Connect with us

Politika

JE LI TO LUKSUZ Dodik broji koliko građani imaju telefona i automobila

Može li se životni standard građana mjeriti brojem vozila regiostrovanih u Srpskoj, mobilnim telefonima ili pak “punim” kafićima, kako to često ističe lider SNSD i predsjednik Republike, Milorad Dodik i da li su oni koji nemaju novca i žive na ivici siromaštva sami krivi za to jer “ne žele da rade”.

Ova, ali i brojna druga pitanja, ponovo su tema rasprave u javnosti, a pokrenuo ih je upravo Dodik koji je u nedjelju na godišnjici obilježavanja proboja koridora kroz Posavinu, izjavio kako narod u Srpskoj živi dobro, a oni koji ne žive dobro, sami su krivi za to jer ne žele da rade.

– Previše pričamo o tome kako samo nešto nije uredu, kako nije dobro. Prosječna kuća u Srpskoj, odnosno svaki član porodice ima mobilni telefon, pa i ono nerođeno dijete. Je li tako? Čak i oni koji primaju socijalnu pomoć – rekao je Dodik.

On se potom osvrnuo i na građane koji voze automobile, što je u više navrata do sada isticao kao primjer dobrog standarda.

– Da ne pričam koliko ima automobila. U banjalučkoj regiji je 1990. godine bilo registrovano 19.174 motorna vozila (automobili, traktori, kamioni, autobusi), a danas 234.000 vozila. I onda kaže bijeda. Ko hoće da radi nije bijeda. Ali ovdje se naučilo da se ne radi. Međutim, ko ne zasuče rukave i ne radi nema ničega – bio je kategoričan Dodik.

Predsjedniku SNSD ovo nije prvi put da životni standard građana mjeri sa brojem vozila koja se sreću na cestama Srpske, pa je tako nedavno izjavio kako ispred svake kuće imaju po 2 automobila i kako se u Banjaluku ulazi po pola sata zbog gužve u saobraćaju.

Život na rate

Srpskainfo je pitala šta je mjerilo kvaliteta života građana, da li automobil i mobilni telefon, koji posjeduju, ili visina njihovih primanja, kupovna moć, zaduženost i slično.

Prema podacima Saveza Sindikata Republike Srpske – Sindikalna potrošačka korpa za april ove godine iznosi 2.613,11 KM i prosječna plata je pokriva sa 53,58 odsto.

Prosječna neto plata u Republici Srpskoj isplaćena u maju iznosila je 1.403 KM.

S druge strane zaduženost građana u komercijalnim bankama i mikrokreditnim organizacijama premašuje 12 milijardi maraka.

Prema podacima Centralne banke BiH za august 2023. godine, ukupni krediti stanovništva kod komercijalnih banaka iznosili su 11,54 milijarde KM.

Ako se uzme posljednji raspoloživi podatak o broju stanovnika na kraju 2022. godine, zaduženost po stanovniku kod banaka u BiH na kraju augusta 2023. godine iznosila je 3.354 KM.

Od ukupno plasiranih kredita stanovništvu 11,54 milijarde KM, nenamjenski krediti učestvuju sa 8,44 milijarde KM ili 73,2% dok preostalih 3,10 milijardi KM ili 26,8% čine stambeni krediti, krediti za preduzetništvo, za kupovinu automobila, krediti po kreditnim karticama.

Iz tog proizilazi da građani uzimaju nenamjenske kredite kako bi održavali tekuću potrošnju.

Na taj način, društvo i svaki pojedinac tone dublje u otplaćivanje dugova, a ne u investicije koje bi im donijele nove izvore prihoda.

Ekonomisti upozoravaju da ovi podaci potvrđuju ono što je već poznato, a to je da većina građana živi “na kredit” pa tako vozila kupuju na kredit, pa čak ne mogu da odu ni na more, ako “nije na rate”.

Ističu da telekom operateri u BiH svojim pretplatnicima nude mobilne telefone koji se mogu dobiti i za 1 KM, što ih čini lako dostupnim svakom građaninu, bez obzira na životni standard.

Ono što EU ne želi, mi uvozimo

Ekonomista Milenko Stanić ističe za Srpskainfo da to što neko ima automobil ili mobilni telefon nikako ne može da znači da živi dobrim i kvalitetnim životom.

On dodaje da ne treba gledati koliko vozila ima već koja je njihova prosječna starost.

Ako je suditi po podacima BIHAMK, na cestama u BiH prisutno je gotovo 1.185.000 vozila, a više od 41 odsto registrovanih starije je od 22 godine, dok je više od 60 odsto voznog parka starije od 13 godina.

