Connect with us

Region

ČIJE SU SRPSKE SVETINJE NA KOSOVU? Dečani, Bogorodica Ljeviška i Pećka patrijaršija na meti opasnog prekrajanja istorije

Pitanje imovine SPC na Kosovu i Metohiji se našlo kao jedna od tema u dijalogu Beograda i Prištine o kom dvije strane imaju potpuno suprostavljene stavove

Ako je “Kosovo” najskuplja srpska reč, onda bi najskuplje pitanje moglo biti “čije su srpske svetinje na KiM”? A, odgovor zavisi od toga koga pitate, Beograd ili Prištinu. S jedne strane su istorija, dokazi i argumenti, naspram propagande i pokušaja prekrajanja istorije.

Pitanje imovine se našlo kao jedna od tema u dijalogu Beograda i Prištine o kom dve strane imaju potpuno suprostavljene stavove. Dok u Prištini tvrde da Srbija nema imovinu na Kosovu, u Beogradu se pozivaju na međunarodno pravo i insistiraju na imovini kosovskih Srba i Srpske pravoslavne crkve (SPC).

Riješen spor oko Dečana
Eparhija raško-prizrenska Srpske Pravoslavne Crkve danas je potvrdila da je ovlašćeni predstavnik manastira Visoki Dečani dobio katastarski izvod sa svom imovinom manastira Dečani, uključujući i 24 hektara koja su priznata manastiru odlukom Ustavnog Suda Kosova 2016. godine.

“Na osnovu katastarskog izvoda možemo da potvrdimo da je odluka Ustavnog suda iz 2016. godine izvršena i da je i u Katastru manastir priznat kao vlasnik imovine koja je ranije bila sporna.

Ovim možemo da zaključimo da je dugogodišnji pravni proces koji se vodio oko 24 hektara zemlje manastira Visoki Dečani konačno riješen”, navodi se u saopštenju eparhije.

Šta se sve nalazi na Kosovu
Na Kosovu i Metohiji postoji više od 150 pravoslavnih crkava i manastira. Od Visokih Dečana, Pećke patrijaršije, Gračanice, Bogorodice, Deviča, Banjske, Đurđevih Stupova…Kosovo i Metohija ima bogatu hrišćansku baštinu. Među svetinjama ima onih koje su na upisane na Listu svetske baštine UNESCO, a neke su i svrstane u “rizičnu” grupu zbog toga što su često meta napada.

Priština započela radove na crkvi bez dozvole SPC
Prisvajanje srpske kulturne baštine i njeno proglašavanje albanskom viđena su na djelu više puta, pa su tako krajem prošle godine, bez odobrenja SPC, privremene prištinske institucije započele obnovu hrama u selu Gornje Vinarce u južnoj Mitrovici, pravoslavnu bogomolju koja postoji od 14. vijeka, kada su tu živeli Srbi.

Crkva je pod imenom “katolička crkva u Gornjem Vinarcu” uvrštena u spisak “spomenika pod zaštitom Ministarstva kulture u Prištini” iz 2016. godine. Pred crkvom je bio postavljen znak “Ministarstva kulture Kosova” gdje se pominje opet naziv “katolička crkva u Vinarcu” i navode dvije firme kao izvođače radova.

Eparhija raško-prizrenska, međutim, istakla je tada da Pravoslavna crkva u Vinarcu postoji još od 14. vijeka, u selu koje je tada bilo čisto srpsko, sa 15 srpskih domova, što je zabilježeno i u turskom popisu neposredno nakon osmanskog osvajanja Kosova i Metohije u oblasti Isa-bega Ishakovića, 1455. godine.

“Opasna manipulacija i albanska propaganda ”
Prekrajanje istorije predstavlja naučnu manipulaciju, propagandu kojom Albanci ubeđuju Evropu i ostatak svijeta u postojanje njih samih kao autohtonog naroda koji se na ovim prostorima nalazio u godinama i prije Hrista”, smatra Luka Jovanović, istoričar sa Filozofskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici.

“Ono što je nas i našu kulturnu baštinu ugrozilo jeste to da su zapravo, iako većinski muslimanski narod, posljednjih godina krenuli da prisvaju nešto što je do tog trenutka bilo nesporno. Ono što nije uništeno 1999. godine i tokom martovskog pogroma, sada pokušavaju da pripoje njima”, izjavio je Jovanović za Mondo.

