Connect with us

Društvo

Zašto slavimo 1. maj?

Širom svijeta nizom javnih skupova danas će biti obilježen Međunarodni praznik rada – Prvi maj, kao opšta manifestacija solidarnosti radnika u borbi protiv svih vidova nepravde i eksploatacije i za poboljšanje radnih uslova.

U Srpskoj i regionu 1. maja tradicionalno se u zoru izlazi na prvomajski uranak u prirodu, a sindikati organizuju proteste. Širom svijeta organizuju se i parade. Međunarodni praznik rada je kod nas državni praznik, a neradni su 1. i 2. maj.

Ovaj datum svojevrsni je simbol vizije i borbe za bolji položaj rada i uopšte pravedniji svijet, ali i manifestacija podsjećanja na žrtve u toj borbi.

Međunarodni praznik rada obilježava se tog dana u znak sjećanja na 1. maj 1886. godine, kada je u Čikagu više desetina hiljada radnika demonstriralo ulicama, zahtjevajući povoljnije uslove rada, bolji položaj radnika, između ostalog i dosljednu primenu osmočasovnog radnog vremena.

Bili su to tada gotovo revolucionarni zahtjevi i uslijedila je oštra reakcija poslodavaca i vlasti.

Tog dana u Čikagu, 1886. godine, oko 40.000 radnika stupilo je u generalni štrajk, zahtjevajući bolje uslove rada, izražene u paroli “tri osmice” – po osam sati rada, odmora i slobodnog vremena. Organizatori su prethodno predočili realne probleme i ispostavili neposredne zahtjeve poslodavcima.

Protest na koji je odgovoreno represijom i brutalnom reakcijom vlasti i poslodavaca, a što je dovelo do niza žrtava, prihvaćen je kao simbol borbe za prava rada i obespravljenih uopšte.

Te 1886, u Čikagu, protesti su započeli 1. maja, a do najoštrijih sukoba s policijom došlo je narednih dana, posebno 4. i 5. maja, kada su se sukobi proširili i van Čikaga.

Policija je intervencijom nastojala da razbije protestne skupove i dovede do podjele demonstranata, što se završilo ozbiljnim sukobima u kojima je bilo žrtava među štrajkačima, ali i među pripadnicima policije.

U sukobima s policijom ubijeno je tada najmanje šest i ranjeno oko 50 radnika, a veliki broj je uhapšen. Više radničkih vođa osuđeno je kasnije na smrt, a trojica na robiju.

U znak sjećanja na velike manifestacije obespravljenih, i njihovu odlučnu borbu, s nizom žrtava, na Osnivačkom kongresu Druge internacionale 1889. godine, održanom o 100. godišnjici pada Bastilje, 14. jula, odlučeno je da se 1. maj nadalje širom svieta obeležava kao međunarodni praznik rada sa masovnim skupovima, demonstracijama i prigodnim manifestacijama, u znak sjećanja i opomene.

Na Drugom kongresu 1891. godine 1. maj je i formalno proglašen za Međunarodni praznik rada. Trebalo je da to bude opšta manifestacija solidarnosti radnika u borbi protiv svih vidova nepravde i eksploatacije.

Postupno, kako su sindikalni i radnički pokreti jačali, tokom posljednjih godina 19. vijeka i prvih decenija 20. vijeka, 1. maj je sve masovnije prihvatan i obilježavan, vrlo često i širokim protestnim manifestacijama.

Posljednjih decenija, usljed sve upadljivije raslojenosti i urušavanja prava radnika, prvomajski protesti širom svijeta ponovo dobijaju vidove oštrijih protestnih okupljanja.U znak sećanja na dan kada su radnici u Čikagu štrajkom i protestima počeli da se bore za osmočasovno radno vreme, obeležava se Međunarodni praznik rada – Prvi maj.

(Glas Srpske)

 

Related Topics:

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Oblačno sa susnježicom i snijegom

Jutro je u Bosni i Hercegovini pod gustim slojem oblaka, uz padavine koje će obilježiti gotovo sve krajeve zemlje. U Bosni susnježica i snijeg, na području Hercegovine  kiša, uz nešto blaže temperature.

Prema prognozama meteorologa, očekivana visina novog snijega u većem dijelu Bosne kretaće se između 5 i 10 centimetara, dok bi u višim planinskim predjelima snježni pokrivač mogao dostići i do 20 centimetara.

Vjetar je slab do umjeren, sjevernog smjera, ali u planinskim područjima povremeno jači, što dodatno pojačavaće osjećaj hladnoće. Vozačima se savjetuje pojačan oprez, posebno na dionicama preko planinskih prijevoja, gdje su mogući poledica i smanjena vidljivost.

