Connect with us

Svijet

PUTINOVIH 70 GODINA Ovo je 7 događaja koji su oblikovali ruskog lidera

Кako je Vladimir Putin, koji u petak slavi svoj 70. rođendan, postao izolovani autokrata?

Sedam ključnih trenutaka u njegovom životu pomoglo je da oblikuje njegovo razmišljanje i objašnjavaju njegovo rastuće otuđenje od Zapada.

Rođen u Lenjingradu sa ožiljcima od opsade koja je trajala 872 dana u Drugom svjetskom ratu, mladi Vladimir je bio mrzovoljan i borben dječak u školi – njegov najbolji prijatelj se prisjećao da je “mogao da se potuče sa bilo kim” jer “nije imao strah” .

Bez obzira na to, mršavom dječaku u gradu preplavljenom uličnim bandama bila je potrebna prednost i sa 12 godina počeo je da trenira sambo, rusku borilačku vještinu, a zatim i džudo. Bio je odlučan i disciplinovan, a do svoje 18. godine imao je crni pojas u džudou i treće mjesto na republičkom juniorskom takmičenju.

Naravno, ovo je od tada korišćeno kao dio njegovog mačo imidža, ali je takođe potvrdilo njegovo rano uvjerenje da u opasnom svijetu morate biti samouvjereni, ali i shvatiti da, po njegovim sopstvenim riječima, kada je tuča neizbježna, “moraš prvi da udariš, i to toliko jako da tvoj protivnik ne ustane na noge”.

Traženje posla u КGB, 1968.
Generalno, ljudi su izbjegavali da idu u Litejni prospekt 4, štab političke policije КGB u Lenjingradu. Toliko ih je prošlo kroz ćelije za ispitivanje u gulage u Staljinovo doba da je gorka šala bila da je takozvani Boljšoj dom bio najviša zgrada u Lenjingradu, da bi se iz njega mogao vidjeti Sibir.

Ipak, kada je imao 16 godina, Putin je ušao na prijem na crvenom tepihu i upitao prilično zbunjenog oficira za stolom kako može da se pridruži. Rečeno mu je da mora da odsluži vojni rok ili da diplomira, pa je čak pitao koja je diploma najbolja.

Pravo, rečeno mu je – i od tog trenutka Putin je bio odlučan da diplomira pravo, nakon čega je propisno primljen. Za Putina je КGB bio najveća banda u gradu, koja je nudila sigurnost i napredovanje čak i nekome ko nema veze sa partijom.

Ali to je predstavljalo i šansu da bude pokretač – kako je sam rekao o špijunskim filmovima koje je gledao kao tinejdžer, “jedan špijun je mogao da odluči o sudbini hiljada ljudi”.

Okružen ruljom, 1989.
Uprkos svim njegovim nadama, Putinova karijera u КGB nikada nije uzletjela. Bio je solidan radnik, ali bez visokog ranga. Bez obzira na to, počeo je da uči njemački jezik i to mu je omogućilo sastanak u kancelarijama u Drezdenu 1985.

Tamo se nastanio u udobnom iseljeničkom životu, ali je u novembru 1989. istočnonjemački režim počeo da se urušava, šokantnom brzinom.

Dana 5. decembra, rulja je opkolila zgradu КGa u Drezdenu. Putin je očajnički nazvao najbliži garnizon Crvene armije da zatraži zaštitu, a oni su bespomoćno odgovorili “ne možemo ništa bez naređenja Moskve, a Moskva ćuti“.

Putin je naučio da se plaši iznenadnog kolapsa centralne vlasti – i odlučio je da nikada ne ponovi ono što je smatrao greškom sovjetskog lidera Mihaila Gorbačova, da ne odgovori brzo i odlučno kada se suoči sa opozicijom.

Posredovanje u programu “Nafta za hranu”, 1992.
Putin je kasnije napustio КGB pošto se Sovjetski Savez raspao, ali je ubrzo obezbijedio poziciju “popravljača” reformističkog novog gradonačelnika Sankt Peterburga.

Ekonomija je bila u slobodnom padu, a Putin je bio zadužen za upravljanje pokušajem da se pomogne građanima grada da prežive, zamijenivši naftu i metal u vrijednosti od 100 miliona dolara za hranu.

U praksi niko nije vidio hranu, ali prema istrazi, koja je brzo prigušena, Putin, njegovi prijatelji i gradski gangsteri su novac stavili u džep.

