Pred poslanicima Narodne skupštine na Petoj redovnoj sjednici koja počinje u utorak 26. septembra naći će se i Prijedlog zakona Agenciji za informaciono-komunikacione tehnologije i to po hitnom postupku.

U obrazloženju prijedloga zakona o osnivanju agencije stoji da je osnovni cilj obezbjeđenje sistematičnog razvoja i primjene informaciono-komunikacionih tehnologija i elektronske uprave u Republici Srpskoj, razvoj informaciono-komunikacione djelatnosti, kao i standardizacija i uspostavljanje nadzora u ovoj oblasti.

Nova agencija će biti nadležna, između ostalog, da na strateškom i operativnom nivou sprovodi koncept informacione bezbjednosti u RS, kao i da vrši stručni nadzor i kontrolu sprovođenja informacione bezbjednosti, kao i nadzor putem informaciono-komunikacionih tehnologija u ovoj oblasti.

Biće zadužena da upravlja i stara se o funkcionisanju republičkog CERT-a – posebne organizacione jedinice za djelovanje u hitnim slučajevima (engl. Computer Emergency Response Team) i “Operativnim centrom za informacionu bezbjednost”, odnosno da vrši koordinaciju prevencije i zaštite od računarsko-bezbjednosnih incidenata na internetu i drugih rizika bezbjednosti informacionih sistema republičkih organa uprave i drugih fizičkih i pravnih lica.

Sprečavanje prenosa nadležnosti
U dijelu obrazloženja za osnovanje agencije piše da Republika Srpska kasni u stvaranju uslova za izradu elektronskih certifikata, a da bi ispunjavanjem preuzetih obaveza u usklađivnju sa EU moglo doći do “prenosa nadležnosti” u ovoj oblasti.

Navodi se da je u oblasti usluga povjerenja Republika Srpska uspostavila zakonodavni okvir, infrastrukturu javnog ključa, kao i Certifikaciono tijelo Ministarstva (MNRVOID).

Međutim, u ovom trenutku, u Vladi RS smatraju da je potrebno hitno omogućiti masovnu produkciju kvalifikovanih elektronskih certifikata ovog certifikacionog tijela kako bi se odgovorilo na trenutne razvojne potrebe sistema elektronske uprave, finansijskog sektora, ali i privrede RS

“Hitnost djelovanja proizlazi iz činjenice da su institucije BiH, kroz uspostavljanje kvalifikovanih certifikacionih tijela Uprave za indirektno oporezivanje i Agencije za identifikaciona dokumenta, evidenciju i razmjenu podataka, uz podršku međunarodnih donatora, ovaj posao već završile. Pored toga, kroz različita dokumenta tijela Evropske unije, utvrđuju se obaveze BiH u kontekstu usklađivanja pravnih akata Evropske unije sa zakonodavstvom u BiH. Ispunjavanje ovih obaveza u BiH, bez uspostavljanja funkcionalnog i operativnog certifikacionog tijela RS, značilo bi prenos nadležnosti sa Srpske na BiH, te stvaranje trajne zavisnosti organa uprave i privrede RS od kvalifikovanih pružaoca usluga povjerenja sa nivoa BiH”.

S obzirom na to da funkcionisanje certifikacionog tijela, u skladu s utvrđenim pravilima ЕU, zahtijevaju uspostavljanje nezavisnog, samostalnog tijela i tijela sa zasebnim pravnim subjektivitetom, objašnjava predlagač u obrazloženju zakona, uspostavljanjem Agencije omogućiće se sistematična osnova za ispunjenje standarda EU.

Odliv kadrova
Takođe, u obrazloženju se navodi da su Privredna komora i Unija udruženja poslodavaca RS u prethodnom periodu iznijele niz prijedloga u svrhu unapređenja i boljeg iskorištavanja razvoja informaciono-komunikacione (IK) industrije RS, po uzoru na zemlje u okruženju, gdje razvoj IK industrije bilježi eksponencijalne stope rasta.

“Republika Srpska se suočava sa odlivom ovih kadrova u svim privrednim sektorima, usljed sporijeg rasta primanja zaposlenih u ovoj oblasti u RS u odnosu na zemlje u okruženju i zemlje Evropske unije, prouzrokovano nedovoljnim stepenom razvijenosti domaće IK industrije”, priznaje se u obrazloženju.

Smatraju da će ubrzani razvoj domaće IK industrije doprinijeti efikasnijem zadržavanju mladih u Srpskoj obzirom da im ova privredna grana može omogućiti lični i profesionalni razvoj, te visoka i konkurentna lična primanja.

“Osnivanjem Agencije na preloženi način, direktno će se doprinijeti zadržavanju i kontinuiranom napredovanju ljudskih resursa u oblasti IK tehnologija, kroz utvrđivanje konkurentnih plata zaposlenih u Agenciji. Pored toga, objedinjavanjem IK usluga u Agenciji, doprinijeće se rasterećenju svih organa uprava u planiranju, razvoju i održavanju IK infrastrukture, kao i u upravljanju ljudskim resursima u ovoj oblasti.”

Ako i kada zakon bude usvojen Republika Srpska će ponovo dobiti posebnu agenciju koja će se baviti informacionom tehnologijama. Slična agencija je postojala, ali je prije pet godina ugašena, odnosno, ušla je u sastav Ministarstva za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo.