Connect with us

Region

ČIJE SU SRPSKE SVETINJE NA KOSOVU? Dečani, Bogorodica Ljeviška i Pećka patrijaršija na meti opasnog prekrajanja istorije

Pitanje imovine SPC na Kosovu i Metohiji se našlo kao jedna od tema u dijalogu Beograda i Prištine o kom dvije strane imaju potpuno suprostavljene stavove

Ako je “Kosovo” najskuplja srpska reč, onda bi najskuplje pitanje moglo biti “čije su srpske svetinje na KiM”? A, odgovor zavisi od toga koga pitate, Beograd ili Prištinu. S jedne strane su istorija, dokazi i argumenti, naspram propagande i pokušaja prekrajanja istorije.

Pitanje imovine se našlo kao jedna od tema u dijalogu Beograda i Prištine o kom dve strane imaju potpuno suprostavljene stavove. Dok u Prištini tvrde da Srbija nema imovinu na Kosovu, u Beogradu se pozivaju na međunarodno pravo i insistiraju na imovini kosovskih Srba i Srpske pravoslavne crkve (SPC).

Riješen spor oko Dečana
Eparhija raško-prizrenska Srpske Pravoslavne Crkve danas je potvrdila da je ovlašćeni predstavnik manastira Visoki Dečani dobio katastarski izvod sa svom imovinom manastira Dečani, uključujući i 24 hektara koja su priznata manastiru odlukom Ustavnog Suda Kosova 2016. godine.

“Na osnovu katastarskog izvoda možemo da potvrdimo da je odluka Ustavnog suda iz 2016. godine izvršena i da je i u Katastru manastir priznat kao vlasnik imovine koja je ranije bila sporna.

Ovim možemo da zaključimo da je dugogodišnji pravni proces koji se vodio oko 24 hektara zemlje manastira Visoki Dečani konačno riješen”, navodi se u saopštenju eparhije.

Šta se sve nalazi na Kosovu
Na Kosovu i Metohiji postoji više od 150 pravoslavnih crkava i manastira. Od Visokih Dečana, Pećke patrijaršije, Gračanice, Bogorodice, Deviča, Banjske, Đurđevih Stupova…Kosovo i Metohija ima bogatu hrišćansku baštinu. Među svetinjama ima onih koje su na upisane na Listu svetske baštine UNESCO, a neke su i svrstane u “rizičnu” grupu zbog toga što su često meta napada.

Priština započela radove na crkvi bez dozvole SPC
Prisvajanje srpske kulturne baštine i njeno proglašavanje albanskom viđena su na djelu više puta, pa su tako krajem prošle godine, bez odobrenja SPC, privremene prištinske institucije započele obnovu hrama u selu Gornje Vinarce u južnoj Mitrovici, pravoslavnu bogomolju koja postoji od 14. vijeka, kada su tu živeli Srbi.

Crkva je pod imenom “katolička crkva u Gornjem Vinarcu” uvrštena u spisak “spomenika pod zaštitom Ministarstva kulture u Prištini” iz 2016. godine. Pred crkvom je bio postavljen znak “Ministarstva kulture Kosova” gdje se pominje opet naziv “katolička crkva u Vinarcu” i navode dvije firme kao izvođače radova.

Eparhija raško-prizrenska, međutim, istakla je tada da Pravoslavna crkva u Vinarcu postoji još od 14. vijeka, u selu koje je tada bilo čisto srpsko, sa 15 srpskih domova, što je zabilježeno i u turskom popisu neposredno nakon osmanskog osvajanja Kosova i Metohije u oblasti Isa-bega Ishakovića, 1455. godine.

“Opasna manipulacija i albanska propaganda ”
Prekrajanje istorije predstavlja naučnu manipulaciju, propagandu kojom Albanci ubeđuju Evropu i ostatak svijeta u postojanje njih samih kao autohtonog naroda koji se na ovim prostorima nalazio u godinama i prije Hrista”, smatra Luka Jovanović, istoričar sa Filozofskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici.

