Connect with us

Region

TAČNO SU DVIJE DECENIJE OD POGROMA NA KOSOVU I METOHIJI: Protjerano 4.012 Srba, ubijeno 16, porušeno 935 kuća i zapaljeno 35 vjerskih objekata

Prije dvije decenije, 17. i 18. marta 2004. godine, nad Srbima Kosova i Metohije dogodio se pogrom u kome je 16 Srba ubijeno, na stotine povrijeđeno, 4.000 protjerano, a uništeno je više od 1.000 kuća, crkava, manastira, svetinja.

Etnički motivisana erupcija nasilja Albanaca nad kosovskometohijskim Srbima, izazvana je, osim strahovitom mržnjom, medijskom kampanjom koja je prikazivala da su albanski dječaci navodno natjerani u Ibar. Izveštavanje albanskih medija bilo je tendenciozno i sasvim neistinito.

Protjerano 4.012 Srba
Tokom svojevrsne “Kristalne noći”, kako se izrazio jedan od zvaničnika KFOR, marta 2004, nad Srbima, njihovim domovima, imovinom, svetinjama i spomenicima, sa Kosova i Metohije proterano je, koliko se zna, 4.012 Srba. Posljedica je bilo trajno protjerivanje. Znatan dio žrtava bili su nedavni povratnici, uglavnom iz 2003.

Martovski pogrom 2004, bio je zapravo drugi veliki pogrom koji su lokalni Albanci počinili nad Srbima Kosova i Metohije u novijoj istoriji, poslije onog po agresiji NATO na Srbiju, odnosno SRJ 1999. Tokom juna 1999. godine izgnano je, u prisustvu međunarodnih vojnih snaga, približno četvrt miliona Srba i drugih nealbanaca.

Ubijeno najmanje 27 osoba
Tokom nasilja na KiM 17. i 18. marta 2004. ubijeno je najmanje 27 osoba, od kojih 16 Srba, dok je 11 Albanaca život izgubilo u obračunu s pripadnicima međunarodnih snaga bezbjednosti. Dan uoči utapanja dečaka u Ibru, 15. marta 2004, iz automobila je, u Čaglavici, ranjen osamnaestogodišak Jovica Ivić.

Sutradan 16. marta, društva veterana takozvane OVK organizovala su demonstracije zbog privođenja pojedinih ratnih zapovednika kosmetskih Albanaca, osumnjičenih za ratne zločine. Tokom prethodnog mjeseca, februara, uhapšena su četvorica. Procjenjuje se da je demonstriralo 18.000 lica.

Povod utapanje trojice albanskih dječaka u Ibru
U utorak 16. marta 2004. u kasnim noćnim satima mediji u Prištini javili su da su trojica dječaka, kosmetskih Albanaca, starosti 8, 11 i 12 godina, smrtno stradali utopivši se u Ibru, u selu Čabra, nedaleko od Zubinog Potoka. Kako je tada javljeno dječaci su bežali pred srpskim napadačima, što se navodno dogodilo tog dana.

Predstavnik UN Niraj Sing, portparol policije, izjavio je tim povodom, da nisu pronađeni dokazi da su Srbi odgovorni za utapanje albanskih dečaka. On je pritom razjasnio da je dječak, navodni svjedok, bio pod pritiskom novinara Albanaca koji su ga usmjeravali šta da govori. Pritom se njegova verzija suštinski razlikovala onog što su drugi takođe prisutni tvrdili.

Masovna okupljanja protiv Srba
Tokom naredna dva dana na Kosovu i Metohiji dogodila se erupcija etnički motivisanog nasilja. Masovna okupljanja, koja su možda u početku bila i spontana, ubrzo su preusmjerena protiv Srba, njihovih domova, svetinja i spomenika.

Oko podneva, 17. marta, više hiljada lokalnih Albanaca prešavši most na Ibru put sjevernog dijela Kosovske Mitrovice, napalo je tamošnje Srbe. Započela je pucnjava. U gradu su bili vidni Albanci sa automatskim oružjem. Pripadnici međunarodnih snaga bezbjednosti upotrijebili su suzavac i šok bombe.

Povrijeđeno na desetine pripadnika KFOR
U popodnevnim satima javljeno je da je sedam osoba poginulo, četiri Albanca i troje Srba, a više od 200 je ranjeno u Kosovskoj Mitrovici. Potvrđeno je da su Srbi ubijeni snajpeskim oružjem iz južnog dijela grada. Povređeno je i 11 francuskih pripadnika KFOR.

