Zoran Đinđić, predsjednik Vlade Srbije, ubijen je 12. marta 2003. godine u atentatu na ulazu u zgradu Vlade u Nemanjinoj.

Đinđić, dugogodišnji lider Demokratske stranke, prvak DOS-a, prva ličnost promjena 5. oktobra 2000. godine, imao je tada 50 godina.

Na poziciji prvog čovjeka Vlade Srbije bio je od 25. januara 2001, kada je zamijenio prelazni kabinet Milomira Minića obrazovan krajem oktobra 2000. godine.

Zoran Đinđić rođen je u Šamcu, 1. avgusta 1952. godine. Otac, vojno lice, tamo se nalazio po zahtjevima službe.

Desetak godina živeo je u Travniku, gde je započeo i srednju školu. Posljednja dva razreda završio je u Beogradu, u Devetoj gimnaziji.

Upisao je potom studije filozofije na Univerzitetu u Beogradu. Bile su to godine uzburkanih studenstkih aktivnosti, neposredno nakon događanja 1968. godine.

U politički život ušao je u studentskim danima. Bio je aktivan u studentskoj organizaciji na Filozofskom fakultetu.

Već tada je privođen. Suđeno mu je u Ljubljani novembra 1974. godine. Šestoricu tada procesuiranih studenata izbavio je pritisak međunarodne javnosti. Navodno se njemački kancelar Vili Brant zauzeo za njega.

Osnovne studije na Filozofskom fakultetu u Beogradu završio je 1974. godine.

Dalje usavršavanje nastavio je u Njemačkoj, u Frankfurtu, pa u Konstancu, gdje je doktorirao 1979. godine sa tezom “Problemi utemeljenja kritičke teorije društva”, a mentor mu je bio Jirgen Habermas, jedan od najistaknutijih filozofa druge polovine 20. vijeka.

U Jugoslaviju se vratio 1989. godine, kada sa grupom od 12 intelektualaca učestvuje u obnavljanju Demokratske stranke. Paralelno, bavio se biznisom.

Uspjelo mu je da se izbori za čelno mjesto Demokratske stranke januara 1994. godine, umjesto Dragoljuba Mićunovića. Na čelu Demokratske stranke nalazio se do smrti, marta 2003. godine.

Bio je istaknuti prvak opozicije režimu devedesetih i predvodio više političkih akcija u borbi protiv vlasti Slobodana Miloševića.

Kao jedan od čelnika koalicije “Zajedno” 21. januara 1997. godine izabran je za gradonačelnika Beograda, ali je ubrzo smijenjen voljom koalicionih partnera.

Bio je ključna ličnost političkih promjena 2000. godine, kao šef centralnog izbornog štaba i koordinator promotivne kampanje Demokratske opozicije Srbije (DOS) za savezne izbore 24. septembra 2000. godine.

Američki nedjeljnik “Tajm” je u septembru 1999. godine uvrstio Đinđića među 14 vodećih evropskih političara trećeg milenijuma.

Dobitnik je ugledne njemačke nagrade “Bambi” za 2000. godinu u oblasti politike, a 2002. u Pragu je primio nagradu Fondacije “Polak” za doprinos razvoju demokratije u Srbiji.

Autor je više knjiga (“Subjektivnost i nasilje”, “Jesen dijalektike”, “Jugoslavija kao nedovršena država”, “Srbija ni na istoku ni na zapadu”) i niza filozofskih i politikoloških eseja.

Bavio se takođe prevođenjem, a posebno aktivno političkom publicistikom. Bio je zastupnik ideje evropskih integracija, uvjeren da je to najbolji put za Srbiju, uprkos brojnim preprekama, ne samo u Srbiji.

Ubijen je u atentatu 12. marta 2003. godine. Pogođen je hicem u grudi, u dvorištu zgrade Vlade Srbije, u 12.25 časova. Njegov tjelohranitelj Milan Veruović je tom prilikom teško ranjen.

