Izgovorene riječi ne ostavljaju fizički trag na svijetu, pa pronalaženje porijekla nekog jezika može biti težak posao. Jezik je takođe u stalnom stanju promjene, s riječima i njihovim značenjem koje se transformišu i mijenjaju sa svakom generacijom. Kao takav, ne bi bilo smisla izdvojiti jedan jezik kao najstariji na svijetu.

Ipak, postoji niz jezika iz drevnih vremena koji se još uvijek govore – i svi oni rasvjetljavaju fascinantan dio ljudske priče.

Jevrejski

Jevrejski je sveti jezik židovskih pisanja koji je star preko 3.000 godina, a rani oblici jezika pojavljuju se u tekstu oko 1200. prije Hrista. Prvo su ga koristili samo vjerski učenjaci, ali je s vremenom postao svakodnevni jezik starih Izraelaca.

Oko 400. godine nove ere jevrejski je prestao biti uobičajni govorni jezik i zamalo je postao mrtav jezik. Međutim, uspon cionizma u modernom periodu osigurao je oživljavanje jezika i sada ga govori devet miliona ljudi, ponajviše u Izraelu gdje je to službeni jezik.

Moderni jevrejski razlikuje se od biblijske verzije, kao što biste mogli očekivati nakon hiljada godina, ali moguće je pronaći direktne poveznice između to dvoje.

Sanskrit

Sanskrit je još jedan jezik koji je proizašao iz religije u davna vremena, služeći kao narodni jezik Veda, svetih spisa hinduizma, kao i istorijskih tekstova budizma i džainizma. Hinduistički tekstovi napisani su oko 1.200 godine prije Hrista, što znači da postoji zabilježena istorija jezika koja datira više od 3.000 godina.

I danas se govori u nekom obliku, iako ga prvenstveno govore hinduistički sveštenici tokom vjerskih rituala. Procjenjuje se da manje od jedan odsto Indijaca govori taj jezik, a samo 14.000 ljudi ga opisuje kao svoj primarni jezik.

Međutim, njegovo nasljeđe živi. Sanskrit pripada širokoj porodici poznatoj kao indoevropski jezici, što znači da ima jasne veze s engleskim, francuskim, portugalskim, španskim, ruskim i mnogim drugim jezicima koji se govore u Evropi.

Tamil

Oko 80 miliona ljudi još uvijek govori tamilski kao svakodnevni jezik, što je prilično impresivno s obzirom na to da je najranija tamilska književnost – Tolkappiyam – datirana od 300. prije Hrista. Prvenstveno se govori u Šri Lanki i najjužnijoj državi Indije.

Grčki

U ovom ili onom obliku, grčki je u upotrebi od najmanje 1.300. prije Hrista. Njegov klasični oblik značajno se razlikuje od jezika koji se danas govori u Grčkoj, iako bi većina tečnih govornika trebala moći razumjeti jezik helenističkog ili “koine” grčkog koji se govorio u prošlosti.

Međutim, oblici poput atičkog dijalekta, jednog od najstarijih oblika kojim su govorili ljudi poput Sokrata, vjerovatno će biti previše daleki za današnje govornike da bi imali čvrsto razumijevanje.

Arapski

Arapski je igrao izuzetno važnu ulogu u svjetskoj istoriji. Rani oblici arapskog datiraju čak iz osmog vijeka prije nove ere, ali jezik je doživio značajne promjene tokom vijekova, ponajviše između trećeg i šestog vijeka nove ere.

Prvo se pojavio na sjeverozapadu Arapskog poluostrva i član je semitske porodice jezika, koja takođe uključuje jevrejski i aramejski. Kao primarni jezik islamskih vjerskih tekstova, procjenjuje se da 371 milion ljudi širom svijeta danas govori arapski kao svoj materinji jezik. Mnogo više ga govori kao drugi jezik, zbog njegove važnosti za islam.

Kineski

Ne postoji jedinstveni kineski jezik, iako većina ljudi u Kini govori modernim standardizovanim oblikom mandarinskog kineskog. Postoji i zbirka regionalnih dijalekata koji se još uvijek široko govore, kao što su Yue (kantonski), Siang (hunanski), Min dijalekt, Gan dijalekt, Vu dijalekt i Kejia.

Međutim, svi oni mogu se pratiti do arhaičnog kineskog jezika. Neki od najranijih poznatih načina upotrebe natpisa kineskim znakovima pronađeni su u oklopima kornjača koji datiraju iz najmanje 1123. godine prije Hrista, što sugeriše da je pisani jezik postojao više od 3.000 godina. Od tada se proširio i značajno evoluirao, ali uticaj ovog drevnog jezičkog sistema još uvijek se može čuti kod današnjih govornika.

Latinski

Latinski je još jedan jezik od velikog istorijskog značaja, prenosi “IflScience“. Praitalski je razvio stari latinski oko 750. do 100. godine prije Hrista, da bi na kraju postao klasični latinski koji se koristio u kasnoj Rimskoj Republici i ranom Rimskom Carstvu između 100. godine prije Hrista i 450. godine.

Do šestog do devetog vijeka nove ere, jezik se razvio u moderne romanske jezike, poput italijanskog, španskog, portugalskog i francuskog.

Iako se latinski više ne govori kao prvi jezik, uspio je izbjeći da postane mrtav jezik zahvaljujući velikom interesu za stare tekstove i dalekosežnom uticaju latinskog na evropsku kulturu, uključujući Linaeusov izbor latinskog za binomnu nomenklaturu, sistem imenovanja organizama u nauci.

