Connect with us

Svijet

Tri velike nacije pred bankrotom!

S obzirom na to da razvijene zemlje imaju problema sa održavanjem ravnoteže kursa u odnosu na dolar, ne čudi što nerazvijene zemlje već prolaze kroz pravu dramu.

Tek je trgovina na azijskim valutnim tržištima rano ujutro zaustavila pad britanske funte, koji je od najave glavnih fiskalnih poteza nove premijerke Liz Trus bio toliko snažan da je ukazivao na stvaranje novih dubokih makroekonomskih neravnoteža koje ugroziti britanske građane i kompanije

Iako je trgovina u Aziji ublažila strahove da će se potop funte nastaviti nekontrolisano, ostala je činjenica da je funta najviše pala u odnosu na američki dolar među valutama članica G10 u odnosu na američki dolar osim japanskog jena, pri čemu je japanska centralna banka nastavila da vodi stimulativnu monetarnu politiku koja djelimično izaziva slabljenje nacionalne valute, dok je Banka Engleske među onima koji su ranije počeli da podižu kamate.

Glavni uzrok slabljenja funte od 20,4 odsto u 2022. u odnosu na dolar je zapravo globalno jačanje dolara u odnosu na većinu svjetskih valuta. Po pravilu, dolar jača svaki put kada raste globalna geopolitička tenzija, a Federalne rezerve SAD agresivno podižu kamatne stope kako bi obuzdale inflaciju. Fed je u posljednja tri navrata podizao kamate za po 0,75 procentnih poena, a donosioci odluka u tom planetarnom hramu novca procjenjuju da bi kamate na savezne fondove naredne godine mogle da idu i do 4,75 odsto, što bi, ukoliko do toga dođe, drastično povećalo troškove zaduživanja na globalnom nivou. U tom kontekstu treba posmatrati nervoznu reakciju tržišta valuta nakon najave novih britanskih fiskalnih mjera, koje u neizvjesnim vremenima donose smanjenje poreskih prihoda za nevjerovatnih 45 milijardi funti, što znači da će neto nivo zaduživanja Britanije jako rasti.

Ali bez obzira na neobičnu kombinaciju ljevičarskog populizma sa liberalnim smanjenjem poreza nove britanske vlade, ne treba sumnjati da je izvor nevolja funte nova snaga američkog dolara. Zbog neodlučnosti u pooštravanju monetarne politike Evropske centralne banke prema dolaru, evro je drastično pao, a čak i Kina, zemlja koja strogo kontroliše kurs prema korpi najvažnijih svjetskih valuta, ima problema da održi željenu vrijednost kursa. Međutim, čak i u Kini se dešavalo da juan (renminbi) sklizne na najniži nivo u odnosu na dolar u posljednje dvije godine, piše Jutarnji list.

U sadašnjoj situaciji, pad vrijednosti domaće valute više nikome ne odgovara, jer podrazumijeva uvoz inflacije iz dolarskih uvoznih područja, što je najvidljivije u uvozu energenata i drugih sirovina. S obzirom na to da razvijene zemlje imaju problema sa održavanjem ravnoteže kursa u odnosu na dolar, ne čudi što nerazvijene zemlje već prolaze kroz pravu dramu.

U Nigeriji i Somaliji jak dolar je toliko podigao inflaciju uvezene hrane, goriva i lijekova da je rizik od gladi ponovo pred vratima mnogih domaćinstava. Sve zemlje sa prevelikim dugovima u dolarima sada su, sasvim predvidljivo, na ivici finansijskog kolapsa. Naravno, u tom društvu je Argentina, a u Egiptu se očekuje bankrot, kao i u Keniji. Čak i snažne ekonomije velikih tržišta u razvoju, kao što su Indija i Južna Koreja, počinju da se suočavaju sa strukturnim problemima – kao što je privlačenje investitora – zbog jakog dolara. Od brazilskog reala do tuniskog dinara, valute zemalja u razvoju tonu u odnosu na dolar, stvarajući prepoznatljivu psihologiju krda na tržištu u kojoj se sve više zemalja, finansijskih institucija, kompanija i građana kladi na dolar kao sigurno utočište.

