Connect with us

Zanimljivosti

MISTERIJA JOŠ TRAJE! Čudna stakla iz Libije možda NISU PORIJEKLOM sa Zemlje

Čudna vrsta stakla koja je pronađena 1933. godine u Libijskoj pustinji možda je potekla od meteorita, pokazala je analiza naučnice Elizavete Kovaleve, piše “Lajv Sajens”, uz napomenu da se sve uklapa, osim kratera, koji i dalje nedostaje.

Velika pješčana pustinja prostire se na površini od oko 72.000 kvadratnih kilometara (skoro kao Srbija), i povezuje Egipat i Libiju.

Ako se pronađete u njoj, na određenom mjestu, na jugu pustinje, možete primijetiti komadiće žutog stakla koje je raspršeno po pijesku.

Ovo je prvi put opisano u naučnom radu 1933. godine, i poznato je kao staklo iz Libijske pustinje. Kolekcionari minerala ga cijene zbog njegove ljepote, relativne rijetkosti i misterije koja ga okružuje.

Privjezak pronađen u grobnici faraona Tutankamona sadrži komadić ovog stakla. Prirodno formirana stakla mogu se naći širom svijeta: tu su modlaviti iz kratera Ries u Evropi i tektiti sa Obale Slonovače.

Ali ništa nije toliko bogato silicijumom kao Staklo iz Libijske pustinje, niti može da se nađe u tako velikim količinama i grumenovima.

Porijeklo ovog stakla je bilo predmet debate među naučnicima u posljednjih 90 godina. Neki su mislili da je ono nastalo u vulkanima na Mjesecu, neki drugi da je nastalo od udara groma (fulguriti – staklo koje se formira fuzijom pijeska i tla u koje udari grom).

Druge teorije kažu da je ono rezultat sedimentarnih ili hidrotermalnih procesa, da je nastalo masivnom eksplozijom meteora u vazduhu, ili da je porijeklom iz obližnjeg kratera meteorita.

Sada, zahvaljujući uznapredovaloj mikroskopskoj tehnologiji, naučnici vjeruju da konačno imaju odgovor. Zajedno sa kolegama sa univerziteta i naučnih centara u Njemačkoj, Egiptu i Maroko, Kovaleva je identifikovala porijeklo Stakla iz Libijske pustinje – ono je nastalo udarom meteorita u površinu Zemlje.

Svemirski sudari su primarni procesi u Sunčevom sistemu, pošto se planete i njihovi sateliti sudaraju sa asteroidima i embrionima planeta (zvanim i planetizimali). Ovakvi sudari su pomogli i pri stvaranju Zemlje.

1996. godine naučnici su ustanovili da je ovo staklo staro oko 29 miliona godina, a kasnija studija utvrila je da je izvorni materijal sastavljen od zrnaca kvarca prekrivenim mješovitim mineralima gline i oksidima gvožđa i titanijuma.

Kasniji pronalasci otvorili su nova pitanja, pošto je staklo starije od materijala koji može da se pronađe u relevatnom dijelu Velike pješčane pustinje. Ili jednostavnije: ovi materijali nisu postojali na toj lokaciji prije 29 miliona godina.

Za studiju Kovaleve, ko-autor je obezbijedio dva komada stakla, od lokalnog stanovnika koji ih je pronašao u regiji Al Džauf u jugoistočnoj Libiji.

Uzorci su izučavani pomoću najnovije transmisione tehnike elektronske mikroskopije (TEM), koja omogućava da se vide maleni delići materijala, 20.000 puta manji od debljine lista papira. Pomoću ove tehnike, pronađeni su majušni minerali u ovom staklu – različiti tipovi cirkonijum oksida (ZrO2).

Minerali su sastavljeni od hemijskih elemenata, čiji atomi stvaraju regularne trodimenzionalne “pakete”. Kovaleva piše da treba da se zamisli da neko stavi jaja ili flašice gaziranih pića na police supermarketa: slojevi naređani jedni na druge osiguravaju najefikasnije moguće pakovanje.

