predstavljen kao “naučnik i istraživač”.

Banić je “vrtio” desetine grafikona kojima je “dokazivao” da su brojke i imena žrtava “jednostavno falsifikovani”, tj. da su mnoga imena i njihovi datumi rođenja u službenom popisu jasenovačkih žrtava mahom ili pogrešna ili lažirana.

“Jedan umro u Južnoj Americi”
– Uporedili smo brojne baze podataka i našli ljude koji se navode kao jasenovačke žrtve, a umrli su, recimo, u Aušvicu. Ili da da uopšte nisu ubijeni. Za jednog smo čak utvrdili da je umro decenijama nakon Drugog svjetskog rata, i to u Južnoj Americi! Možda dok se odmarao na plaži, ko zna? – naveo je Banić.

Zastupnici SDP-a su svim učesnicima okruglog stola, Igoru Vukiću (diplomirani politolog, autor tri knjige o Jasenovcu), Nikoli Baniću (naučnik i istraživač), Peri Šoli (publicista), Krešimiru Čabaju (zastupnik DOMiNO-a), podijelili fotografije i letke u kojima podsjećaju na ustaške zločine u Jasenovcu.

Sporne mu fotografije
– Te fotografije koje su nam danas podijeljene uopće nisu nastale u Jasenovcu. One prikazuju ekshumaciju posmrtnih ostataka osoba na lokaciji kod Stare Gradiške i te su fotografije nastale nakon Drugog svjetskog rata, tačnije 1946. godine – rekao je Vukić.

Najskandaloznija je, navodi Jutarnji, bila Šolina tvrdnja kako su majstorske radionice “radnog logora” Jasenovac bile na tako dobrom glasu da su se đaci iz drugih dijelova tadašnje NDH “dobrovoljno javljali za praksu u tim radionicama”.

Podsjetimo, predsjednik SDP-a Siniša Hajdaš Dončić je u petak od HDZ-ovog predsjednika Sabora Gordana Jandrokovića zatražio da saborskim zastupnicima iz DOMiNO-a i Hrvatskih suverenista zabrani održavanje okruglog stola u prostorijama hrvatskog parlamenta.

“Sramoćenje Hrvatskog sabora”
Antifašistička liga Republike Hrvatske je ovim povodom izdala saopštenje u kojem navode da je dužnost predsjednika Sabora, a i svih saborskih zastupnika, da vode računa o ugledu Hrvatskog sabora.

– Održavanje Okruglog stola “Znanstveni pristup istraživanju žrtava Jasenovca” u prostorijama Sabora, sa uvodničarima čija dokazana stručnost jeste u falsifikovanju broja i bezočnom negiranju ustaških žrtava u logoru Jasenovac, novi je doprinos sramoćenju Hrvatskog sabora – naveli su.

Nastavi čitati

Region

VUČIĆ TVRDI “Kompletan blokaderski POKRET JE PAO”

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je da je kompletan blokaderski pokret pao i da po prvi put pada i odvojena tzv. studentska lista i dodao da se 1. novembra, za kada su studenti u blokadi najavili okupljanje u Novom Sadu, neće desiti ništa.

Vučić je u Taškentu, tokom zvanične posjete Uzbekistanu, odgovarajući na pitanje novinara šta spremaju blokaderi u subotu, rekao da ne bi trebalo da se bilo ko sekira povodom dešavanja u subotu. – Ništa, biće nikada. Od tog sad ili nikada, biće nikada, evo odmah da vam kažem. Nemojte se sekirati uopšte. Odavno sam vam rekao, biće nikada.

Njima se stvarno trudim očinski da kažem šta je to što se zbiva. Molim ih, uzmite ljudi, pročitajte istraživanje.

Ne to koje vi izmišljate, uzmite, pročitajte ono koje je stvarno jedino relevantno u Srbiji, pa ćete da shvatite gdje ste pali, koliko ste pali – rekao je Vučić na pitanje da prokomentariše navode jednog hrvatskog medija da bi Srbija u subotu mogla “planuti” i izjave pojedinih blokadera da im je tada “zadnja prilika”.

