Vakcina protiv pneumokoka je prva koja bi trebalo da bude uvedena u kalendar obavezne imunizacije u Srpskoj, čime bi se dobar dio upala pluća eliminisao, ali i smanjio broj respiratornih infekcija kod mališana, stav je struke.

Naime, kako ističu ljekari, u svim zemljama okruženja ova vakcina je obavezna, te se primaju dvije doze u prvoj godini i treća doza u drugoj.

Pedijatar Stojanka Škorić, načelnica Konsultativno-specijalističke službe bijeljinskog Doma zdravlja, kazala je u razgovoru za “Nezavisne novine” da je broj djece koja borave u kolektivnom smještaju sve veći, pa samim tim i veći broj djece koja su sklonija upalama pluća, ali i respiratornim infekcijama.

– Vakcina prevenira upalu srednjeg uha, upalu gornjih respiratornih disajnih puteva, ali i upalu pluća u prvoj i drugoj godini – kazala je Škorićeva i dodala da je većina pedijatara u Srpskoj saglasna da bi ta vakcina trebalo da bude uvedena u redovan kalendar imunizacije.

– Mi se nadamo da će ova vakcina uskoro da se uvede u redovan kalendar vakcinacije djece – kazala je Škorićeva.

Kako je rekla, oni imaju dosta mališana koji se ovom vakcinom vakcinišu u Srbiji.

– Uglavnom se radi o djeci koja imaju česte respiratorne infekcije, djeci kod koje se sumnja na uvećan treći krajnik, tako da nakon pregleda pulmologa uvijek je preporuka da prime ovu vakcinu – pojasnila je Škorićeva.

Kako je pojasnila, FBiH je ove godine trebalo da uvede vakcinu protiv pnemokoka – dvije doze u prvoj godini i revakcinacija u drugoj godini.

Banjalučki pedijatar Branislav Lolić ističe da je, po njegovom mišljenju, ovo vakcina koja je trebalo da bude uvedena među prvima koje se daju djeci.

– Vakcina protiv pneumokoka prevenira plućne bolesti, invazivne meningitise, kao i sve druge bolesti koje izaziva bakterija pneumokok. Mislim da nadležni treba da pokušaju naći sredstva jer pneumokok izaziva masu respiratornih infekcija – infekcija sinusa, ušiju, pluća, te treba uvesti kao obaveznu vakcinu – pojasnio je Lolić.

Iz Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske kazali su da zajedno sa Ministarstvom zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske u ovom trenutku rade na sagledavanju svih neophodnih aktivnosti i prikupljanju podataka potrebnih za uvođenje vakcine protiv pneumokokne bolesti u obavezni kalendar imunizacije.

– U Institutu za javno zdravstvo Republike Srpske moguće se vakcinisati protiv hepatitisa B, bjesnila, tetanusa, pneumokoka, meningokoka i humanog papiloma virusa o sopstvenom trošku za lica koja ne podliježu indikacijama navedenim u instrukciji – kazali su iz ove zdravstvene ustanove.

Dodaju da se, osim toga, vrši i vakcinacija kod putnika u međunarodnom saobraćaju vakcinom protiv žute groznice.

– Vakcinacija protiv bakterije Streptococcus pneumoniae štiti dojenčad, djecu i adolescente od upale moždanih ovojnica, upale pluća, sepse i akutne upale srednjeg uha prouzrokovanih ovom bakterijom – pojasnili su iz Instituta.

Dodaju da jedna doza vakcine protiv Streptococcus pneumoniae, koja štiti od 13 različitih serotipova ove bakterije koji su najčešći prouzrokovači pneumokokne invazivne bolesti, iznosi 170 KM za osobe koje ne podliježu indikacijama navedenim u Instrukciji za provođenje imunizacije i hemioprofilakse.

Federacija BiH
Zavod za javno zdravstvo FBiH je trebalo da početkom ove godine uvede u kalendar obavezne imunizacije i vakcinu protiv pneumokoka.

Prema planu imunizacije, predviđeno je vakcinisanje djece sa dva i četiri mjeseca te u drugoj godini života.

Ednan Drljević, infektolog iz Sarajeva, kazao je da je ovo jedna od najznačajnijih vakcina.

– Ova vakcina sprečava upale pluća, ali i upale mozga, te sprečava sepsu – kazao je Drljević.

Nezavisne novine

U Republici Srpskoj i Federaciji BiH /FBiH/ se očekuje oblačno i hladnije vrijeme sa prolaznom slabom kišom i maksimalnom temperaturom vazduha do 16 stepeni Celzijusovih.

