Connect with us

Društvo

SUTRA JE „CRNI PETAK“, DAN KUPOHOLIČARA: Stručnjaci savjetuju oprez i upoređivanje cijena

Poslednji petak u novembru poznat kao „Crni petak“ ove godine će se obilježiti sutra nizom sniženja koja su najavili trgovci, ali ekonomisti i predstavnici potrošača upozoravaju kupce na oprez, jer je pitanje da li su sniženja stvarna ili su samo marketinški trik.

Redovni profesor Ekonomskog fakulteta u Beogradu Dragan Stojković je rekao da bi „Crni petak“, kako trgovci žele da predstave, trebalo

da bude dan kada se daju veliki realni popusti da bi potrošači mogli po super cijenama da kupe neku robu, ali praksa iz ranijih godina pokazala je da to baš i nije tako.

Kako objašnjava, dešava se da trgovci pred ovu akciju, koja se proširila i kao „Crna nedjelja“ i „Crni novembar“ prvo podignu cene, pa onda daju popuste koji idu i do 80 odsto, a u stvari kupci ne dobijaju ništa od toga.

Stojković je upozorio građane da ne bi postali žrtve „lažnog popusta“ prvo da uporede ponude odnosno vide cijene onoga što žele da kupe i tako se uvjere gdje se stvarno daju popusti, a gdje ih nema.

To poređenje, dodaje, danas je mnogo lakše jer može da se odradi onlajn, a ne da se ide iz prodavnice u prodavnice.

„Crni petak je neki kažu veliki događaj, a drugi prevara. Negde trgovci to koriste da čiste zalihe, znači da ona roba koja je nekonkurentna ode i tu se stvarno daju neki veći popusti, ali negde je cilj samo da se poveća promet“, rekao je profesor.

Prema njegovim riječima, čak i suviše neozbiljno djeluje da kad trgovci kažu da daju popust 80 odsto, jer to onda otvara pitanje da li su kupci tokom cijele godine prevareni kad trgovci sada mogu da im ponude tolike povoljnosti pri kupovini.

„Naravno iz toga izuzimam nekonkurentne zalihe, jer je to druga priča“, dodao je Stojković.

On je naglasio i da postoje kompanije odnosno neki domaći trgovinski lanci koji uopšte ne pridaju značaj „Crnom petku“, jer, kako tvrde oni svojim potrošačima daju maksimalno tokom cijele godine.

Stojković je naveo i da je po jednoj verziji „Crni petak“ dobio naziv po tome što su trgovci cele godine u Americi pravili gubitke i bili u crvenom, a onda su od prvog dana posle Dana zahvalnosti, koji je uvijek četvrtkom pri kraju novembra, počeli da budu pozitivni, a onda i nadoknade sve za vrijeme praznične kupovine koja traje od tog dana pa sve do Božića i Nove godine.

Prema njegovim riječima, u Americi se dešava da se gužve u radnjama pred „Crni petak“ formiraju ranije i da se sve rasproda vrlo brzo nakon otvaranja, a ne tako rijetko su izbijale i tuče među kupcima.

„Elektronska trgovina je to sve preoblikovala i zato sada imamo i crne nedelje, mesece i šta već“, rekao je Stojković.

On je na pitanje da li potrošači mogu da se zaštite od trgovaca koji zloupotrebljavaju „Crni petak“, rekao da bi svako ko podigne cijenu a onda spušta trebao da se kazni, kao i da bi kažnjivo trebalo da bude i to ukoliko se neki proizvod dugo drži na akciji.

„Svako lažno oglašavanje je kažnjivo. Na primer oglasite neki proizvod na sniženju a njega nemate ili imate samo jedan ili dva komada i time želite da privučete potrošače takođe treba da bude kažnjivo“, rekao je Stojković.

Predsjednik udruženja Efektiva Dejan Gavrilović smatra da „Crni petak“ u Srbiji nije ono što je „Crni petak“ u Americi ili Zapadnoj Evropi, jer tamo na taj dan neki proizvod stvarno možete nabaviti po sniženoj cijeni.