Tokom godina za nama, Albanci su Pećku patrijaršiju, jedan od najznačajnijih objekata srpske istorije koji se nalazi na UNESCO listi svjetske baštine, “prekrstili” u albansku crkvu, i to pravoslavnu.

Slično su pokušali i sa jednom od najvećih svetinja srpskog naroda, crkvom Bogorodice Ljeviške, od 2006. godine svrstane na Uneskovu listu svjetske baštine, predstavljajući je kao hram podignut u čast “boginje Premte”.

U tekstu koji je na Božić ove godine objavljen “, u kulturnom dodatku prištinskog lista “Koha ditore”, autor Agon Reja, doktorant na Univerzitetu u Zagrebu nazvao je Srbe okupatorima koji su došli u Prizren sa “osvajačima Nemanjićima”.

Crkva koju su pokušali da prisvoje od dolaska NATO snaga na Kosovo, pod zaštitom je njemačkih vojnika. I pored toga, gađana je iz vatrenog oružja i zapalјena 17. marta 2004. godine. Sadašnja crkva, zadužbina kralјa Milutina, podignuta je 1306/7. na ostacima katedrale iz 11. vijeka, koja je takođe osnovana na mjestu starije, ranohrišćanske crkve.

U tekstu iz “Kohe” u prekrajanju istorije se ide korak dalјe tvrdeći da je kralј Milutin “osvojio Kosovo”, kao i da su “Srbi i Vlasi u Prizren došli sa osvajačem Nemanjićem”. Autor u ovom tekstu izražava otvoreno žalјenje budući da je nakon pogroma ova svetinja “u srpskim i međunarodnim akademskim krugovima, opisana su kao srpska crkva” i uvrštena “na posebnu listu srpskih srednjovekovnih spomenika pod zaštitom Uneska”.

“Svi su shvatili da Dečani ne mogu da se izbrišu, da Patrijaršija, Gračanica ne mogu da se izbrišu i da su to zapravo to oni pečati koji, kada vi zamislite Kosovo kao jedan papir ispisan jezicima svih naroda koji su tu postojali…da su upravo ti pečati dokazuju čija je to teritorija, koji je narod tu živeo većinski, ali i ulagao u izgradnju. Sve su to živi materijalni dokazi srpskog postojanja i kontinuiteta na KiM, ne albanskog. Vi danas nemate nikakav spomenik albanske nacionalnosti stariji od nekih 100 godina, sve je srpsko ili vizantijsko ili tursko”, objašnjava Jovanović.

Čiji su Visoki Dečani?

Udruženje kosovskih istoričara “Ali Hadri”, ogranak u Dečanima zatražio je 2019. godine od Srpske pravoslavne crkve da se izvini zbog, kako tvrde, “genocida” koji su Srbi navodno počinili nad Albancima, tokom proteklih sukoba na KiM. Zahtjev je uslijedio nakon što je iguman manastira, Sava Janjić, tada rekao da hram i sporno manastirsko zemljište pripadaju srpskoj crkvi.

Ustavni sud Kosova doneo je 2016. godine odluku da opština vrati manastiru Visoki Dečani 24 hektara zemlje i šume, ali ona do ove, 2024., nije sprovedena uz obrazloženje da ta imovina pripada društvenim preduzećima Apiko i Iliria. Nakon brojnih pritisaka međunarodne zajednice, početkom marta pojavila se vijest da je premijer privremenih prištinskih institucija Aljbin Kurti od Katastarske agencije u Prištini zatražio da uknjiži imovinu manastira, zadužbine kralja Stefana Dečanskog, onako kako je odlučio sud.

Ipak, nekoliko godina ranije, albanski istoričari su tvrdili da je riječ o manastiru pravoslavnih Albanaca, ali su ga “uzurpirali srpski okupatori još u srednjem vijeku”. Manastir Dečani je, prema tvrdnjama pomenutih istoričara, tokom, kako kažu, “oslobodilačkog rata na Kosovu igrao negativnu ulogu i izvodio antialbanske akcije”, prenijela je tada prištinska Koha.