Drugim riječima, kaže Stanić vozimo “krševe” koji koštaju 2.000 do 3.000 KM.

On podsjeća da većinu vozila uvozimo iz Evrope koja daje ogromne stimulanse da se riješi “tog krša”, odnosno da se ta vozila izvezu iz država članica EU.

– A nama to dođe kao mjera nekog životnog standarda. Međutim, po broju prekršaja i udesa vidimo da nam se to sada vraća kao bumerang i da je to loša struktura – istiće Stanić.

To je, kaže on, jedan aspekt, a druga činjenica je da često ne vodimo računa da je veliki broj našeg stanovništva iselio u inostranstvo.

– Isto tako imamo dosta porodica u kojima žive samo muž i žena i imaju dvije plate, pa se stvara privid dobrog životnog standarda – pojašnjava Stanić.

On kaže da su porodice nekada imale po 4-5 članova, a danas po dva. Više članova znači i da se mnogo više novca troši.

Stanić se osvrnuo na podatke Evrostata koji pokazuju da je BiH sa Albanijom na dnu evropskog prosjeka kada je u pitanju bruto domaći proizvod (BDP) po glavi stanovnika.

– BDP BiH i Albanije po stanovniku, izražen standardom kupovne moći, iznosi 35 do 40 odsto prosjeka ЕU.

– Mada i taj pokazatelj treba postaviti sa rezervom jer ako naše stanovništvo odlazi u inostranstvo, ako imamo dosta mladih neoženjenih/neudatih, onda se taj dio BDP, koji se stvara, dijeli na sve manji broj stanovnika. Stiče se privid da mi u suštini bolje živimo sa manje stanovnika, što nije tačno – kaže Stanić.

Iz kredita u kredit

Sa Stanićem se slaže i Murisa Marić iz Pokreta potrošača “Don”, koja navodi da je više nego apsurdno da se u 21 vijeku govori kako neko dobro živi ako ima automobil ili telefon.

Ona ističe da su vozila postala prijeka potreba, a ne neki hir, te da to što neko popije kafu ne znači da dobro živi.

– Građani sve više odseljavaju tražeći mjesto gdje će moći više zaraditi i gdje će im standard biti znatno veći. Vozimo prestara auta kojima je istekao rok na Zapadu, a s druge strane više ne možemo da odemo na godišnji odmor, đačku ekskuruziju ili opremimo djece u školu, a da ne posegnemo za bilo kojom vrstom kredita. To je ustvari pokazatelj našeg standarda – kategorična je Marićeva.

Ona ističe da se građani vrte u tom nekom začaranom krugu dužničkog ropstva tako što ulaze iz jednog kredita u drugi, prave reprograme i slično.

Marićeva kaže da jedan dio populacije u Srpskoj sigurno živi dobro, dok velika većina nema novca, piše Srpskainfo.

Related Topics:

Politika

PRIJEDLOG SNSD I KOALICIONIH PARTNERA: Zaključcima brišu CIK, Sud BiH i Ustav!

Predloženi su zaključci Klubova poslanika SNSD, NPS-DNS, DEMOS-SPS, SP i US, povodom informacije u vezi sa odlukom Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata Miloradu Dodiku, kojem je CIK BiH oduzeo mandat predsjednika Republike Srpske.

Zaključe koji su ovi Klubovi predložili RTRS je prenio u cijelosti:

1. Narodna skupština Republike Srpske usvaja Informaciju u vezi sa odlukom Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata predsjednku Republike Srpske Miloradu Dodiku.

2. Narodna skupština Republike Srpske odbacuje svaki vid kolonijalne uprave u BiH, koja je glavni uzročnik ustavno-političke krize, narušavanja vladavine prava i načela ustavnosti i zakonitosti u BiH.

3. Narodna skupština Republike Srpske ne prihvata Kristijana Šmita, njegove odluke, kao i posljedice nastale na osnovu tih odluka. Narodna skupština podsjeća da se Kristijan Šmit samovoljno predstavlja kao visoki predstavnik u BiH, čije imenovanje nije provedeno u skladu sa Aneksom 10 Dejtonskog mirovnog sporazuma, niti je potvrđeno u Savjetu bezbjednosti Ujedinjenih nacija.

4. Narodna skupština Republike Srpske ne prihvata i odbacuje presudu neustavnog Suda BiH izrečenu predsjedniku Republike Srpske, kao i odluku Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata predsjedniku Republike Srpske Miloradu Dodiku.

5. Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da je Sud BiH donio presudu na osnovu odluke neizabranog stranca Kristijana Šmita, a ne na osnovu zakona koji je usvojila Parlamentarna skupština BiH, čime je izvršen državni udar i potpuno urušen ustavni poredak BiH definisan Dejtonskim mirovnim sporazumom čiji je potpisnik i Republika Srpska.