„Na primer televizor koji je koštao 500 dolara vi ga tamo tog dana možete nabaviti za 50 dolara. Zato se dešava i da potrošači u Americi maltene kampuju pred prodavnicom dan pre početka ove akcije. Zato imamo i scene gde se ljudi guraju, otimaju, a često izbiju i tuče kako bi se došlo do nekog proizvoda po jeftinoj ceni“, rekao je on .

Gavrilović ističe da toga u Srbiji nema upravo iz razloga zato što takvih popusta kod nas nema i sve se uglavnom svodi, kako kaže, dobrim dijelom na obmanu potrošača.

„Kod nas na primer tokom Crnog petka nekom proizvodu koji je mesecima pred ovu akciju koštao 10.000 dinara se poveća cena na 15.000 ili 17.000, a onda se snizi na identičnu ili čak i veću cenu nego što je bila pre ove akcije i onda se to predstavlja kao Crni petak ne bi li se potrošači obmanuli da tako nešto kupe“, objasnio je Gavrilović.

On je dodao i da je dokaz da „Crni petak“ kod nas nije ono što je u Americi je i činjenica da taj „Crni petak“ tamo traje taj jedan dan, a u Srbiji se produžio na „ Crnu nedelju“ i na „Crni mesec“.

„Da su ti popusti stvarno tako dobri kao što kažu da jesu, roba bi se prodala u dan, dva, tri i to ne bi trajalo toliko“, rekao je Gavrilović.

I on je savjetovao građane da pre nego što se odluče na kupovinu obavezno provjere i uporede cijene, jer se često dešava i da neki trgovac ponudi neku robu sa popustom, od na primjer 30 odsto, a da je ta ista roba kod drugog prodavca po regularnoj cijeni jeftinija.

U Srbiji su već početkom novembra počela sniženja i mnogi trgovci su na radnjama postavili obavještenja o „Crnom novembru“ ili „Crnoj nedjelji“.

Na popustima se oglašava sva roba, počev od tehničke, namještaja, posuđa, tepiha, odjeće, obuće, nakita, knjiga, dječijih igračaka, video igrica, opreme za kućne ljubimce, alata, kozmetike, pa čak i ponude u apotekama.

Smatra se da je izraz „crni petak“ nastao u petak, 24. septembra 1869. godine, kada su dva brokera sa Vol strita pokušala da monopolizuju celokupno tržište zlata u dogovoru sa čuvenim političarem Bosom Tvidom.

Tročlani tandem pokušao je da potkupi nekoliko političara i činovnika na visokim položajima, uključujući i određene sudije.

Plan je propao, jer je cjena zlata pala u roku od nekoliko minuta, a sa njom i mnogi investitori, zbog čega je dan ostao poznat kao „Blek frajdej“ (Black Friday).

Jedno od popularnih mišljenja je i da su ovaj naziv stvorili američki vozači i saobraćajni policajci koji su strepili od velikih gužvi u saobraćaju, nakon Dana zahvalnosti u SAD.

Društvo

DARIO CARIĆ “SVA PODGRMEČKA SELA BEZ STRUJE, kao i dalekovod Dobrljin, Blatna, dolina Japre, Ahmetovci, Vitasovci i Radomirovac”

Odbornik PDP u Skupštini opštine Novi Grad, Dario Carić zabrinut je zbog činjenice što su sva podgrmečka sela bez električne energije, kao i dalekovod Dobrljin, Blatna, dolina Japre, Ahmetovci, Vitasovci i Radomirovac.

-Ovo je zaista velika sramota i problem koji se mora rješavati po hitnom postupku. Iz ovog se primjera vidi kolika je nebriga vlasti i Novljana koji su već godinama na funkcijama u Elelktrokrajini a.d. za probleme stanovništva Novog Grada. Na ovaj problem skretao sam pažnju i na ranijim sjednicama.
Sela Podgrmeča i dio opštine Krupa na Uni bila su bez struje tri dana, upravo zbog nerješavanja problema sa dalekovodom Roga- Rudice koji električnom energijom napaja sva podgrmečka sela, a isti je star 71 godinu i u dotrajalom je stanju – kaže Carić.