Uslijedili su napadi na Srbe u nizu mjesta širom Kosova i Metohije, u Lipljanu, Obiliću, Zubinom Potoku, Lapljem selu, Čaglavici. Procjenjuje se da je više od 50.000 Albanaca učestvovalo u pogromima 17. marta.

Više hiljada Albanaca, prema pojedinim navodima njih čak 12.000, napalo je Srbe u Čaglavici, južnom predgrađu Prištine, negde poslije 13 časova. Snajperom je u tom mjestu ranjeno deset osoba srpske nacionalnosti. Srpske kuće su paljene. Pripadnici KFOR iz Švedske, Norveške i Finske, koji su držali taj sektor, intervenisali su protiv nasilnika. Imali su pritom 16 povređenih.

Tokom popodneva pripadnici KFOR i UMNIK, evakuisali su Srbe iz Čaglavice i drugih sela u tom pojasu.

Napadnuti Srbi u Prištinu uz skandiranje OVK
Paralelno, napadnuti su Srbi preostali u Prištini, u naselju “Ju program”. Stanovi su blokirani, prizemlje zapaljeno, na Srbe je pucano, napadani su hladnim oružjem. Skandirano je takozvanoj OVK i otvoreno pozivano na ubijanje Srba. Pripadnici KFOR, uglavnom irska formacija, nakon višečasovne intervencije, evakuisali su tamošnje Srbe. Huligani su se potom usmjerili na lokalnu crkvu Hrista Spasa, koju su demolirali i zapalili.

Tokom večeri uslijedili su napadi na crkve i manastire. Zapaljena je, osim brojnih srpskih domova širom Kosova i Metohije, i Bogorodica Ljeviška u Prizrenu, kao i Bogoslovija i Saborna crkva Svetog Georgija u tom gradu. Uništeni su Manastir Svetih Arhangela i Crkva Svetog Spasa. Obe srpske crkve u Kosovu Polju su takođe zapaljene.

Napadani i Srbi koji su pokušali da se sklone u crkvu
U Lipljanu su ubijene četiri osobe srpske nacionalnosti. Kuće Srba su masovno paljene. Napadnuti su i oni koji su pokušali da se sklone u lokalnu crkvu. I u toj varoši pripadnici KFOR nastojali su da evakuišu Srbe. Pogrom je istovremeno trajao širom Kosova i Metohije. Sve srpske kuće u selu Svinjare kod Vučitrna, spaljene su. U Peći je napadnuta i kancelarija UN, kao i obližnje kuće Srba povratnika u naselju Belo Polje.

Posebno teška bila je situacija u Prizrenu. Lokalne srpske kuće i crkveni objekti napadnuti su, uključujući drevnu Bogosloviju Svetih Ćirila i Metodija, zadužbinu Sime Igumanova, koja je zapaljena. Jedna osoba je poginula u požaru. Brojni su pretučeni. U Prizrenu je uništeno, spaljeno, 56 srpskih kuća i pet crkava, među njima i Bogorodica Ljeviška, sa neprocjenjivim kulturnim i istorijskim nasljeđem. Demolirani su i zapaljeni svi objekti Srpske crkve u Prizrenu, Crkva Svetog Spasa, Crkva Svetog Georgija, hramovi posvećeni Svetom Kirijaku i Svetom Nikoli, kao i manastir Svetih Arhangela kod Prizrena. Lokalni KFOR, sastavljen od Nemaca, nije intervenisao.

Potparol UNMIK: Nasilje unaprijed planirano
U večernjim satima portparol UMNIK Derek Čepel, izjavio je da je nasilje na Kosovu bilo unaprijed planirano. Ponovo je pritom naglasio da su optužbe da su albanski dečaci u Ibru u selu Čabra stradali bježeći od Srba, što je bio izgovor za pogrom nad Srbima, neosnovane.

Pogromi su nastavljeni i sutradan 18. marta. U ranim popodnevnim satima objavljeno je da je glavnokomandujući Juznog krila NATO, admiral Gregori Džonson, preuzeo komandu nad KFOR i odobrio razmještanje dodatnih snaga.

Rugova tražio hitnu odluku o nezavisnosti Kosova
Ibrahim Rugova, tada na položaju takozvanog predsednika Kosova, pozvao je međunarodnu zajednicu da hitno donese odluka o nezavisnosti Kosova. Napadi, paljevine i pljačke nastavili su se u Uroševcu, Plemetini, Ugljarima, Kosovskoj Mitrovici. Javljeno je da u mjestu Oblić, sjeverozapadno od Prištine, više nema Srba.

