Connect with us

Svijet

NOVA JEZIVA TRGOVINA! Ljudi prodaju krvnu plazmu

U rđavom pojasu sjeveroistočne Mađarske napreduje nova ekonomija, ona izgrađena na ljudskoj krvi. Privatne kompanije pronašle su način da profitiraju od očaja najmarginalizovanije populacije u regionu, Roma.

Za mnoge je čin doniranja krvne plazme postao spas, mračno sredstvo za preživljavanje u pejzažu hronične nezaposlenosti i oskudice.

Donacija plazme je proces u kome se tečni dio krvi davaoca sakuplja dok se crvena krvna zrnca i trombociti mašinom vraćaju davaocu. U Mađarskoj, donacije plazme su eksplodirale u posljednjih nekoliko godina.

Više od 50 “plazma centara” radi širom zemlje, a kompanije prikupljaju do 2.600 litara plazme nedjeljno u objektima koji rade šest dana u nedjelji, često punim kapacitetom. Po zakonu, donatorima može da se isplati samo 7.500 forinti (oko 17 evra) u gotovini, ali ne postoji propis o dodatnim podsticajima.

Kao rezultat toga, plazma centri su gamifikovali proces, nudeći bodove, bonuse i unose na lutriju kao nagradu za česte donacije. Prilikom svake desete, 20. i 30. posjete, donatori mogu da dobiju vaučere za kupovinu ili učestvuju u izvlačenju nagrada kao što su e-skuteri ili plazma televizori.

Ovi centri su pretežno koncentrisani u istočnoj Mađarskoj, gdje je nezaposlenost visoka, a lokalno stanovništvo, od kojih su mnogi Romi, teško da sastavljaju kraj s krajem. Za najsiromašnije, donacija plazme je postala redovan, iako opasan, oblik prihoda.

“To je kao kockanje. Stalno se vraćate, nadajući se toj nagradi”, rekao je novinarki Gardijana jedan od donora.

Doniraju krvnu plazmu nekoliko puta nedjeljno
Nedostatak regulacije u sistemu je evidentan, što doprinosi stvaranju divljih “pružalaca zdravstvenih usluga” u ovim zaostalim regionima. Iako mađarski zakon dozvoljava donacije plazme samo dva puta nedjeljno, ne postoji efikasan mehanizam za praćenje koliko često pojedinci doniraju.

“Plazma centri” ne dijele informacije o donorima jedni sa drugima, a mnogi donatori posjećuju nekoliko centara u toku iste nedjelje kako bi prevarili sistem i povećali svoj prihod. Neki medicinski radnici su optuženi da zatvaraju oči pred ovom praksom.

“Ljekari vide na mojim rukama da sam donirao u drugom centru dan ranije, ali mi i dalje uzimaju plazmu. Za njih je sve u brojevima”, rekao je jedan donor.

Navodi se da medicinski timovi u plazma centrima često zanemaruju najosnovnije zdravstvene propise prilikom trijaže davalaca, samo da bi povećali broj donora.

Novinarka kaže da je upoznala mladića (18), koji je rekao da je počeo da donira plazmu kada je imao samo 16 godina, dvije godine ispod zakonske starosne granice.

On i njegova majka redovno putuju po dva sata od svog sela Tornanadaska do okružnog grada Miškolca, gdje četiri različita plazma centra rade jedni pored drugih.

“Oboje doniramo. Tako hranimo našu desetočlanu porodicu”, rekla je majka.

Za mnoge u ovom regionu doniranje plazme više nije samo izvor sramote, to je nužno zlo. Ispred centra za doniranje u Miškolcu, čeka Romkinja sa djetetom dok njen muž donira plazmu.

“Dobijamo dovoljno novca da kupimo hranu samo za nekoliko dana. Onda ponovo moram da se vratim”, rekla je ona.

“Donirao sam krvnu plamu više od 300 puta godišnje”
Stigma oko doniranja plazme je očigledna. Mnogi donori nisu bili voljni da se fotografišu, ali su pristajali da novinarki pokažu rane od igli na rukama.

“Upravo sam se onesvijestila tokom doniranja jer nisam popila dovoljno vode prethodno, a moj imuni sistem više nije kao što je bio. Ali kakav izbor imam? Ako nema posla, moram da prehranim svoju porodicu, bukvalno svojom krvlju”, rekla je jedna žena.

Još jedan donator iz velikog grada Debrecina, gdje radi šest plazma centara, ispričao je svoje zapanjujuće iskustvo. Tokom godine, donirao je plazmu više od 300 puta, što je daleko premašilo zakonski limit od 45 donacija godišnje.

“Dao sam 220 litara plazme u jednoj godini, samo u jednom centru. Zakon kaže da čovjek za to vrijeme može dati samo 34 litra. Ali njih to ovdje ne zanima. Sve do čega im je stalo je novac”, rekao je on.

Nedostatak nadzora i regulacije je olakšao ovim kompanijama da iskoriste već ranjivu populaciju. Za mnoge Rome u rđavom pojasu, donacija plazme više nije izbor. To je pitanje opstanka. Za 850 ml plazme, ova osoba je dobila oko 17 evra u kešu, plus vaučer za kupovinu u istom iznosu.

