Connect with us

Društvo

KO I KAKO ODLUČUJE O INTERESIMA NAŠE DJECE? Ministarstvo pravde pojasnilo SPORNE STAVKE novog Porodičnog zakona

Novi Porodični zakon RS, koji je stupio na snagu početkom septembra, izazvao je mnogo polemike, pa čak i bijes među roditeljima.

Iz Ministarstva pravde RS poručuju da nema razloga za strah i da većina stavki u zakonu nisu nove, a pojedine se primjenjuju već 40 godina.

Udruženje “Roditelji za prava djece” prošle nedjelje poslalo je otvoreno pismo žaleći se na nekoliko članova novog zakona (Član 102. i 119.), a najviše zbog straha od “prevelike” uloge Centra za socijalni rad RS u uređenju odnosa roditelja i djece.

Ono što roditeljima “bode oči” u zakonu jesu odredbe koje se odnose na odlučivanje u slučaju nesaglasnosti između roditelja, tj. načini izuzimanja djeteta iz porodice bez odluke suda i stavke o raspolaganju dječijom štednjom, o čemu mora odlučiti Centar za socijalni rad (CZSR).

Iz Ministarstva tvrde da novi Porodični zakon omogućava Centru za socijalni rad da dijete privremeno izdvoji iz porodice, ali samo na osnovu rješenja suda koje se ne može odložiti, čak ni u slučaju žalbe i na osnovu odluke CZSR, u “ekstremnim” slučajevima, ali kao privremeno rješenje do odluke suda.

“Pravo je djeteta da živi sa roditeljima (član 85. zakona). Republika Srpska je preuzela obavezu zaštite djeteta (od zanemarivanja, zlostavljanja, nasilja i svake vrste eksploatacije (član 92. zakona). O izdvajanju djeteta iz porodice odlučuje sud (član 120. član 85. Porodičnog zakona), a samo ako su ugroženi život i zdravlje djeteta, organ starateljstva može privremeno (do odluke suda, jer ovaj postupak traje određeno vrijeme) izmjestiti djete iz porodice (član 119. zakona )”.

Pojednostavljeno govoreći, sud će reagovati samo ukoliko je ugrožen život djeteta, a u pitanju je privremena mjera.

“Ako bi žalba odlagala izvršenje rješenja, onda bi bila nastavljena situacija u kojoj su ugroženi život i zdravlje djeteta (npr. zlostavljanje djeteta, nepreduzimanje mjera zdravstvene zaštite, mentalna bolest roditelja, i sl.), a to je rizik koji se ne može prihvatiti. Nepostupanje u takvim situacijama može dovesti do fatalnih ili nepopravljivih posljedica za djete, jer su ugroženi život i zdravlje djeteta”.

U resornom ministarstvu kažu da ova praksa nije nova i da je ovo rješenje je bilo prisutno i u Porodičnom zakonu SRBiH iz 1979. godine, koji se primjenjivao od 1979. do 2002. godine (čl. 100.), Porodičnom zakonu Republike Srpske iz 2002. godine (član 97. stav. 1.), koji se primjenjivao od 2002. do 2023. godine, kao i u važećem zakonu.

“Do sada u praksi nisu zabilježeni problemi u vezi sa primjenom ovog pravnog instituta, koji se primjenjuje više od četiri decenije”, zaključili su oni.

Udruženje roditelja skrenulo je pažnju i na član 102. stav. 2. zakona prema kojem, kako su tvrdili, CZSR preuzima ulogu roditelja i umjesto njih u slučaju nesaglasnosti, donosi odluke o bitnim pitanjima koja utiču na život djece.

U Ministarstvu pravde kažu da razlog za kreiranje i primjenu ovog rješenja jeste da roditelji zajednički odlučuju o pitanjima koja bitno utiču na život djeteta, čak i u slučaju kada roditeljsko pravo vrši samo jedan od njih.

“Pitanjima koja bitno utiču na život djeteta, u smislu ovog zakona, smatraju se obrazovanje djeteta, promjena ličnog imena, preduzimanje većih medicinskih zahvata nad djetetom, promjena prebivališta djeteta, izdavanje putnih isprava djetetu i raspolaganje imovinom djeteta velike vrijednosti”, objasnili su u Ministarstvu pravde za Mondo.

Dalje se navodi da stanje ličnih odnosa između roditelja ne može isključiti pravo bilo kojeg roditelja da učestvuje u podizanju i vaspitanju svog djeteta.

“Ukoliko roditelji ne mogu postići saglasnost o nekom od pitanja koja bitno utiču na život djeteta, mora postojati rješenje za takvu pat poziciju (uloga Centra za socijalni rad), jer niti jedan od roditelja u ovim stvarima ne može imati eksluzivno pravo”.

Takođe, u Ministarstvo smatraju da odvojen život roditelja ili razvod, ne može biti razlog da jednog od njih zakonodavac liši učestvovanja u donošenju odluka koje su bitne za život djeteta – a to je princip odgovornog roditeljstva.

“Razvod braka ili prekid vanbračne zajednice je odluka supružnika (partnera), i ona ne bi smjela imati karakter odluke da se jedno od njih lišava mogućnosti da učestvuje u odrastanju i podizanju djeteta. I ovo je široko prihvaćen standard u svim modernim porodičnim zakonodavstvima”, zaključuju u Ministarstvu.

