Connect with us

Društvo

KOLIKO DUGUJE BIH, a koliko zemlje u regionu, ko je najveći dužnik?

Ukupan javni dug Bosne i Hercegovine je na kraju prošle godine iznosio 13,74 milijardi KM i veći je za šest odsto nego krajem 2023. godine, piše u podacima Ministarstva finansija i trezora BiH.

Kako se navodi, u porastu su i vanjski i unutrašnji dug.

“Unutrašnji dug iznosio je ukupno 4,50 milijardi KM i veći je za 11,6 odsto nego 2023. godine. Republika Srpska duguje 2,68 milijardi KM, Federacija BiH 1,82 milijardi KM, a Brčko distrikt 8,91 milion KM”, stoji u podacima.

Tako je spoljni dug na kraju prošle godine iznosio 9,23 milijarde KM i povećan je za oko 3,5 odsto u odnosu na 2023. godinu.

Spoljni dug RS je iznosio četiri milijarde KM, a Federacije BiH pet milijardi KM. Brčko distrikt dugovao je 49,9 miliona KM, a institucije BiH 43,4 miliona KM.

Udio spoljnjeg duga u bruto domaćem proizvodu (BDP) je krajem prošle godine iznosio 17,2 odsto.

Koliki su dugovi zemalja u regionu?

Iz Ministarstva finansija Srbije su ranije saopštili da je učešće javnog duga Srbije u BDP-u krajem prošle godine bilo 47,4 odsto.

“Ukupan javni dug Srbije na kraju 2024. bio je 38,87 milijardi evra (76,02 milijardi KM), od čega su ukupne direktne obaveze bile 37,04 milijardi, a ukupne indirektne obaveze 1,83 milijarde evra”, piše u ovom dokumentu.

Iz Vlade Crne Gore saopšteno je ranije da je ukupan javni dug na kraju prošle godine iznosio 4,12 milijardi evra (8,06 milijardi KM), odnosno 60,24 odsto bruto domaćeg proizvoda.

“Uzimajući u obzir depozite Ministarstva finansija, uključujući i 38.477 unci zlata, a koji su, na kraju prošle godine, iznosili 152,41 milion evra, neto javni dug Crne Gore na kraju prošle godine iznosio je 3,97 milijardi evra, odnosno 58,04 odsto BDP-a”, stoji u saopštenju Vlade Crne Gore.

Prema podacima Ministarstva finansija Hrvatske, konsolidovani dug opšte države na kraju četvrtog kvartala prošle godine iznosio je 49,28 milijardi evra (96,38 milijardi KM) i bio je manji za 690 miliona evra na kraju trećeg tromjesečja.

“Hrvatski javni dug iskazan udjelom u BDP-u spustio se u četvrtom tromjesečju 2024. godine na 57,6 odsto”, piše u podacima.

Predrag Mlinarević, profesor na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, rekao je za “Nezavisne novine” da je za analizu zaduženosti zemalja relevantan podatak o relativnoj zaduženosti, odnosno učešću javnog duga u BDP-u, u odnosu na apsolutnu visinu duga iz dva razloga.

“Prvi se odnosi na činjenicu da učešće javnog duga u bruto domaćem proizvodu daje uvid u kapacitete određenih država da generišu prihode za servisiranje javnog duga. Drugi razlog je vezan za praćenje podataka o relativnoj zaduženosti kroz vrijeme, što omogućuje analizu efekata zaduženja na privredni rast. Naime, čak i usljed rasta apsolutnog iznosa duga u određenom periodu moguće je da učešće duga u BDP-u pada kao rezultat većeg rasta BDP-a u odnosu na rast javnog duga. U tom slučaju se izvodi zaključak o svrsishodnoj upotrebi zaduženja koje je podstaklo privredni rast”, kazao je Mlinarević.

On kaže da podatak da je u nekoj zemlji malo učešće javnog duga u BDP-u nije nešto što se može smatrati pokazateljem kvaliteta ekonomije.