U “divljim 90-im godinama”, Putin je brzo shvatio da je politički uticaj roba koja se može unovčiti, a da bi gangsteri mogli da budu korisni saveznici. Кad su svi oko njega profitirali na svojim pozicijama, zašto ne bi i on?

Dešavanja u Gruziji, 2008.
Кada je Putin postao ruski predsjednik 2000. godine, nadao se da će moći da izgradi pozitivan odnos sa Zapadom – pod sopstvenim uslovima, uključujući sferu uticaja širom bivšeg Sovjetskog Saveza. Ubrzo je postao razočaran, a zatim i ljut, vjerujući da Zapad aktivno pokušava da izoluje i ponizi Rusiju.

Кada je gruzijski predsjednik Mihail Sakašvili obavezao svoju zemlju da se pridruži NATO, Putin je pobjesnio, a pokušaj Gruzije da povrati kontrolu nad otcijepljenim regionom Južna Osetija, koji podržava Rusija, postao je izgovor za kaznenu operaciju.

Za pet dana, ruske snage su razbile gruzijsku vojsku i nametnule ponižavajući mir Sakašviliju.

Zapad je bio ogorčen, ali je za godinu dana američki predsjednik Barak Obama nudio “resetovanje” odnosa sa Rusijom, a Moskva je čak dobila pravo da bude domaćin Svetskog prvenstva u fudbalu 2018.

Putinu je bilo jasno da bi se agresija mogla isplatiti, jer slab i nepostojan Zapad više laje nego što ujeda.

Protesti u Moskvi, 2011-13.
Rašireno uvjerenje da su parlamentarni izbori 2011. bili namješteni izazvalo je proteste koji su podstaknuti tek kada je Putin najavio da će se kandidovati za reizbor 2012. godine.

Poznati kao “Bolotnaja protesti” po moskovskom trgu koji su ispunili, predstavljali su najveći izraz javnog protivljenja Putinu do današnjeg dana.

Njegovo uvjerenje je bilo da je skupove inicirao, podsticao i režirao Vašington, okrivljujući lično državnu sekretarku SAD Hilari Кlinton.

Putinu je to bio dokaz da su rukavice skinute, a da Zapad dolazi direktno po njega, i da je, u stvari, sada u ratu.

Izolacija zbog kovida, 2020-21.
Кada je kovid-19 zahvatio svijet, Putin je otišao u izolaciju neuobičajenu čak i za autokrate, pri čemu je svako ko bi ga sreo bio izolovan na dvije nedjelje, a zatim je morao da prođe kroz hodnik okupan ultraljubičastim svijetlom koje ubija klice i bude isprskan dezinfekcionim sredstvom.

Za to vrijeme, broj saveznika i savjetnika koji su mogli da se suoče sa Putinom dramatično se smanjio na šačicu povlađivača i kolega jastrebova.

Izložen manjem broju alternativnih mišljenja, Putin je izgleda “naučio” da su sve njegove pretpostavke tačne i sve njegove predrasude opravdane.

Related Topics:

Svijet

ČOVJEK NASMRT IZBO SINA I ŽENU, sumnja se da je pokušao samoubistvo

Muškarac star 78 godina osumnjičen je da je nožem usmrtio svoju 70-godišnju suprugu i 41-godišnjeg sina u porodičnoj kući, u austrijskom gradu Ensu, u okrugu Linz-Land. On je takođe povređen i trenutno se nalazi u bolnici, a tužilaštvo u Štajru zatražilo je pritvor za njega.

Prema prvim informacijama, zločinu je prethodila svađa između supružnika. Tačno vrijeme ubistava još nije utvrđeno, ali se pretpostavlja da su se dogodila između nedjeljnog popodneva i ponedjeljka ujutru. Policiju je o slučaju obavijestila nepoznata osoba oko sedam sati ujutru u ponedjeljak.

Istraga je, kako navode iz tužilaštva, tek na početku. Nije potvrđeno da li je osumnjičeni pokušao samoubistvo, iako je pretrpio lakše povrede. Tokom prvog saslušanja navodno je priznao da je počinio zločin.

Tužilaštvo je već podnijelo zahtjev za istražni pritvor, a nije željelo da komentariše informacije da je ubijeni sin imao invaliditet.

Ministarka pravde Ana Šporer i ministarka za ženska pitanja Eva-Maria Holclajtner osudile su ubistvo, poručivši da će austrijska vlada “dosljedno i odlučno nastaviti borbu protiv nasilja u bliskim odnosima i femicida”.

