Connect with us

Društvo

I TO SE DEŠAVA Domaće banke ne znaju šta će sa viškom novca

Odluke Evropske centralne banke, koja i dalje podiže referentne kamatne stope da bi suzbila inflaciju u evrozoni, neće se u većoj mjeri negativno, ali ni pozitivno, odraziti na finansijski sektor u BiH.

Ukazuje na ovo direktor Udruženja banaka BiH Berislav Kutle, pojašnjavajući kako se domaćem tržištu događa svojevrsna inverzija, jer u BiH, za razliku od drugih zemalja, još nema ili su minimalna povećanja kamata na depozite.

“Ove odluke ECB-a za sada ne mogu imati nekih većih negativnih posljedica po nas, sve dok ne narastu cijene depozita. Tek u tom slučaju bi se situacija mogla iskomplikovati, jer bi došlo do značajnog povećanja kamatnih stopa na kredite. Ne postoje ni pozitivni efekti, jer bi na depozitnoj strani trebalo da poraste kamatna stopa. Ali, ni do toga nije došlo, tako da svi oni koji imaju depozite inflacija im svakodnevno “pojede” određenu vrijednost novca”, kaže Kutle.

Na pitanje da li je tokom ove godine, pogotovo nakon izbijanja rata u Ukrajini, energetske krize, enormne inflacije, došlo do određenih trendova unutar domaćeg bankarskog sektora, da li se manje dižu krediti, da ljudi teže otplaćuju postojeće rate, Kutle kaže da je trenutni rast u bankarskom sektoru oko četiri odsto, što nikako ne može biti dovoljno za razvoj, ne samo bankarskog sektora već uopšteno i privrede.

“Domaće banke su trenutno “prelikvidne”. Nalaze se u poziciji da imaju određene depozite, ali taj novac ne uspijevaju putem kredita plasirati na tržište, jer ne postoji veliko interesovanje ljudi. Bez ekspanzije investicionih kredita nema nam spasa. Oni koji se odluče da sada podignu kredit i novac ulože u nešto pametno, profitiraće u prosjeku za vrijednost inflacije. Nažalost kod nas su još najzastupljeniji oni potrošački, koje građani vrlo brzo potroše za nešto i onda godinama kasnije plaćaju”, kaže Kutle.

Osvrćući se na paniku koja je u prvom dijelu godine bila prisutna, što se odrazilo i na povlačenje gotovo milijardu maraka sa računa banaka od strane građana, Kutle pojašnjava da iako je taj trend zaustavljen, posljedice se i danas osjete i vide kroz posljednje podatke koji ukazuju na to da su depoziti građana manji za tri odsto u odnosi na početak 2022.

“Na svu sreću oni su za sedam odsto povećani od strane privrednih subjekata, tako da je na kraju došlo do rasta depozita u bankama”, navodi on.

Kada je u pitanju naredna godina, Kutle pojašnjava da će sudbina BiH i dalje biti u vezi sa evropskom, pogotovo zbog vezanosti marke za evro, navodeći da slabljenjem evra automatski slabi i marka.

“Sve dok se ne smiri situacija u vezi sa Ukrajini te Evropa i Amerika prestanu sa štampanjem novca, neće biti dobro. Mi smo premali i nerazvijeni, previše toga uvozimo, premalo izvozimo. Ipak, ključna stvar biće koliko će nove vlasti uspjeti da stvore jedno povoljnije političko okruženje za inostrane investicije”, poručio je Kutle.

Loši alati
Komentarišući posljednje poteze FED-a koji je nedavno podigao referentnu kamatnu stopu na najviši nivo u posljednjih 15 godina, te ECB-a koji je sve to pratio, dižući ključnu stopu sa 1,5 na dva odsto, Kutle kaže da ovi monetarni alati “ne mogu piti vode” i nisu efikasni u “obaranju” inflacije.

“Ona je posljedica enormnog štampanja novca u nekom prethodnom periodu, što je moralo doći na naplatu. Naravno sve to je podgrijano ratom u Ukrajini i energetskom krizom. Da zaključim, samo ovim monetarnim alatom je nemoguće suzbiti ovu inflaciju. Vjerovatno i zbog toga sada ECB najavljuje da će ograničiti puštanje novog novca u opticaj. Manje novca, znači i manje cijene”, navodi Kutle.

(Glas Srpske)

Related Topics:

Društvo

POSLJEDICA MANJKA ZANATLIJA U SRPSKOJ: Majstori dnevno zarade i više od 300 KM

Rad zanatlija iz godine u godinu je sve bolje plaćen, ali je i dalje veoma teško pronaći majstore koji će na kvalitetan način obavljati svoj posao, saglasni su naši sagovornici, koji ističu da takvo stanje podiže cijenu usluga, ali samim tim i zaradu zanatlija.

Jovan Bratić, direktor Zanatsko-preduzetničke komore Republike Srpske, kazao je u razgovoru za “Nezavisne novine” da Srpska muku muču sa manjkom zanatlija svih profila i da to godinama sve više dolazi do izražaja.

“Keramičari, zidari, moleri, varioci, vodoinstalateri, mesari i vozači su radnici kojih bukvalno nema ni za lijeka”, kazao je Bratić i istakao da je veliki broj obučenih zanatlija otišao u inostranstvo, u potragu za boljom platom, ali naglašava da uopšte nemaju potrebe za time.