“Neistina je da manastir Dečani pripada srpskoj crkvi, već je to hram pravoslavnih Albanaca, koji je obnovljen na temeljima ilirskog hrama – Dardan, a manastir je sagradio Fra Vita Kuči na zemlji Haka Kučija iz Dečana”, navodi se u reagovanju istoričara iz dečanskog ogranka udruženja “Ali Hadri”.

“Prave farsu u koju sami vjeruju”
Albanci pokušavaju da srpsko kulturno nasljeđe na KiM vežu za svoje, objašnjava nam istoričar, dodajući da su sa tim krenuli mnogo godina ranije, da se vezuju za antičke narode – Ilire, Dardance..mnoge prastanovnike Balkana.

“Prave farsu iza sebe u koju vjeruju. Trudili su se da dokažu svoje postojanje na prostorima Albanije, Crne Gore, Kosova i Metohije, čak i nekih delova centralne i južne Srbije. Nemojmo zaboraviti da njihove aspiracije idu čak i do raške oblasti, Aleksinca, Paraćina…pokušavaju da stvore svoje mitove i neka svoja istoriska uporišta”, rekao je Jovanović.

(Jelena Nikolić, Mondo.rs)

Related Topics:

Region

SKANDAL U ŠIBENIKU: Ušao u crkvu i pred vjernicima obavio veliku nuždu

Stari policijski znanac J. B. (57) proglašen je krivim jer je u više navrata u prostorijama crkve Svetog Frane u Šibeniku obavljao veliku nuždu, a sudija mu je izrekao kaznu od 700 evra i dodatne troškove postupka.

Zašto su se starom policijskom znancu J. B. (57) prostorije crkve Svetog Frane na Trgu Nikole Tomaša u Šibeniku činile adekvatnim mjestom za obavljanje nužde u nekoliko navrata, možemo samo da nagađamo.

Šibenski sudija za prekršaje ga je nedavno osudio i naložio mu da plati novčanu kaznu od 700 evra, za koju ima rok od 90 dana da plati, a takođe mora da plati i 26,54 evra troškova prekršajnog postupka, preneo je Jutarnji.

Prema optužnom predlogu PU šibensko-kninske, prvi incident se dogodio, na užas građana, 1. septembra prošle godine u jutarnjim satima. Ušao je u crkvu i u nekoliko navrata izvršio veliku nuždu. Zatim je, tako olakšan, izašao iz ograđenog predvorja i otišao do klupice gde je legao na očigled vjernika koji su se molili unutar crkve.

Drugi incident koji je doveo do intervencije policije dogodio se na istoj lokaciji 20. novembra prošle godine. Ali ovog puta se zaustavio blizu ulaza. Tačnije, u popodnevnim satima, otišao je do bočnog ulaza u crkvu i obavio veliku nuždu u uglu odmah pored zida, ne mareći što je, ponovo, viđen.

Stoga ga je policija na kraju prijavila zbog kršenja člana 13 Zakona o prekršajima protiv javnog reda i mira.

Nastavi čitati

Region

ALARM IZ REGIONA! Vučević tvrdi – “Zapad ignoriše Kurtićevo zveckanje oružjem!”

Premijer privremenih prištinskih institucija u tehničkom mandatu Aljbin Kurti ponovo zvecka oružjem najavom vojnog saveza takozvanih kosovskih bezbjednosnih snaga i oružanih snaga Albanije jer to nije ništa drugo nego nova direktna prijetnja Srbiji i srpskom narodu, rekao je savjetnik predsjednika Srbije za regionalna pitanja Miloš Vučević.
Vučević je naveo da je da Kurti pokušava da “zapali” region, dok međunarodna zajednica ponovo ćuti, ocijenivši da je to novi Kurtijev korak ka formiranju “velike Albanije”.

Kfor je, istakao je Vučević, jedina dozvoljena vojna formacija na prostoru AP Kosovo i Metohija.

“Kada se sve sagleda sa istorijskog aspekta, jasno je šta se sprema i da se radi protiv srpskog naroda. A Kurti je perjanica genocidne politike protiv srpskog naroda i ne da to ne krije, već se time i hvali”, naveo je Vučević na “Iksu”.

Vučević je ocijenio da sklapanje vojnih saveza uperenih protiv Srbije podsjeća na ono što je rađeno devedesetih godina prošlog vijeka, ali da Srbija ostaje dosljedna poštovanju Rezolucije 1244 Savjeta bezbjednosti UN, zaštiti svojih sunarodnika i očuvanju mira i stabilnosti.