6. Narodna skupština Republike Srpske podsjeća da je predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika izabrao narod Republike Srpske na demokratskim i slobodnim izborima. Narodna skupština zahtijeva od predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika da nastavi obavljati funkciju predsjednika Republike Srpske u punom kapacitetu, poštujući Ustav Republike Srpske i izvršavajući svoje ustavne obaveze.

7. Narodna skupština Republike Srpske odbacuje mogućnost provođenja prijevremenih izbora za predsjednika Republike Srpske. Narodna skupština zahtijeva od svih političkih faktora u Republici Srpskoj, političkih partija i pojedinaca da se ne prijavljuju na eventualne prijevremene izbore za predsjednika Republike. Narodna skupština konstatuje da bi prijava i izlazak na takve izbore predstavljali kršenje stavova Narodne skupštine, narušavanje ustavne ravnoteže i poništavanje Republike Srpske kao strane u Dejtonskom mirovnom sporazumu.

8. Narodna skupština zahtijeva od svih organa vlasti, institucija i službenih i odgovornih lica na nivou Republike i na nivou jedinica lokalne samouprave da ne preduzimaju bilo kakve radnje vezane za eventualno provođenje prijevremenih izbora za predsjednika Republike. Narodna skupština naglašava da bi eventualna saradnja sa Centralnom izbornom komisijom BiH povodom ovog pitanja predstavljala izvršavanje krivičnog djela „Nepoštovanje ili neizvršavanje odluka institucija ili organa Republike Srpske“ propisanog Krivičnim zakonikom Republike Srpske, član 278a.

9. Narodna skupština Republike Srpske odbacuje odluke i praksu Ustavnog suda BiH koja za cilj ima inkorporisanje visokog predstavnika u ustavni sistem BiH kao nosioca vlasti. Narodna skupština Republike Srpske naglašava da je visoki predstavnik dejtonska kategorija, čiji je obim prava i obaveza regulisan Aneksom 10. Narodna skupština podsjeća da visoki predstavnik nije predviđen u Ustavu BiH, stoga ne može biti nosilac niti jedne vlasti.

10. Narodna skupština Republike Srpske ne prihvata kontinuirane pokušaje razgradnje i ukidanja Republike Srpske kao institucionalnog okvira i državnopravnog subjekta srpskog naroda u kojem svi građani ostvaruju svoja kolektivna i individualna prava temeljena na Ustavu BiH. Narodna skupština podsjeća da je Republika Srpska ugovorna strana u Dejtonskom mirovnom sporazumu i svim njegovim aneksima. S obzirom na svojstvo ugovorne strane, koje je potvrđeno i prilikom usaglašavanja Ženevskih i Njujorških principa, Republika Srpska ima pravo i obavezu da zaštiti Dejtonski mirovni sporazum.

11. Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da pravosudni pritisci na institucije imaju za cilj oduzimanje imovine Republike Srpske, čime bi se Srpska razvlastila i obesmislila kao politički i pravni subjekat. Narodna skupština podsjeća da je pitanje imovine decidno riješeno Ustavom BiH i dato u nadležnost entitetima prema principu generalne klauzule.

12. Narodna skupština Republike Srpske zadužuje Kolegijum Narodne skupštine da pripremi tekst Rezolucije o samoopredjeljenju srpskog naroda i Republike Srpske.

13. Ovi zaključci stupaju na snagu danom donošenja.

Nastavi čitati

Politika

UZROČNICI KRIZE PO STEVADIĆU: Krivi su Šmit, Sarajevo i opozicija – svi osim njih!

Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić izjavio je da je krizu započeo Kristijan Šmit čije je djelovanje bilo usmjereno protiv imovine Republike Srpske, te ocijenio da su tvrdnje opozicije da je vlast u Republici Srpskoj kriva za eskalaciju sukoba samo davanje alibija političkom Sarajevu.

“Kriza počinje kada Milorad Dodik odbija da trguje imovinom Republike Srpske. Ovo sada u čemu živimo počinje kada Dodik nije htio da trguje. O tome će suditi istorija”, rekao je Stevandić tokom rasprave o Informaciji o presudi Suda BiH izrečene predsjedniku Republike Srpske i odluci Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata Miloradu Dodiku i zauzimanje stava Narodne skupštine o budućim aktivnostima institucija Republike Srpske.

On je naveo da nisu korektni navodi opozicije da je vlast u Republici Srpskoj kriva za eskalaciju sukoba i da je to samo davanje alibija političkom Sarajevu.