Tokom dana slaba prolazna kiša će se premještati od istoka ka zapadu, dok će ponegdje na planinama padati snijeg, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.

U večernjim časovima se jače padavine očekuju na sjeveru i istoku, uz pojačan sjeverni vetar.
Na jugu će biti biti suvo uz sunčane periode i toplije.

Minimalna temperatura vazduha biće od tri do osam, u višim predjelima minus jedan stepen, a maksimalna dnevna od sedam do 16 stepeni Celzijusovih.

Duvaće slab do umjeren vjetar sjeverni i sjeveroistočni, a u Hercegovini i jugozapadu bura, saopšteno je iz Federalnog hidrometeorološkog zavoda.

Evropska unija uvodi značajne promjene u sistemu putovanja u zemlje šengenskog prostora, koje će imati direktan uticaj i na građane Bosne i Hercegovine. Novi sistemi koji su najavljeni, Entry/Exit System (EES) i European Travel Information and Authorisation System (ETIAS), modernizovaće i ubrzati prelazak granica.

Prvi korak ka digitalizaciji graničnih kontrola počinje već u oktobru 2025. godine, kada počinje s radom EES, elektronski sistem za prijavu ulaska i izlaska iz EU. Putnici neće morati ništa preduzimati prije putovanja – registracija će se vršiti direktno na granicama Evropske unije, gdje će EES prikupljati fotografije lica i otiske prstiju putnika. Ovaj sistem će omogućiti bržu graničnu kontrolu zahvaljujući automatskom skeniranju pasoša, bez potrebe za tradicionalnim graničnim provjerama. Početkom primjene EES-a za zemlje šengenskog prostora bitno će se promijeniti način ulaska ne samo državljana BiH nego i ostalih zemalja zapadnog Balkana, kao što su Srbija, Crna Gora, Sjeverna Makedonija, Kosovo, Albanija, ali i Moldavije i Ukrajine kada je u pitanju evropski kontinent.

Na temelju prikupljenih biometrijskih podataka izradiće se biometrijski predlošci i pohraniti u zajednički Biometric Matching Service. Državljanima zemalja koji imaju vizu za kratkoročni boravak za ulazak u šengensko područje otisci prstiju će već biti pohranjeni u viznom informacionom sistemu (VIS).

Svaki putnik koji stigne na vanjsku granicu EU, odnosno šengenskog prostora, moraće dati svoj pasoš. Službenici za kontrolu pasoša skeniraće otiske prstiju i fotografisati osobe. Ove informacije biće zabilježene u digitalnoj datoteci.

Pri tome, pasoš putnika (biometrijski ili nebiometrijski) neće biti ovjeren. No, u bilo kojem od gore navedenih slučajeva putnik će susresti službenika za kontrolu pasoša na granici.

Bitno je navesti da, ako odbije dati biometrijske podatke, putniku će biti uskraćen ulazak na područje evropskih zemalja koje koriste EES.

Takođe, sistem će bilježiti koliko dana će još putnik smjeti da boravi na teritoriji evropskih država. To će se moći provjeriti pomoću EES-a, odnosno putem EES onlajn alata.

Šest mjeseci kasnije, u oktobru 2026. godine, biće pokrenut i ETIAS – onlajn sistem za izdavanje putnih dozvola za ulazak u Šengen zonu za putnike kojima nije potrebna viza. Važno je naglasiti da ETIAS nije viza, već elektronska autorizacija za kratkotrajni boravak u 30 evropskih zemalja.

Prilikom onlajn prijave za ETIAS dozvolu, putnici će morati dostaviti lične podatke kao što su adresa stanovanja, podaci iz pasoša, trenutno zanimanje te informacije o eventualnim ranijim putovanjima u konfliktne zone ili krivičnim presudama. Naknada za ETIAS iznosi sedam evra, a dozvola će važiti tri godine ili do isteka pasoša.

EES i ETIAS donose niz koristi za građane BiH:

Ubrzan i efikasan prelazak granica zahvaljujući digitalizaciji;
Preciznija kontrola dužine boravka u zemljama EU;
Povećana zaštita identiteta putnika putem biometrijskih podataka;
Smanjeno vrijeme čekanja na granicama uz automatsko skeniranje pasoša.
Iako oba sistema imaju zajednički cilj jačanja sigurnosti granica EU, bitno je istaći da će EES biti prvi operativan, a ETIAS će uslijediti nekoliko mjeseci kasnije. Ove promjene znače jednostavnije, sigurnije i ugodnije putovanje za sve građane Bosne i Hercegovine, ali i zapadnog Balkana.