Istakao je, između ostalog, da je Srbija spremna da brani svoj narod i svoju otadžbinu, ali da ne želi nikakve sukobe.

Nastavi čitati

Region

NASMIJALI REGION! Pauk odnio auto mladencima na POZIV MLADOŽENJE!

Jedna od riječi od koje se vozači vjerovatno najviše “ježe” jeste – “pauk”. To je, znamo, kolokvijalan naziv za vozilo “Parking servisa” koje podiže i sklanja nepropisno parkirane automobile. Ali ima nešto što vjerovatno niste znali… Da li verujete da “pauk” nekome može i radost da donese?

E baš to je slučaj sa novopečenim mladencima iz Gadžinog Hana, Jovanom Mančićem i Majom Milić Mančić. Oni su zamolili nadležne da im “podignu auto”, a evo zašto…

– Nakon crkvenog venčanja krenuli smo do tvrđave da bismo se slikali, negde oko 15 časova u subotu 6. septembra. Parkirali smo se u parku, kod nove kapije tvrđave, uz dozvolu saobraćajne policije. Međutim, sledi totalni preokret događaja – započinje Jovan priču za Telegraf.

Naime, kad su namjeravali da krenu u restoran, auto je blokirao i uključio takozvani “safa mode”. Radi se o nekoj vrsti zaštite za krađu vozila.

– U neverici šta ćemo i kako ćemo, odlučili smo da obavestimo “Parking servis” Niš, budući da nijedna šlep-služba nije mogla da podigne auto zbog totalne blokade (vozilo je automatik i bio je u P brzini) – objašnjava Jovan.

Inače, kako dodaje, do blokade je došlo zato što je vozilo ostalo nezaključano i “u kontaktu”, a ključ je bio na izvjesnoj udaljenosti od auta.

– Kada smo kontaktirali Parking servis, razgovarali smo sa saobraćajnim policajcem, koji nam je izašao u susret i rekao da neće odmah reagovati, kako bismo imali vremena da pomerimo auto. Međutim, nismo imali vremena, morali smo da stignemo u restoran – prisjeća se nezaboravne situacije na svoj “veliki dan” ovaj “taze” mladoženja.

U tim trenucima je, kaže on, to bio veliki stres, a sada već i nešto što će pamtiti.

– Da zakasnimo na sopstvenu svadbu. Smejali smo se neposredno nakon što smo krenuli ka restoranu – priznaje Mančić i dodaje da je nervoza trajala prvih nekoliko minuta, a potom je sve ostalo išlo svojim tokom.

A automobil, šta je bilo dalje sa njim?

– Ujutru kada smo krenuli od restorana ka kući, svratili smo do Parking-servisa, kada su nas obavestili da je auto podignut i da će ubrzo stići do lokacije. Takođe, tada su nam i saopštili da su nas tražili po tvrđavi neposredno pre nego što su podigli auto – priča on.

E onda su shvatili da su u međuvremenu “postali viralni”, što bi se reklo, jer su fotografije njihovog četvorotočkaša kako ga odnosi “pauk” osvanule na Instagram stranici ” nishnocu_oficijalni “. Uslijedila je, kaže, i lavina komentara, u kojima su ljudi upućivali kritike na račun radnika “parking-servisa”, te je Jovan osjetio potrebu da se oglasi i objasni o čemu se radi.

Napisao je: “Ljudi, moj je auto i ja sam sam prijavio. Auto je upalio ‘safe mode’ i nije mogao da se pomeri. Stali smo kod tvrđave da se slikamo i žurili smo da bismo stigli na vreme u restoran”.

Jovan je na kraju rekao nešto što može poslužiti kao poruka ostalim mladim parovima.

– Smejali smo se koliko su neke situacije zapravo nepredvidive i da sve zajedno možemo prebroditi i rešiti – ističe Jovan.

Međutim, sve je dobro što se dobro svrši, te su i novopečeni mladenci, iako sa zakašnjenjem, uspjeli da stignu do restorana i dočekaju goste.

Eto, ova priča je još jedna potvrda one čuvene “u svakom zlu ima nešto dobro”. Pa i u omraženom “pauku”.

Nastavi čitati

Aktuelno