Zapaljena crkva Svetog Save u Kosovskoj Mitrovici
U večernjim satima zapaljena je crkva Svetog Save u Kosovskoj Mitrovici. Zapaljena je crkva Svetog Nikole u Prištini. Albanski ekstremisti bacili su bombe na stanice policijske službe u Lipljanu i Obiliću.

Monahinje manastira Devič evakuisane su od strane danskih pripadnika KFOR, pošto je najmanje 1.000 naoružanih Albanaca okružilo manastir koji je opljačkan, razoren i zapaljen. Oko 22 sata zapovjednik Južnog krila NATO Gregori Džonson izjavio je da nasilje koje ne prestaje na Kosovu ukazuje na postojanje organizovanog obrasca. Sutradan, Džonson je ocijenio da je masovno nasilje koje traje na Kosovu “etničko čišćenje”.

UNMIK: Poginulo 28, a povrijeđeno više od 600 lica
Uveče, 19. marta predstavnik UNMIK Derek Čepel saopštio je da je u sukobu na Kosmetu, tokom prethodna dva dana, poginulo 28, a povrijeđeno više od 600 lica.

U ponedjeljak 22. marta, u večernjim satima, Derek Čepel objavljuje da su uhapšena 163 lica zbog podmetanje požara, pljačke, ubistava i drugih krivična djela tokom, kako se izrazio “međuetničkih” sukoba na Kosovu. Rečeno je da je, prema procejnama, 51.000 osoba učestvovala u 33 pojedinačna događaja.

Po Čepelu, 28 lica iz obe zajednice je poginulo, a 870 je povrijeđeno. Kako je rekao, napadači su spalili ili digli u vazduh 30 srpskih crkava, oštetili 11 crkava i manastira i uništili 286 kuća. U neredima su uništena i 72 vozila UN.

Porušeno 935 srpskih kuća i zapaljeno 35 vjerskih objekata
Ukupno, tokom pogroma nad Srbima na KiM 17. i 18. marta 2004. ubijeno je najmanje 27 osoba, od kojih 16 Srba. Povrijeđene su stotine Srba, kao i desetine pripadnika međunarodnih snaga koji su se sukobili s lokalnim albanskim ekstremistima štiteći napadnute, njihove domove, imovinu, svetinje i spomenike.

Tokom pogroma porušeno je koliko se zna 935 srpskih kuća i zapaljeno 35 verskih objekata, uključujući 18 spomenika kulture, među kojima i drevna crkva Bogorodice Ljeviške, sa početka 14. vijeka. Prva liturgija u njoj služena je tek šest godina kasnije.

Prema podacima Eparhije raško prizrenske SPC, iz aprila 2004, ukupan broj uništenih crkvenih objekta tokom pogroma marta 2004. je približno stotinu. Uništene su brojne svetinje, freske, ikone, crkvene relikvije, pri čemu je načinjen nenadoknadiv gubitak za kulturno nasljeđe ne samo Srba nego globalno.

Osuđeno 67 osoba
Međunarodni tužioci i sudije na Kosovu i Metohiji procesuirali su sedam slučajeva uništavanja crkava, a 67 osoba je osuđeno. Pogrom albanskih ekstremista nad Srbima 17. i 18. marta 2004. na Kosovu i Metohiji osudili su tada Savjet bezbjednosti OUN, Evropska unija, kao i tijela odnosno zvaničnici niza zemalja.

Related Topics:

Region

VUČIĆ MAKRONU IZLOŽIO SVOJE IDEJE O DODIKU “Ne mogu o tome govoriti, ne bi bilo fer”

Situacija u BiH je najteža tema u ovom trenutku, rekao je predsjednik Srbije Aleksandar Vučić nakon sastanka sa predsjednikom Francuske Emanuelom Makronom.

– Borio sam se da pronađemo kompromisno rješenje, jer ne mogu da prihvatim da je jedino rješenje hapšenje predsjednika Srpske Milorada Dodika – rekao je Vučić.

Istakao je da je to katastrofalno rješenje.
– To nije rješenje, to je pravljenje problema – jasan je Vučić.

Ističe da je zato izložio neke svoje ideje Makronu.

– O tome ne mogu da govorim i ne mogu da iznosim, ne bi bilo fer – rekao je Vučić.
Vučić izjavio i da je sa francuskim predsednikom razgovarao o brojnim pitanjima, prije svega o evropskoj budućnosti Srbije, ali i pitanjima u vezi sa “Ekspom” 2027.

