Srpska pravoslavna crkva (SPC) proslaviće sutra Svetog apostola Tomu, praznik u narodu poznat kao Tomindan.

Sveti apostol Toma bio je jedan od dvanaestorice prvoapostola Hristovih.

Širio je hrišćanstvo u Palestini, a potom u Persiji i Indiji, gdje je usmrćen kopljima.

Mošti su mu u četvrtom vijeku prenesene u grad Edesu, a potom u Carigrad.

Tomindan mnoge porodice u Republici Srpskoj i Srbiji proslavljaju kao krsnu slavu.

Narodna vjerovanja i običaji
U nekim krajevima Srbije vjeruje se da ovaj svetitelj štiti domaćinstvo od vukova. Srbi vjeruju i da je Sveti Toma od oblaka oduzeo pečat zahvaljujući kojem narodu donosi kišu kao blagodet, a ne oluje koje uništavaju sve pred sobom.

Srbi vjeruju i da bi Sveti Toma, kad bi se naljutio, zemaljskom svijetu mogao da donese i drugi potom, ali u tome ga koči Presveta Marija, koja ga nadgleda. Na Tomindan koji nije crveno slovo se obično nikud ne ide i postoji izreka “Sveti Toma, sedi doma”.

Dok se u nedelju po Uskrsu slavi događaj vezan za “neverovanje” Tomino, u subotu je dan posvećen samom apostolu. Sveti Toma je poznat i kao Neverni Toma, jer je smatrao da nije moguće da je Isus vaskrsao. Prema Novom zavetu, kada se Hrist pojavio pred njim i ponudio mu da opipa rane, Toma je uzviknuo reči po kojima je upamćen:

– Gospod moj, i Bog moj! Zbog toga se danas u narodu onaj ko odbija da poveruje u nešto zove ”neverni Toma”. Veruje se da je on bio jedini od svih apostola koji je propovedao izvan granica tadašnjeg Rimskog carstva.

Širio je hrišćanstvo najpre u Palestini, potom u Persiji, a stigao je i do daleke Indije, gde je navodno umro mučeničkom smrću. Tomindan mnoge porodice u Srbiji obeležavaju kao krsnu slavu, a kako je prema narodnom verovanju Toma važio za vrednog i radnog, on se smatra zaštitnikom raznih zanatlija – drvodelja, bačvara, stolara, bunardžija i zidara.

Pripreme za slavu
Nekoliko dana pred slavu, u domu počinju pripreme, kako bi se svetac zaštitnik proslavio što svečanije. Kuća se rasprema i čisti, ukućani kupuju po nešto novo od odjeće, naročito za djecu, da se baš tog dana “ponove”. U kući treba da je svečana atmosfera i vedro raspoloženje, prenosi Espreso.

Dan uoči slave, domaćica kuće mesi kolač od čistog pšeničnog brašna, u koji se dodaje malo bogojavljenske i osvećene vodice pred slavu. Kolač se ukrašava raznim ukrasima od prostog testa (brašno i voda). na centralnom delu treba da se nađe ukras sa simbolom ISHS (Isus Hristos pobjeđuje).

U Bosni i Hercegovini se očekuje sunčano vrijeme, uz malu do umjerenu oblačnost, saopštio je Republički hidrometeorološki zavod.

Ujutro uglavnom vedro i hladnije, oko rijeka i po kotlinama magla i niska oblačnost. U nastavku dana preovladavaće sunčano uz promjenljivu oblačnost, dok će uveče doći do postepenog naoblačenja od zapada.

Vjetar slab do umjeren promjenljiv ili sjevernih smjerova. Jutarnja temperatura vazduha od jedan do pet, na jugu do devet, a u višim predjelima od minus jedan stepen Celzijusov.

Maksimalna dnevna temperatura biće od 13 do 16, na jugu oko 19 stepeni, u višim predjelima od devet stepeni Celzijusa.

Neuobičajeni vremenski obrasci predstavljaju veliki izazov za meteorologe koji pokušavaju da predvide kakva će biti nadolazeća godišnja doba.

Najtoplije ljeto ikada zabilježeno u Velikoj Britaniji, dovelo je do stvaranja ogromnog broja šumskih plodova, poput kestenja, žirova i bobičastog voća, ali stručnjaci ipak upozoravaju na fenomen poznat kao “lažna jesen”.

Britanska dobrotvorna organizacija za zaštitu prirode “National Trust” je istakla da je zbog suvih i toplih uslova u pojedinim oblastima nastupila “lažna jesen” kada drveće ranije odbacuje lišće.

Ipak, predviđa se da će u narednim sedmici u toj zemlji biti zabilježena “duga i živopisna” jesen, ali uz nezaobilazne klimatske uslove.

Neuobičajeni vremenski obrasci predstavljaju veliki izazov za stručnjake koji pokušavaju da predvide kakva će biti nadolazeća godišnja doba.

Bobičastog voća, žirova i gljiva već ima u obilju, ali ove godine su određene vrste proizvele ogroman broj plodova.

“National Trust” je saopštio da Velika Britanija proživljava “godinu šumskih plodova” koja se obično događa jednom u svake četiri godine.

Fenomen podrazumijeva da drveće i žbunje daju više hrane nego što bi životinje mogle da pojedu.

Emili Čendler, glavna baštovanka parka Danam Mesi (Dunham Massey), navela da je količina žirova koja je viđena ove godine “najveća ikada”.

Njena koleginica iz botaničke bašte Rovalen (Rowallane) u Sjevernoj Irskoj, Kler Meknali, potvrdila je da je zabilježena najbolja sezona bobičastog voća u posljednjih pet godina.

Iz dobrotvorne organizacije su saopštili da su vremenski uslovi usporili početak “lažne jeseni” kada se biljke suše i odbacuju lišće i plodove ranije nego što je uobičajeno. Ipak, septembarske kiše su dosta pomogle da stvari nastave da idu svojim predviđenim tokom.

Ipak, u Zapadnom Saseksu su neka stara stabla počela da se suše, a druga su već odbacila lišće uoči zime.

“National Trust” je u septembru izvijestio o obilnom rodu voća i bundeva. Smatra se da su klimatski uslovi tokom poslednjih godina dovele do “izazovnih uslova za razvoj biljaka”, ali da je bilo dosta voća.

Ipak, sušno vrijeme je ostavilo traga po poljoprivredu, a Nacionalno udruženje poljoprivrednika je u avgustu upozorilo da su nestašice vode značajno umanjile prinose.