Životinje iz iste vrste često sarađuju da bi ostvarile neki cilj. Međutim, relativno rijetko se nailazi na saradnju između jedinki iz različitih vrsta. Poznat primjer je blizak odnos između pasa i ljudi – u kontekstu čuvanja ovaca ili lova.

To je kod sisara. Međutim, podvodne vrste takođe ponekad sarađuju. Lijep primjer je zajednički lov jegulja murina i škarpina. Škarpina signalizira gdje bi plijen mogao biti skriven u koralima, a jegulja ga istjera iz skrovišta. Nema mjesta gdje bi plijen mogao da se sakrije. Šanse za hvatanje obroka su mnogo veće kad love zajedno, piše Phus.org.

Istraživači su već opisali takva ponašanja, ali jedno pitanje ostaje bez odgovora. Ko je vođa u tim interakcijama?

Ko odlučuje šta će da rade, gdje i kad? Da li su akteri „demokratični“ u smislu postizanja nekog oblika kompromisa ili jedna vrsta preuzima vođstvo, a druga prosto slijedi?

U okviru međunarodnog projekta, biolog Eduardo Sampajo i kolege su istraživali interakcije između obično usamljenog oktopoda Octopus cuanea i nekoliko vrsta riba.

Riba i oktopod imaju zajednički cilj – veću efikasnost lova. Tradicionalno viđenje pretpostavlja da je oktopod glavni i da ga riba jednostavno prati i oportunistički sakuplja ostatke.

Dugim, fleksibilnim pipcima, oktopod ispituje sve ćoškove lovišta, istjerujući plijen iz skrovišta. U ovom scenariju, oktopod odlučuje, a riba samo slijedi.

Međutim, kad su istraživači pažljivije pogledali, izgledalo je da ovaj odnos nije baš jednostavan kao što se mislilo.

Putem sofisticirane bihevioralne analize 3D snimaka napravljenih tokom 120 sati ronjenja, otkriveno je da svaki partner ima specijalnu ulogu, tj. da zapravo nema lidera.

Ribe su zadužene za istraživanje okruženja i odlučivanje gdje da se ide, dok oktopodi odlučuju da li i kad da se krene. Zanimljivo je da su kontrolisani eksperimenti pokazali da se oktopodi rukovode informacijama dobijenim od riba.

Tokom saradnje sa trljama, oktopodova taktika pronalaženja hrane je bila fokusiranija i efikasnija nego tokom saradnje sa škarpinama. Tako da se priroda odnosa razlikovala u zavisnosti od aktera.

Sveukupno, uspjeh oktopoda u hvatanju plijena bio je veći prilikom saradnje sa ribama.

Rezultati studije sugerišu da je ovaj odnos mnogo složeniji nego druga dosad ispitana partnerstva između vrsta u cilju lova.

Uprkos ogromnom evolucionom jazu između ovih životinja (otprilike 550 miliona godina), i ribe i oktopodi pokazuju jasne znake društvene kompetentnosti i razvijene kognicije.