“Ono što je nas i našu kulturnu baštinu ugrozilo jeste to da su zapravo, iako većinski muslimanski narod, posljednjih godina krenuli da prisvaju nešto što je do tog trenutka bilo nesporno. Ono što nije uništeno 1999. godine i tokom martovskog pogroma, sada pokušavaju da pripoje njima”, izjavio je Jovanović za Mondo.

Tokom godina za nama, Albanci su Pećku patrijaršiju, jedan od najznačajnijih objekata srpske istorije koji se nalazi na UNESCO listi svjetske baštine, “prekrstili” u albansku crkvu, i to pravoslavnu.

Slično su pokušali i sa jednom od najvećih svetinja srpskog naroda, crkvom Bogorodice Ljeviške, od 2006. godine svrstane na Uneskovu listu svjetske baštine, predstavljajući je kao hram podignut u čast “boginje Premte”.

U tekstu koji je na Božić ove godine objavljen “, u kulturnom dodatku prištinskog lista “Koha ditore”, autor Agon Reja, doktorant na Univerzitetu u Zagrebu nazvao je Srbe okupatorima koji su došli u Prizren sa “osvajačima Nemanjićima”.

Crkva koju su pokušali da prisvoje od dolaska NATO snaga na Kosovo, pod zaštitom je njemačkih vojnika. I pored toga, gađana je iz vatrenog oružja i zapalјena 17. marta 2004. godine. Sadašnja crkva, zadužbina kralјa Milutina, podignuta je 1306/7. na ostacima katedrale iz 11. vijeka, koja je takođe osnovana na mjestu starije, ranohrišćanske crkve.

U tekstu iz “Kohe” u prekrajanju istorije se ide korak dalјe tvrdeći da je kralј Milutin “osvojio Kosovo”, kao i da su “Srbi i Vlasi u Prizren došli sa osvajačem Nemanjićem”. Autor u ovom tekstu izražava otvoreno žalјenje budući da je nakon pogroma ova svetinja “u srpskim i međunarodnim akademskim krugovima, opisana su kao srpska crkva” i uvrštena “na posebnu listu srpskih srednjovekovnih spomenika pod zaštitom Uneska”.

“Svi su shvatili da Dečani ne mogu da se izbrišu, da Patrijaršija, Gračanica ne mogu da se izbrišu i da su to zapravo to oni pečati koji, kada vi zamislite Kosovo kao jedan papir ispisan jezicima svih naroda koji su tu postojali…da su upravo ti pečati dokazuju čija je to teritorija, koji je narod tu živeo većinski, ali i ulagao u izgradnju. Sve su to živi materijalni dokazi srpskog postojanja i kontinuiteta na KiM, ne albanskog. Vi danas nemate nikakav spomenik albanske nacionalnosti stariji od nekih 100 godina, sve je srpsko ili vizantijsko ili tursko”, objašnjava Jovanović.

Čiji su Visoki Dečani?

Udruženje kosovskih istoričara “Ali Hadri”, ogranak u Dečanima zatražio je 2019. godine od Srpske pravoslavne crkve da se izvini zbog, kako tvrde, “genocida” koji su Srbi navodno počinili nad Albancima, tokom proteklih sukoba na KiM. Zahtjev je uslijedio nakon što je iguman manastira, Sava Janjić, tada rekao da hram i sporno manastirsko zemljište pripadaju srpskoj crkvi.

Ustavni sud Kosova doneo je 2016. godine odluku da opština vrati manastiru Visoki Dečani 24 hektara zemlje i šume, ali ona do ove, 2024., nije sprovedena uz obrazloženje da ta imovina pripada društvenim preduzećima Apiko i Iliria. Nakon brojnih pritisaka međunarodne zajednice, početkom marta pojavila se vijest da je premijer privremenih prištinskih institucija Aljbin Kurti od Katastarske agencije u Prištini zatražio da uknjiži imovinu manastira, zadužbine kralja Stefana Dečanskog, onako kako je odlučio sud.

Ipak, nekoliko godina ranije, albanski istoričari su tvrdili da je riječ o manastiru pravoslavnih Albanaca, ali su ga “uzurpirali srpski okupatori još u srednjem vijeku”. Manastir Dečani je, prema tvrdnjama pomenutih istoričara, tokom, kako kažu, “oslobodilačkog rata na Kosovu igrao negativnu ulogu i izvodio antialbanske akcije”, prenijela je tada prištinska Koha.

