Connect with us

Društvo

BiH druga u svijetu po rastu mjesečne zarade: Plate sve veće, građani sve siromašniji

Iako možda zvuči nevjerovatno, Bosna i Hercegovina je druga u svijetu po rastu plata, i to odmah nakon Srbije.

Međutim, oni koji svakodnevno rade za tu platu i njome plaćaju životne troškove posvjedočiće da povećanje plate nisu ni osjetili, a stručnjaci se nadovezuju da podaci koje objavljuju relevantne domaće, ali i svjetske institucije u velikoj mjeri zamagljuju realnost, jer je inflacija u posljednjih godinu dana ipak dostigla veće visine nego što povećanje mjesečne zarade može pokriti.

Prije nekoliko dana, sajt “World of statistics” je objavio podatke o rastu plata na globalnom nivou, a prva dva mjesta zauzele su ni manje ni više nego Srbija i BiH.

Prema podacima koji se odnose na decembar 2022. godine, nominalan rast plate kod komšija preko Drine bio je 15,2 odsto, što je najviše na svijetu.

U BiH plate u decembru prošle godine bile su veće za 14,86 odsto.

Na taj način BiH je po ovom parametru iza sebe ostavila Portugal (14,2 odsto), Bjelorusiju (13,2 odsto), Rumuniju (13 odsto) i Poljsku (12,6 odsto).

Iza su ostali i Hrvatska i Slovenija, gdje su decembarske plate bile veće za 11,8 odsto, odnosno 10,66. Iza leđa BiH prema ovim podacima ostale su čak i SAD, u kojima su plate povećane za 7,04 odsto.

Na ove podatke stižu i informacije iz Agencije za statistiku BiH, koje kažu da je u prvom kvartalu 2023. godine (januar, februar i mart) prosječna bruto plata po zaposlenom u BiH u odnosu na četvrti kvartal 2022. godine (oktobar, novembar, decembar) bila veća za 83 KM. Preciznije rečeno, sa 1.806 KM, povećana je na 1.889 KM, što je 4,6 odsto.

Takođe, došlo je do povećanja neto plate za mart ove godine u odnosu na februar za 3,6 odsto, pa je prosječna isplaćena plata u martu iznosila 1.260 KM.

Iz Agencije navode i da je prosječna mjesečna isplaćena neto plata za mart 2023. godine u odnosu na mart 2022. nominalno veća za 15,4 odsto, ali da je njen realni indeks 4,6 odsto.

Za one koji se bave statistikom ovo su sjajni podaci. Međutim, stvarnost u BiH daleko je od ovakve slike. Struka je po ovom pitanju jasna i kaže da podaci nemaju veze sa realnošću.

“U uslovima inflacionog talasa svi statistički podaci gube na relevantnosti, pa i ekonomski pokazatelji iskazani tim podacima u dobroj mjeri zamagljuju realnost. Talasi inflacionih udara na ovim prostorima su dostigli ozbiljne visine, najveće od kriznih i ratnih devedesetih. To važi i za Srbiju i za BiH. Stope inflacije u BiH su prošle godine bile preko 16 odsto, u Srbiji nešto iznad 14 odsto. Samo letimičan pogled na ove iznose i stope rasta plata će pokazati da realnog rasta primanja nije bilo ni u jednoj zemlji”, pojašnjava ekonomista Milenko Stanić.

On nastavlja da ako se u obzir uzme da su najviše povećane cijene hrane i komunalija, gotovo 30 odsto, a da ti proizvodi učestvuju u potrošačkoj korpi preko 90 odsto, jasno je da realnog rasta plata nije bilo, naprotiv.

“Imali smo pad standarda stanovništva. Tu strukturu potrošačke korpe statistika ne uzima u obzir, već se drži prosjeka. Zbog toga imamo netačne podatke”, tvrdi Stanić te dodaje da u ovom slučaju nedostaje ozbiljna analiza.

“Skoro sam pročitao analizu rasta realnih plata u SAD koja je pokazala da od 1970. do danas u ovoj zemlji nije bilo realnog rasta plate, već je bio pad. Sva povećanja je pojela inflacija. Možete zamisliti kada bi kod nas bila napravljena takva analiza šta bi bio rezultat”, rekao je Stanić za “Nezavisne novine”.

Potrošači kažu da se realna situacija zaista može vidjeti na potrošačkoj korpi.

“Iznos potrošačke košare je iznad 3.000 KM. Dvije prosječne plaće ne mogu izmiriti taj iznos. To vam najbolje govori koliko sve to vrijedi”, kaže za “Nezavisne novine” Marin Bago, predsjednik Udruženja potrošača “Futura” iz Mostara.

