Connect with us

Društvo

SUROVA REALNOST! Trošimo više novca nego što zaradimo

Građani BiH trošili su prošle godine više novca nego što su zaradili, a to, prema riječima ekonomista, omogućavaju novčane transfuzije dijaspore bez kojih mnoga domaćinstva ne bi mogla opstati u vremenu ekonomske krize i drastičnog poskupljenja robe i usluga.

Rezultati Evropskog programa za upoređivanje cijena i bruto domaćeg proizvoda (BDP) pokazuju da je BDP po stanovniku u BiH izražen u standardu kupovne moći (SKM) lani iznosio 35 odsto prosjeka Evropske unije, dok je stvarna individualna potrošnja (SIP) po stanovniku u SKM u istoj godini iznosila 41 odsto prosjeka Unije.

U saopštenju Agencije za statistiku BiH navodi se da su, pored 27 zemalja članica EU, u ovu analizu Evrostata uključene i tri zemlje članice EFTA – Island, Norveška i Švajcarska, te države kandidati za članstvo u EU Albanija, Crna Gora, Sjeverna Makedonija, Srbija, Turska i BiH.

Analiza je pokazala da Luksemburg ima daleko najveći BDP po stanovniku od svih uključenih zemalja, odnosno 256, što je za dva i po puta iznad prosjeka EU, dok su na drugom i trećem mjestu Irska, odnosno Danska.

U saopštenju se navodi da se kao mjera blagostanja jedne zemlje češće koriste pokazatelji koji su direktno vezani za domaćinstvo nego BDP, a nivo individualne potrošnje je jedan od njih.

– Dok je BDP uglavnom pokazatelj nivoa ekonomske aktivnosti, stvarna individualna potrošnja alternativni je pokazatelj koji bolje opisuje materijalne dobrobiti domaćinstva. Luksemburg ima najviši nivo stvarne individualne potrošnje od svih 36 zemalja uključenih u ovo poređenje, sa 38 odsto iznad prosjeka EU. Na drugom mjestu je Norveška, gdje je nivo potrošnje iznad 27 odsto prosjeka Unije.

Kada su u pitanju zemlje kandidati za članstvo u EU, nivo stvarne potrošnje kreće se između 20 i 60 odsto ispod prosjeka EU. U BiH je taj nivo čak 59 odsto ispod prosjeka Unije i ova zemlja je na začelju te tabele. Iza BiH je jedino Albanija, takođe sa 59 odsto manjim nivoom od prosjeka.

Ekonomista Zoran Pavlović kaže za “Glas” da je iz navedenih pokazatelja očigledno da građani BiH troše više nego što zarade.

– Svi imamo mnogo rodbine i prijatelja u inostranstvu, a prilivi koji dolaze po tom osnovu predstavljaju nevidljivi izvor, odnosno ne mogu se statistički obuhvatiti, ali omogućavaju da stvarna potrošnja bude veća nego što je po svim mjerilima moguće, to jest u odnosu na BDP. Dobar broj građana živi od tih novčanih transfuzija dijaspore – rekao je Pavlović.

On je naveo da je porazno to što je kupovna moć građana BiH gotovo na nivou trećine stanovništva evropskih zemalja.

– Malo se radi na povećanju zaposlenosti i investicija kako bi se na taj način ojačala ekonomija. Previše se okrećemo zaduživanju, što zemlju dovodi u situaciju da nema novca za ekonomski razvoj – ističe Pavlović.

Preporučena mjera

U saopštenju Agencije za statistiku BiH navodi se da se stvarna individualna potrošnja odnosi na robu i usluge koji su stvarno konzumirani od strane pojedinaca, nezavisno od toga da li je tu robu i usluge kupilo ili platilo domaćinstvo, vlada ili neka neprofitna organizacija.

Kod poređenja potrošnje na međunarodnom nivou, stvarna individualna potrošnja se često smatra kao preporučena mjera.

Related Topics:

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Pretežno sunčano vrijeme

U većini krajeva u Bosni i Hercegovini se očekuje pretežno sunčano vrijeme.

Tokom jutra i dijela prijepodneva biće umjereno do pretežno oblačno, na jugu sunčanije. Uz rijeke i po kotlinama moguća je magla i niska oblačnost, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.

U nastavku dana biće sve sunčanije i toplije, ponegdje će se magla duže zadržati uz hladnije vrijeme u tim mjestima. Uveče se očekuje postepeno naoblačenje sa sjevera, koje će se u narednoj noći širiti ka svim krajevima, bez padavina.

Duvaće slab vjetar, uveče u višim predjelima u Krajini i umjeren i promjenljiv ili južnih smjerova.

