Na podračunu u Centralnoj banci BiH na kojem se skuplja novac od putarina već se nalazi 316,2 miliona KM, a sljedeći pokušaj dogovora o raspodjeli ovog novca biće krajem ovog mjeseca.

Kako je “Nezavisnim” rečeno u Kancelariji predsjedavajućeg Upravnog odbora Uprave za indirektno oporezivanje Srđana Amidžića, posljednji put ova sredstva u iznosu od 164 miliona KM raspoređena su u julu 2018. godine, i to po odluci po kojoj se vršila raspodjela i u svim prethodnim slučajevima, odnosno Federaciji BiH 59 odsto, Republici Srpskoj 39 odsto i Brčko distriktu dva odsto.

“Nakon zahtjeva iz Federacije BiH da se uradi novi način raspodjele i nekoliko pokušaja da se izmijene koeficijenti, nijedan prijedlog nije imao potrebnu podršku, odnosno konsenzus ministara finansija. Na svakoj sjednici na dnevnom redu nalazi se ova tačka dnevnog reda, kao što će biti i na narednoj, koja je planirana za kraj ovog mjeseca”, rečeno je “Nezavisnim” u Kancelariji predsjedavajućeg Upravnog odbora Uprave za indirektno oporezivanje BiH.

Inače, pojedinci u Federaciji BiH smatraju da je krajnja potrošnja goriva u Federaciji BiH mnogo veća nego u Republici Srpskoj i da njima treba da pripadne najmanje 70 odsto sredstava od 316 miliona KM. Da podsjetimo, radi se o sredstvima koja predstavljaju deset odsto rezerve od prikupljenih putarina. Od tih 316 miliona KM neraspoređeno je 11,3 miliona KM po osnovu prikupljenih putarina koje iznose 0,10 KM i čak 304,9 miliona KM koji predstavljaju deset odsto rezervi od putarina od 0,25 KM za izgradnju auto-puteva.

Nakon posljednje raspodjele, koja je, kao što smo već naveli, izvršena 2018. godine, podnesene su krivične prijave protiv Vjekoslava Bevande, u to vrijeme ministra finansija i trezora BiH, i Jelke Milićević, u to vrijeme federalnog ministra finansija. Zbog raspodjele koja je izvršena te godine na način da je FBiH pripalo 59 odsto, Republici Srpskoj 39 odsto, a Brčko distriktu dva odsto, Vlada Federacije BiH razmatrala je tu informaciju.

Nakon toga, Fadil Novalić, u to vrijeme premijer Federacije BiH, podnio je krivičnu prijavu protiv Bevande i Milićevićeve, a Tužilaštvo BiH započelo je istragu. Na zahtjev Tužilaštva BiH u 2019. godini o prijavi se izjašnjavao i Upravni odbor Uprave za indirektno oporezivanje, koji je Tužilaštvu BiH dostavio informaciju sa sjednice na kojoj su raspoređena sredstva od putarina.

“Toni Kraljević, novi ministar finansija Federacije BiH, od raspodjele sredstava i dogovora o pitanju putarina bježi jer se i on vjerovatno boji krivične prijave koja bi eventualno uslijedila nakon raspodjele 316 miliona KM”, ispričao je izvor “Nezavisnih”.

U Upravi za indirektno oporezivanje BiH rekli su nam da su posljednji put sredstva od prikupljenih putarina u iznosu od 42,7 miliona KM raspoređena 10. jula po ranijoj metodologiji, odnosno 59 odsto Federaciji BiH, 39 odsto Republici Srpskoj i dva odsto Brčko distriktu.

U UIO su za “Nezavisne” rekli da je po osnovu naknade za vođenje depozitnih računa, odnosno podračuna putarina, a u skladu sa Odlukom o utvrđivanju tarife naknada za usluge koje vrši Centralna banka Bosne i Hercegovine, Uprava za indirektno oporezivanje od maja 2021. godine do juna 2025. godine platila 315.418,14 KM.

Što se tiče raspodjele sredstava od putarine, u prethodnom periodu bilo je nekoliko pokušaja da se utvrdi metodologija po kojoj bi se vršila ta raspodjela, međutim, do toga nikada nije došlo. Prijedlozi i izračuni kako da se raspodijele sredstva išli su od toga da to treba raditi po krajnjoj potrošnji, preko toga da dužina puteva treba da bude ključna, a neki su predlagali i da presudan treba da bude broj registrovanih vozila.

Kako nezvanično saznajemo, Republici Srpskoj prihvatljiva je varijanta da se novac raspoređuje po dužini puteva, dok Federacija insistira na tome da to bude po krajnjoj potrošnji. Argument Republike Srpske je da i stanovnici Federacije BiH koriste puteve u Republici Srpskoj, kao što i stanovnici Republike Srpske koriste puteve u Federaciji BiH, te da se zbog toga ne može razmatrati varijanta o krajnjoj potrošnji. S druge strane, u Federaciji BiH glavni argument je da je krajnja potrošnja najbolji način raspodjele, jer se radi o novcu građana Federacije BiH koji treba da ostane u Federaciji BiH.

“Amerikanci će razgovarati, tačnije već razgovaraju sa Željkom Cvijanović o tome da ona, na neki način, zamijeni Milrada Dodika”.

Ovo je večeras saopštio, tokom uključenja uživo u program FTV, poznati novinar iz Vašingtona Ivica Puljić.

On je podsjetio da je Željka Cvijanović, članica Predsjedništva BiH, dolazila već dva puta u Ameriku.

