Connect with us

Društvo

Troškovi života jedu štednju građana BiH

Kraj novembra 2022. godine donio je blagi pad ukupnih depozita u domaćem sektoru u BiH, ali na godišnjem planu za jedanaest mjeseci prošle godine jedina stopa depozita koja je imala umanjen rast u odnosu na prethodni period jeste depozit stanovništva, koji je manji za 262,1 milion KM (1,8 odsto).

Prema mišljenju stručnjaka, ovo uopšte ne predstavlja nešto novo, a usporavanje rasta depozita, kažu, direktna je posljedica inflacije i troškova života, zbog čega su građani morali potezati za ušteđevinom kako bi izmirili svakodnevne obaveze.

Ako bismo krenuli redom sa statističkim podacima, treba istaći da su ukupni depoziti domaćih sektora u BiH na kraju novembra 2022. godine iznosili 28,73 milijarde KM i manji su za 145,6 miliona KM (0,5 odsto) u odnosu na oktobar prošle godine, podaci su Centralne banke BiH (CB BiH).

“Godišnja stopa rasta ukupnih depozita u novembru iznosila je 4,2 odsto, u apsolutnom iznosu od 1,17 milijardi KM. Godišnji rast depozita registrovan je kod vladinih institucija za 396,9 miliona KM (9,7 odsto), privatnih preduzeća za 557,3 miliona KM (10,2 odsto), nefinansijskih javnih preduzeća za 209,7 miliona KM (11,9 odsto), te kod ostalih domaćih sektora za 264,8 miliona KM ili 15,5 odsto.

Smanjenje stope rasta depozita na godišnjem nivou registrovano je kod sektora stanovništva za 1,8 odsto, odnosno 262,1 milion KM”, saopšteno je iz CB BiH.

Ekonomista Igor Gavran kaže za “Nezavisne novine” da pad vrijednosti depozita stanovništva nije nikakvo iznenađenje i da se dešava zbog dvije stvari.

“Razlozi su drastični porast inflacije i troškova života. Zato su mnogi građani morali koristiti ranije ušteđeni novac za osnovne životne potrebe, a oni koji su raspolagali većom ušteđevinom, zbog gotovo nepostojećih kamata na štednju i pada vrijednosti njihovih depozita, pretvarali su ih u druge oblike ulaganja koji imaju više smisla”, ističe Gavran.

Kada je riječ o drugim kategorijama depozita, Gavran je iznenađen što je u njima došlo do bilo kakvog rasta.

“Međutim, ipak moramo imati u vidu da je stopa toga rasta daleko ispod stope inflacije i da je njihova realna vrijednost u stvari znatno manja nego ranije. Dakle, u realnom smislu je vrijednost svih depozita mnogo manja i svi su sektori u određenom smislu bili na gubitku – bilo apsolutnom, gdje je smanjena i nominalna vrijednost, ili u relativnom, gdje je nominalno ostvaren rast, ali je stvarna vrijednost manja”, pojašnjava Gavran.

S druge strane, ekonomista Saša Stevanović smatra da je usporavanje rasta depozita posljedica restriktivnih politika centralnih banaka u cjelini.

On ističe da su centralne banke odlučile da smanjuju i otežaju upotrebu novca, a sve s ciljem usporavanja inflacije.

“To je možda ispravna politika za SAD, dok je za Evropu, čini mi se, pogrešna. Sektor stanovništva je usljed inflacije počeo da troši dio svoje štednje kako bi očuvao realnu potrošnju, da štednju konvertuje u druge oblike imovine, nekretnine, a sve da bi se zaštitio od inflacije”, kaže Stevanović za “Nezavisne”.

Takođe, Stevanović smatra da je poremećaj na domaćem bankarskom tržištu došao i kao posljedica prisustva jedne banke u BiH čiji je kapital u tom trenutku bio većinski ruski.

“Potrebno je vrijeme da se novac iz sefova vrati u depozite”, kaže Stevanović i nastavlja da se u narednom periodu može očekivati nastavak trenda rasta kamatnih stopa i “smanjenje novčane mase u kojem depoziti stanovništva imaju značajno učešće”.

“Centralne banke u svijetu nastavljaju sa sprovođenjem svojih politika, rast kamatnih stopa će se nastavljati, kamate na depozite rastu sporije, tzv. pasivne kamatne stope u odnosu na aktivne kamatne stope. Ukoliko uporedite rast kamatne stope na obveznice države i rast kamatnih stopa na depozite, tendencija je da se novac uposli u državnu obveznicu, ako razmatramo samo te dvije alternative”, zaključio je Stevanović.

Related Topics:

Društvo

IGORU JANKOVIĆU IZ BANJALUKE STIŽE KONTEJNER, ali mu je najpotrebnija hrana

Igor Janković iz Banjaluke, koji živi u izuzetno teškim uslovima, konačno bi ovih dana trebalo da dobije kontejner za stanovanje, ali mu je i dalje najpotrebnije – hrana.

Kako navodi, već duže vrijeme se sam snalazi, ali teško uspijeva da obezbijedi osnovne namirnice.

“Snalazim se, ali to je stvarno nedovoljno. Dajem sve na hranu, ostaju neplaćene obaveze i sve ostalo”, kaže Janković.

