Društvo

CIJENE OSNOVNIH NAMIRNICA KAO NA ROLERKOSTERU: Evo gdje je hrana najviše poskupjela u posljednjih pet godina

Zemlje koje su najteže pogođene poskupljenjem hrane od 2020.

Cijene osnovnih namirnica poput jaja i mlijeka vrtoglavo su oscilirale u posljednjih pet godina. U većini zemalja, cijene hrane su naglo porasle, usljed kombinacije faktora kao što su poremećaji u lancima snabdjevanja nakon pandemije, rat u Ukrajini, rast cijena sirovina, klimatske promjene i bolesti životinja. Ipak, u nekoliko zemalja cijene u prodavnicama su čak i pale.

Evo u kojim evropskim zemljama su cijene hrane najdramatičnije skočile u posljednjih pet godina, prema sajtu o cijenama Numbeo.

Numbeo indeks cijena namirnica
Najveća svjetska baza podataka o troškovima života, Numbeo, ratpi cijene svakodnevnih potrepština u 151 zemlji i teritoriji, koristeći podatke koje unose korisnici, ali i zvanične izvore.

Za ovu analizu korišćena je korpa osnovnih namirnica u kojoj se nalaze: litar mlijeka, pola kilograma bijelog hleba, kilogram bijelog pirinča, desetak jaja standardne veličine, kilogram lokalnog sira, kilogram pilećih fileta, kao i po kilogram banana, paradajza, krompira i crnog luka, plus flaša od 1,5 litara vode.

Belgija: poskupljenje od 12,5 odsto
Inflacija hrane u Belgiji dostigla je vrhunac u martu 2023, kada je premašila 18 odsto. Do jula iste godine cijene su se stabilizovale, a inflacija pala ispod 1 odsto. Od tada je ponovo u blagom porastu, sa 2,8 odsto u aprilu.

U poređenju sa drugim evropskim zemljama, Belgijanci su prošli relativno dobro – poskupljenje osnovne potrošačke korpe za pet godina iznosi “podnošljivih” 12,5 odsto.

Irska: poskupljenje od 17,3 odsto
U Irskoj su cijene osnovnih namirnica porasle za 17,3 odsto od 2020. godine. Iako to nije zanemarljivo, nije ni neuobičajeno za Evropu. Članstvo u EU i visok nivo prehrambene sigurnosti pomogli su da se rast cijena zadrži pod kontrolom – za razliku od, recimo, Velike Britanije.

Ipak, očekuje se novi rast cena usljed velike potražnje i ograničene ponude.

Francuska: poskupljenje od 17,4 odsto
U Francuskoj su cijene hrane naglo skočile zbog rata u Ukrajini, ali i usled manjka radne snage. Inflacija hrane dostigla je vrhunac od 15,9 odsto u martu 2023.

Srećom, pritisci su se brzo smanjili. Iako je inflacija ponovo počela da raste, trenutno je na skromnih 1,2 odsto, što bi mnogi Evropljani dočekali sa olakšanjem.

Italija: poskupljenje od 20,6 odsto
Italijani su osjetili ozbiljan udar po džepu. Inflacija hrane je krajem 2022. i početkom 2023. bila iznad 13 odsto. U jednom trenutku najavljena je i neformalna “štrajk pasta”, jer su cene omiljene namirnice otišle u nebesa.

Protest je ipak otkazan jer su cijene krenule da padaju, ali od tada ponovo rastu – u aprilu je inflacija iznosila 3,2 odsto.

Španija: poskupljenje od 23 odsto
Španija je teško pogođena inflacijom posle pandemije i globalnim poremećajem cena hrane. Inflacija je 2022. snažno rasla, a početkom 2023. prešla i 16 odsto. Danas je usporila na 2 odsto, ali građani i dalje osjećaju posljedice.

Na primer, maslinovo ulje – koje nije u ovoj potrošačkoj korpi, ali je osnovna namirnica u Španiji – poskupelo je čak 60 odsto od 2020, zbog loših žetvi i rasta proizvodnih troškova.

Njemačka: poskupljenje od 43,3 odsto
Rat u Ukrajini snažno je pogodio njemačku ekonomiju, što je dovelo do rasta cijena osnovne korpe za čak 43,3 odsto u posljednjih pet godina.

U martu 2023. inflacija hrane probila je granicu od 20 odsto. Iako je do kraja godine pala gotovo na nulu, od tada je opet u porastu – trenutno iznosi 3,8 odsto, dijelom zbog rasta troškova za proizvođače.

