Connect with us

Svijet

EKONOMIST: Britanija bi uskoro mogla da vrati poslednju afričku koloniju

Arhipelag Čagos i najveće tamošnje ostrvo Dijego Garsija, poslednja britanska kolonije u Africi, uskoro bi mogli da budu vraćeni pod suverenitet Mauricijusa, piše londonski “Ekonomist”.

Sredinom 1960-ih Britanija je bila uveliko u procesu razbijanja svoje imperije, ali je 1965, iste godine kada je odustala od Gambije i Maldiva, stvorila i novu koloniju.

Tokom pregovora sa Mauricijusom o njegovoj nezavisnosti, Britanija je za sebe izdvojila 58 udaljenih ostrva, poznatih kao arhipelag Čagos. Oni su postali Britanska teritorija Indijskog okeana (biot). Između 1968. i 1973. godine stanovništvo ostrva je proterano, amvodi list.

Iza ovih odluka krio se hladni rat. Ostrva Čagos, koja su blizu istočne Afrike, Bliskog istoka i jugoistočne Azije, bila su strateško mjesto za održavanje prisustva u Indijskom okeanu. Ostrvo Dijego Garsija kao najveće, Britanci su pozajmili američkoj vladi za upotrebu kao vojnu bazu.

Poslije terorističkih napada 11. septembra, Amerika je koristila bazu za napade na Avganistan i Irak; njen značaj će se vjerovatno samo povećati kako se geopolitičko takmičenje Amerike sa Kinom pojačava, procenjuje “Ekonomist”.

Stanovnici ostrva su u početku preseljeni na Mauricijus i Sejšele, gde mnogi od njih i dalje žive. Britanija je 2002. dala državljanstvo rođenima u Čagosu i njihovoj djeci, a 2022. godine u državljanstvo su uključeni su i njihovi potomci.

Oko 3.000 ostrvljana porijeklom sa Čagosa već živi u Kroliju, u blizini londonskog aerodroma Getvik, na koji su stigli prvi migranti, a vlasti su spremne da stigne još do 5.000, sada kada Britanija nudi državljanstvo.
Britanija je, međutim, više puta poricala njihovo pravo da se vrate u Čagos, ali su taj stav i britanska prava na ostrva sve teže održiva, prema ocjeni “Ekonomista”.

UN su 2017. godine izglasale da se Međunarodnom sudu pravde uputi slučaj britanske dekolonizacije Mauricijusa i postavi pitanje da li je ona dovršena.

MSP je 2019 dao savjetodavno mišljenje da je britansko upravljanje Čagosom “pogrešan čin” i da London ima obavezu da ga “što je prije moguće” okonča.

UN su izmjenile svoju zvaničnu kartu svijeta i od 2020. na njoj su ostrva Čagos prikazana kao dio Mauricijusa.

London je ranije saopštavao da će vratiti suverenitet nad Dijego Garsijom Mauricijusu tek kada to ostrvo više ne bude bilo potrebno za odbrambene svrhe, ali se taj stav britanske vlade polako menja, pošto je šef diplomatije Džejms Kleverli najavio da će početkom ove godine Britanija rješiti pitanje “vršenja suvereniteta” nad Čagosom “na osnovama međunarodnog prava”.

Od tada su održane dve runde razgovora, o kojima se ništa ne zna javno, ali mnogi očekuju da Britanija odustane od prava na Čagos, prenosi britanski list.

Mauricijus je prenio uvjeravanja o “neometanom funkcionisanju” američke baze, što uključuje novi zakup na 99 godina.

Sama Britanija bi mogla da zadrži vojno prisustvo na Dijegu Garsiji dok ne istekne aktuelni zakup Amerikancima, 2036, piše “Ekonomist”.
Glas

Related Topics:

Svijet

POLICIJA U SAD UBILA NAORUŽANOG SREDNJOŠKOLCA: Pronađena i njegova poruka na srpskom jeziku

Američka policija ubila je u srijedu učenika ispred srednje škole u Viskonsinu nakon što je dobila dojavu da se tu nalazi naoružana osoba, saopštio je tužilac te američke savezne države Džoš Kol.

Kol je odbio da odgovori na pitanja novinara o tome da li je učenik otvorio vatru i da li je pokušao da uđe u školu.

Policija je saopštila da je “prijetnja neutralizovana” izvan zgrade srednje škole u selu Maunt Horeb, udaljenom oko 40 kilometara od prijestonice Medison.

Međutim, američki mediji su juče došli u posjed posljednjih poruka koje je učenik ostavio na svom snapchatu, prije nego je naoružan krenuo u školu.

Kako prenose mediji, jedna poruka je na finskom i u prevodu znači: “Izdignite se iz lanaca ropstva”, dok je druga poruka na srpskom “Moj tata je zločinac iz rata”, što zapravo predstavlja naziv jedne srpske pjesme.

Inače, mediji nisu objavili identitet žrtve niti odakle potiče. Policija je na mreži Facebook navela da nema više osumnjičenih i da niko nije povrijeđen “osim navodnog napadača”, prenosi Asošijeted pres.

Nastavi čitati

Svijet

Militanti preuzeli odgovornost za RAKETNI NAPAD NA IZRAEL

Oružana grupa “Islamski otpor u Iraku” lansirala je više napada krstarećim raketama na Izrael, izjavio je danas izvor iz te grupacije.

Isti izvor navodi da je jučerašnji napad izvršen sa više krstarećih projektila tipa “Arkab” i da je meta, prvi put, bio Tel Aviv.

“Islamski otpor u Iraku” preuzeo je od napada militantne organizacije Hamas na jug Izraela 7. oktobra odgovornost za više desetina napada na američke snage u Iraku i Siriji, te ciljeve u Izraelu.

Nastavi čitati

Svijet

IZBORNA TRKA U ENGLESKOJ: Dobri rezultati za opoziciju, za konzervativce “TEŠKA NOĆ”

Britanska opoziciona Laburistička partija osvojila je jedno poslaničko mjesto na dopunskim parlamentarnim izborima u Blekpulu u sjevernoj Engleskoj, pokazuju prvi rezultati izbora koji su objavljeni danas.

Na dopunskim izborima u Blekpulu kandidat laburista Kris Veb pobijedio je 10.825 osvojenih glasova, dok je kandidat konzervativaca osvojio 3.218 glasova, prenio je Rojters.

Poslaničko mjesto bilo je upražnjeno nakon što je konzervativni poslanik dao ostavku zbog skandala u vezi sa lobiranjem.

Birači su u četvrtak glasali za više od 2.000 odbornika u lokalnim vlastima širom Engleske i za 11 gradonačelnika, uključujući i London, a preliminarni rezultati pokazuju da su laburisti osvojili većinu u nekoliko gradskih skupština u Engleskoj.

Konačni rezultati lokalnih izbora biće objavljeni sutra, kada će se saznati i ko je izabran za gradonačelnika Londona, a očekuje se da ce sadašnji gradonačelnik laburista Sadik Kan osvojiti još jedan mandat.

Izbori u četvrtak bili su posljednji izborni test za britanskog premijera Rišija Sunaka iz Konzervativne partije prije parlamentarnih izbora koji će vjerovatno biti održani u drugoj polovini godine.

Predsjednik Konzervativne partije Ričard Holden izjavio je danas za radio “Tajms” da je bila “teška noć” za njegovu stranku nakon što je opoziciona Laburistička partija osvojila poslaničko mjesto i nakon što su prvi rezultati na lokalnim izborima pokazali da konzervativci gube.

Nastavi čitati

Aktuelno