Prema njegovim riječima, čak i u najidealnijoj situaciji, a to je da oba roditelja rade i imaju prosječne plate, ne mogu podmiriti sve mjesečne obaveze.

“Njima opet nedostaje tisuću maraka i na mlazni pogon moraju preduzeti sve da obitelj normalno i dostojanstveno preživi mjesec. Dakle, i pored dvije plaće oni se moraju odreći – kvalitetne hrane, obrazovanja, higijene i drugih stvari”, kazao je Bago.

Nezavisne

Related Topics:

Društvo

REVIZIJA ILI ŠMINKANJE? Novi direktor IRB RS produžio radno vrijeme, zaposleni sumnjaju u pravu namjeru!

Novi vršilac dužnosti direktora Investiciono – razvojne banke (IRB) Republike Srpske Boris Knežević produžio je radno vrijeme za sve rukovodioce, direktore svih sektora, ali i izvršne direktore do 18:00 časova zbog revizije poslovanja, koju inače provodi lično on, saznaje portal CAPITAL.

Odluka je izazvala pravu pometnju među zaposlenima koji su ostali zatečeni njegovim namjerama.

Iz IRB-a navode da Knežević reviziju obavlja nakon 18 časova kada završi sa svima i dobije informacije nakon čega vrši analizu dostavljene dokumentacije u skladu sa Zakonom o računovodstvu i finansijama Republike Srpske.

Dodaju da je kvalifikovan jer ima znanje ovlašćenog sudskog vještaka i licenciranog internog revizora iz oblasti bankarstva.

„Dodatna olakšavajuća okolnost je ta što je v.d. direktora, preuzimanjem dužnosti, zatekao i proces eksterne revizije, koji je još u toku, što mu omogućava brzinu u radu i kvalitet informacija“, stoji u odgovoru IRB-a.

Oni tvrde da ostali radnici rade kao i do sata, od osam do 16:00 časova.

Podsjećamo, Knežević je na čelo IRB-a došao nakon što je prethodni vršilac dužnosti direktora Srđan Jovanović podnio ostavku, navodno iz zdravstvenih razloga.

Nastavi čitati

Društvo

OPREMA ZA PENJANJE POVLAČI SE SA TRŽIŠTA! Karabineri pucaju, kopče ne drže, PENJAČI U ŽIVOTNOJ OPASNOSTI!

Sa tržišta BiH povučena je oprema za penjanje porijekolom iz Kine i dva tipa pojaseva za penjanje kojima nije poznata zemlja porijekla, objavila je Agencija za nadzor nad tržištem BiH.

Povučena je oprema za penjanje “mamut skajvoker” /MAMMUT SKYWALKER/ jer je čvrstoća proizvoda neadekvatna i karabiner se može otvoriti manjom silom, što može dovesti do toga da se penjač odvoji od sigurnosnog užeta i padne sa visine.

Na pojasevima za penjanje “pecl njuton” /Petzl NEWTON/ je nije sigurna kopča koja se nalazi na prsima i koristi se za pričvršćivanje pojasa.

Na pojasevima za penjanje “pecl svon easajfit” /PETZL SWAN EASYFIT/, pakovanje od pet komada, nisu sigurne kopče postavljene na stražnjem dijelu.

Uvoznici su za sve proizvode preduzeli dobrovoljne mjere povlačenja sa tržišta, povrata od potrošača i njihovo obavještavanje, te uništavanja proizvoda, prenosi Srna.

Nastavi čitati

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Temperatura do 37 stepeni

U Republici Srpskoj i Federaciji BiH /FBiH/ se očekuje pretežno sunčano i veoma tolo vrijeme, uz dnevnu tempereturu vazduha do 37 stepeni Celzijusovih.

Tokom poslije podnevnih časova na jugozapadu i istoku će doći do razvoja oblaka koji će ponegdje donijeti lokalne pljuskove sa grmljavinom, a na jugoistoku su moguće i lokalne nepogode uz jače pljuskove, pojavu grada i jakog vjetra u zoni pljuskova, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.

Jutarnja temperatura vazduha biće od 12 do 20, na jugu do 24 stepena, a dnevna od 31 do 37 stepeni Celzijusovih.
Duvaće slab do umjeren vjetar, istočnog i sjeveroistočnog smjera, a u Hercegovini južnog i jugozapadnog, saopšteno je iz Federalnog hidrometeorološkog zavoda.

Nastavi čitati

Aktuelno