Nastavi čitati

Društvo

KOLIKO ZARAĐUJU POLICAJCI U SRPSKOJ? Ministar otkrio prosječnu platu službenika

Željko Budimir, ministar unutrašnjih poslova Republike Srpske, naveo je da je tokom godine značajno unaprijeđen materijalni položaj policijskog službenika čija je prosječna plata oko 2.100 KM, te je dodao da će se isto raditi i za pripadnike MUP-a koji su zaposleni na upravno-pravnim poslovima.

On je ocijenio da je saradnja sa policijama u regionu i svijetu veoma profesionalna, posebno sa Srbijom koja ima najbolje organizovan sistem obuke policijskih službenika na prostoru jugoistočne Evrope. “Intenzivna je saradnja i sa Evroplom i Interpolom. Naši ljudi su pouzdani, učestvuju u velikim organizovanim akcijama koje se združeno rade sa policijskim agencijama iz regiona, Evrope i svijeta. Posebno kada je riječ o oblasti organizovanog i teškog kriminala koja je zasnovana na sardnji i razmjeni podataka”, rekao je Budimir. “Banjaluka među najsigurnijim gradovima u Evropi”

On tvrdi da Banjaluka i gradovi Republike Srpske spadaju među najsigurnije u Evropi, jer nema opasnosti koju je proizvela migrantska kriza.

Budmiri je poručio da Republika Srpska mora istrajati u tome da ne dozvoli da migranti ugroze bezbjednost Srpske i njenih građana. Linker
“Zato je policija Republike Srpske garant slobodnog i bezbjednog života u Srpskoj i trudiću se da svaki dan, dok sam ministar, radim na unapređenju bezbjednosti svakog građanina bez obzira da li je Srbin, Bošnjak ili Hrvat”, poručio je Budimir.

On je pripadnicima MUP-a čestitao predstojeću krsnu slavu MUP-a – Svetog arhangela Mihaila, te podsjetio na 782 pripadnika koji su ugradili živote u očuvanje Republike Srpske.

“Prema porodicama stradalih policajaca pokušavamo poslati poruku da su njihgovi sinovi, očevi, muževi ostavili neku vrstu nasljeđa i zadužbine prema sadašnjem sistemu MUP-a. Zaposlili smo više od 400 članova tih porodica i prioritet u zapošljavanju imaju članovi porodica poginulih pripadnika MUP-a”, istakao je Budimir.

Stižu nova policijska vozila
Budimir tvrdi da je MUP Republike Srpske jedna od najorganizovanijih institucija i da je zadovoljan radom policijskih uprava i stanica u koje će se intenzivno ulagati da bi njihov rad bio kvalitetniji.

“Jedan od mojih prioriteta jeste da 2026. godine završeno kompletno opremanje policije, od sistema veze, oružja, uniforme i automobila”, naglasio je Budimir za Srnu.

On je istakao da će biti kupljena veća količina automobila, koji su jedno od osnovnih sredstava za rad policije, ali da će se obnavljati i uniforme za opštu policiju posebne jedinice.

“Jedan od većih projekata koji radimo jeste novi sistem veze za cjelokupni MUP i prvi put ćemo napraviti sistem koji će odgovoriti izazovima komuniciranja u 21. vijeku, od enkripcije i ostalog. I oružje je sredstvo koje je potrebno zanavljati”, istakao je Budimir.

Nastavi čitati

Društvo

DANAS JE NERADNI DAN u Republici Srpskoj

U skladu sa Zakonom o praznicima Republike Srpske, 21. novembar 2025. godine, Dan uspostavljanja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH, je republički praznik i neradni dan.

“U dane praznika Republike Srpske ne rade republički organi i organizacije, organi jedinice lokalne samouprave, preduzeća, ustanove i druge organizacije i lica koja profesionalno obavljaju uslužne i proizvodne djelatnosti”, saopšteno je iz Ministarstva uprave i lokalne samouprave Republike Srpske. Istoimenim Zakonom je, kako su dodali, propisano da će načelnik opštine, odnosno gradonačelnik odrediti koja su preduzeća, ustanove i druge organizacije sa područja jedinice lokalne samouprave dužne da rade, radi zadovoljenja neophodnih potreba građana, u dane praznika i u kom obimu.

U petak se navršava 30 godina od parafiranja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH (Dejtonskog sporazuma) i njegovih 12 aneksa, čime je okončan rat u BiH i uspostavljen njen ustavno-pravni poredak.

Sporazum je parafiran 21. novembra 1995. u vojnoj bazi “Rajt-Peterson” u američkom gradu Dejtonu.

Zvanično je potpisan 14. decembra iste godine u Jelisejskoj palati u Parizu.

Nezavisne novine

Nastavi čitati

Aktuelno