Austrija: poskupljenje od 43,6 odsto
Njemački sused Austrija doživeo je sličan rast cijena. Inflacija hrane dostigla je rekordnih 17 odsto u januaru 2023. Do kraja 2024. pala je na 1 odsto, ali je početkom 2025. ponovo ubrzala i sada iznosi 2,9 odsto.

Dobra vijest je da je Austrija jedna od samo dvije OECD zemlje u ovom istraživanju koje su zabeležile realni rast plata od 2021, pa su građani ipak prošli bolje nego njihovi njemački susjedi.

Švajcarska: poskupljenje od 3,1 odsto
U prvoj polovini 2023. godine, inflacija cijena hrane u Švajcarskoj dostigla je 6,3 odsto, ali se potom naglo usporila, a 2024. godine bilježen je i pad cijena.

Visok početni nivo cijena, snažan franak i fleksibilan sistem carina koji se prilagođava tržištu pomogli su da se izbjegne drastičan rast cijena. Nizak energetski utrošak u efikasnoj poljoprivredi, stabilno energetsko tržište i umjerena povećanja plata dodatno su doprineli stabilnosti. Ipak, ključni faktor su stroge kontrole cijena hrane.

(EUpravo zato/YahooFinance)

Društvo

Obilježene 74 godine od ustaškog ZLOČINA NAD SRBIMA IZ POTKOZARJA

– U spomen-području Zajednice u Trnopolju kod Prijedora danas su obilježene 74 godine od ustaškog zločina nad više od 300 Srba koji su ubijeni na najsvirepiji način način bez ispaljenog metka.

Zamjenik gradonačelnika Prijedora Nenad Mejakić rekao je da su Zajednice jedno od prvih stratišta naroda Potkozarja u Drugom svjetskom ratu i opomena da se ovako nešto više nikada ne ponovi.

“Važno je da se obilježavaju ovi datumi i da veliki broj građana Prijedora, kao što je to slučaj i danas, prisustvuju ovom događaju i odaju počast nevino stradalim žiteljima ovog kraja”, rekao je Mejakić.

Predsjednik Skupštine Boračke organizacije Branko Pilipović istakao da je kultura sjećanja više nego važna i da svake godine dolazi u Zajednice kako bi položio vijenac na ovom stratištu srpskog naroda.

Mještanin Trnopolja Željko Karajica rekao je da su ustaše od 31. jula do 2. avgusta 1941. godine na ovom mjestu na mučki način bez ispaljenog metka ubile više stotina mještana ove i desetak okolnih mjesnih zajednica.

“Na spomeniku u Zajednici su upisana imena 302 žrtve, ali mislim da je za tri dana ubijeno ukupno 700 ljudi. Ovdje su privedeno i ubijeno 302 golorukih Srba koje su doveli u koloni”, rekao je Karajica.

On je dodao da su im stari pričali da su svi ubijeni maljem, krampom, lopatom i ašovom, odnosno da niko nije ubijen iz vatrenog oružja.

Među ubijenim je i nekoliko Ukrajinaca.

Nastavi čitati

Društvo

OGROMNE GUŽVE NA IZLAZU IZ BiH! Najgore na granici sa Hrvatskom

Pojačan je intenzitet saobraćaja na većini graničnih prelaza u BiH, posebno sa Hrvatskom, saopšteno je iz Auto-moto saveza Republike Srpske.
Najduža čekanja su na izlazu iz BiH na prelazima Gradiška, Gradina, Kozarska Dubica, Novi Grad, Kostajnica, Izačić, Velika Kladuša, Svilaj, Doljani i Bijača.

Na ostalim graničnim prelazima povremeno se pojačava frekvencija saobraćaja, ali zadržavanja za putnička vozila nisu duža od 30 minuta, prenosi Srna.

Nastavi čitati

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Sunčano i ponovo toplije

U ponedjeljak, 25. avgusta 2025. godine, preovladavaće pretežno sunčano vrijeme uz malu do umjerenu oblačnost. Tokom drugog dijela dana očekuju se slabi lokalni pljuskovi, uglavnom u planinskim područjima.

Vjetar će biti slab, sjevernog i sjeveroistočnog smjera.

Jutarnje temperature kretaju se između 8 i 13 stepeni Celzijusa, dok će na jugu zemlje biti toplije, do 18°C. Najviša dnevna temperatura zraka iznosiće između 24 i 28°C, a na jugu lokalno i do 30°C.

Vrijeme će biti povoljno za boravak na otvorenom, uz preporuku da se u najtoplijem dijelu dana izbjegava direktno izlaganje suncu.

Nastavi čitati