Connect with us

Društvo

ARHITEKTA OBJASNIO koje zgrade su NAJOPASNIJE za život

Četiri godine nakon zemljotresa u Zagrebu, svakome ko je prošao Donjim gradom jasno je da obnova nije napredovala kako se očekivalo.

Iako je odmah nakon zemljotresa donesen Zakon o obnovi, ubrzo su se pokazale njegove brojne manjkavosti.

Arhitekta Oto Barić upozorava da Zagrebu prijeti ozbiljna opasnost ako ga pogodi zemljotres jačine onog iz 1880. godine, kada je grad uzdrmao potres magnitude 6,3 s epicentrom blizu Medvednice.

Taj događaj razorio je ili teško oštetio stotine zgrada, uključujući i kulturne institucije poput zagrebačke katedrale, a prva velika obnova oblikovala je današnji urbanistički izgled grada i doprinijela razvoju karakterističnih četvrti.

Rok trajanja zagrebačkih zgrada

“Zagreb je imao sreće jer nas je u ožujku 2020. godine pogodio zemljotres jačine 5,5,” kaže Barić.

Objašnjava da su najrizičnije zgrade one u Donjem gradu, izgrađene u dvije faze: prva krajem 19. i početkom 20. vijeka, a druga tokom tridesetih godina prošlog vijeka.

“Te zgrade stare su između 120 i 150 godina, a čine cijeli Donji grad, točnije tzv. centralna 34 gradska bloka,” pojašnjava.

Zgrade su projektovane s rokom trajanja od 50 godina, ali njihov se vijek može produžiti jedino uz pravilno održavanje, što je, naglašava Barić, najveći problem zagrebačkog stambenog fonda.

“Budući da su tokom socijalizma zgrade bile u društvenom vlasništvu, niko se nije brinuo o održavanju. Nakon što je Hrvatska stekla samostalnost, vlasništvo nad stanovima prešlo je u privatne ruke, ali mnogi vlasnici nisu bili spremni ulagati u održavanje,” pojašnjava Barić.

Nasljeđe socijalizma

Tek 2021. godine, nakon zagrebačkog zemljotresa, započela je prva ozbiljna obnova. Barić napominje da je protivpotresnu obnovu trebalo započeti decenijama ranije.

“Srećom, zemljotres 2020. bio je relativno slab. Da je bio samo jedan stepen jači, cijeli bi Donji grad mogao biti sravnjen,” upozorava.

Većina zagrebačkih zgrada građenih prije 1963., kada se dogodio razorni zemljotres u Skoplju, podložne su znatnim oštećenjima zbog zastarjelih materijala. Tek su zgrade građene nakon 1964. smatrane otpornijima na jače zemljotrese.

“Sada se obnavljaju zgrade iz tridesetih godina i one starije, ali zaboravlja se na one građene između tridesetih i 1964. godine. To je tužna stvarnost o kojoj se malo govori,” ističe Barić, dodajući da se politika nerado suočava s tim problemom zbog organizacionih izazova koje bi masovna obnova donijela.

U Gundulićevoj ulici, na primjer, obnovljeno je tek pet zgrada od njih stotinak.

“To je oko pet posto, što nije ni blizu dovoljno. Nadamo se da će nas sreća poslužiti i da će se sljedeći zemljotres dogoditi tek za 50 ili 100 godina,” kaže Barić.

Obnova tavana kao rješenje

Barić je nakon zemljotresa bio optimističan oko obnove, ali tri godine kasnije postalo je jasno da će veća obnova izostati.

“Otvorene su mnoge rasprave i izneseni su kvalitetni prijedlozi, ali je sve palo pod utjecaj dnevne politike”, kaže on, a prenosi Dnevno.hr.

Related Topics:

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Oblačno uz slabu kišu

Preovladavaće umjereno do pretežno oblačno vrijeme. U jutarnjim satima po kotlinama Bosne može biti magle. U prvom dijelu dana slaba kiša je moguća u Hercegovini, centralnim, istočnim i zapadnim područjima Bosna. Na planinama slab snijeg. U ostatku dana povremeno slaba kiša ponegdje na jugu. Vjetar slab, u većem dijelu zemlje, južni i jugozapadni. Jutarnja temperatura zraka od 0 do 6, na jugu do 10, a dnevna od 4 do 10, na jugu zemlje do 14 °C.