“Samoodbrana nije eskalacija. Koliko smo puta pozivali na jedinstvo a oni su pozivali na sukobe!? Davati im alibi nije u redu”, naglasio je Stevandić.

On kaže da Sarajevo pokušava da presudu predsjedniku Miloradu Dodiku predstavi kao pravosudni proces zasnovan na pravu, iako je riječ o najvećem kršenju domaćeg i međunarodnog prava.

On je naveo da jačanje Republike Srpske koči saradnja Sarajeva sa opozicijom u Srpskoj.

“Njima je tehničko pitanje kako će od opozicije napraviti neku borbenu varijantu i ljudski je da vam to kažem. Ovo vam govorim kao brat. Vaše je pravo da ne prihvatite nikakvu saradnju i da nastavite da vrijeđate institucije”, rekao je Stevandić, prenosi Srna.

U međuvremenu, objavljen je prijedlog zaključaka Klubova poslanika SNSD, NPS-DNS, DEMOS-SPS, SP i US u Narodnoj skupštini Republike Srpske.

Nastavi čitati

Politika

HIT! CVIJANOVIĆ: “Tramp donio mir svijetu” – predlaže ga za Nobelovu nagradu!

Srpski član Predsjedništva BiH Željka Cvijanović uputila je inicijativu Predsjedništvu BiH da se predsjednik Sjedinjenih Američkih Država Donald Tramp nominuje za Nobelovu nagradu za mir.

U obrazloženju ove inicijative, Cvijanović je istakla da je tokom svog drugog mandata predsjednik SAD-a Donald Tramp svojim diplomatskim angažmanom i ličnim autoritetom ostvario rezultate koji su ostavili značajan trag u međunarodnim odnosima i značajno doprinijeli stabilizaciji brojnih svjetskih kriza.

“Cijeneći njegove napore i dostignuća u oblasti mira, smatram opravdanim i zasluženim da Predsjedništvo BiH donese odluku da Nj.E. predsjednika Donalda Ј. Trampa, predloži za Nobelovu nagradu za mir”, navedeno je u inicijativi srpskog člana Predsjedništva, prenosi RTRS.

Ona je istakla da je, u kratkom periodu od stupanja na dužnost 47. predsjednika Sjedinjenih Američkih Država, predsjednik Tramp proaktivnim djelovanjem doprinio zaustavljanju više oružanih sukoba i rješavanju ozbiljnih bezbjednosnih kriza.

“Postignuti mirovni sporazum između Јermenije i Azerbejdžana, zaključen u avgustu 2025. godine u Bijeloj kući, označio je kraj dugogodišnjeg konflikta u Јužnom Kavkazu i otvorio perspektivu nove ere regionalne saradnje i bezbjednosti. Takođe vidljiv je njegov angažman u Aziji, gdje je upravo kroz diplomatske napore administracije SAD na čelu sa predsjednikom Trampom, okončan sukob između Indije i Pakistana, kao i između Tajlanda i Kambodže. Ostvareno primirje u Јemenu, zaključeno u maju 2025. godine, omogućilo je zaustavljanje eskalacije u regionu Crvenog mora i stvaranje uslova za humanitarne aktivnosti. Naporima predsjednika Trampa u junu 2025. potpisivanjem mirovnog sporazuma u Vašingtonu, zaustavljen je sukob između Ruande i DR Konga, što svjedoči o globalnom karakteru Trampovih aktivnosti u interesu mira”, istakla je srpski član Predsjedništva.

 

 

Cvijanović je naglasila i nezaobilaznu ulogu predsjednika Trampa u naporima za postizanje mira u Evropi, te mirovne inicijative i inovativni pristup na Bliskom istoku, usmjeren na sprečavanje šire eskalacije u regionu kroz kontakte sa Izraelom, Iranom i Palestinom koje su doprinijele su jačanju izgleda za stabilnost jednog od bezbjednosno najizazovnijih regiona u svijetu.

“Јasno je da su diplomatski napori Nj.E. predsjednika Trampa dali vidljive i opipljive rezultate u različitim dijelovima svijeta, od Evrope, preko Afrike do Azije i Bliskog istoka. Naporima predsjednika Trampa je značajno unaprijeđena globalna bezbjednost i sigurnost. U skladu sa navedenim vjerujem da je opravdano da Predsjedništvo BiH na 25. redovnoj sjednici razmotri pomenutu tačku dnevnog reda i donese odluku o zvaničnoj nominaciji Nj.E. Donalda Ј. Trampa predsjednika Sjedinjenih Američkih Država, za Nobelovu nagradu za mir”, navedeno je u inicijativi srpskog člana Predsjedništva.

Sjednica će biti održana u ponedjeljak u Sarajevu.

Nastavi čitati

Aktuelno