“Neistina je da manastir Dečani pripada srpskoj crkvi, već je to hram pravoslavnih Albanaca, koji je obnovljen na temeljima ilirskog hrama – Dardan, a manastir je sagradio Fra Vita Kuči na zemlji Haka Kučija iz Dečana”, navodi se u reagovanju istoričara iz dečanskog ogranka udruženja “Ali Hadri”.

“Prave farsu u koju sami vjeruju”
Albanci pokušavaju da srpsko kulturno nasljeđe na KiM vežu za svoje, objašnjava nam istoričar, dodajući da su sa tim krenuli mnogo godina ranije, da se vezuju za antičke narode – Ilire, Dardance..mnoge prastanovnike Balkana.

“Prave farsu iza sebe u koju vjeruju. Trudili su se da dokažu svoje postojanje na prostorima Albanije, Crne Gore, Kosova i Metohije, čak i nekih delova centralne i južne Srbije. Nemojmo zaboraviti da njihove aspiracije idu čak i do raške oblasti, Aleksinca, Paraćina…pokušavaju da stvore svoje mitove i neka svoja istoriska uporišta”, rekao je Jovanović.

(Jelena Nikolić, Mondo.rs)

Related Topics:

Region

TURCI MASOVNO NAPUŠTAJU CRNU GORU! Redovi na aerodromu

Na Instagram stranici “Necenzurisano” pojavio se snimak koji prikazuje grupu muškaraca i pojedinih zabrađenih ženskih osoba kako navodno u dugačkim redovima čekaju na aerodromu u Podgorici. Uz video stoji opis da se radi o turskim državljanima koji napuštaju Crnu Goru.

Snimak je objavljen svega nekoliko dana nakon što su, prema navodima policije, turski državljani nožem izboli Podgoričanina u naselju Zabjelo – incident koji je uzdrmao celu zemlju.

Eskalacija nakon krvavog napada u Podgorici

Sukob se dogodio u subotu uveče ispred kafane “Komanka” u podgoričkom naselju Zabjelo.

Grupa turskih državljana napala je mladića iz Podgorice, jedan od njih je zadobio sedam ubodnih rana.

Povređeni Podgoričanin prebačen je u Klinički centar i, prema poslednjim informacijama, nalazi se van životne opasnosti.

Meštani Zabjela tvrde da strah lokalnog stanovništva od stranih migranata, naročito iz azijskih i bliskoistočnih zemalja, nije od juče.

Kako kažu, incidenti i sukobi sa strancima traju već gotovo dve godine, ali su, uprkos brojnim prijavama, reakcije nadležnih institucija uglavnom izostajale.

“Mi više ne izlazimo iz kuće posle osam uveče. Nema dana da ne čujemo za neki incident ili tuču”, kaže jedan od stanovnika ovog podgoričkog naselja.

Ministarstvo unutrašnjih poslova najavilo je pooštravanje Zakona o strancima i privremeno ukinulo bezvizni režim za turske državljane, dok građani poručuju da “više ne žele da žive u strahu u sopstvenom gradu”.

(Kurir.rs/Pogled.me) Foto: Instagram printskrin/necenzurisano_

Nastavi čitati

Region

HAOS U PODGORICI ZBOG TURAKA: Oglasili se i “Varvari”

Haos u Crnoj Gori je počeo ove nedjelje kada je policija identifikovala i privela dvojicu turskih državljana koji koji su se prethodno zabarakadirali u kazinu na Zabjelu u Podgorici, a povezani su ranjavanjem mladića M. J. iz Podgorice nožem. Privedeno je još 45 turskih državljana, dok su građani, revoltirani napadom, izašli na ulice, prenio je “RTCG”. A, ovog ponedjeljka, veliki broj ljudi, kao i navijača podgoričke Budućnosti, izašao je na ulice i okupio se na više lokacija u Podgorici.

Osim toga, popularni “Varvari” su se oglasili na društvenim mrežama i najavili nove proteste.

“Večeras smo zaјedno sa momcima sa Zabјela obišli cijeli grad i poručili da nećemo više dozvoliti da nam naoružani migranti zavode red po ulicama naše Podgorice.

