Da li su zvaničnici Republike Srpske baš tako naivni da ih može prevariti bilo koji svjetski manipulant ili je možda u pitanju nešto drugo?
Poslednjih decenija kroz Republiku Srpsku prodefilovalo je na desetine navodnih investitora i biznismena ali su iza njih ostali samo neplaćeni računi, obaveze, a neki od njih su Srpsku koštali i stotine miliona maraka.

Poslednji u nizu skandala je najava da će Institut za genetska istraživanja iz Pekinga otvoriti predstavništvo u Republici Srpskoj.

Investicionio razvojna banka Republiker Srpske krajem maja ove godine najavila je otvaranje laboratorije za medicinska istraživanja i predstavništvo pekinškog instituta za genetska istraživanja. Iz Kine je vrlo brzo stigao demanti te informacije.

,,Da je Vlada Republike Srpske zaista uspjela da dogovori taj priojekat mi bismo bili zadovoljni i pozdravili bismo tu investiciju, ali najavljivati otvaranje laboratorije za genetraska istraživanja na osnovu jednog razgovora na sajmu je zaista neozbiljno”, kaže poslanik PDP-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Mira Pekić.

Urednik portala Kapital Siniša Vukelić tvrdi da se time nanijela nepopravljiva šteta reputaciji Republike Srpske, ako je od te reputacije uopšte nešto i ostalo.

,,Ovakvo blamiranje je zloupotreba institucija za prikupljanje jeftinih političkih poena kod građana. To nažalost pokazuje i ozbiljnim investitorima da ovdje ne mogu očekivati ništa osim laži i prevara”, smatra Vukelić.

U IRB-u su čak naveli i ime privrednika zaduženog za otvaranje predstavništva i laboratorije izvjesnog Juan Čaja i propratnu fotografiju susreta sa njim, ali ko je dotični gospodin zaista niko ne zna.

,,Vi ovdje možete dovesti bilo kog Kineza, samo da ima lijepo odijelo, slikate ga u instituciji i kažete ovo je investitor i to prolazi jer ko će to provjeravati o ogromnoj Kini”, tvrdi ekonomista Svetlana Cenić i podsjeća da su kroz Republiku Srpsku prošli mnogi investitori iz Kine koji su navodno trebali ulagati u željeznicu ili energetski sektor, ali osim slikanja ništa se nije desilo.

,,To je kod nas prolazilo ali su sad Kinezi počeli da reaguju. Nekada bi možda i rekli , ma pusti nije važno, ali sada su sve više prisutni na ovom tržištu i ne žele da im lažni investitorui ruše reputaciju. Ima u Kini mnogo ozbiljni kompanija koje žele da ulažu u ovaj region i ne žele da im neke neogovorne kompanije i pojednici krnje ugled”, smatra Cenić.

I nisu samo lažni kineski investitori i biznismeni šetali Republikom Srpskom.

Jedna od većih blamaža desila se 2019. kada su tada predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik i predsjednik Srpske Željka Cvijanović primili u posjetu navodno vijetnamskog biznismena Mai Vu Minha vlasnika, kako su tvrdili, jedne od vodećih investivionih korporacija u svijetu koja ulaže u razvoj visokih tehniologija, infrastrukture i energetike.

Vodili su ga i u obilazak tehničkog remonta Bratunac te dogovorili poslovnu saradnju u oblasti namjenske industrije. U stvari Mai Vu je običan prevarant, sa lažnom veb stranicom na koju kači lažne fotošopirane fotografije sastanaka sa svjetskim liderima.

Posebna bruka je imenovanje narko dilera Fatiha Kola za počasnog konzula BiH u Panami i to na prijedlog Željke Cvijanović srpskog člana Predsjendištva BiH.

I Kol je predstavljen kao osoba koja može unaprijediti privredni saradnju Paname i BiH.

,,Po pravilu iza takvih investituora ostaju samo nerealizovani ugovori i propali projekti i nažalost mnogo tužbi i sporova koji nas mnogo koštaju. Od takvih investitora ima mnogo više štete nego koristi”, kaže ekonomsta Milenko Stanić.

Jedan ot takvih investitora je i Rašid Serdarov koji će građane Republike Srpske koštati 300 miliona maraka.

,,Od počtka se znalo da je to prevara jer se njegovo ime nalazilo na sajtu ,,Ruska mafija”, na adresi navodne firne na Kipru je samo poštansko sanduče, a Rašid Serdarov je i pod sankcijama Evropske unije”, tvrdi Svetlana Cenić i dodaje:

,,Onda se takvom čovjeku pokloni rudno bogatstvo u Ugljeviku, a sad se to odkupljuje od njega! Zašto tu nije bilo neke međunarodne arbitraže, nego odmah daj pare?”

Kada nabrojimo sve navodne biznismene i investitore koji su poslednjih decenija prodefilovali Republikom Srpskom ne možemo a da se ne zapitamo:
Da li su zvaničnici Republike Srpske baš tako naivni da ih može prevariti bilo koji svjetski manipulant ili je možda u pitanju nešto drugo?
BN