Navodi da su neka sela Podgrmeča i dalje bez električne energije.

-Očita je opstrukcija vlasti u vezi struje pa i odlagališta radioaktivnog otpada Trgovska gora. Postavlja se pitanje da li je naš narod sa područja naše opštine, a posebno podgrmečkog djela otpisan od strane nadležnih organa, jer je očigledno da se stvari od životnog pitanja za opstanak namjerno ne rješavaju? Stanovnici Novog Grada zaslužuju odgovore na ova pitanja- jasan je Carić.

Poručuje da PDP smatra da su ovo pitanja od najvećeg prioriteta od kojih zavisi ostanak stanovništva na ovim prostorima i da je nedopustiv takav nezainteresovan odnos većine prema ovako važnim problemima za našu opštinu.

Nastavi čitati

Društvo

SNIJEG SRUŠIO SISTEM! Padavine razotkrile sve slabosti Srpske – putevi neprohodni, struja nestala!

Snijeg koji je proteklih dana zavejao Republiku Srpsku razotkrio je potpunu nespremnost nadležnih institucija da odgovore na ovakve vremenske uslove.

Putevi su zavejani od Banjaluke, preko Doboja, Teslića, Prnjavora, do Drvara. Probleme sa elekričnom energijom imali su stanovnici bilo koje opštine i grada u kojoj je pao snijeg. Osim lokalnih puteva neprohodni su bili i oni magistralni, a snijeg je iznenadio i one koji su trebali da očiste jedini auto-put koji imamo.

U ovoj situaciji, odgovornosti ima na svim nivoima – od republičkih preduzeća, do lokalne vlasti. Od rukovodstva Banjaluke, Doboja, Prnjavora, preko Elektorprivrde, preduzeća “Putevi RS” ali i Vlade Republike Srpske.

Osim što nam je snijeg “otkrio” da je elektro mreža toliko loša da su pojedini dijelovi Srpske tri dana bili bez struje, da zimske službe nisu spremne za snijeg u decembru i da ni na šetalištima nije sigurno, jer ne znate kada će drvo pasti, ovaj snijeg pokazao je da odgovorni nisu baš spremni preuzeti odgovornost.

Izvinjenje i priznanje da sve nije kako treba stiglo je samo od gradonačelnika Banjaluke, Draška Stanivukovića, koji je najavio sankcije i obećao da se ovako nešto više ne smije desiti. Da li je dovoljno – nije, ali da li je bilo ko drugi uradio bar to – nije. Šta nam onda poručuje ćutanje nadležnih?

Sistemski kolaps širom Srpske

Novinari koji godinama rade na terenu i izvještavaju u raznim uslovima kažu da je snijeg ponovo pokazao brojne nepravilnosti, ali i one koji rade svoj posao.

– Neprohodni putevi, zameteni trotoari, neočišćeni parkinzi. Zimska služba u Banjaluci je definitivno pala na ispitu. Neko mora odgovarati. Ništa bolje nije ni u ostalim krajiškim opštinama. Prnjavor je u potpunom kolapsu, Kneževo, Čelinac, Kotor Varoš – stanje je kritično. Pa ni autoput ‘9. januar’ dugo nije bio pročišćen. Grtalice su potpuno zakazale – rekao je za Blink novinar Ljubinko Spasojević.

Spasojević postavlja pitanje da li nam to nedostaje radne snage ili mehanizacije?

– Ništa bolji nisu ni električari. Nema struje danima ni tamo gdje je dostupno. Pojedina sela na teritoriji grada Banjaluka, u opštinama Prnjavor, Čelinac, Kneževo, Ribnik, Kotor Varoš ni narednih nekoliko dana neće dobiti struju. Ljudima se kvari hrana u zamrzivačima. I ovdje nedostaje i ljudi i opreme. Zašto? – upitao je on.