“Ona je dolazila već dva puta u SAD i imala odvojene razgovore s ljudima iz američke administracije, koji pokazuju želju da ona bude glavni igrač na srpskoj strani”, kazao je Puljić,

Podsjetimo da se Željka Cvijanović nalazi na američkoj crnoj listi i da je boravila u SAD kada je bila na čelu kolektivnog šefa države BiH.

BN

Brojna zakonska rješenja, zbog kojih su se lomila koplja između pozicije i opozicije u najvišem zakonodavnom tijelu Republike Srpske, ostala su mrtvo slovo na papiru.

Zakon o neprimjenjivanju zakona i zabrani djelovanja vanustavnih institucija BiH, usvojen u februaru, još je na snazi, a iste te “vanustavne” institucije u Republici Srpskoj rade šta im se god prohtije, što dokazuju brojne akcije koje su, pod dirigentskom palicom Tužilaštva i Suda BiH, izveli policajci Državne agencije za istrage i zaštitu (SIPA).

Istovremeno, Regionalna kancelarija SIPA u banjalučkom naselju Rebrovac, udaljena manje od deset minuta vožnje od sjedišta Narodne skupštine Republike Srpske (NS RS), a koja je ovu agenciju proglasila vanustavnom, i danas, nepunih pet mjeseci kasnije, radi punim kapacitetom.

Tog, 27. februara, u parlamentu BiH je usvojen i Zakon o dopuni Krivičnog zakonika Republike Srpske, kojim je propisano da će nepoštovanje odluke institucija i organa Republike Srpske u institucijama BiH ili jedinicama lokalne samouprave biti kažnjivo zatvorom od šest mjeseci do pet godina, ali ni to zakonsko rješenje nije u praksi donijelo ništa novo.

Uostalom, baš kao i Zakon o Visokom sudskom i tužilačkom savjetu (VSTS) BiH, jer VSTS Republike Srpske, čije je formiranje planirano, još nije dobio ni svoje obrise, a istovremeno VSTS BiH redovno imenuje sudije i tužioce u Republici Srpskoj.

Vratimo li se nekoliko godina unazad, sjetićemo se da je parlament Republike Srpske izglasao i Zakon o lijekovima i medicinskim sredstvima, na sjednici održanoj 20. oktobra 2021, ali agencija za lijekove u Srpskoj ni gotovo četiri godine kasnije nije ugledala svjetlo dana.

Slobodan Stanić, bivši ministar zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske, podsjeća da se aktuelni ministar Alen Šeranić našao na američkim sankcijama zbog usvajanja Zakona o lijekovima i medicinskim sredstvima RS, a agencija nije proradila. Stanić, pritom, podsjeća da je Republika Srpska imala svoju agenciju za lijekove, a kako dodaje, ista politika, koja ju je utopila na nivo BiH, sjetila se da je vraća, što je odmah osuđeno na propast.

“Druga stvar, sama agencija za lijekove, bez granične i carinske službe, nema nikakvu funkciju. Jer, kako će lijekovi proći granicu? Prema mom mišljenju, oni koji su tu nadležnost prenosili, trebali su da misle o tome da ju je mnogo lakše prenijeti, nego vratiti. To nije jedini slučaj. Postoji hrpa zakona koje je Narodna skupština donijela i bojim se da inflacija donošenja tih zakona, koji se ne sprovode, derogira NS RS”, rekao je Stanić za “Nezavisne novine”.

Nebojša Vukanović, član Zakonodavnog odbora u NS RS, ističe da zakoni koje usvaja NS RS služe za trgovinu, te ocjenjuje da se Milorad Dodik, lider SNSD-a, “poigrava skupštinom da bi slao poruke međunarodnoj zajednici”.

“Postali smo predmet podsmijeha, svi nam se rugaju i smiju zbog toga što radimo, ali, nažalost, dok god se građani ne pobune, neće nam biti drugačije”, rekao je Vukanović za “Nezavisne novine”.

Novinar iz Banjaluke Đorđe Vujatović kaže da ti zakoni nisu usvajani da bi se poštovali, nego da podignu političke tenzije i izazovu reakciju, prije svega bošnjačkih političara i međunarodne zajednice.

“Aktuelna vlast je ionako iznad svih zakona. U zemlji u kojoj odgovornost u javnom sistemu ne postoji, postalo je, nažalost, normalno da se zakoni ne poštuju. Uobičajena je to praksa, jer je stvoren politički sistem gdje je riječ jednog čovjeka zakon, a institucije postoje samo forme radi. Dakle, ne radi se ovdje o državničkoj politici i uspostavljanju pravnog sistema, nego o političkoj pijaci. Na toj pijaci, vaga nacionalnog interesa se mjeri šupljim tegovima ispraznih skupštinskih govora i aplauza velikom vođi, a prava vrijednost je u ličnom dobitku nekolicine osoba na vrhu”, kaže Vujatović.

Prema njegovim riječima, s obzirom na čestu praksu da ni formalni predlagači, pa čak i ovi koji usvajaju zakone i zaključke dobiju radne materijale neposredno prije sjednice, onda ne treba da čudi što se to ne poštuje.

“Tako su devalvirani građani, javnost, institucije i u konačnici Republika Srpska. To je igra prava i demokratije da bi se zamaskirala autoritarna vlast. Ne znam da li su jadniji građani koji stvarno vjeruju u to ili predstavnici stranaka koji promovišu te zakone, a za nekoliko dana brane gaženje tih istih zakona”, rekao je Vujatović za “Nezavisne novine”.