“Najrazvijenije zemlje svijeta su ujedno i najzaduženije zbog percepcije investitora o snazi njihovih ekonomija i malim rizikom nenaplativosti potraživanja. Zato se oni i utrkuju da njima pozajme sredstva. Sa druge strane, manje razvijene zemlje sa slabim ekonomskim potencijalom relativno teško dolaze do investitora koji su spremni da im pozajme sredstva, zbog čega im je javni dug nizak. Iz ovih razloga je jasno da se BiH, koja teži ekonomskoj konvergenciji razvijenim zemljama, ne može osloniti na raspoložive javne finansije, već mora posegnuti za zaduživanjem. Da bi javni dug bio podsticaj rastu, a fiskalno održiv, potrebno ga je usmjeriti na prave stvari”, naglasio je Mlinarević.

Related Topics:

Društvo

SINDIKALNA POTROŠAČKA KORPA U JULU 2.750 KM: Plata pokriva tek nešto više od polovine

Sindikalna potrošačka korpa za juli 2025. godine u Republici Srpskoj iznosila je 2.750 KM, a prosječna neto plata od 1.556 KM pokrivala je svega 56,58 odsto njenih troškova, saopšteno je iz Saveza sindikata RS.

Najviše novca porodice su u julu trošile na prehranu – 1.269 KM. Za stanovanje i komunalne usluge bilo je potrebno 667 KM, za prevoz 226 KM, dok je za odjeću i obuću izdvojeno 221 KM. Troškovi tekućeg održavanja domaćinstva iznosili su 161 KM.

Prosječna neto plata isplaćena u julu bila je manja za 8 KM u odnosu na jun. Najviša prosječna plata isplaćena je u oblasti finansijskih djelatnosti i osiguranja – 2.007 KM, dok je najniža bila u građevinarstvu i iznosila 1.206 KM.

Nastavi čitati

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Sunčano uz malu do umjerenu oblačnost

U Bosni i Hercegovini sutra se očekuje sunčano vrijeme uz malu do umjerenu oblačnost. Vjetar će biti slab, zapadni i jugozapadni.

Jutarnja temperatura vazduha biće od 12 do 18 stepeni, na jugu do 20, dok će se dnevne temperature kretati između 26 i 32 stepena Celzijusa, a na jugu zemlje do 34 stepena.

Nastavi čitati

Društvo

Troškovi života samo rastu, pogledajte na koliko je OTIŠLA STAVKA ZA HRANU

Sindikalna potrošačka korpa za jul ove godine iznosila je 2.750 KM i prosječna neto plata ju je pokrivala sa 56,58 odsto.

Trošak za hranu u julu je iznosio 1.269 KM.

Sindikalna potrošačka korpa za jun ove godine koštala je 2.744 KM, od čega se na trošak prehrane odnosilo 1.264 KM.

Iz Saveza sindikata Srpske podsjećaju da sindikalna potrošačka korpa sadrži troškove za: prehranu, stanovanje i komunalne usluge, tekuće održavanje domaćinstva, odjeću i obuću, higijenu i njegu zdravlja, prevoz, obrazovanje i kulturu.

– Porodice u Republici Srpskoj u julu su najviše novca trošile na prehranu – 1.269 KM. Za stanovanje i komunalne usluge bilo je potrebno izdvojiti 667 KM, za prevoz 226 KM, nabavka odjeće i obuće koštala je 221 KM, dok je za tekuće održavanje domaćinstva u julu mjesecu bilo potrebno izdvojiti 161 KM – navodi se u saopštenju.

Prosječna neto plata u Republici Srpskoj isplaćena u julu iznosila je 1.556 KM i manja je za 8 KM u odnosu na prosječnu neto platu isplaćenu u junu ove godine.

Najveća prosječna plata isplaćena je u oblasti finansijskih djelatnosti i djelatnosti osiguranja i iznosila je 2.007 KM, a najmanja prosječna plata isplaćena je u građevinarstvu, u iznosu od 1.206 KM.

Nastavi čitati

Aktuelno