Nastavi čitati

Društvo

BiH među najugroženijim zemljama ZAGAĐENJEM VAZDUHA

Stanovnici zemalja jugoistočne Evrope, poput Sjeverne Makedonije, BiH i Albanije, najugrožniji su zagađenjem vazduha u smislu skraćenja života, saopštila je Evropska agencija za životnu sredinu (EEA).

U ovim zemljama izmjereno je u prosjeku najviše izgubljenih godina života usljed aerozagađenja kod stanovnika koji imaju 30 ili više godina, piše u izvještaju.

Agencija navodi da je zagađenje vazduha i dalje najveći ekološki rizik za Evropljane, iznad drugih faktora kao što su izloženost buci i hemikalijama ili rizik od toplotnih talasa povezanih sa klimom.

Nebezbjedni nivoi zagađenja vazduha rezultovali su sa zapanjujućih 182.000 smrtnih slučajeva u 2023. godini, prenio je “Juronjuz”.

U izvještaju EEA navodi se da je 95 odsto Evropljana u urbanim sredinama izloženo nivoima zagađenja vazduha “znatno” iznad preporuka Svjetske zdravstvene organizacije.

Među zemljama EU, najviše smrtnih slučajeva usljed zagađenja vazduha tokom 2023. godine i najviše izgubljenih godina života na 100.000 stanovnika imala je Italija, a slijede Poljska i NJemačka.

Najmanji relativni uticaji zagađenja vazduha zabilježeni su u zemljama na sjeveru i sjeverozapadu Evrope, uključujući Švedsku, Estoniju i Norvešku.

Island nije imao nijedan smrtni slučaj od zagađenja vazduha, dok su u Finskoj registrovana 34 smrtna slučaja izazvana dugoročnom izloženosti sitnim česticama zagađenja sa oznakom PM2.5, precizirala je EEA.

Nastavi čitati

Društvo

Minimalna penzija u FBiH 599 KM, u SRPSKOJ TEK 330 KM

Penzije u Federaciji BiH daleko su veće nego u Srpskoj. Tako, isplata novembarske penzije u FBiH kreće u petak, a najniža penzija iznosi 599 KM.

Zagarantovana penzija je 715 KM, dok je najviša 2.996 KM, piše Srpskainfo. Prosječna penzija korisnika samostalne penzije u FBiH iznosi 761 KM, saopšteno je iz Federalnog zavoda za penzijsko i invalidsko osiguranje.

U Srpskoj, minimalna penzija iznosi 330, a prosječna 652 KM.

Prema podacima Fonda za penziono i invalidsko osiguranje Srpske, iznos najniže penzije za staž od 40 i više godina je 656, dok je za puni staž osiguranja od 40 godina prosječna penzija iznosila 981 KM. Iznos najviše penzije za oktobar u Srpskoj je 3.547 KM.

Lider SNSD Milorad Dodid nedavno je obećao da će penzije u Srpskoj od januara biti veće za 6,25%. To znači da će minimalna penzija porasti za 20 KM, a prosječna za 40 KM.

Međutim, i u ovom slučaju, minimalac u Srpskoj biće niži za 250 KM, a prosječna penzija za 70 KM, piše Srpskainfo.

– Penzije u Republici Srpskoj u januaru će biti povećane za 6,25 odsto. Vlada je činila sve da poboljša uslove za penzionere, rađeno je u kontinuitetu, penzije su 26 puta povećane – poručio je lider SNSD Milorad Dodik.

Međutim, penzioneri u Srpskoj nisu se ovajdili od povećanja penzija, a posebno od onog poslednjeg, u avgustu ove godine, kada su dobili 3%. Tada je minimalna penzija otišla za nepunih 10, a prosječna za nepunih 20 KM.

– Bruka i sramota. Pa, šta može penzioner sa dodatnih 20-20 KM, koliko nam Dodik obećava?! Da se malo bolje najedu on i njegova porodica, i to za samo jedan obrok, i to je to.

Nama su san penzije u Federaciji BiH, što je žalosno. Ogorčeni smo nebrigom vlasti za ovu populaciju – kaže penzioner Stanko V.

Srpskainfo

Nastavi čitati

Aktuelno