“Danas nijedan keramičar neće raditi za platu zato što njegova dnevna zarada može preći i 300 KM, jer je njegova dnevnica od 25 do 30 maraka po kvadratu”, kazao je Bratić i istakao da je dnevnica zidara odavno prešla 100 KM.

“Vodoinstalateri nemaju dnevnicu po kojoj rade, nego oni naplaćuju po izlazu na teren i to košta oko 200 KM”, kazao je Bratić i dodao da je dobrog majstora potrebno čekati nekada i po nekoliko sedmica.

Ističe da danas majstori mogu jako pristojno da žive od svog rada i da su zanatski poslovi mnogo lakši nego prije.

“Mnogo je lakše sada raditi nego prije, jer sada imamo razne mašine koje majstorima pomažu u radu”, rekao je Bratić.

Naglasio je da se u odnosu na prethodni period ništa nije promijenilo, odnosno da je zainteresovanost kod mladih i dalje jako mala.

Da već godinama na tržištu Srpske nedostaje zanatlija svih profila kaže i Vladimir Blagojević, direktor Zanatsko-preduzetničke komore regije Banjaluka.

“Tako da sâm odnos ponude i potražnje definiše cijenu njihovih usluga”, kazao je Blagojević.

Dodao je da dobar zanatlija može danas da zaradi mnogo više od prosječene plate u Srpskoj, što, kako kaže, upućuje na to da je potrebno da se značajnije promoviše samo zanatstvo.

“Učenici koji su završili srednju školu, neki od zanatskih smjerova, mogu odmah po završetku školovanja dobiti siguran posao i mnogo veća primanja nego što je to prosječna plata u Srpskoj”, kazao je Blagojević.

Kako je rekao, u Srpskoj trenutno ne postoji nijedna grana privrede, ali ni djelatnosti u kojoj ne nedostaje adekvatne radne snage, odnosno ljudi koji znaju kvalitetno da rade.

Keramičar Siniša Vasić iz Prijedora, koji svoje usluge nudi putem oglasa, kaže da postavljanje keramike po kvadratu košta 25 KM i da ima pune ruke posla.

“Ne mogu ni postići sve poslove za koje me ljudi zovu “, kaže Vasić.

Nastavi čitati

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! I dalje nestabilno sa povremenim pljuskovima

U Republici Srpskoj i Federaciji BiH (FBiH) se očekuje umjereno do pretežno oblačno vrijeme, uz moguće slabe lokalne pljuskove, te temperaturu vazduha do 22 stepena Celzijusova.

Jutro će biti pretežno vedro uz malu do umjerenu oblačnost, a oko rijeka i po kotlinama sa prolaznom maglom, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.

Tokom dana biće malo toplije uz sunčane periode i uslijediće postepeno nablačenje od juga i zapada koje će donijeti kišu uglavnom na jugu i zapadu. Tokom poslijepodneva kratkotrajna kiša moguća je i ponegdje na sjeveru.

Jutarnja temperatura vazduha iznosiće od dva do sedam, u višim krajevima od minus dva, a dnevna od 15 do 22, u višim predjelima od 10 stepeni Celzijusovih.

Duvaće slab vjetar, većinom južnog, a na sjeveru sjevernog i sjeveroistočnog smjera, saopšteno je iz Federalnog hidrometeorološkog zavoda.

Nastavi čitati

Društvo

STALNA OPASNOST: Preko 800 kvadratnih kilometara u BiH nije očišćeno od mina

Zaostala neeksplodirana ubojita sredstva iz proteklog rata još uvijek su opasnost u BiH.

Demineri, nizom akcija i projekata rade na njihovom uklanjanju. Međutim, puno je je još posla pred njima. Šta je do sada urađeno, predstavile su Oružane snage BiH u sklopu godišnjeg izvještaja deminerskih akcija.

Skoro 1.000 mina i ubojitih sredstava pronađeno je i uništeno prošle godine. Posao je to koji su obavile Oružane snage BiH, što je 80 odsto od planiranog.

– U 2024. godini mi isto tako planiramo uz ovu podršku doniranih sredstava EU i ostalih nevladinih organizacija da pokušamo da riješimo, odnosno ispunimo naš plan. Mi trenutno u BiH imamo preko 800 kvadratnih kilometara nedeminirane površine koju treba tretirati u narednom periodu – izjavio je pukovnik komandir deminerskog bataljona, Sulejman Kišija, prenosi N1.

Fokus će biti na 18 opština. Najviše zaostalih minskih sredstava nalazi se, uglavnom, na entitetskim linijama ali i šumovitom području, kojem je teško pristupiti.

– Ima brojnih opština. I Tuzlanski kanton, područje Broda i tako dalje i neke druge opštine su prilično ugrožene sa tog aspekta, 22 opštine su bile aktuelne u protekloj godini po pitanju uklanjanja mina – naglasio je Gojko Knežević, načelnik Oružanih snaga BiH.

Jedan od problema sa kojim se suočavaju, između ostalog je i nedostatak deminerskog kadra, a 50 pozicija je upražnjeno. Srećom, za vrijeme akcija, stradalih deminera nije bilo.Više od 30 godina nakon rata u BiH, minska eksplozivna sredstva još uvijek su opasnost za građane BiH. Za sve ovo vrijeme, više od 600 osoba izgubilo je život, a više od 1.700 je povrijeđeno.

Nastavi čitati

Aktuelno