Spasojević je pohvalio banjalučke vatrogasce, istakavši da su jedini djelovali efikasno.

– Za protekla dva dana gotovo 140 intervencija. Da nije bilo njih bili bi u potpunoj blokadi. Jedini su koji su svoj posao obavili besprijekorno. Momci su imali pet do šest intervencija u jednom satu. Da su svi bili kao oni, ovaj snijeg se ne bi ni osjetio. Samo bi mu se djeca obradovala – kazao je Spasojević.

Komunikacija – jedinica ko kuća

Dok novinari rade svoj posao, dajući građanima informacije kakve imaju, stručnjake iz oblasti komunikacija pitali smo – kakve su informacije građanima davale nadležne institucije?

Savjetnica za komunikaciju i medijski trener Marija Milić, ocjenjuje da su institucije potpuno zakazale u kriznoj komunikaciji, te da građani zaslužuju objašnjenje.

– Komunikacija je katastrofalna. Svela se na lične političke objave na društvenim mrežama, kritiku druge političke strane, a bez ikakvog preuzimanja odgovornosti. Izvinjenje gradonačelnika Draška Stanivukovića za strašni sud u gradu došlo je kao iznuđeni čin, sa zakašnjenjem od dva dana. Pristojno – da, dovoljno – nikako ne. Pogotovo što smo u proteklom mandatu svjedočili ekspresnim smjenama u Gradskoj upravi, za prestupe koji nemaju čak nikakve posljedice po život građana. A sad je bila u pitanju i bezbjednost. Znači – može i više od izvinjenja. Recimo – objašnjenje. Zašto se haos uopšte dogodio – kazala je Milićeva za Blink.

Milić: Ako je gradonačelnik jedini odgovoran, zašto ne raspustimo Skupštinu?

– Vidjeli smo silne objave njegovih političkih protivnika koji su dobili većinu u gradskoj skupštini, a koji su sa nepristojnim uzvičnicima vikali na narod. Mislili su da viču na njega, ali su se zapravo nepismeno dernjali na narod koji čita. Među političkim protivnicima su i institucije koje na čelu imaju drugu političku stranu. Ako je gradonačelnik jedina odgovorna osoba u Banjaluci, zašto onda čekamo sertifikate iz CIK-a? Zašto ne raspustimo gradsku skupštinu za vijek vijekova? – upitala je ona.

Milićeva ističe da ne vjeruje da je bilo ikakvog plana komunikacije.

– Ukratko – sramota. Jedinica ko kuća za sve aktere. Svi su nam ostavili takav utisak da im je jedino važan bio oktobar i izborni dan. I nova izborna kampanja. I dalje ne znamo ko je kriv za ovo što se desilo i koliko je koštala ova katastrofa u gradu. Mislim na pare koje su dodijeljene preduzećima za čišćenje – zaključila je ona.

Paraliza širom Republike Srpske

Iako je politički fokus bio ponovo na Banjaluci, mnogih problema je bilo i u ostatku Republike Srpske.

Iz preduzeća zaduženog za dobar dio neodrađenog posla čuli smo kratko da problema ima i to u nedostatku opreme i mehanizacije.

– Kad smo ulazili u ovo, napravili smo ugovore sa svim izvođačima da imaju dovoljan broj kamiona, gredera i utovarivača. A ako bude trebalo, angažovaćemo dodatna privatna lica – rekao je direktor JP Putevi RS, Milan Dakić.

Smije li nas snijeg u decembru iznenaditi?

Da je ovo prvi put, građani bi vjerovatno imali razumijevanja, ali nije prvi put da snijeg zimi napravi kolaps skoro čitavog sistema.

Na površinu su ponovo izašli mnogi nedostaci, od toga da zimske službe nisu spremne da rade svoj posao, da struja opet neopravdano poskupljuje, da građani nemaju zimske gume, čime stvaraju dodatne porbleme u saobraćaju, do toga da imamo i nedostatak radnika i mehanizacije.

