Connect with us

Zanimljivosti

STUPIO NA SNAGU Akt o vještačkoj inteligenciji u EU

Evropski Akt o vještačkoj inteligenciji, prva sveobuhvatna uredba na svijetu o vještačkoj inteligenciji, stupio je danas na snagu.

Kako se navodi u saopštenju Evropske komisije, Akt o vještačkoj inteligenciji osmišljen je kako bi se osiguralo da je vještačka inteligencija koja se razvija i koristi u EU pouzdana i da postoje mjere za zaštitu osnovnih prava ljudi.

Cilj uredbe je da se uspostavi usklađeno unutrašnje tržište za vještačku inteligenciju u EU, podstakne uvođenje te tehnologije i stvori podsticajno okruženje za inovacije i ulaganja.

Aktom o veštačkoj inteligenciji uvodi se definicija vještačke inteligencije koja je okrenuta ka budućnosti i zasnovana na bezbjednosti proizvoda i pristupu zasnovanom na riziku u EU, koji je podijeljen u nekoliko kategorija.

Kada je riječ o kategoriji minimalnog rizika, njoj pripada većina sistema vještačke inteligencije i oni ne podležu obavezama na osnovu ovog akta zbog njihovog minimalnog rizika po prava i bezbjednost građana.

S druge strane, kada je u pitanju kategorija posebnog rizika u pogledu transparentnosti, navodi se da sistemi vještačke inteligencije kao što su čet-botovi moraju jasno da otkriju korisnicima da su u interakciji sa mašinom.

Kako se dodaje, određeni sadržaji generisani vještačkom inteligencijom, uključujući dipfejk (sintetičke medije u kojima je osoba na postojećoj slici ili video snimku zamijenjena nečijim likom) moraju da budu označeni kao takvi, a korisnici treba da budu obavješteni kada se koriste sistemi za biometrijsku kategorizaciju ili prepoznavanje emocija.

Osim toga, pružaoci usluga moraće da osmisle sisteme na način da sintetički audio, video, tekstualni i slikovni sadržaj bude označen u mašinski čitljivom formatu i da se može prepoznati kao vještački generisan ili manipulisan.

Što se tiče treće kategorije sistema visoke inteligencije koji su identifikovani kao visokorizični, oni će morati da ispunjavaju stroge zahtjeve, što uključuje sisteme za smanjenje rizika, visoki kvalitet skupova podataka, evidentiranje aktivnosti, detaljnu dokumentaciju, jasne informacije za korisnike, ljudski nadzor i visok nivo otpornosti, tačnosti i sajber bezbjednosti.

Ovakvi visokorizični sistemi vještačke inteligencije uključuju sisteme koji se koriste za regrutovanje ili za procjenu da li neko ima pravo da dobije zajam ili da pokreće autonomne robote.

Kada je riječ o neprihvatljivom riziku, navodi se da će sistemi vještačke inteligencije koji se smatraju jasnom prijetnjom po osnovna prava ljudi biti zabranjeni.

Ovo uključuje sisteme vještačke inteligencije ili aplikacije koje manipulišu ljudskim ponašanjem kako bi zaobišle slobodnu volju korisnika, kao što su igračke koje koriste glasovnu pomoć kojom podstiču opasno ponašanje maloljetnika, sistemi koji vladama i kompanijama dozvoljavaju da vrše “društveno vrjednovanje” i određene primjene prediktivnih policijskih radnji.

Pored toga, biće zabranjene neke primjene biometrijskih sistema, kao što su sistemi za prepoznavanje emocija na radnom mjestu i neki sistemi za kategorizaciju ljudi ili biometrijsku identifikaciju na daljinu u realnom vremenu na javnim mjestima u svrhu sprovođenja zakona (uz male izuzetke).

Aktom o vještačkoj inteligenciji uvode se i pravila za takozvane modele vještačke inteligencije opšte namjene, koji su vrlo sposobni modeli osmišljeni za obavljanje širokog raspona zadataka kao što je izrada teksta slična ljudskoj.

Države članice EU imaju rok do 2. avgusta 2025. godine da odrede nacionalna nadležna tijela koja će nadgledati primenu pravila za sisteme vještačke inteligencije i sprovoditi aktivnosti nadzora tržišta.

Ključno tijelo za primenu Akta o veštačkoj inteligenciji na nivou EU biće Kancelarija Komisije za vještačku inteligenciju, a ona će sprovoditi i pravila za modele veštačke inteligencije opšte namjene.

Uz to, tri savjetodavna tijela će podržavati primjenu pravila.

Većina pravila Akta o vještačkoj inteligencije počeće da se primjenjuje 2. avgusta 2026. godine.