Napominjemo da akciјa od noćas, a ni ubuduće nema i neće imati nikakve veze sa državljanima bilo koјe države, niti bilo koјom naciјom ili vjerom. Јedino ima veze sa događaјima koјi se dešavaјu u zadnje vrijeme od strane velikog broјa migranata koјi siluјu naše žene, otimaјu i snimaјu djecu, pljačkaјu po ulicama, naoružani idu ulicama Podgorice, i za kraј imamo epilog izboden naš drug sa Zabјela. Poručuјemo da toga neće više biti, i da ako država niјe sposobna da nas zaštiti, mi ćemo zaštititi naše maјke, sestre i nas same.

Sutra (utorak) јe protest ispred Vlade u 19:00 časova. Gledamo se” stoji u objavi Varavara na društvenim mrežama.

Prema pisanju “Pobjede”, tri državljanina Turske zabarakadirali su se u kazinu koji se nalazi u kompleksu Vektra na Zabjelu, nakon što je, prema riječima očevidaca, grupa mještana pokušala fizički da se obračuna s njima. Nakon što ih je izvela iz kazina, policija je privela dva turska državljana. Prema nezvaničnim informacijama “Vijesti”, jedan od njih je osumnjičen da je umiješan u napad na mladića.

Nakon toga, grupa ljudi se razišla.

Podsjetimo, Crna Gora je juče privemeno obustavila bezvizni režim za državljane Turske, a nakon najava premijera Milojka Spajića, koji je sinoć rekao da će po hitnoj proceduri biti donijeta odluka o privremenom ukidanju bezviznog režima za državljane Turske.

Od napada na M. J. zabilježen je veći broj incidenata u glavnom gradu Crne Gore. Naime, lokal turskog državljanina demoliran je u centru Podgorice, a zapaljeno i jedno vozilo na auto-placu, čiji vlasnik je takođe turski državljanin, prenosi “Telegraf”.

Nastavi čitati

Region

“SNS JE STUB OČUVANJA DRŽAVNOSTI!” Vučević: Opozicija ne želi izbore, već haos u društvu!

Predsjednik SNS i savjetnik predsjednika Srbije Miloš Vučević izjavio je danas da opozicija u stvari izbore ne vidi kao suštinu, nego kao novo gorivo da dođe do eskalacije u društvu, javio je Tanjug.

-Imate izbore za tri opštine u Negotinu, Mionici i u Sečnju. Ja sam zabrinut kako ćemo da iznesemo kampanju. Bio sam u Mionici, u Negotinu, idem i u Sečanj. Oni pričaju u izborima, a suštinski ne učestvuju – rekao je Vučević.

Prema njegovim riječima, od opozicije se ništa ne čuje po pitanju boljeg zivota građana, asfaltiranja puteva i drugih tema.

-Ništa ne čujemo o tome, osim mora uvreda. Što se tiče velikih izbora, razumeli smo poruku Vučića, očigledno da nas 2026. godine čekaju izbori. Ja sam uvek za to da bude kraj 2026 – naveo je Vučević.

Još je dodao da mu je nevjerovatno da se neko ko ide na izbore ne priprema za njih.

-Oni moraju da u jednom trenutku krenu da komuniciraju sa građanima Srbije. Oni se bore protiv korupcije. Mogli biste u svojim redovima da pokažete kako se borite protiv korupcije, pošto imate kapitalce – dodao je Vučević.

Povodom stranačke slave Svete Petke, Vučević je naveo da će ovogodišnje obilježavanje biti najmasovnije, ali ne kao inaćenje nego sabornost nakon nevjerovatno teške godine za srpski narod, državu i stranku, na čije je prostorije bilo više od 900 napada.

-SNS vidim kao politički motor i politički stub čuvanja naše državnosti. Rekao sam u govoru u Zrenjaninu da je naša stranka nastala spojem patriotizma i pragmatizma. I mi imamo vrline i mane. Nikada nismo bežali od toga da menjamo kadrovska rešenja. I mi ćemo imati mnogo pouka da razumemo novi ambijent i novu atmosferu da bismo ostali vitalna politička stranka – rekao je lider SNS.

Nastavi čitati

Aktuelno