Česti davaoci plazme često su slijepi za danak koji uzimaju njihova tijela. U očajničkoj svakodnevnoj borbi za preživljavanje, briga za lično zdravlje postaje daleka. Mnogi od njih izgledaju blijedo, koža im je tanka, djeluju neuhranjeno, imaju upale obraze.

Ovaj oblik samo-eksploatacije suptilno podstiču kompanije koje često minimiziraju rizike i nemilosrdno reklamiraju spasonosnu prirodu donacije plazme. Istina je da plazma spasava živote, ali šta se dešava kada se zdravlje spasioca žrtvuje u tom procesu?

Related Topics:

Svijet

NIŠTA OD RUSKE IMOVINE! Politički udarac za Zelenskog

Odluka Evropske unije da obezbijedi kredit Kijevu umjesto eksproprijacije zamrznute imovine Rusije označila je politički udarac za ukrajinskog predsjednika Vladimira Zelenskog i njegove evropske partnere, piše list “Il fato kvotidijano”.

“Odluka Brisela o novom evropskom kreditu osigurava budžet Ukrajine za 2026. godinu. Sa tehničke tačke gledišta, ovo je olakšanje, a politički je poraz za Zelenskog i njegove evropske saveznike, koji su obećali da će natjerati Moskvu da plati, ali su se u stvarnosti zadovoljili kompromisom”, piše list.

Analizirajući rezultate 2025, list ističe da je ovo bila najgora godina za Ukrajinu nakon kritika u Bijeloj kući koje su, kako se navodi, satjerale Zelenskog u ćošak, te nakon prestanka američke podrške, neuspjeha na frontu i koruptivnog skandala.

EU i zemlje G7 zamrznule su oko 300 milijardi evra ruske imovine. Oko 180 milijardi evra nalazi se u belgijskom depozitaru “Evrokliru”.

Na nedavno održanom samitu EU lideri nisu uspjeli da se dogovore o eksproprijaciji zamrznute imovine Rusije pod maskom takozvanog reparacionog kredita Ukrajini, podsjeća TASS.

Umjesto toga, donesena je odluka da se Kijevu dodijeli 90 milijardi evra tokom naredne dvije godine kroz zajedničko zaduživanje.

Nastavi čitati

Svijet

“FRANCUSKU NAPADAJU MUSLIMANI KOJI KOLJU OVCE” Brižit Bardo je bila poznata i po islamofobiji

Francuska glumica Brižit Bardo preminula je danas u 91. godini, saopštila je njena fondacija. Svjetska ikona pedesetih i šezdesetih godina, poznata po senzualnosti i slobodi koju je donijela na filmsko platno, ostaviće iza sebe naslijeđe ne samo u kinematografiji, već i u borbi za prava životinja, ali i niz kontroverznih izjava koje su je učinile simbolom islamofobije.

Bardo je svjetsku slavu stekla filmom “I Bog stvori ženu” iz 1956. godine, postavši simbol nove epohe u evropskoj kinematografiji. Tokom karijere bila je glumica, pjevačica i jedna od najvećih filmskih zvijezda 20. vijeka. Početkom sedamdesetih godina povukla se iz glume i posvetila se aktivizmu, osnovavši Fondaciju Brižit Bardo, koja se bori za zaštitu životinja.

Međutim, posljednje decenije njenog života obilježene su brojnim kontroverzama zbog oštrih izjava o islamu i muslimanima. Bardo je više puta optuživana za govor mržnje, a kažnjavana je čak šest puta. Posljednja kazna izrečena je krajem 2021. godine, kada je platila 20.000 evra.

Čak je i njen portparol bio kažnjen jer je medijima slao islamofobična saopštenja. Među njenim najpoznatijim izjavama je ona da “Francusku napadaju muslimani koji kolju ovce”. Dosta mi je da budem pod pritiskom ove populacije koja uništava nas i našu državu i nameće nam svoja pravila – rekla je tada Bardo.

Govorila je i o “islamizaciji Francuske”, ističući da su muslimani “svuda” i da Francuska ne bi trebala da podsjeća na Alžir.

Ove izjave izazvale su oštre reakcije javnosti, a mnogi su je optuživali za rasizam i ksenofobiju. Ipak, Bardo je ostala nepopustljiva u svojim stavovima, povezujući ih često sa brigom za životinje, posebno kritikujući ritualno klanje.

Smrt Brižit Bardo izazvala je brojne reakcije širom svijeta – od pohvala za njen doprinos filmu i aktivizmu do podsećanja na tamnu stranu njenog javnog djelovanja, prenosi Avaz.

Nastavi čitati

Svijet

SNJEŽNA OLUJA PARALISALA AMERIKU! Otkazano i odloženo više od 10.000 letova

U SAD je usljed snježnih padavina otkazano ili odloženo više od 10.000 letova, objavljeno je na portalu “Flajtaver”.

Ukupan broj otkazanih letova unutar SAD je 999, dok je 9.010 odloženo.

Agencija AP javlja da je u nekim dijelovima grada Njujorka palo više od 15 centimetara snijega, a ponegdje i do 25 centimetara. Takođe, vremenska upozorenja različitog nivoa pogodila su više od 20 miliona ljudi.
bl-portal

Nastavi čitati

Aktuelno