Ubrzo potom je proglašeno vanredno stanje i pokrenuta akcija “Sablja”, koja je prethodno već bila pripremljena u okviru namjeravanog obračuna sa organizovanim kriminalom.

Tada su pohapšeni, a nakon troipogodišnjeg procesa i osuđeni, članovi kriminalne grupe “Zemunski klan”, čiji su pripadnici i saradnici bili među organizatorima i izvršiocima ubistva.

Među izvršiocima su bili i pojedini pripadnici tadašnje Jedinice za specijalne operacije, koja je potom rasformirana.

Prema presudi, Milorad Ulemek Legija, koji je osuđen na 40 godina zatvora, naredio je Zvezdanu Jovanoviću, pripadniku JSO, da ubije Đinđića.

Predsjednik Skupštine Srbije Ana Brnabić izjavila je da na protestu, najavljenom za subotu, nažalost, očekuje nasilje i poručila da ono neće biti tolerisano, kao i da neće biti smjene vlasti na ulicama.
Ona je rekla da što se više bliži 15. mart, sve što se dešava ovih dana predstavlja najavu sve goreg nasilja.

“Scene nasilja vidimo sada svakodnevno na ulicama Srbije – da li je to u parlamentu, gde bacate dimne bombe ili je napad na studente koji žele da uče, a koji su u Pionirskom parku, samo zato što traže svoja prava. I to su u Pionirskom parku kako ne bi nikog ugrozili i onda neko dođe da ih napada”, rekla je Brnabićeva novinarima i Stokholmu.

Ona je je naglasila da će se vlast u Srbiji smjenjivati demokratskim putem na izborima.

“Za to je potrebno da imate plan, program, viziju, obrazložite tu viziju svim građanima i zatražite njihovo poverenje. Ovako, nasilje na ulici, da imate rušenje ustavnog poretka, taj film u Srbiji nećete gledati”, istakla je Brnabićeva.

Ona je poručila da nasilje nikada ne može da pobijedi u Srbiji, niti mržnja kao ideologija. “Svi zajedno treba da se vratimo razgovoru”, istakla je Brnabićeva.

Brnabićeva, koja se u Stokholmu sastala sa predsjednikom švedskog parlamenta Andreasom Norlenom, zamolila je za dodatnu podršku Švedske i nordijskih zemalja Srbiji na putu ka EU i pomoć u unapređenju zaštite životne sredine.

“Pitala sam ih da li u Švedskoj postoji debata o tome da li treba rudariti litijum. Oni su me gledali u čudu. Postoji debata, ali oko rudarenja uranijuma. Ne postoji nijedan glas protiv rudarenja litijuma”, navela je Brnabićeva.

Ona je rekla da se u švedskom parlamentu dogovara o nacionalnim prioritetuma i interesima, te dodala da bi bilo veoma dobro kada bi u parlamentu Srbije mogle o tome da se dogovore sve stranke, iako joj se čini da su u ovom trenutku veoma udaljeni i postoje bedemi između njih.

Predsednik Republike Srbije Aleksandar Vučić sastao se danas sa Donaldom Trampom Mlađim, sinom američkog predsednika Donalda Trampa, na kome je istakao značaj ekonomskih i političkih odnosa Srbije i SAD i naglasio važnost strateške saradnje između dve zemlje i zajedničkih projekata u narednim godinama.

On je na instagram nalogu “buducnostsrbijeav” naveo je da je razgovor bio srdačan o bilateralnim odnosima Srbije i SAD i aktuelnim temama koje oblikuju globalnu političku i ekonomsku scenu, naveo je on.

“Istakao sam značaj ekonomskih i političkih odnosa Srbije i SAD i naglasio važnost strateške saradnje između dve zemlje i zajedničkih projekata u narednim godinama, naglasio je on i dodao da ovaj susret simbolizuje posvećenost jačanju bilateralnih odnosa i zajedničkom radu na rešavanju globalnih izazova”, napisao je Vučić.

(Tanjug) Foto: Instagram