Na sličan način, kaže ona, atomi se ređaju u kristalne rešetke koje su jedinstvene za svaki mineral. Minerali koji imaju isti hemijski sastav, ali drugačiju atomsku strukturu (različite načine “pakovanja” atoma u kristalnu rešetku) zovu se polimorfi.

Jedan polimorf ZrO2 koji je pronađen u Libijskoj pustinji zove se kubični cirkonijom – kakav se viđa u nekim zlatarama kao zamjena za dijamant. Ovaj mineral se može formirati samo na visokim temperaturama između 2.250 i 2.700 stepeni Celzijusa.

Drugi polimorf ZrO2 koji je izučavan je veoma rijedak, i zove se orto-II ili OII. On se formira pri veoma velikom pritisku – na oko 130.000 atmosfera.

Ova činjenica je i bila dokaz da je udar meteorita uzrok stvaranja ovog stakla, pošto ovakvi uslovi na Zemljinoj kori mogu da se stvore samo udarom meteorita ili eksplozijom atomske bombe.

Ako je sve ovo tačno, piše Kovaleva, krater koji je za sobom ostavio meteorit trebalo bi da je negdje u blizini. Najbliži poznati krateri, zvani GP i Oaza, imaju prečnik od 2 i 18 kilometara, ali su prilično daleko od mjesta gdje je pronađeno staklo.

Oni su premali i predaleko da bi bili “roditeljski krateri” ovako velike količine udarnog stakle, koncentrisanog na jednom mjestu.

Kovaleva zaključuje da ostaju otvorena mnoga pitanja: gdje je roditeljski krater, koliko je on veliki, da li ga prekriva pijesak…

Related Topics:

Zanimljivosti

ŽENA “ZMAJ”! Željka za slavu SPREMILA 3.000 SARMI, skuvala i 80 litara čorbe i 100 kg PASULJA

Željka je za Svetog Nikolu ove godine spremila 3.000 sarmi.

Željka Mitrašinović iz Majura, nezvanična je rekorderka po broju pripremljenih sarmi i majstora za posne i mrsne specijalitete!

Ova vredna domaćica mesečno može da zavije i do 5.000 sarmi, a za Svetog Nikolu, već je spremila za isporuku 3.000 komada!
“Ne pamtim da je bilo ovoliko posla za Nikoljdan, ali sve je spremno na vreme i danas će mušterije dobiti na kućnu adresu. Poštuju ljudi slavu, sve su posno poručivali, tek poneko je pitao za mrsna jela, ali nisam mogla da prihvatim”, kaže Željka.

Pored sarmi, skuvala je i 80 litara riblje čorbe, 100 kilograma prebranca i spremila 30 kilograma krompir salate.

“Bez supruga Svete koji je moja desna ruka ne bih sve postigla. On seče luk, secka šargarepu, donosi drva, loži vatru, kad nešto zafali skokne do prodavnice”, priča Željka.
Linker
Željka posnu sarmu pravi sa pirinčem i povrćem. Recept je, kaže, jednostavan: dosta crvenog i crnog luka, praziluka, šargarepe, začina po meri, a još su ukusnije sa malo celera i čenom ili dva belog luka i kada se kuvaju sa komadima dimljenog šarana.

A, sarme, u milimetar iste veličine, kuva u velikim šerpama oko četiri sata. Željka kaže da je pre neki dan imala porudžbinu čak za Dominikansku Republiku.

“Eto, moja komšinica je tamo udata. Ovde je posetila svoje, a pre povratka je poručila i moje sarme. Rekla mi je “moram da im pokažem šta je srpska kuhinja”, dodaje Željka.

(Mondo.rs, I.L., Informer)

Nastavi čitati

Zanimljivosti

OČI SU OGLEDALO DUŠE! Evo kakvi ljudi imaju spuštene, a kakvi okrugle oči

Naše oči se često nazivaju prozorima duše.

Oblik vaših očiju može otkriti više od vaše genetike.

Da li vam je teško da povjerujete? Pa, nekoliko teorija povezuje različite oblike očiju i određene osobine ličnosti kod ljudi.