U zajedničkom saopštenju istakle su da ovaj “jeziv zločin” pokazuje kako femicidi nisu izolovani slučajevi, već “tragičan vrhunac strukturalnog nasilja koje žene trpe zbog svog pola”. Ministarke su izrazile “iskreno saučešće” porodicama žrtava, piše oe24.

Nastavi čitati

Svijet

KRVAVA RACIJA: Najmanje 64 mrtvih u najvećoj policijskoj akciji u istoriji Rija

Pripadnici specijalne jedinice vojne policije uhapsili su u utorak osumnjičene dilere tokom velike policijske akcije protiv trgovine drogom u Rio de Žaneiru u Brazilu.

Najmanje 64 osobe su poginule u masovnoj policijskoj raciji usmjerenoj na organizovani kriminal u Rio de Žaneiru, saopštili su bezbjednosni zvaničnici za CNN Brasil. Među poginulima su i četiri brazilska policajca, naveli su zvaničnici.

Guverner savezne države Rio de Žaneiro Klaudio Kastro izjavio je na konferenciji za novinare da je policija zaplijenila „veliku količinu droge“ tokom akcije, prenosi Rojters (Reuters). Vlasti su takođe objavile na društvenim mrežama da su zaplijenjene najmanje 42 puške.

U objavi na mreži X (bivši Tviter) Kastro je ovu raciju nazvao „najvećom operacijom u istoriji Rio de Žaneira“.

Policijske racije česte su u gradu uoči međunarodnih događaja, a već naredne sedmice Rio će biti domaćin velikog klimatskog skupa – Samita svjetskih gradonačelnika C40.

Video-snimci koje je objavio Rojters u utorak prikazuju ogromne stubove crnog dima koji su se dizali iz favele Alemão tokom racije. Fotografije snimljene nakon akcije pokazuju izvor dima – spaljene automobile koji su korišćeni kao barikade.

Vlasti su saopštile da je operacija imala za cilj da „zaustavi teritorijalno širenje“ kriminalne grupe Comando Vermelho (Crvena komanda).

Prema saopštenju vlade Rija, operacija se pripremala više od godinu dana, a učestvovalo je više od 2.500 pripadnika vojne i civilne policije.

Prema podacima istraživačkog centra InSight Crime, Comando Vermelho je najstarija aktivna kriminalna organizacija u Brazilu. Naziv, koji na portugalskom znači „Crvena komanda“, potiče iz vremena kada je grupa formirana kao lijevo orijentisana organizacija zatvorenika tokom vojne diktature koja je vladala Brazilom do 1985. godine.

Od tada se „Crvena komanda“ razvila u veliki transnacionalni kriminalni kartel, umiješan u trgovinu drogom i iznudu. U posljednjim godinama, prema izvještajima InSight Crime-a, grupa se suočava sa sve većim nasiljem i sukobima sa državom i drugim kriminalnim milicijama.

Banda koristila dronove, tvrdi policija
Najmanje 81 osoba je uhapšena, saopštila je policija Rio de Žaneira na društvenim mrežama.

Tokom racije, članovi bande navodno su napali policiju dronovima, saopštile su vlasti.

„Kao odmazdu, kriminalci su koristili dronove da napadnu policajce u kompleksu Penja“, navela je vlada Rio de Žaneira u objavi na mreži X, dijeleći video koji, kako se čini, prikazuje dron koji ispaljuje projektil iz vazduha.

„Uprkos napadima, bezbjednosne snage ostaju odlučne u borbi protiv kriminala“, dodala je vlada.

„Ovo pokazuje razmjere izazova sa kojima se suočavamo“, izjavio je Kastro, nazvavši situaciju terminom koji često koriste lideri u Latinskoj Americi i SAD-u: „Ovo više nije običan kriminal, ovo je narko-terorizam.“

Kastro je takođe pozvao stanovnike pogođenih naselja da ostanu u kućama dok je operacija u toku.

Američki Stejt department upozorio je turiste da izbjegavaju sjeverni dio Rio de Žaneira, navodeći da „oružani sukobi između policije i kriminalnih frakcija ometaju saobraćaj u više zona“.

Kancelarija UN za ljudska prava „užasnuta“
Ova racija nije prva u faveli Alemão ove godine. U januaru je slična operacija završila sa pet poginulih i nizom spaljenih automobila koji su služili kao barikade.

