Finalni tekst Rezolucije o Srebrenici je nakon dugih konsultacija usvojen i upućen predsjedniku Generalne skupštine UN-a i svim misijama.

O njemu bi se trebalo raspravljati na sjednici Generalne skupštine UN-a u toku maja.

Avaz je objavio kompletan usaglašen tekst Rezolucije o Srebrenici, kojeg donosimo u nastavku:

Rukovodeći se Poveljom Ujedinjenih nacija, Univerzalnom deklaracijom o ljudskim pravima i Konvencijom o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida, pozivajući se na rezoluciju Savjeta bezbjenodsti 819 od 16. aprila 1993. kojom se Srebrenica proglašava sigurnom zonom, rezoluciju 827 od 25. maja 1993. o osnivanju Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) i rezoluciju 1966 od 22. decembra 2010. o osnivanju Međunarodnog rezidualnog mehanizma za krivične sudove, podsjećajući i dalje na sve presude MKSJ-a, a posebno na osam koje sadrže osuđujuće presude za zločin genocida nad bosanskim muslimanima počinjenim u Srebrenici 1995. godine, posebno na presudu Žalbenog vijeća MKSJ-a od 19. aprila 2004. (MKSJ protiv Krstića), Internacionalni rezidualni mehanizam za žalbeno vijeće krivičnih sudova, presuda od 8. juna 2021. (MKSJ protiv Mladića), presudu Međunarodnog rezidualnog mehanizma za žalbeno vijeće krivičnih sudova od 20. marta 2019. (MKSJ protiv Karadžića i Karadžića), Međunarodni sud pravde (ICJ) od 26. februara 2007. godine koji je utvrdio da djela počinjena u Srebrenici predstavljaju djela genocida, potvrđujući svoje snažno protivljenje nekažnjivosti za genocid, zločine protiv čovječnosti, ratne zločine ili druga kršenja međunarodnog humanitarnog prava i međunarodnog ljudskog prava, i naglašavajući u ovom kontekstu odgovornost država da okončaju nekažnjivost i, u tom cilju, da temeljito istražuju i krivično gone, u skladu sa svojim relevantnim međunarodnim pravnim obavezama i svojim domaćim pravom, osobe odgovorne za takva djela, kako bi se izbjeglo njihovo ponavljanje i kako bi se tražio održivi mir, pravda, istina i pomirenje, za koje je potrebno učešće žrtava i preživjelih kao i članova njihovih porodica je centralno, pozdravljajući važan napredak koji su međunarodni sudovi postigli posljednjih godina u pogledu borbe protiv nekažnjivosti i osiguravanja odgovornosti za genocid, zločine protiv čovječnosti, ratne zločine i druge neviđene zločine ostvarene kroz sistem međunarodnog krivičnog pravosuđa, u tom smislu prepoznaje poseban doprinos MKSJ-a i naglašava važnost spremnosti međunarodne zajednice da preduzme kolektivnu akciju preko Savjeta bezbjednosti, u skladu s Poveljom, i na osnovi od slučaja do slučaja kako bi se dodatno osigurala odgovornost za genocid i sprečavanje istog.

Uzimajući u obzir ulogu specijalnih savjetnika generalnog sekretara za sprečavanje genocida i odgovornost za zaštitu; i ističući važnost redovnih brifinga o kršenju ljudskih prava i međunarodnog humanitarnog prava, kao i o govoru mržnje i podsticanju u ranom podizanju svijesti o potencijalnom genocidu, takođe napominjući da procesuiranje osoba odgovornih za genocid i druge međunarodne zločine u nacionalnim pravosudnim sistemima, uključujući Sud Bosne i Hercegovine i MKSJ, kao i Međunarodni rezidualni mehanizam za krivične sudove, ostaje centralno u procesu nacionalnog pomirenja i izgradnju povjerenja i obnovu i održavanje mira u Bosni i Hercegovini, i dalje priznajući da je snažna regionalna saradnja između državnih tužilaštava od suštinskog značaja za podsticanje mira, pravde, istine i pomirenja među zemljama u regionu, konstatujući da će 2025. godine biti obilježena 30. godišnjica genocida u Srebrenici, u kojem je izgubljeno najmanje 8.372 života, hiljade raseljeno, a porodice i zajednice devastirane:

1. Odlučuje da 11. jul proglasi Međunarodnim danom sjećanja na genocid u Srebrenici 1995. koji će se obilježavati svake godine;

2. Osuđuje bez rezerve svako poricanje genocida u Srebrenici kao istorijskog događaja i poziva države članice da očuvaju utvrđene činjenice, uključujući i kroz svoje obrazovne sisteme, razvijanjem odgovarajućih programa, takođe u znak sjećanja, u cilju sprečavanja poricanja i iskrivljavanja činjenica, te pojave genocida u budućnosti;