Dok su naučni dokazi koji podržavaju ove ideje ograničeni, mnoge kulturne i psihološke teorije sugerišu da postoji korelacija između oblika očiju i ličnosti. Da li želite da saznate više o tome šta vaš oblik očiju govori o vašoj ličnosti? Pročitajte u nastavku:

Ako imate oči u obliku badema, mirni ste i dobar ste posmatrač

Oči u obliku badema su jedan od najčešćih oblika očiju, koji se odlikuje blago izduženim oblikom sa očiglednim naborima na kapcima. Spoljni ugao bademovog oka se često sužava prema gore, podsjećajući na oblik badema. Ljudi sa bademastim očima opisuju se kao uravnoteženi, mirni i pažljivi.

Takve osobe su emocionalno stabilne, sposobne da se efikasno odupru stresu, dok u stresnim situacijama ostanu smirenije. Gledaju na život na drugačiji način i održavaju najbolju ravnotežu u ličnom i profesionalnom životu. Oni su veoma dobri u rješavanju problema jer izazove rješavaju racionalnim, nepristrasnim razmišljanjem umjesto da djeluju impulsivno.

Ako imate okrugle oči, imate kreativnost bez premca

Oči su okrugle i veće i izgledaju otvorenije od očiju u obliku badema. Ljudi sa okruglim očima često imaju velike, okrugle oči i nevini izgled jer su im oči jasno vidljive i često se više ističu na licu. Ljudi sa okruglim očima su prirodno izražajni, umjetnički i veoma osjetljivi na svijet oko sebe.

Čini se da takvi ljudi pokazuju emocije na svojim licima i to ih čini ranjivijim ili empatičnijim prema drugima. Takođe su poznati kao saosjećajni i ljubazni ljudi. Ljudi sa okruglim očima blistaju u svojim umjetničkim karijerama.

Ako imate spuštene oči, ljudi vas često doživljavaju kao misteriozne

Oči sa spuštenim kapcima imaju dodatni sloj kože koji visi preko očnih kapaka, djelimično pokrivajući kapke. Ovaj stil očiju daje izgled duboko usađenih očiju i nabora na kapcima koji su često manje vidljivi kada se oči otvore. Ljudi sa kapuljačom očiju odišu misterijom i privatnošću. Svoje misli i osjećaje drže za sebe i vole da štite svoj unutrašnji svijet. Ovi ljudi imaju tendenciju da razmišljaju. Oni uživaju u solo aktivnostima koje im omogućavaju da razmišljaju i istražuju svoje ideje bez uticaja spoljašnje buke.

Iako ponekad mogu izgledati optimistično, kada vas puste unutra, često postaju odani i pouzdani prijatelji. Imaju visoku inteligenciju i uvid. Poznati su po tome što su strpljivi i uporni. Oni ne žure sa donošenjem izbora ili radnji, već odvoje vrijeme da se uvjere da rade pravu stvar. Ovaj kvalitet ih čini dobrim u smišljanju strategija i planova.

Jedni od najpustolovnijih ljudi su oni sa mačjim očima

Okrenute oči, koje se ponekad nazivaju mačjim očima, oblikovane su prirodnom krivom nagore na spoljnjem uglu. Ovaj oblik očiju daje prirodan i budan izgled, često dajući osjećaj oštrine ili pažnje. Ljudi sa podignutim očima često se smatraju optimistima, entuzijastima i avanturistima.

Njihov oštar i visok izgled može odražavati njihovu veliku energiju i snažnu radoznalost. Oni imaju tendenciju da budu društveni i ekstrovertni, uživaju u društvu drugih i napreduju u grupnim okruženjima. Njihova optimistična i entuzijastična priroda često privlači ljude prema njima. Ovi ljudi takođe imaju smisao za humor i mogu da vide lakšu stranu života, što im pomaže da ostanu pozitivni čak i u teškim situacijama.

Ljudi zakošenih očiju su ljudi sa dubokim mislima

Oborene oči imaju spoljni ugao nadole, čineći oči mekše i opuštenije. Ovaj oblik očiju može ostaviti utisak tuge ili zamišljene prirode. Ljudi sa oborenim očima često se smatraju zamišljenim, empatičnim i introspektivnim. Često duboko razmišljaju, uzimajući vrijeme da razmisle o sopstvenim emocijama, kao i o emocijama drugih.