Related Topics:

Društvo

KAD BRAK POSTANE VIJEST! Ova opština slavi prve mladence nakon tri decenije

Nakon skoro 30 godina imamo vjenčanje u našoj opštini krajem ovog mjeseca, kazao je za “Nezavisne novine” Božo Sjeran, načelnik opštine Istočni Mostar, i dodao da je ova lokalna zajednica uvela jedan vid podrške za svaki sklopljeni brak.

“Mladi parovi koji se vjenčaju u našoj opštini dobijaju subvencije u iznosu od 1.000 KM, dok parovi koji imaju preko 35 godina a stupe u brak dobijaju podršku u iznosu od 3.000 KM”, kazao je Sjeran.

Naime, prema podacima Zavoda za statistiku Republike Srpske, demografski pokazatelji u pojedinim malim opštinama Republike Srpske sve su porazniji, pa tako u nekima tokom čitave prethodne godine nije rođeno nijedno dijete, a nije zabilježen niti jedan sklopljen brak.

Posebno teška situacija je u opštinama Istočni Mostar i Istočni Drvar, gdje zvanično nije zabilježena nijedna novorođena beba u 2024. godini. Uz to, u Istočnom Mostaru, Kupresu, ali i Petrovcu nije registrovano nijedno vjenčanje.

Demograf Stevo Pašalić upozorava da je stanje u malim, ruralnim opštinama ozbiljno, ali ne i iznenađujuće.

“Male lokalne zajednice već dugo kubure sa izumiranjem stanovništva. U njima uglavnom živi stotinak ljudi, pretežno starije populacije. Sasvim je logično da se u takvim sredinama godišnje rodi jedno ili nijedno dijete”, kazao je Pašalić.

Dodaje da se od populaciono malih opština ne može očekivati demografski oporavak.

“Potrebno je ozbiljno razmisliti o reorganizaciji o pripajanju ovih opština većim i funkcionalnijim administrativnim cjelinama. Jer, one su neodržive, kako demografski, tako i ekonomski”, poručio je Pašalić i dodao da su problem i funkcije, ne samo brojke.

Iako bi logično rješenje bilo ukidanje ili spajanje malih opština, Pašalić ističe da za takav potez ne postoji politička volja.

“Ljudi ne dozvoljavaju ukidanje tih opština jer se vezuju za funkcije koje one nose”, pojašnjava Pašalić.

Dodaje da je statistika neumoljiva, da se početkom devedesetih u BiH rađalo oko 66.700 djece godišnje, dok je 2023. rođeno samo 24.451 dijete, što predstavlja pad od skoro 60 odsto.

“Uzrok je takozvani tempo-efekat, mladi kasnije stupaju u brak i kasnije rađaju djecu, često tek u tridesetim godinama. Osim toga, masovne migracije mladih u inostranstvo dodatno ubrzavaju demografski pad”, ističe Pašalić.

Pojasnio je da se moramo navići na činjenicu da će nas biti sve manje.

“Održivi razvoj mora se bazirati na kvalitet kroz obrazovanje, zapošljavanje, ekonomsku sigurnost i društvenu stabilnost”, zaključuje Pašalić i dodaje da prirodni priraštaj neće popraviti demografsku sliku.

Komentarišući podatak da u Istočnom Mostaru u prošloj godini nije rođena nijedna beba, Sjeran je istakao da, iako u ovoj lokalnoj zajednici ima mladih ljudi, mnogi od njih imaju prebivalište u susjednim opštinama.

“Zbog toga često nema upisa u matičnu knjigu rođenih, jer se upisuju u tim sredinama gdje su roditelji prijavljeni”, kazao je Sjeran.

Nastavi čitati

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Temperatura do 31 stepen

U Republici Srpskoj i Federaciji BiH /FBiH/ će biti pretežno sunčano i veoma toplo vrijeme.

Nakon vedrog i svježeg jutra, ponegdje uz rijeke i po kotlinama biće prolazna magla, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.

Duvaće slab do umjeren vjetar, u Hercegovini povremeno i pojačan sjevernih smjerova. jutarnja temperatura vazduha od sedam do 13, a maksimalna dnevna temperatura od 26 do 31 stepena Celzijusova.

Nastavi čitati

Društvo

NEVIĐEN SLUČAJ U BANJALUCI! Ljekari iz oka pacijenta izvadili crva dugog šest centimetara

Iz kapka pacijenta starije životne dobi odstranjen je crv od šest centimetara, a fotografiju koja to dokazuje objavio je poznati banjalučki ljekar Bojan Kozomara.

“Ovako izgleda crv upravo odstranjen iz kapka pacijenta starije životne dobi. Crva je dijagnostikovala doktorica Tamara koja radi u mojoj zdravstvenoj ustanovi, a kolege sa UKC-a su ga odstranile iz kapka. Ja sam bio pogrešno informisan. Izvinjavam se kolegama sa Klinike za očne bolesti UKC RS”, napisao je na društvenoj mreži X. Kozomara, koji je prethodno naveo da je crva uklonila njegova kolegica Tamara.

Kako je naveo Kozomara, crv je najvjerovatnije od psa.

“Pomazite psa koji ima jajašca gliste, pa onda ‘pomazite’ oko…”, napisao je on u komentaru objašnjavajući ovu situaciju.

Nastavi čitati

Aktuelno