Predsjednik je istakao da ljudi u Srbiji biraju odgovornost, ozbiljnost, rad i marljivost.

– Ne možete ljude da prevarite. Nema tu velike filozofije. Šta spremaju oni, koga briga? Nema ništa od toga. Sistem je konsolidovan, ne do kraja i ne sasvim, ta borba će trajati još po tom pitanju godinu dana, ali je vidljiv pobjednik.

To vam je kao da 1943. godine, poslije Staljingradske bitke, vi kažete da ne vidite ko pobjeđuje. Vidi se jasno i to je “point of no return”. Nema povratka na drugo, nemoguće – istakao je Vučić.

Osvrćući se na pisanje hrvatskih medija o dešavanjima u Srbiji, Vučić je rekao da ne postoji nijedan drugi srpski čovjek i lider koji smeta Hrvatskoj osim njega i dodao da je on jedini čovjek koji je smio da kaže da Hrvatska neće upravljati Naftnom industrijom Srbije.

– Zamislite da svakog dana u našim novinama imate takve tekstove o Hrvatskoj kao što oni imaju u Srbiji. Vidite da je to neka opaka bolest u pitanju. Teška neka bolest, nije to jednostavno izliječiti – rekao je Vučić.

Dodao je da što više hrvatski mediji napišu tekstova o njemu, to je njemu veći ponos i radost zbog toga.

– Molim ih da nastave, da nikako ne nestaju, jer ako ništa, to će ostati trag u istoriji koji niko ne može da izbriše koliko sam doprinio srpskom narodu, jer onaj ko to nepogrešivo prepoznaje, uvijek su Hrvati – naveo je predsjednik Srbije.

Vučić je istakao da su najugledniji, najbolji i najčestitiji Srbi uvijek bili oni koje Hrvati najviše progone, čije kuće prve izaberu da spale i čije porodice prvo izaberu da ubiju, kao što je bilo u Drugom svjetskom ratu.

Tanjug

Nastavi čitati

Region

TURCI MASOVNO NAPUŠTAJU CRNU GORU! Redovi na aerodromu

Na Instagram stranici “Necenzurisano” pojavio se snimak koji prikazuje grupu muškaraca i pojedinih zabrađenih ženskih osoba kako navodno u dugačkim redovima čekaju na aerodromu u Podgorici. Uz video stoji opis da se radi o turskim državljanima koji napuštaju Crnu Goru.

Snimak je objavljen svega nekoliko dana nakon što su, prema navodima policije, turski državljani nožem izboli Podgoričanina u naselju Zabjelo – incident koji je uzdrmao celu zemlju.

Eskalacija nakon krvavog napada u Podgorici

Sukob se dogodio u subotu uveče ispred kafane “Komanka” u podgoričkom naselju Zabjelo.

Grupa turskih državljana napala je mladića iz Podgorice, jedan od njih je zadobio sedam ubodnih rana.

Povređeni Podgoričanin prebačen je u Klinički centar i, prema poslednjim informacijama, nalazi se van životne opasnosti.

Meštani Zabjela tvrde da strah lokalnog stanovništva od stranih migranata, naročito iz azijskih i bliskoistočnih zemalja, nije od juče.

Kako kažu, incidenti i sukobi sa strancima traju već gotovo dve godine, ali su, uprkos brojnim prijavama, reakcije nadležnih institucija uglavnom izostajale.

“Mi više ne izlazimo iz kuće posle osam uveče. Nema dana da ne čujemo za neki incident ili tuču”, kaže jedan od stanovnika ovog podgoričkog naselja.

Ministarstvo unutrašnjih poslova najavilo je pooštravanje Zakona o strancima i privremeno ukinulo bezvizni režim za turske državljane, dok građani poručuju da “više ne žele da žive u strahu u sopstvenom gradu”.

(Kurir.rs/Pogled.me) Foto: Instagram printskrin/necenzurisano_

Nastavi čitati

Aktuelno