Ustavni sud Republike Srpske odbacio je inicijativu kompanije „Prointer ITSS“ za ocjenu ustavnosti i zakonitosti kojom je ova kompanija tražila da se proglase neustavnim i nezakonitim akti na osnovu kojih su sve banke u Srpskoj zatvorile račune i prekinule poslovanje sa Prointerom. “Prointer ITSS“ je tražio ocjenu ustavnosti Opštih uslova poslovanja banaka koji se odnose na diskreciono pravo banke da odlučuje o izboru klijenata sa kojima će stupiti u poslovne odnose, te odredbi koje se odnose na jednostrani raskid ugovornog odnosa između klijenata i banke. Ustavni sud nije prihvatio inicijativu za ocjenu ustavnosti i zakonitosti uz obrazloženje da Opšti uslovi poslovanja banaka ne sadrže opšte obavezujuće norme, već da isti, kako bi se primjenjivali, moraju biti dio konkretnog ugovornog odnosa, piše Capital.

Naime, ovo nisu opšti pravni akti u smislu člana 115. Ustava RS, već specifični interni akti koji djeluju obavezujuće prema njihovom donosiocu, a u odnosu na treća lica ovi akti djeluju kao „ponuda jedne ugovorne strane”, navodi se u odluci suda donesenoj na današnjoj sjednici.

U inicijativi koju je sud odbacio, Prointer je tvrdio da se Opštim uslovima poslovanja povređuju prava fizičkih i pravnih lica da otvore račun u banci. Pored toga, iz „Prointera“ su tvrdili da se osporenim Opštim uslovima poslovanja bankama daje pravo na jednostrani prekid postojećeg poslovnog odnosa. – To je u suprotnosti sa svim zakonskim odredbama, jer se njima vrši diskriminacija postojećih i budućih klijenata. Predlažemo da sud utvrdi da osporeni pravni akti nisu u saglasnosti sa Ustavom i zakonima – navodi se u inicijativi.

Međutim, Ustavni sud je utvrdio da Opšti uslovi poslovanja navedenih banaka ne stvaraju, ne mijenjaju, te ne ukidaju pravne odnose opšteg karaktera, već u skladu sa poslovnom politikom i strategijom, te planom poslovanja banke, utvrđuju uslove pod kojima se potencijalnim korisnicima nudi zaključenje ugovora.

– Navedeni akti ne predstavljaju pravne akte kojima se propisuju pravila ponašanja za neodređeni broj subjekata i neodređeni broj slučajeva, već su to interni aktu jednog tačno određenog pravnog subjekta. Imajući u vidu da se navedeni osporeni akti primjenjuju isključivo na osnovu sporazuma stranaka, da nemaju karakter opšteg pravnog akta, te da saglasno odredbi člana 115. Ustava RS, prema kojoj Ustavni sud odlučuje o saglasnosti zakona, drugih propisa i opštih akata sa Ustavom i zakonima, ti akti ne podliježe ustavnopravnoj kontroli. Na osnovu izloženog, sud nije prihvatio datu inicijativu za ocjenu ustavnosti i zakonitosti – zaključio je Ustavni sud RS.

Podsjećamo, „Prointeru“ i povezanim firmama je Kancelarija za kontrolu imovine stranaca Ministarstva finansija SAD (OFAC) u junu prošle godine uvela sankcije zbog veza sa porodicom Dodik, a nakon čega su im banke pogasile poslovne račune.

Problem su pokušali riješiti osnivanjem novih firmi, ali su im banke ponovo zatvorile vrata, što je dovelo do potpunog gašenja firmi koje su godinama gospodarile tenderima u Srpskoj.
Capital