Euskera

Euskera se smatra najstarijim živim jezikom u zapadnoj Evropi. Oko 700.000 ljudi još uvijek ga govori u Baskiji, autonomnoj zajednici smještenoj u planinama Pireneja između granice Francuske i Španije.

Njegova tačna starost je misterija jer nije povezan ni s jednim drugim postojećim jezicima. To ga, međutim, čini fascinantnim jezikom za proučavanje lingvista jer je to jedan od rijetkih preživjelih jezika Evrope prije nego što su je preplavili indoevropski jezici.

NEZAVISNE

Često citirana statistika je da je veća vjerovatnost da ćete biti pogođeni munjom i umrijeti nego da ćete izabrati srećni listić. Kad postoje milioni mogućih kombinacija za lutrijski listić, onda, pa, trebali biste kupiti puno istih ako želite imati dobre šanse da kući odnesete glavnu nagradu. I to je upravo ono što je jedan rumunski ekonomista po imenu Stefan Mandel napravio, uz pomoć investitora i sindikata – pod nazivom International Lotto Fund (ILF) – koji im je omogućio da dobiju ukupno 14 lutrija širom svijeta.

Danas je opštepoznato da su šanse da neko dobije na lutriji prilično male.

U intervjuu dostupnom na YouTubeu, Mandel je objasnio: “Teoretski, svako može kupiti sve moguće kombinacije. Svaki srednjoškolac ili srednjoškolka može izračunati te kombinacije. Niko nikada nije razvio logistički sistem za polaganje tolike količine listića za igru. Bili smo jedini pobjednici i to je to.”

Naposljetku, Mandel je ciljao na lutriju u Virdžiniji, gdje su pravila o biranju šest brojeva između jedan i 44 značila da imaju “samo” 7.059.052 kombinacija – očigledno je to bila dobra stvar.

Ono što je takođe bilo dobro je to što je Virdžinija dopustila pojedincima da kupe listiće i ištampaju ih kod kuće.

Bilo je to u februaru 1992. kada je njegov sindikat otišao na džekpot od 27 miliona dolara, a budući da su iskoristili sve zamislive listiće, skupili su 900 hiljada dolara dodatnih nagrada za listiće koji su bili drugi, treći, četvrti i tako dalje.

14 međunarodnih agencija istraživalo je njega i ILF – uključujući CIA i FBI – ali oboje organizacije su ih oslobodili bilo kakve krivice.

A gdje je sada Mandel? Pa, prema “The Hustleu”, on očigledno provodi dane u kući na plaži na udaljenom ostrvu kraj obale Australije, prenosi “Indy100“.

Švedska se ovih dana našla usred medijskog skandala zbog kontroverzne vijesti da se organizuje takmičenje u intimnim odnosima. I ne samo to, idejni tvorac koji je poslao zahtjev da intimni odnosi postanu sportska disciplina je Dragan Bratić.

Kako pišu švedski mediji podnošenja zahtjeva da seks postane sportska disciplina izazvala je burne reakcije, naročito nakon vijesti da se organizuje internacionalno takmičenje i da je odobreno. Kako se ispostavilo švedske vlasti su odbile ovu kontroverznu ideju i nikakvo takmičenje nije planirano, a prošle nedjelje je Marija Zadrevac iz Hrvatske tvrdila da dolazi na ovo takmičenje.

U izvještaju “Mashable Asia” navodi se ime Dragana Bratića – čovjeka koji je inicijator ove ideje. Naime, Dragan, vlasnik nekoliko striptiz klubova u Jenćepingu u Švedskoj, prijavio se za upis u Nacionalnu sportsku konfederaciju u januaru 2023. godine. Kako pišu švedski mediji, bio je jako uzbuđen što će ljudi moći da “treniraju seks” i da postane sportska disciplina jer, kako je tvrdio, ova vrsta sporta je idealna za mentalno i fizičko zdravlje.

“Registrovani smo, imamo organizacioni broj i sve je savršeno u redu. U redu je vježbati i takmičiti se u seksu jer je sport kao i svaki drug. Seksualna orijentacija biće dio sportske taktike i revolucija”, rekao je Bratić za lokalne medije.

U detaljnijem objašnjenju Dragan Bratić rekao je da postoji 16 disciplina – zavođenje, masaža, predigra, oralni seks, trajanje odnosa itd.

Dragan zajedno sa Švedskom seks federacijom, koja zaista postoji, želeo je da organizuje šestonedjeljno takmičenje u kojem bi učestvovalo dvadesetoro ljudi iz raznih zemalja.

Možda su se neki radovali ovom takmičenju, ali njegov zahtev je odbijen od strane Nacionalne sportske konfederacije još početkom godine. Bjorn Erikson ispred sportske konfederacije rekao je da Draganov zahtjev nije ispunio kriterijume.

U kratkom razgovoru sa Draganom koji je bio zauzet rekao je za zena.rs da Švedska seks federacija može i bez para poreske uprave: “Švedska seks federacija je registrovana od Poreske uprave kao organizacija koja trenira i takmiči u seksu. Ista Poreska uprava Švedske je registrovala Sportsku federaciju Švedske. Oni su ista organizacija kao i SSF, samo što oni dobiju dvije milijarde svake godine da podijele sportskim organizacijama. Poreska uprava dodjeljuje organizacijama dozvolu da li da se bave sportom ili ne. Ali SSF moze bez njihovih para”.

Dragan Bratić na društvenim mrežama se predstavlja kao čovjek iz Sarajeva koji je završio Harvard i trentno živi i radi u Jenćepingu u Švedskoj u kojoj poseduje striptiz klubove, piše žena.blic.