3. Takođe bez rezerve osuđuje radnje koje veličaju one osuđene za ratne zločine, zločine protiv čovječnosti i genocid od strane međunarodnih sudova, uključujući one odgovorne za genocid u Srebrenici;

4. Naglašava važnost završetka procesa pronalaženja i identifikacije preostalih žrtava genocida u Srebrenici i prema njima dostojanstvenog pokopa i poziva na nastavak procesuiranja onih počinilaca genocida u Srebrenici koji tek treba da se suoče sa pravdom;

5. Poziva sve države da se u potpunosti pridržavaju svojih obaveza prema Konvenciji o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida, kako je primjenjivo, i međunarodnom običajnom pravu o sprečavanju i kažnjavanju genocida uz dužno poštovanje relevantnih odluka ICJ-a,

6. Traži od generalnog sekretara da uspostavi program informisanja pod nazivom “Genocid u Srebrenici i Ujedinjene nacije”, počevši sa svojim aktivnostima i pripremama za 30. godišnjicu 2025. godine, i dalje traži od generalnog sekretara da skrene pažnju na ovu rezoluciju svih država članica, organizacija sistema Ujedinjenih nacija i organizacija civilnog društva za odgovarajuće poštovanje,

7. Poziva sve države članice, organizacije sistema Ujedinjenih nacija, druge međunarodne i regionalne organizacije i civilno društvo, uključujući nevladine organizacije, akademske institucije i druge relevantne učesnike da obilježavaju Međunarodni dan, uključujući posebna obilježavanja i aktivnosti u znak sjećanja i počast žrtvama genocida 1995. godine u Srebrenici, kao i odgovarajuću edukaciju i aktivnosti podizanja svijesti javnosti.

Evropska Unija (EU) pokrenula je istragu protiv društvenih platformi “Fejsbuk” i “Instagram” koje su u vlasništvu američkog tehnološkog giganta “Meta”, usljed zabrinutosti da ne uspijevaju da se izbore sa dezinformacijama pred izbore za Evropski parlament zakazane za jun.

Istraga se vodi u sklopu novog Zakona EU o digitalnim uslagama protiv objave ilegalnih sadržaja i prema kojem najveće svjetske tehnološke kompanije moraju da učine više da bi zaštitile korisnike.

Evropska komisija smatra da je “Metino” rješavanje problema sa reklamama “nedovoljno” i da povećanje plaćenog prostora u ovim uslovima može da nanese štetu “izbornom procesu i osnovnim pravima, uključujući zaštitu prava potrošača”.

Evropski komesar za unutrašnje tržište Tijeri Breton istakao je da “istragom pokušavaju da osiguraju da su preduzeti efikasni postupci kako bi se spriječilo da spoljni faktori iskoriste propuste u `Instagramu` i `Fejsbuku`”.

“Fejsbuk” i “Instagram” su među 23 “veoma velike” platforme koje moraju da poštuju regulative Zakona ili im prijete novčane kazne u iznosu do šest odsto od globalnog obrta. Ostale platforme su, između ostalih, “Amazon”, “Snepčet”, “TikTok” i “Jutjub”.

Srna

Turska policija privela je 210 ljudi nakon što je upotrijebila gumene metke i topove protiv učesnika prvomajskih skupova u Istanbulu, izjavio je ministar unutrašnjih poslova Ali Jerlikaja.

Jerlikaja je istakao da je više od 42.000 policajaca raspoređeno u Istanbulu zbog protesta.

Turski predsjednik Redžep Tajip Erdogan rekao je sinoć da tradicionalni godišnji protesti povodom Međunarodnog praznika rada, 1. maja, neće biti dozvoljeni na Trgu Taksim, koji je blokirala policija.

Pravni eksperti kažu da ovakav stav krši prava Turaka da se javno organizuju na mitinzima i protestima.

Lider turske opozicione Republikanske narodne partije /CHP/ Ozgur Ozel pozvao je građane na protest na trgu i pored zabrane.

Ozel i gradonačelnik Istanbula Ekrem Imamoglu pridružili su se radnicima i članovima sindikata na maršu prema trgu Taksim da bi protestovali zbog rastuće inflacije i ekonomskih problema.

Međutim, organizatori skupa ubrzo su najavili kraj protesta u kvartu Saradžan /Sarachane/, nedaleko od Trga Taksim, nakon intervencije policije.

Vlasti su rasporedile snajperiste u ovom kvartu i napravili blokadu vodenim topovima zajedno sa više desetina policajaca.

Neki demonstranti gađali su policiju kamenjem u pokušaju da probiju blokadu.

Na prvomajskim protestima na trgu Taksim 1977. godine ubijene su 34 osobe.