Narodna skupština Republike Srpske na današnjoj sjednici razmatra prijedlog kojim se poništava set zaključaka usvojenih u decembru prošle godine, a koji su se odnosili na osporavanje nadležnosti pravosudnih institucija Bosne i Hercegovine.

Riječ je o dokumentima koje je entitetski parlament, pod snažnim političkim utjecajem vlasti Milorada Dodika, tada donio s ciljem delegitimizacije Suda BiH, Tužilaštva BiH i Visokog sudskog i tužilačkog vijeća.

Na dnevnom redu sjednice, pod trećom tačkom, nalazi se “Prijedlog zaključka o stavljanju van snage zaključaka donesenih u decembru 2024. godine”. Time vlast u Republici Srpskoj faktički odustaje od politike otvorenog sukoba s institucijama pravosuđa BiH, koja je obilježila kraj prošle i početak ove godine.

Zaključci koji se sada povlače sadržavali su tvrdnje da su Sud BiH, Tužilaštvo BiH i VSTV “neustavne institucije koje je nametnuo visoki predstavnik suprotno Ustavu BiH”. Ti dokumenti bili su osnov za političku kampanju vlasti u Banjoj Luci protiv državnih institucija i visokog predstavnika Christiana Schmidta.

Tada je NSRS tvrdila i da Sud i Tužilaštvo BiH vode “politički montirane procese protiv predstavnika Republike Srpske”, zahtijevajući njihovu obustavu. Uz to, Skupština je poručila da “evropski pravni standardi ne dopuštaju degradirajuće sudske procese protiv osoba narušenog zdravlja”, pozivajući predsjednika RS i direktora Službenog glasnika da se ne odazivaju pozivima Suda BiH dok se Dodik, koji je bio optužen pred Sudom BiH, ne oporavi.

Poništavaju se i zaključci kojima su predstavnici RS u zajedničkim institucijama BiH pozivani da obustave odlučivanje na državnom nivou “dok EU ne obezbijedi pravične uslove suđenja”, te oni u kojima se Tužilaštvo BiH optuživalo za “atak na ustavni poredak BiH” i “miješanje u rad Narodne skupštine RS”.

Zaključci su uključivali i inicijativu za izmjene Krivičnog zakonika RS, kojima bi se uvelo krivično djelo “nepoštovanja odluka institucija Republike Srpske” — što je izazvalo oštre reakcije međunarodne zajednice i opozicije.

Današnja odluka, stoga, predstavlja povlačenje vlasti RS iz otvorenog institucionalnog sukoba sa državnim pravosuđem, ali i svojevrsno priznanje da su zaključci iz decembra bili politički i pravno neodrživi.

Poslanik PDP-a Igor Crnadak jutros je na društvenim mrežama objavio fotografiju dnevnog reda, nazvavši današnji dan “istorijskim”, jer, kako je naveo, “Skupština praktično konstatuje da Dodik više nije predsjednik RS”. Njegova izjava odnosi se i na drugu tačku sjednice, koja se tiče izbora vršioca dužnosti predsjednika Republike Srpske nakon isteka Dodikovog mandata.

Treća tačka, povlačenje zaključaka o “urušavanju ustavnog poretka BiH”, označava kraj jedne faze Dodikove politike stalne konfrontacije sa institucijama države i međunarodnom zajednicom.

Novi politički pokret lidera PDP-a Draška Stanivukovića u Republici Srpskoj, koji će zvanično biti oformljen 19. oktobra na Palama, zvaće se “Pokret sigurna Srpska”.

Stanivuković je ranije rekao kako je predsjedništvo njegove stranke podržalo odluku o učešću PDP-a u organizovanju političkog pokreta i formiranju izborne koalicije za izbore 2026. godine.

Ali, potpredsjednik PDP-a Igor Crnadak je jedan od rijetkih koji to nije učinio jer smatra da, između ostalog, vodi ka gašenju PDP-a.

Sporazum na Jahorini će potpisati Stanivuković, Igor Radojičić i Dejan Kojić.

Najavio je da će se tako ponuditi “stvarna alternativa sadašnjoj vlasti te stvoriti snagu koja će donijeti promjene, obnoviti institucije i ojačati Republiku Srpsku”, ali i kako “više ništa neće biti isto” poslije osnovanja ovog pokreta.

Osnovni cilj noovg pokreta jeste promjena postojećeg sistema vlasti u Republici Srpskoj.

“Odbacivanje mogućnosti koaliranja sa SNSD” jedna je od tačaka navedenih u koalicionom sporazumu koji će sutra potpisati predsjednik Partije demokratskog progresa (PDP) Draško Stanivuković, predjesdnik Nezavisnog pokreta „Svojim putem“ Igor Radojičić i načelnik Pala Dejan Kojić.

U sporazumu, u koji je uvid imao BN, predviđa se formiranje političkog pokreta čiji je osnovni cilj promjena postojećeg sistema vlasti u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini, kao i, kako se navodi, uspostavljanje pravednijeg, efikasnijeg i transparentnijeg upravljanja.

U sporazumu je naglašeno da se pokret zalaže za mir, sigurnost i vladavinu prava, jednakost svih građana, te jačanje demokratskih vrijednosti i društvene odgovornosti.

Svečano potpisivanje sporazuma o formiranju novog političkog pokreta biće održano u nedjelju, 19. oktobra, u hotelu „Vučko“ na Jahorini, u opštini Pale, sa početkom u 14.00 sati.

Stanivuković i Radojičić su ranije kazali da se ovim ne gase političke stranke i Pokret se formira za opšte izbore, koji će se održati u oktobru naredne godine.

Predsjednik Pokreta biće Draško Stanivuković, a njegovi zamjenici biće Radojičić i Kojić.