Iako u Republici Srpskoj, ali i cijeloj Bosni i Hercegovini često čujemo parolu “ništa nas ovdje više ne smije iznenaditi” izgleda da ipak može – snijeg u decembru.

blink.ba

Nastavi čitati

Društvo

DOBRO DOŠLI U 21. VIJEK! Sela kod Prnjavora 50 sati bez struje, vode i telefonskog signala

Kompletno područje Prnjavora juče je ostalo bez struje, a takođe i bez vode. U selu Štrpci kažu da su, na žalost, bili naviknuti na slične ne volje pa su se spremili za vanredno stanje, ali ipak nisu očekivali da 50 sati budu odsječeni od svijeta.

“Struje nemamo duže od 50 sati, tačnije od ponedjeljka ujutro od 7. Vrlo brzo nakon toga nestalo je signala za mobilni telefon. Problem kod većine stanovnika je voda koju dobijaju iz bunara za šta im je takođe potrebna struja. Dosta ljudi nema ni vode, pa donose od onih komšija koje imaju bazene u brdu i vodu dobijaju prirodnim padom”, rekao nam je Boban Prodanović iz sela Štrpci čija porodica ima farmu muznih krava.

Posjedovanje farme i pripadajuće mehanizacije pomoglo je ovom domaćinstvu, ali i komšijama iz okoline.

“Naviknuti smo na česte prekide struje pa su skoro sve farme obezbijeđene agregatima. Veći problem je bio nedolazak kamiona koji vrše otkup mlijeka, ali to je riješeno sinoć i jutros nakon što su poljoprivrednici sami očistili puteve svojom mehanizacijcom”, kaže Prodanović.

Komšije su kod Prodanovića punile svoje telefonske uređaje jer ne radi mobilna, a ni fiksna telefonija. Škola u selu je zatvorena od ponedjeljka, jer bez struje nema grijanja tako da su djeca na raspustu.

Štrpci se nalaze oko sedam kilometara od Prnjavora, a domaćinstvo Prodanović 14.

“Ne sjećam se kad je posljednji put bio prekid električne energije duži od 12 sati, ali kratke prekide imamo skoro svakodnevno. Dosta nas mlađih koji smo odlučili da ostanemo na selu smo naviknuti na javašluk nadležnih po pitanju struje i vode, zimskih službi i slično pa smo pripremljeni za ovakve stvari (koliko možemo biti). Najveći problem je starije stanovništvo, a takvih je dosta i nemaju komunikaciju i ne mogu zvati nikog”, ističe ovaj mještanin Štrbaca.

Slična situacije je i u ostalim dijelovima opštine Prnjavor, a od srijede ujutru voda polako dolazi kao i napajanje električnom energijom.

“Najava je da će do večeras većina korisnika imati struju, ali s obzirom na katastrofalno stanje niskonaponske mreže pitanje je koliko će uspjeti to da urade”, zabrinut je Prodanović.

Štab za vanredne situacije Grada Prnjavora održao je danas sjednicu na kojoj je razmatrana trenutna situacija nastala usljed sniježnih padavina.

“Nakon održanog sastanka, gradonačelnik, Darko Tomaš i predsjednik Skupštine Grada, Dražen Mikić zatražili su pismenu informaciju od Elektrokrajine a.d. Banja Luka, KP „Vodovod” a.d. Prnjavor i Odjeljenja za stambeno – komunalne poslove i investicije Grada Prnjavor o preduzetim aktivnostima u njihovoj nadležnosti, a vezano za nastalu situaciju na području grada, uzrokovanu sniježnim padavinama. Informacija se traži u cilju zakazivanje sjednice Skupštine Grada na kojoj bi se razmatrala ova pitanja, predložila rješenja i sankcionisala odgovorna lica”, saopštile su gradske vlasti.

Banjaluka.com

Nastavi čitati

Aktuelno