– Molim Francusku da učestvuje u ‘Ekspo’, nadam se pozitivnom odgovoru – rekao je Vučić, dodajući da su govorili i o bilateralnoj saradnji, te o francuskim kompanijama u Srbiji, kao i o izazovima sa američkim tarifama.

– Francuska će raditi na smirivanju situacije u Ukrajini. Razgovarali smo i o Zapadnom Balkanu, predložio sam inicijative vezane za Republiku Srpsku i BiH. Govorio sam i da je Srbija u posljednja četiri meseca izdržala teror, na miran i demokratski način – istakao je Vučić.

Prema njegovim riječima, Makron i on konstatovali su da svet ulazi u nemirno doba, da dolaze teška vremena, i da svi moramo da se pripremimo za to.

Vučić je, takođe, rekao da su razgovarali o KiM, kao i da imaju sve bliže stavove.

– Ne mislimo isto o KiM, ali imamo sve bliže stavove. Makron duboko ulazi u to – napomenuo je Vučić.

Nastavi čitati

Region

DOČEK UZ POČASNU GARDU: Vučić u Parizu kod Markona, prije sastanka uputio molbu studentima

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić stigao je danas u Jelisejsku palatu u Parizu gdje ga je dočekao predsjednik Francuske Emanuel Makron i počasna garda francuske vojske.

Vučića očekuje radni ručak sa Makronom, koji je francuski predsjednik priredio u njegovu čast.

Vučić je uoči sastanka izjavio da je zahvalan što će imati priliku da se sastane sa Makronom

Očekuje se da će dvojica lidera razgovarati o bilateralnoj saradnji, evropskom putu Srbije, geopolitičkoj situaciji i drugim temama

Ova posjeta dogovorena je krajem marta, kada su Vučić i Makron imali telefonski razgovor, a tom prilikom razgovarali su o svim aspektima saradnje dve zemlje i evropskom putu Srbije.

Francuski predsjednik je u avgustu 2024. godine boravio u zvaničnoj posjeti Srbiji, kada je pored Beograda posetio i Novi Sad.

Molba studentima
Vrijeme prije susreta iskoristio je da iz rezidencije Srbije u Francuskoj u video obraćanju pozove studente da se vrate nastavi ali i građane da se okupe u Beogradu 12. aprila u 19 časova ispred Skupštine Srbije.

Razlog što vam se obraćam je malo drugačiji. Ovih dana, kada smo vidjeli i cjelokupna javnost bila obaveštena kako izgledaju čuveni plenumi, da se na njima govori o izvršenju teških krivičnih djela, vidjeli smo da platforma za sprovođenje nasilja u Srbiji. Moja velika želja i molba prije svega studentima, da razmisle, da se vrate u svoje amfiteatre, u svoje učionice, da uče i rade – rekao je u video poruci Vučić.

Kako je dodao, njegova molba studentima je da razumiju da je prošlo vrijeme i pritisaka i nasilja.

– Moja molba samo da urade ono što je najbolje za sebe i da urade ono čega bi se ponosili oni i njihovi roditelji – poručio je Vučić između ostalog.

Nastavi čitati

Region

KORUPCIJSKA AFERA U HRVATSKOJ: Spavali u istoj sobi, a naplaćivali odvojene

Kancelarija evropskog javnog tužioca (EPPO) u Zagrebu i Kancelarija za suzbijanje korupcije i organizovanog kriminala upali su u Ministarstvo spoljnih poslova Hrvatske zbog sumnji na nezakonito korištenje evropskih sredstava.

Za sada je, prema dostupnim informacijama, pet osoba pod sumnjom da su preko putnih naloga izvlačili novac iz EU i hrvatskog proračuna.

Kako piše hrvatski Index, novac su izvlačili tako što su odlazili na putovanja, tamo dijelili jednu sobu, a kada su se vraćali, ispostavljali bi fakture za dvije odvojene sobe.

Tako su po putovanju uspjeli izvući između 200 i hiljadu evra. Na sporna putovanja išli su između 2019. i 2024. godine, i to u Njemačku, Irsku, Srbiju, Rumuniju i BiH.

“Ministarstvo vanjskih i europskih poslova Republike Hrvatske je krajem siječnja ove godine, a nakon provedene opsežne analize svojih stručnih službi, prijavilo USKOK-u uočene nepravilnosti vezane uz obračun putnih naloga nekolicine djelatnika iz tehničke domene informatičke potpore MVEP-a. U tijeku je postupanje nadležnih institucija”, saopštili su iz Ministarstva spoljnih i evropskih poslova.

Iz Ministarstva saznaju da niko od osumnjičenika nije poznat široj javnosti.

Nastavi čitati

Aktuelno