Minimalna temperatura vazduha biće od jedan do četiri, na jugu do šest, u višim predjelima od minus dva stepena, dok će maksimalna dnevna biti od 11 do 16, u mjestima s maglom od sedam stepeni Celzijusovih.

Nastavi čitati

Društvo

JOŠ NEMA ZIME? Meteorolozi u ovim danima najavljuju ČAK 17 stepeni!

Prave zime neće biti zasigurno ni u narednim danima decembra, jer prema najavama meteorologa, naredni dani donijeće neočekivano toplo vrijeme, pa će živa u termometrima ići i do 17 stepeni.

Poznati meteorolog Nedim Sladić napisao je na svom Facebook profilu da “o vremenu nema ništa previše da se kaže”.

“Prave zime nema do polovine decembra. I to najmanje”, rekao je on.

Ponedjeljak
Iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda navode da se danas, u ponedjeljak, očekuje tokom dana postepeno razvedravanje uz sunčane periode.

“Na jugu sunčano i najtoplije. Uveče umjereno do pretežno oblačno, na jugu vedro. Vjetar slab i promjenljiv, u Hercegovini slaba do umjerena bura. Maksimalna temperatura vazduha od osam do 12, na jugu do 16, u mjestima sa maglom od četiri stepena”, naveli su oni.

Utorak
Pretežno sunčano i toplije, pogotovo na jugu i planinama očekuje se i u utorak.

“Oko rijeka i po kotlinama na sjeveru i istoku česta magla koja će se ponegdje zadržavati tokom cijelog dana uz hladnije vrijeme. Minimalna temperatura vazduha od jedan do šest stepeni, u višim predjelima od minus dva. Maksimalna temperatura vazduha od devet do 16, u mjestima sa maglom od četiri stepena Celzijusova”, stoji u prognozi.

Srijeda
Pretežno sunčano uz malu do umjerenu oblačnost i toplije pogotovo na jugu i planinama biće u srijedu.

“Oko rijeka i po kotlinama na sjeveru i istoku česta magla koja će se ponegdje zadržavati tokom cijelog dana uz hladnije vrijeme. Minimalna temperatura vazduha od nula do pet, na jugu do osam. Maksimalna temperatura vazduha od devet do 17, u mjestima sa maglom od četiri”, kažu meteorolozi.

Četvrtak
Na sjeveru i istoku, pogotovo oko rijeka i po kotlinama česta magla i niska oblačnost uz hladnije vrijeme.

“U ostalim predjelima sunčanije i toplo. Minimalna temperatura vazduha od minus jedan do četiri, na jugu do osam. Maksimalna temperatura vazduha od devet do 17, u mjestima sa maglom od tri stepena”, ističu mteorolozi.

Nastavi čitati

Društvo

PONOVO VAN POGONA! TE Ugljevik ponovo nije na mreži

Termoelektrana Ugljevik od sinoć, 7. decembra, je van pogona, a prema informacijama koje su objavljene u medijima, do izlaska van mreže je došlo zbog ponovnog nedostatka uglja.

Ova informacija potvrđena je ATV-u.

Kako piše ovaj medij, Termoelektrana Ugljevik je van mreže od sinoć u 23.57 časova.

Podsjećamo, ovo nije prvi put da je Termoelektrana Ugljevik u ovoj godini van mreže.

Tada je smijenjena i kompletna uprava RiTE Ugljevik.

Gubitak
Podsjećamo, Rudnik i Termoelektrana Ugljevik (RiTE) na kraju septembra 2025. godine imali su poslovni gubitak od 22.571.502 KM.

Međutim, rukovodstvo ugljevičkog preduzeća, iako je jasno da se radi o enormnom gubitku, uspjelo je da za godinu dana smanji ukupni dug za više od sedam miliona maraka, jer je 30. septembra 2024. godine minus iznosio 29,9 miliona KM, govore zvanični podaci.

Povezane vijesti:

Žarko Novaković novi direktor RiTE Ugljevik, smijenjena kompletna uprava

Termoelektrana Ugljevik van pogona, šta je razlog

“Uz racionalno poslovanje, naravno da se trudimo da smanjimo troškove”, rekao je tadašnji vršilac dužnosti direktora RiTE Ugljevik Diko Cvijetinović.
Gubitak od 22,5 miliona KM samo je slijed onoga sa čime se unazad godinama suočava ovo javno preduzeće.

Milionski sporovi sa Slovencima zbog kojih će do kraja rada morati trećinu proizvedene električne energije slati u tu državu, protesti radnika, a onda i neuspješan povratak koncesije od strane “Comsar Energy Group Limited”, gurnuli su ovo preduzeće u ambis iz koga se svim silama pokušavaju izvući.

Nastavi čitati

Aktuelno