Glavni evropski rabin Pinhas Goldšmit oštro je kritikovao odluku uprave Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine da prihod ostvaren popularizacijom čuvene Sarajevske Hagade, starog spisa koji čuva dio istorijskog nasljeđa evropskih Jevreja, donira kao pomoć Palestincima.

Goldšmit, odnosno Konferencija evropskih rabina, već je imala neprijatno iskustvo s BiH, tačnije sa Sarajevom, nakon što im je u tom gradu u junu otkazano gostoprimstvo, odnosno praktično zabranjeno održavanje zasjedanja tog tijela pod izgovorom bezbjednosnih razloga.

Novi spor izbio je kada je uprava Zemaljskog muzeja BiH prošle sedmice odlučila da prihod od prodaje publikacije “Sarajevska Hagada, istorija i umjetnost” bude doniran kao pomoć Palestincima.

„Na ovaj način Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine pruža podršku narodu Palestine koji trpi sistematski, proračunat i hladnokrvan teror, direktno od strane države Izrael, a posredno i od svih onih koji je u njenim besramnim postupcima podržavaju i(li) opravdavaju“, navodi se u saopštenju koje potpisuje direktor muzeja Mirsad Sijarić.

Dodaje se i da je Zemaljski muzej BiH, kao institucija koja se bavi zaštitom kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa, dužan da upozori na činjenicu da se u sjeni tragedije u Gazi dešava i ciljano brisanje kulturnog i vjerskog identiteta, prvenstveno muslimana i hrišćana Palestine.

Goldšmit: Krajnje sramotno i nečasno
Na ovu najavu burno je reagovao glavni evropski rabin Goldšmit, koji je na društvenoj mreži X poručio da se radi o političkoj manipulaciji i zloupotrebi jevrejskog kulturnog nasljeđa.

„Sarajevska Hagada – trajni simbol jevrejskog opstanka, otpornosti i suživota – sada se svodi na politički rekvizit. Eksploatacija jevrejskog nasljeđa od strane Zemaljskog muzeja BiH je krajnje sramotna i nečasna“, napisao je Goldšmit.

Sarajevska Hagada je iluminirani rukopis koji je u BiH dospio sa Jevrejima iz Španije, koji su u 15. vijeku bježali od katoličkog progona.

Pretpostavlja se da je nastala u XIV vijeku. U posjedu Zemaljskog muzeja BiH nalazi se od 1894. godine, a od 2002. godine čuva se u posebno zaštićenoj prostoriji.

Široj javnosti sadržaj Hagade dostupan je samo u vidu faksimil izdanja.

Vrijednost originala je neprocjenjiva, a posljednji put kada je izložena — na izložbi u Madridu posvećenoj Sefardima, uoči rata u BiH 1992. godine — njena vrijednost je procijenjena na sedam miliona dolara

Vlada Republike Srpske odlučno odbacuje i ne prihvata drugostepenu presudu Suda BiH predsjedniku Republike Srpske, Miloradu Dodiku, jer je ista pravno ništavna, neustavna i politički motivisana, istaknuto je na posebnoj sjednici Vlade u Banjaluci.

Vlada Republike Srpske donijela je sljedeće zaključke:

1. Vlada Republike Srpske odlučno odbacuje i ne prihvata drugostepenu presudu Suda BiH predsjedniku Republike Srpske, Miloradu Dodiku, jer je ista pravno ništavna, neustavna i politički motivisana.

2. Vlada Republike Srpske podsjeća da je Narodna skupština Republike Srpske, u zaključcima od 25.12.2024. godine, izrazila stav da neustavni Tužilaštvo BiH i Sud BiH vode politički montiran proces protiv predsjednika Republike Srpske, koji je postupao isključivo u skladu sa ustavnim i zakonskim ovlašćenima i obavezama u okviru zakonodavnog postupka čiji je nosilac Narodna skupština Republike Srpske.

