Connect with us

Zanimljivosti

STUPIO NA SNAGU Akt o vještačkoj inteligenciji u EU

Evropski Akt o vještačkoj inteligenciji, prva sveobuhvatna uredba na svijetu o vještačkoj inteligenciji, stupio je danas na snagu.

Kako se navodi u saopštenju Evropske komisije, Akt o vještačkoj inteligenciji osmišljen je kako bi se osiguralo da je vještačka inteligencija koja se razvija i koristi u EU pouzdana i da postoje mjere za zaštitu osnovnih prava ljudi.

Cilj uredbe je da se uspostavi usklađeno unutrašnje tržište za vještačku inteligenciju u EU, podstakne uvođenje te tehnologije i stvori podsticajno okruženje za inovacije i ulaganja.

Aktom o veštačkoj inteligenciji uvodi se definicija vještačke inteligencije koja je okrenuta ka budućnosti i zasnovana na bezbjednosti proizvoda i pristupu zasnovanom na riziku u EU, koji je podijeljen u nekoliko kategorija.

Kada je riječ o kategoriji minimalnog rizika, njoj pripada većina sistema vještačke inteligencije i oni ne podležu obavezama na osnovu ovog akta zbog njihovog minimalnog rizika po prava i bezbjednost građana.

S druge strane, kada je u pitanju kategorija posebnog rizika u pogledu transparentnosti, navodi se da sistemi vještačke inteligencije kao što su čet-botovi moraju jasno da otkriju korisnicima da su u interakciji sa mašinom.

Kako se dodaje, određeni sadržaji generisani vještačkom inteligencijom, uključujući dipfejk (sintetičke medije u kojima je osoba na postojećoj slici ili video snimku zamijenjena nečijim likom) moraju da budu označeni kao takvi, a korisnici treba da budu obavješteni kada se koriste sistemi za biometrijsku kategorizaciju ili prepoznavanje emocija.

Osim toga, pružaoci usluga moraće da osmisle sisteme na način da sintetički audio, video, tekstualni i slikovni sadržaj bude označen u mašinski čitljivom formatu i da se može prepoznati kao vještački generisan ili manipulisan.

Što se tiče treće kategorije sistema visoke inteligencije koji su identifikovani kao visokorizični, oni će morati da ispunjavaju stroge zahtjeve, što uključuje sisteme za smanjenje rizika, visoki kvalitet skupova podataka, evidentiranje aktivnosti, detaljnu dokumentaciju, jasne informacije za korisnike, ljudski nadzor i visok nivo otpornosti, tačnosti i sajber bezbjednosti.

Ovakvi visokorizični sistemi vještačke inteligencije uključuju sisteme koji se koriste za regrutovanje ili za procjenu da li neko ima pravo da dobije zajam ili da pokreće autonomne robote.

Kada je riječ o neprihvatljivom riziku, navodi se da će sistemi vještačke inteligencije koji se smatraju jasnom prijetnjom po osnovna prava ljudi biti zabranjeni.

Ovo uključuje sisteme vještačke inteligencije ili aplikacije koje manipulišu ljudskim ponašanjem kako bi zaobišle slobodnu volju korisnika, kao što su igračke koje koriste glasovnu pomoć kojom podstiču opasno ponašanje maloljetnika, sistemi koji vladama i kompanijama dozvoljavaju da vrše “društveno vrjednovanje” i određene primjene prediktivnih policijskih radnji.

Pored toga, biće zabranjene neke primjene biometrijskih sistema, kao što su sistemi za prepoznavanje emocija na radnom mjestu i neki sistemi za kategorizaciju ljudi ili biometrijsku identifikaciju na daljinu u realnom vremenu na javnim mjestima u svrhu sprovođenja zakona (uz male izuzetke).

Aktom o vještačkoj inteligenciji uvode se i pravila za takozvane modele vještačke inteligencije opšte namjene, koji su vrlo sposobni modeli osmišljeni za obavljanje širokog raspona zadataka kao što je izrada teksta slična ljudskoj.

Države članice EU imaju rok do 2. avgusta 2025. godine da odrede nacionalna nadležna tijela koja će nadgledati primenu pravila za sisteme vještačke inteligencije i sprovoditi aktivnosti nadzora tržišta.

Ključno tijelo za primenu Akta o veštačkoj inteligenciji na nivou EU biće Kancelarija Komisije za vještačku inteligenciju, a ona će sprovoditi i pravila za modele veštačke inteligencije opšte namjene.

Uz to, tri savjetodavna tijela će podržavati primjenu pravila.

Većina pravila Akta o vještačkoj inteligencije počeće da se primjenjuje 2. avgusta 2026. godine.

Međutim, zabrane sistema vještačke inteligencije za koje se smatra da predstavljaju neprihvatljiv rizik primjenjivaće se već nakon šest mjeseci, dok će se pravila za takozvane modele vještačke inteligencije opšte namjene primjenjivati nakon 12 mjeseci.

Agencije

Related Topics:

Zanimljivosti

LOŠA STRANA ELEKTRIČNIH AUTOMOBILA! Ako vam je muka u vožnji, u njih ne sjedajte

Većina ljudi je to iskusila, bilo kao djeca ili odrasli – osjećali su mučninu u automobilu tokom vožnje. Sada su ti problemi još izraženiji u električnim vozilima.

Danski ljekari i naučnici otkrili su da je “bolest kretanja” češća prilikom vožnje u električnim automobila nego u slučaju automobila sa motorima sa unutrašnjim sagorijevanjem.