Esvar Prasad, autor nekoliko knjiga o valutama i jedan od vodećih globalnih stručnjaka za valutna tržišta, tvrdi za NYT da je “ostatak svijeta“ u situaciji “bez pobjede“, jer američki Fed nema izbora. već da agresivno podiže kamatne stope kako bi zaustavila inflaciju i spriječio dugoročno pogoršanje ekonomskih izgleda. Tako imamo situaciju da SAD – zemlja sa značajnim rezervama nafte i gasa – uspješno stabilizuju cijenu energenata na domaćem tržištu, ali preko dolara, koji služi kao globalna rezervna valuta, stvara probleme svima ostalima; multinacionalne kompanije i finansijske institucije poslove sa robom ili uslugama uglavnom obavljaju u dolarima, što je posebno izraženo u slučaju energenata i hrane, čije cijene zbog jačanja dolara automatski rastu na globalnom nivou. Dolari čine “samo“ 40 odsto globalnih transakcija, ali je dug zemalja u razvoju pretežno denominovan u dolarima, bez obzira da li su investitori/povjerioci iz Sjedinjenih Država ili ne, što pojačava probleme izazvane slabljenjem domicilne valute.

Sve u svemu, kada je Kvasi Kvarteng, novi prvi čovjek britanskih finansija, najavio oštro smanjenje poreskih prihoda uz podizanje nivoa zaduženosti, on se sudario sa nervoznim valutnim tržištima koja su ionako imala više razloga da dolar percipiraju kao privlačniju valutu u odnosu na funtu. Istovremeno, Kvarteng, što je zanimljivo, nije dobio neposrednu podršku guvernera Banke Engleske Endrua Bejlija, koji je odbio da odmah podigne kamate, već je najavio donošenje odkuke na redovnom sastanku zakazanom za novembar. Banka Engleske je pojasnila da neće “oklijevati da mijenjaju kamatne stope kako bi inflaciju spustili na nivo od 2 odsto”, ali je ostalo nejasno zašto nisu pružili hitnu podršku funti.

Nejasno je da li će Kvartengova najava novog srednjoročnog fiskalnog plana djelovati kao dovoljno snažan sedativ za nervozna tržišta valuta, jer nova britanska konzervativna vlada tek treba da pokaže proračun o tome kako namjeravaju da smanje odnos javnog duga prema BDP-u. Objavljivanje tog plana očekuje se 23. novembra, kada će stići prognoza nezavisne Kancelarije za budžetsku stabilnost. Do te najave, nova britanska vlada će se držati postojećih planova javne potrošnje, a sve kako bi pokazala fiskalnu odgovornost.

Iako je Liz Trus britanska konzervativka sa stavovima sličnim onima čuvene Margaret Tačer, njena vlada je pokrenula niz protekcionističkih i društvenih mjera kako bi blokirala mogući rast političke popularnosti laburista. U ovom političkom manevru kladili su se na pokretanje snažnijeg privrednog rasta, ali su potcijenili nervozu na tržištima kapitala. Dešavalo im se da su prinosi na desetogodišnje emisije britanskog duga početkom nedjelje dostigli čak 4,4 odsto, a prije najave smanjenja poreza bili su na 3,5 odsto. Nervoza je tolika da je nekoliko britanskih banaka obustavilo plasman tzv mortgage zajmova krediti (vrste hipotekarnog kredita) jer očekuju dalji snažan rast kamatnih stopa.

Ukratko, kada se konzervativna vlada u isto vrijeme igra sa setom mjera koje obično donose ljevičarski populisti, a uz to ide na liberalno smanjenje poreza, rezultat je mješavina koja širi strah na tržištima, posebno su ova tržišta već iscrpljena.