3. Vlada Republike Srpske još jednom izražava svoju privrženost Opštem okvirnom sporazumu za mir u BiH i cijeni da je demokratska BiH jedino održiva, u kojoj je pozicija entiteta Republika Srpska definisana Ustavom BiH i Ustavom Republike Srpske i u kojoj isključivo birači mogu odlučivati o tome ko su njihovi legitimni i legalni predstavnici.

4. Vlada Republike Srpske konstatuje da je Federacija BiH, kao druga ugovorna strana Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH, svojom podrškom neustavnim pravosudnim institucija BiH u donošenju neustavne i nezakonite presude predsjedniku Republike Srpske, Republiku Srpsku dovela u neravnopravan položaj čime su narušeni osnovni principi Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH o ravnopravnosti ugovornih strana.

5. Vlada Republike Srpske polazeći od ukupne društveno političke situacije u BiH u kojoj je uslijed montiranog političkog procesa institucija predsjednika Republike Srpske, pod direktnim političkim udarom izražava političku odlučnost i istinsku dosljednost i posvećenost interesima Republike Srpske i njenih građana.

6. Vlada Republike Srpske poziva sve relevantne političke činioce i građane Republike Srpske da u trenutku kada se pokušava na silu urušiti institucija Predsjednika Republike Srpske, nametnuti kolonijalna uprava i ućutkati demokratija, da ne prihvate oduzimanje prava glasa srpskom narodu i drugim narodima u BiH i odlučno i jasno stanu iza svog demokratski i neposredno izabranog predsjednika Republike Srpske.

7. Vlada Republike Srpske smatra da je presuda predsjedniku Republike Srpske presuda cjelokupnom srpskom narodu u BiH, koja ugrožava ravnopravnost i opstanak srpskog naroda u cijeloj BiH i direktno poništava osnovne principe garantovane Opštim okvirnim sporazumom za mir u BiH, u kojem je Republika Srpske jedna od ugovornih strana.

8. Vlada Republike Srpske će u skladu sa ustavnim nadležnostima i u skladu sa Opštim okvirnim sporazumom za mir u BiH i dalje preduzimati mjere i aktivnosti u cilju očuvanja institucija Republike Srpske, mira i bezbjednosti svih građana u Republici Srpskoj.

Mađarski premijer Viktor Orban i ministar spoljnih poslova Peter Sijarto sastali su se danas sa predsjednikom Republike Srpske Miloradom Dodikom u Budimpešti, a Orban je poslije sastanka saopštio da je Dodik osuđen jer “odbija da igra kako Brisel svira”.

“Predsjednik Dodik je osuđen jer odbija da igra kako Brisel svira. Mađarska odbija da prihvati tu odluku“, naveo je Orban na Instagramu, a uz objavu je podijelio i fotografije sa Dodikom. Prethodno, šef mađarske diplomatije Peter Sijarto je poručio da je nacionalni bezbjednosni interes Mađarske “stabilnost na Zapadnom Balkanu, a svaka spoljna intervencija koja je u suprotnosti sa tim je i štetna i opasna”. “Odluke naroda Zapadnog Balkana moraju se poštovati, a njihovo preispitivanje ugrožava stabilnost i mir u regionu“, objavio je Sijarto na Fejsbuku, a podijelio je i fotografije susreta sa Dodikom i srpskim članom Predsjedništva BiH Željkom Cvijanović u Budimpešti.

Dodik je prethodno saopštio da danas boravi u posjeti prijatelju Viktoru Orbanu, premijeru Mađarske, lideru koji jasno i hrabro stoji uz volju naroda, demokratiju i suverenitet.

“Zahvalan sam mu na podršci Republici Srpskoj i jasnim porukama da se poštuje ono što narod izabere, a ne ono što neizabrani nameću. Naša borba je ista – da se zaustave zloupotrebe pravosuđa i samovolja duboke države. Kraj toga je blizu. U Еvropu se vraća snaga naroda, a sa njom i pravda. Pobijediće sloboda, pobijediće demokratija“, napisao je Dodik na društvenoj mreži Iks.