Guverner Kastro izjavio je da je sadašnja operacija u Alemãu veća i obimnija od poznate bezbjednosne krize iz 2010. godine.

Prema podacima instituta Fogo Cruzado (Unakrsna vatra), koji prati oružano nasilje u Brazilu, više od polovine povreda vatrenim oružjem zabilježenih u septembru 2025. godine potiče upravo iz policijskih akcija.

Ranije racije u brazilskim favelama često su bile na meti kritika organizacija za ljudska prava. U maju 2021. godine, akcija u faveli Žakarezinho završila se sa najmanje 25 mrtvih, nakon čega je Vrhovni sud Brazila zabranio sve policijske racije tokom pandemije kovida, osim u „apsolutno izuzetnim okolnostima“.

U utorak je Kancelarija Ujedinjenih nacija za ljudska prava kritikovala operaciju u Riju, navodeći na mreži X da je „užasnuta razmjerom nasilja“.

„Ova smrtonosna operacija dodatno potvrđuje trend ekstremno nasilnih posljedica policijskih akcija u marginalizovanim zajednicama Brazila“, navela je kancelarija. „Podsjećamo vlasti na njihove obaveze prema međunarodnom pravu o ljudskim pravima i pozivamo na brze i djelotvorne istrage.“

Nastavi čitati

Svijet

POČETAK DIGITALNE REVOLUCIJE: Prije tačno 56 godina “rodio” se internet

Na današnji dan 1969. svijet je svjedočio događaju koji je, iako u tom trenutku djelovao skromno, promijenio način na koji ljudi komuniciraju, rade i razmišljaju.

Tog 29. oktobra 1969. godine, student Univerziteta Kalifornije u Los Anđelesu (UCLA) Čarli Klajn poslao je prvu elektronsku poruku preko tada novog sistema zvanog ARPANET – mreže koju je finansirala američka agencija za napredna istraživanja u oblasti odbrane (ARPA, današnji DARPA). Poruka je bila namijenjena računaru na Stanforskom istraživačkom institutu i sadržala je samo dvije slova – “LO”.

Ironično, poruka je trebalo da glasi “LOGIN”, ali je sistem pao nakon što su stigla samo prva dva slova. Ipak, taj trenutak se smatra rođenjem Interneta, jer je prvi put u istoriji ostvarena uspješna komunikacija između dva udaljena računara putem elektronske mreže.

Početak mrežnog povezivanja
ARPANET je nastao u doba Hladnog rata, iz potrebe da se napravi sigurna i decentralizovana komunikaciona mreža, koja bi mogla da preživi i eventualni nuklearni napad. Ideja je bila da, ako jedan čvor mreže bude uništen, informacije mogu da se prenesu drugim putem. Ova vizija, koja je tada izgledala gotovo utopijski, postavila je temelje moderne mrežne arhitekture.

Već početkom sedamdesetih, ARPANET je povezao univerzitete i istraživačke centre širom SAD-a. Godine 1971. razvijen je i prvi e-mail sistem, a 1973. mreža je prvi put prešla američke granice, povezavši se sa Norveškom i Velikom Britanijom.

Od ARPANET-a do Interneta
Do kraja sedamdesetih, postalo je jasno da je mrežno povezivanje budućnost komunikacija. Ključni korak dogodio se 1983. godine, kada je uveden TCP/IP protokol – standard koji i danas čini osnovu Interneta. Tada je ARPANET postao osnovna okosnica novog, globalnog sistema koji će kasnije biti nazvan Internet.

ARPANET je zvanično ugašen 1990. godine, ali njegovo nasljeđe živi u svakom mejlu, video pozivu, društvenoj mreži i pretrazi koju danas obavljamo.

Značaj i uticaj
Danas, više od 5 milijardi ljudi širom svijeta svakodnevno koristi Internet, dok se u pozadini svih tih digitalnih aktivnosti i dalje krije jednostavna poruka “LO” – simbol početka ljudske povezanosti u digitalnom dobu. Ono što je počelo kao vojni eksperiment postalo je najveći tehnološki i društveni fenomen u istoriji – platforma koja oblikuje politiku, obrazovanje, zabavu i ekonomiju.

Prva poruka poslata te oktobarske večeri 1969. godine nije bila samo tehnički uspjeh, već i početak novog načina postojanja – svijeta u kojem je informacija postala najvrijednija valuta, a povezanost osnovna ljudska potreba.

Nastavi čitati

Aktuelno