Međutim, zabrane sistema vještačke inteligencije za koje se smatra da predstavljaju neprihvatljiv rizik primjenjivaće se već nakon šest mjeseci, dok će se pravila za takozvane modele vještačke inteligencije opšte namjene primjenjivati nakon 12 mjeseci.

Agencije

Related Topics:

Zanimljivosti

FENOMEN NA NEBU: “Kotrljajući oblak” zaprepastio turiste u Portugalu

Neobičan fenomen na nebu šokirao je turiste na portugalskoj plaži, a mnogi su pomislili da je u pitanju veliki cunami. Ipak, ispostavilo se da je riječ o nečemu manje opasnom.

Preplašeni turisti bježali su u panici sa plaže u Portugalu dok se ka njima kretala neobična i ogromna “cunami-oblačna” masa dugačka nekoliko kilometara. Fotografije i snimci objavljeni na društvenim mrežama prikazali su neobičnu pojavu nalik na “horizontalni zid” koji se protezao od horizonta ka obali, praćen silovitim udarima vetra.

“Osećao sam se kao da vidim cunami iz filma!”, naveo je na mreži “X” jedan korisnik, dok je drugi napisao: “Ako ovo nije početak filma strave i užasa, ne znam šta jeste.”

Srećom, ova čudna pojava ipak nije bila cunami. Meteorolozi su potvrdili da je u pitanju neuobičajena vrsta oblaka poznata kao “kotrljajući oblak”. Poznat je još i kao Arkus oblak koji se povezuje sa snažnim olujnim oblacima i grmljavinom. Ponekada se vide ispod kumulonimbusnih oblaka.

Kako nastaju “kotrljajući oblaci”?
Ovaj fenomen je rezultat rijetke kombinacije vazdušnih masa koje intereaguju sa različitim temperaturama i morskim povetarcem.

“Kada hladna silazna struja iz kumulonimbusa dospije do tla, hladni vazduh se može brzo proširiti duž tla, gurajući postojeći topli vlažni vazduh naviše”, saopštio je Meteorološki zavod.

Kako se ovaj vazduh diže, vodena para se kondenzuje u obrasce povezane sa Arkus oblacima, te se novi oblak može kotrljati usled različitog pravca vjetra. Obično se formiraju sa kumulonimbusima i silaznim strujama što znači da su povezani jakim udarima vjetrova, obilnim kišama ili gradom, kao i grmljavinom i munjama. To je bio slučaj i u Portugalu, gdje su temperature dostigle rekordnih 46,6 steeni, samo nekoliko dana prije pojave oblaka.

Gdje su još viđeni “kotrljajući oblaci”?
U martu 2018. godine, oblak je primijećen iznad mora kod obale Nju Orleansa, dok je samo tri mjeseca kasnije, drugi primijećen u Tenesiju. U julu 2019. godine, pokazao je oblak koji se “kotrlja” iznad okruga Mejo u Irskoj, a u decembru dvije godine kasnije, viđen je kod obale u Melburnu u Australiji.

Nastavi čitati

Zanimljivosti

Mrkonjićanka među pobjednicima šoua “Nikad nije kasno”! Marijana Soldat Bogojević odnijela pobjedu!

Veliko finale desete sezone šou programa „Nikad nije kasno“ održano je sinoć.

Dvanaest talentovanih veterana borilo se za laskavu titulu pobjednika muzičkog takmičenja, a prvog je odabrala publika putem Fejsbuka, Kireta Naunovskog, nakon čega je uslijedilo proglašenje pobjednika SMS glasanja.

Pobjedu je odnijela Marijana Soldat Bogojević sa osvojenih 13.158 glasova publike. Marko Janković Blek je pobijedio zahvaljujući glasovima stručnog žirija, prenosi Grand.

“Čestitam ti i ono što želim je da imate karijeru kao Alka Vuica”, poručila je pobjednici Dragana Katić.

“Meni je soobita čast da uručujem nagradu za SMS pobednika. Predivna Marijana čestitam od srca”, rekla je Alka Vuica i uručila pobjednici nagradu.

“Zahvaljujem se svima koji su glasali i mom Mrkonjić gradu”, ponosno je poručila Marijana.

Nastavi čitati

Zanimljivosti

FOKA RIJEŠILA DA ISPROBA “ALL INCLUSIVE” USLUGU: Zaplivala u bazenu, pa otjerala gosta s ležaljke (VIDEO)

Gosti jednog hotela nisu mogli da vjeruju svojim očima kada su ugledali foku kako se baškari “za sve pare”.

Snimak foke kako ležerno dolazi na bazen jednog odmarališta koji se nalazi tik uz more, oduševio je, ali i nasmijao sve!

Pogledajte šta je uradila:

“Ova foka je car!” “Tako se živi…” “Foka je u fazonu – skloni se čovječe, i usput mi poruči jednu margaritu, ovo mjesto je sada moje!”

Nastavi čitati

Aktuelno