Related Topics:

Svijet

PUTIN ŽELI CIJELU UKRAJINU: Zaustaviće se kada mu nestane goriva

Ukrajinski predsednik Volodimir Zelenski izjavio je danas da takozvana “razmene teritorija” sa Rusijom neće zaustaviti rat u Ukrajini i da će se ruska ratna mašinerija zaustaviti “tek kada joj ponestane goriva”.

“Neko bi mogao pomisliti da bi teritorijalne razmene ili pokušaj da se (ruski predsednik Vladimir) Putin zavede obnavljanjem trgovine sa Amerikom ili svetom mogli da zaustave ovaj rat. To nije istina.

Ruska ratna mašinerija će se zaustaviti tek kada joj ponestane goriva”, rekao je predsednik Ukrajine na godišnjoj konferenciji YES 2025, koju je organizovala Fondacija Viktora Pinčuka, prenosi portal RBK Ukrajina.

On je naglasio da je Putinov cilj okupacija cele Ukrajine i da samo “snažni odgovori” mogu da nateraju Rusiju da promeni svoje ciljeve.

“Ovo se ne može postići samo ubeđivanjem i dijalogom. Potreban je snažan pritisak kako bi Putin, umesto okupacije Ukrajine, imao cilj očuvanje svoje ekonomije”, naglasio je Zelenski.

Dodao je da Rusija uvek pokušava da iskoristi bezbednosne deficite i da ih je potrebno popuniti efikasnom saradnjom između SAD i Evrope.

“Upravo zbog toga stvaramo novi sistem bezbednosnih garancija zasnovan na našoj snažnoj vojsci”, istakao je ukrajinski lider.

Zelenski je naveo da kada je specijalni predstavnik predsednika SAD Kit Kelog u Kijevu, ruske trupe ne izvode masovne napade, napominjući u šali da je spreman da “dodeli državljanstvo i stan” američkom zvaničniku.

Dakle, dodao je on, SAD imaju moć da utiču na ruskog predsednika kako bi on “barem korigovao svoje ponašanje”.

On je ocenio da je možda “ovo opcija za sprovođenje prekida vatre o kojoj je američki predsednik Donald Tramp govorio još u februaru”.

Nastavi čitati

Svijet

SUPRUGU UBIO PA RASKOMADAO: Brajan Volš IZBODEN u zatvoru

Brajan Volš, muškarac iz Masačusetsa optužen da je ubio i raskomadao svoju suprugu Anu Volš, rođenu Beograđanku, napadnut je u zatvoru u četvrtak, nekoliko nedjelja prije početka suđenja za ubistvo.

Volš je napadnut unutar stambene jedinice u jednom kazneno-popravnom centru u Dedemu, nešto prije 22 časa.

Kancelarija šerifa okruga Norflok nije identifikovala Volša kao žrtvu, ali je njegov advokat, Leri Tipton, potvrdio za Masslive.com da je Volš izboden.

Volš je prebačen u bolnicu Beth Israel Deaconess Medical Center u Bostonu na liječenje i tokom noći vraćen u zatvor, saopštila je kancelarija šerifa za Fox News Digital.

– Drugu osobu koja je učestvovala u incidentu savladali su čuvari, a improvizovano tupo oružje je pronađeno – navodi se u saopštenju.

Incident se istražuje.

Volš je optužen da je u januaru 2023. ubio i raskomadao svoju suprugu Anu.

Suđenje mu je zakazano za oktobar.

Ana Volš, majka troje male djece i agent za nekretnine koja je radila u Vašingtonu, nestala je na Novu godinu 2023. i prijavljena kao nestala nekoliko dana kasnije.

Njeno tijelo nikada nije pronađeno.

Sigurnosne kamere u prodavnici Home Depot snimile su Brajana Volša kako kupuje razne predmete, uključujući tri mopa i četke, dva zaštitna para naočara i nož za univerzalnu upotrebu.