Iako mogu izgledati rezervisanije, ljudi oborenih očiju često su saosjećajni i predusretljivi, stvarajući snažne emocionalne veze sa onima kojima vjeruju. Međutim, njihova introspektivna priroda može ih učiniti sklonim brizi ili preteranom razmišljanju. Mogu se naći da razmišljaju o svojim mislima ili osjećajima tokom dužeg vremenskog perioda, što može dovesti do sumnje u sebe ili oklevanja u donošenju odluka.

Ljudi sa široko postavljenim očima često imaju bogatu maštu

Široke oči su postavljene dalje na licu, stvarajući osjećaj otvorenosti i udaljenosti između očiju. Ovaj oblik očiju često daje karakterističan i upečatljiv izgled. Ljudi sa velikim očima se često smatraju liberalnijim, avanturističkim ili kreativnijim od ostalih. Možda njihove široke oči pokazuju da imaju sposobnost da vide dalje jer većina njih razmišlja na veoma širok način.

Ljudi sa široko postavljenim očima često su veoma fleksibilni i mogu se dobro uklopiti u bilo koje okruženje ili situaciju. Ova strast za avanturom odoleva svakoj monotoniji i tjera ih da istražuju nepoznato.

Obično su prijateljski raspoloženi i prihvataju, međutim, kada počnu da obavljaju zadatak koji zahtijeva nečiju punu pažnju, to može biti problem jer imaju tendenciju da se mijenjaju svoj fokus na mnoge aktivne zadatke u isto vrijeme zbog njihove radoznalosti, prenosi Krstarica.

Nastavi čitati

Zanimljivosti

JESTE LI SPREMNI ZA OVO? Ako zagrijavate vozilo na parkingu OČEKUJTE PAPRENU KAZNU!

Iako zima kalendarski još nije počela, sve niže temperature ovih dana podsjećaju vozače na obaveze vezane za čišćenje snijega i leda sa svojih automobila.

Međutim, zagrijavanje motora prije kretanja, uobičajena praksa tokom hladnih dana, zabranjeno je u više evropskih zemalja, a kršenje ovog propisa može vas skupo koštati.

U Njemačkoj, Belgiji, Švajcarskoj, Italiji, Austriji i Francuskoj zakoni zabranjuju rad motora dok vozilo miruje, uz obrazloženje da nepotrebno zagrijavanje doprinosi emisiji štetnih gasova i šteti klimi. U Njemačkoj ćete za ovaj prekršaj platiti kaznu od 80 evra, dok su u Belgiji kazne u rasponu od 68 do 130 evra. U Nizozemskoj postoje pravila koja dozvoljavaju kratko zagrijavanje motora, ali ne duže od jednog minuta.
Propisi se zasnivaju na tvrdnjama da savremeni motori i ulja ne zahtijevaju zagrijavanje prije vožnje, čak ni pri niskim temperaturama. Pored toga, zakonodavci ističu da je svaki gram emisije ugljen-dioksida značajan za zaštitu klime.

Međutim, mnogi vozači smatraju da su ovakvi zakoni neosnovani, posebno kada je u pitanju bezbjednost. Niska temperatura i zaleđena stakla mogu dovesti do stvaranja magle ili novog sloja leda, što značajno otežava vidljivost tokom vožnje. Bez dovoljno vremena da se stakla ugriju, vozači se suočavaju sa potencijalno opasnim situacijama.

Zanimljivo je da su od ovih zabrana izuzeti vozači električnih i plug-in hibridnih vozila, kojima je predgrevanje automobila dozvoljeno. Ovo izaziva dodatne kontroverze, jer i električna vozila troše energiju za zagrevanje, što u nekim slučajevima može imati sličan efekat na emisiju ugljen-dioksida kao i klasična vozila.
Ove mjere otvaraju debatu o ravnoteži između zaštite klime i praktičnih potreba vozača, posebno u ekstremnim vremenskim uslovima. Dok zakonodavci teže smanjenju emisije štetnih gasova, vozači upozoravaju na rizike po bezbjednost na putevima tokom zime.

Nastavi čitati

Aktuelno