Oni će sada sprovesti istraživanja u ovoj oblasti kako bi pronašli efikasne metode za borbu protiv mučnine u vožnji i njeno otklanjanje.
Bolest kretanja ima simptome kao što su vrtoglavica, glavobolja i mučnina. Nacionalna bolnica u Kopenhagenu pokrenula je veliki istraživački projekat a direktor Centra za sluh i ravnotežu u Danskoj, Mads Kloker, potvrdio je da je bolest kretanja češća kod električnih automobila. To je uzrokovano kombinacijom nekoliko stvari.

“Prije svega, tu su snažna ubrzanja i novi pokreti na koje još nismo navikli. Između ostalog, regenerativno kočenje je mnogo snažnije. Takođe, tu je i nedostatak zvuka, a onda sve informacije koje dobijemo sa ekrana mogu biti ono što nam privlači pažnju”, kaže Mads Kloker za TV2.

On objašnjava da je unutrašnje uho ono koje registruje promjene položaja, kretanja i brzine
Informacije iz uha se upoređuju sa onim što vidimo i čujemo, a ako se ne poklapaju sa onim što očekujemo, možemo dobiti bolest kretanja (mučninu).

Nacionalna bolnica Danske nada se da će pronaći efikasne metode liječenja za slučajeve kada mučnina kretanja postane problem.

Danska policija će takođe imati koristi od ovog posla. Nakon što je prošle godine kupila deset električnih automobila, povećali su se izvještaji o mučnini policajaca.

Objašnjenje je znatno snažnije ubrzanje, a samim tim i vožnja sa više trzaja, koju električni automobili postižu prilikom odlaska na intervenciju, što može da poremeti položaj organa za ravnotežu.

Nastavi čitati

Zanimljivosti

NAJMOĆNIJI SUPERKOMPJUTER na svijetu riješio decenijsku dilemu

Najmoćniji superkompjuter na svijetu iskorišten je za značajno naučno dostignuće.

Naučnici iz Oak Ridge nacionalne laboratorije (ORNL) uspjeli su da iskoriste najmoćniji superkompjuter na svijetu, Frontier, kako bi došli korak bliže rješenju velikog problema u nuklearnoj fizici.

Njihovo istraživanje fokusirano je na dešifrovanje magnetskih svojstava Ca-48 atomskog jezgra, a jedan od fizičara rekao je da “Ca-48 jezgro brzo propada jer ima jake magnetne interakcije, i jednu od najvećih tranzicionih snaga”.

Ca-48, specijalni tip atoma koji je korišćen pri istraživanjima, ima veoma stabilnu strukturu, i koristan je za proučavanje sila koji drže atome na okupu ili ih razdvajaju. Ima 20 protona i 28 neutrona, što naučnici zovu “dupla magija”, navedeno je u saopštenju ORNL.

Ponašanja ovog atoma su pod znakom pitanja još od 1948. godine, a kako bi došli bar korak bliže odgovoru na pitanje kako Ca-48 funkcioniše, ORNL tim je koristio Frontier superkompjuter za vršenje više od trilion kalkulacija u sekundi.

“Nevjerovatna moć sistema omogućila je timu da izvede potrebne simulacije sa zapanjujućom efikasnošću i preciznošću”, saopšteno je iz laboratorije.

Rezultat je sljedeći: magnetna tranzicija Ca-48 poklopila se sa rezultatima iz eksperimenata sa gama-zracima, čime je velikim dijelom riješen jedan od bitnijih problema u nuklearnoj fizici.

Nastavi čitati

Zanimljivosti

POJAVA U SAHARI ZBUNILA MNOGE: Kiša lije danima, stvorilo se ogromno jezero

Nevjerovatni prizori iz Sahare.

Snimak sa Zoom Earth-a pokazuju nalet jake kiše koja trenutno udara u pustinju Saharu, koja je, kao najveća vruća pustinja na svijetu, poznata po suvim uslovima.

Snimak prognoze, koju je Zoom Earth objavio juče ujutru na X-u pokazuje kišu koja je od srijede krenula širom sjeverozapadne Afrike. Kiša je nastavila da pada u regionu do četvrtka, a radar predviđa da će se nastaviti i danas.

Količina kiše varira od slabe do jake, prema radaru. Post dalje povezuje padavine sa malim brojem uragana u Atlantskom okeanu koji su pogodili SAD ove godine.

“Tropski talasi, koji se često razvijaju u uragane, nisu se tako snažno pojavljivali iz centralne Afrike. Jedan ključni faktor za formiranje tropskih talasa je zona intertropske konvergencije (ITCZ). Ona se pomjerila dalje na sjever nego inače. Ovo, u kombinaciji sa rekordno pozitivnom sjevernoatlantskom oscilacijom (NAO), promijenilo je vremenske obrasce širom Atlantika i Afrike”, navodi Zoom Earth.

Ova promjena je izazvala više kiše u dijelovima svijeta koji inače ne pamte tako velike količine padavina, kao što su pustinje Sahel i Sahara.

Stanovnici malog pustinjskog grada Ain Sefra u sjeverozapadnom Alžiru bili su zapanjeni kada su vidjeli kako se ogromno jezero pojavljuje u obično suvoj pustinji u rijetkom prirodnom fenomenu nakon veoma jake kiše.

U Sahari, u kojoj obično ima malo ili nimalo kiše, a u rijetkim slučajevima, jednom u deceniji, palo je 500 odsto normalnih mjesečnih padavina ovog mjeseca.

Nastavi čitati

Aktuelno