Istražitelji vjeruju da je ove predmete iskoristio da se otarasi tijela svoje supruge.

Tokom potrage za Anom, istražitelji su pronašli testeru sa „malim fragmentom kosti“ u kontejneru za smeće preko puta kuće Volšove majke.

U danima nakon nestanka svoje supruge, Volš je navodno koristio iPad svog sina kako bi napravio više od desetak Google pretraga o tome kako se riješiti tijela, naveli su tužioci.

Pre njenog nestanka, Volš je unajmio privatnog detektiva jer je sumnjao da ga supruga vara.

U to vrijeme, njihov brak je bio u krizi zbog Brajanovih drugih pravnih problema.

On je bio u kućnom pritvoru u okviru uslovne kazne prije izricanja presude zbog prodaje lažnih slika Endija Vorhola, naveli su tužioci, prenosi Njujork Post.

Nastavi čitati

Svijet

KIRKOVA UDOVICA: Nemate pojma šta ste upravo oslobodili širom SAD i svijeta

Udovica Čarlija Kirka, Erika, održala je emotivan govor u kojem je zahvalila hitnim službama na pokušaju spašavanja života njenog supruga, koji je ubijen u pucnjavi na univerzitetskom kampusu u Utahu.

U prenosu uživo, stojeći pored prazne stolice koju je njen suprug koristio za snimanje podkasta, citirala je Bibliju i govorila o njegovoj ljubavi prema Donaldu Trampu, Džej Di Vansu, Sjedinjenim Državama i njihovo dvoje djece, piše BBC.

Kirk, poznati desničarski aktivista, ubijen je u srijedu tokom javnog nastupa u Juti. Osumnjičeni za ubistvo, Tajler Robinson, uhapšen je juče uveče nakon što se predao policiji.

Prenos iz sjedišta organizacije Turning Point USA u Arizoni započeo je minutom ćutanja, dok je kamera prikazivala praznu stolicu Čarlija Kirka, prenosi Index.hr.

“Gospodine predsjedniče, moj suprug vas je volio. I znao je da i vi volite njega”, rekla je kroz suze. Zahvalila je i potpredsjedniku Vansu i njegovoj supruzi što su pratili kovčeg do Arizone.

“Ali najviše od svega, Čarli je volio svoju djecu. I volio je mene. Svim srcem. I pobrinuo se da to znam svaki dan.”

Obraćajući se onima koje je nazvala “zločincima”, Kirk je poručila: “Nemate pojma kakvu ste vatru zapalili u ovoj supruzi, vapaji ove udovice odjekivaće svijetom poput bojnog pokliča. Svi bi trebalo da znaju ovo: Ako ste mislili da je misija mog supruga bila moćna prije, nemate pojma, nemate pojma šta ste upravo oslobodili širom ove zemlje i svijeta.”

Najavila je kako će se turneja njenog supruga po američkim univerzitetima nastaviti ove jeseni i u godinama koje dolaze, kao i njegov podkast.

Porodični život
Erika Kirk govorila je i o njihovom jednogodišnjem sinu i trogodišnjoj kćeri, rekavši kako ne zna da im objasni iznenadnu očevu smrt. “Dušo, tata te toliko voli. Ne brini. On je na poslovnom putu s Isusom”, poručila je kćeri. Erika Kirk (36) i djeca navodno su bili u publici u trenutku pucnjave.

Erika Kirk je poslovna žena i bivša Mis Arizone USA koja je upoznala svog supruga 2018. godine. Par se vjenčao manje od tri godine kasnije. Trenutno sprema doktorat iz biblijskih studija, vodi ministarski program i podkast usmjeren na biblijsko vođstvo. Takođe se bavi glumom i modelingom te ima sopstvenu modnu liniju.

Nastavi čitati

Aktuelno