Dodaje da je ranije kontaktirao Crveni krst, ali da je pomoć dobio još u decembru prošle godine, te da mu je sada ponovo potrebna pomoć.

“Nekada su davno donijeli, to je bilo polovinom decembra. Sada ništa. Prebacuju me da zovem neke brojeve. Kontaktirao sam, ali ništa konkretno”, kaže on.

Prema ranijem dogovoru s predstavnicima Grada Banjaluka, privremeni smještaj mu je najprije ponuđen u Stričićima, ali je Janković tu opciju odbio zbog velike udaljenosti.

“To je 35 kilometara daleko, nisam jednostavno to prihvatio. Dogovorio sam da se kontejner privremeno postavi ovdje gdje sam sada, malo bliže putu, da bude pristupačnije”, kaže on.

Kontejner je, kako tvrdi, obezbijeđen, ali se još čeka rješavanje priključaka i drugih tehničkih detalja. Kako kaže, mjesečno prima 350 maraka od Centra za socijalni rad, što je jedva dovoljno za lijekove i ponešto ostane za hranu.

Igor trenutno živi u kući staroj više od 70 godina, koja je u potpuno neuslovnom stanju.

” Samo što se sve nije urušilo”, kratko kaže.

Ovo je još jedan apel humanim ljudima i nadležnim institucijama da se uključe – jer je kontejner samo prvi korak. Igoru je sada najpotrebnije osnovno za život a to je hrana.

Račun za uplatu na koji možete pomoći Igoru je: BBAN 5520301838964945 Addiko bank Banjaluka na ime Igor Janković ili na broj telefona 066/945 – 670.
Nezavisne

Nastavi čitati

Društvo

VREMENSKA PROGNOZA! Pretežno oblačno sa povremenim pljuskovima

U većem dijelu zemlje očekuje se umjereno do pretežno oblačno vrijeme, uz lokalne pljuskove koji će povremeno osvježiti atmosferu. Najizraženiji padavinski režim očekuje se u višim predjelima i na zapadu zemlje, dok će južne i sjeverne oblasti imati nešto stabilnije vremenske prilike.

Vjetar će biti slab do umjeren, uglavnom južnog i jugozapadnog smjera, što će doprinositi prijatnijem osjećaju temperature, naročito u popodnevnim satima.

Jutarnje temperature kretale su se između 10 i 16 stepeni Celzijusa, dok se na jugu zemlje očekuju i vrijednosti do 18 stepeni. Najviše dnevne temperature biće u rasponu od 17 do 23 stepena, dok će se na jugu i sjeveru zemlje živa na termometru penjati i do 25 stepeni.

Iako vremenski uslovi neće biti u potpunosti stabilni, građani mogu planirati kraće boravke u prirodi uz oprez zbog mogućih kratkotrajnih pljuskova.

Nastavi čitati

Društvo

NEMA RAZLOGA ZA RADOST! Evo kakve nas vremenske prilike očekuju do kraja maja

Usljed pojačane ciklonske aktivnosti nad Evropom, u Bosni i Hercegovini se u naredne dvije sedmice očekuje nestabilno vrijeme, praćeno čestim padavinama i izraženim oscilacijama temperaturnog režima.

Do petka se očekuje dotok toplije vazdušne mase sa juga, što će usloviti postepeni porast temperature vazduha, uz povremene slabe padavine u obliku pljuskova.

Od 23. do 27. maja prognozira se nova promjena vremena, uz prodor hladnijeg vazduha sa sjevera. U tom periodu očekuju se niže temperature u odnosu na višegodišnji prosjek, kao i obilnije padavine, posebno na sjeveru zemlje. Na jugu zemlje, povremene slabe padavine moguće su do 25. maja, nakon čega se prognozira stabilnije i suvo vrijeme uz pojavu bure, koje bi se moglo zadržati do kraja mjeseca.
Do 23. maja jutra u Bosni sa temperaturama od 7 do 12 stepeni Celzijusovih, a u Hercegovini od 9 do 14 stepeni Celzijusovih. Tokom dana, u Bosni se očekuju temperature od 15 do 20 stepeni Celzijusovih, a u Hercegovini od 19 do 24 stepeni Celzijusovih.

Stiže hladniji period

Hladniji period uz temperature vazduha niže od prosječnih, očekuje se od 23. do 27. maja. U Bosni će minimalne vrijednosti biti od 4 do 9 stepeni Celzijusovih, a u Hercegovini između 6 i 11 stepeni Celzijusovih. Dnevne temperature u Bosni kretaće se od 10 do 15 stepeni Celzijusovih, a u Hercegovini od 16 do 20 stepeni Celzijusovih, prenosi N1.

Porast temperatura

Blagi porast temperatura moguć je od 28. maja, sa vrijednostima tokom jutra u Bosni od 6 do 11 stepeni Celzijusovih, a u Hercegovini između 8 i 13 stepeni Celzijusovih, danju temperature u Bosni kretaće se od 13 do 18 stepeni Celzijusovih, a u Hercegovini od 18 do 23 stepeni Celzijusovih, saopšteno je iz FHMZ BiH.

Nastavi čitati

Aktuelno