Treći i četvrti maj 2023. godine upisani su crnim slovima u istoriji Srbije.

Prije dvije godine, 3. maja 2023, u masakru u Osnovnoj školi “Vladislav Ribnikar” u Beogradu učenik te škole K.K., koji je tada imao 13 godina, iz pištolja je ubio devetoro đaka i čuvara škole, a ranio nekoliko, među kojima i nastavnicu.

Ubijeni su đaci Ana Božović, Sofija Negić, Mara Anđelković, Andrija Čikić, Bojana Asović, Angelina Aćimović, Ema Kobiljski, Katarina Martinović i Adriana Dukić te čuvar Dragan Vlahović.

K.K. se nakon što je izvršio masovni zločin hladnokrvno predao policiji.

Dan kasnije, 4. maja 2023, u selima Malo Orašje i Dubona, u opštinama Smederevo i Mladenovac, Uroš Blažić, koji je tada imao 20 godina, ubio je iz automatske puške devetoro i ranio 12 mladih ljudi.

Vlada Srbije je donijela odluku da se 3. i 4. maj ustanove kao Dani sjećanja na žrtve masovnih ubistava. Od trauma zbog ova dva masakra Srbija se neće moći oporaviti.

Zločin u “Ribnikaru” počinio je, kako su ga svjetski mediji nazvali, najmlađi masovni ubica u istoriji, ne samo u Srbiji, nego i u svijetu.

Tog 3. maja učenik K.K. je na licu mjesta iz očevog pištolja ubio školskog čuvara i osam učenika, od čega sedam djevojčica i jednog dječaka, ranio je nastavnicu istorije i šestoro đaka, od kojih je jedna učenica kasnije podlegla povredama.

K.K. je smješten u beogradsku Kliniku za neuropsihijatriju, na Odjeljenju za djecu i mlade, pod neprekidnim policijskim nadzorom, a protiv njegovih roditelja podignute su optužnice i donesene presude.

Na suđenju je K.K. rekao da se ljutio na majku jer je stalno tražila od njega da bude najbolji, te da nije bio baš svjestan kada je pucao redom u školi, prenosi InfoBijeljina.

Naveo je da je zločin počinio jer se generalno osjećao odbačenim od djece u školi, iako se sa njima normalno družio i da je sam odlučio da ih pobije.

Viši sud u Beogradu osudio je u decembru 2024. njegove roditelje Vladimira i Miljanu Kecmanović na ukupno 17 godina i šest mjeseci zatvora.

U martu ove godine Viši sud je donio presudu u parničnom postupku po tužbi 27 članova porodica ubijenih u “Ribnikaru” protiv maloljetnog K.K. i njegovih roditelja i Osnovne škole “Ribnikar” da isplate višemilionske iznose porodicama žrtava.

Pošto je u trenutku zločina K.K. imao manje od 14 godina, nije mogao krivično da odgovara za masakr.

Suđenje Urošu Blažiću počelo je u maju 2024. godine. U decembru iste godine, 19 mjeseci poslije majskih tragedija, Uroš Blažić i njegov otac Radiša osuđeni su na po 20 godina zatvora.

Blažić je proglašen krivim pred Višim sudom u Smederevu da je u noći 4. maja 2023. ubio devetoro i ranio 12 mladih ljudi u selima Dubona i Malo Orašje, između Mladenovca i Smedereva.

U isto vrijeme prvostepeno je osuđen i njegov otac Radiša Blažić na 20 godina zbog nezakonitog držanja oružja, kojim je zločin i počinjen.

Uroš Blažić u vrijeme izvršenja zločina nije napunio 21 godinu te je bio mlađi punoljetnik i, prema odredbama Krivičnog zakonika, njemu nije bilo moguće izreći kaznu doživotnog zatvora, već maksimalno 20 godina.

U Malom Orašju je na licu mjesta preminuo Marko Mitrović, dok su u bolnici naknadno od povreda preminuli Nemanja Stevanović, Lazar Milovanović, Petar Mitrović, maloljetnici Nikola Milić i Aleksandar Milovanović.

Blažić je ranio nekoliko osoba, dok je u Duboni na licu mjesta ubio Milana Panića, Kristinu Panić i Dalibora Todorovića.

Nakon masakra Uroš Blažić je zaustavio taksi i pod prijetnjom bombom vozaču naredio da ga odveze u selo Vinjište u blizini Kragujevca, gdje je i uhapšen.

Mnogi od ranjenih imaju teške posljedice i invaliditete.

U Beogradu se danas obilježava druga godišnjica masovnog ubistva u osnovnoj školi “Vladislav Ribnikar” u kojoj je 3. maja 2023. učenik sedmog razreda K.K. lišio života devet učenika i radnika obezbjeđenja te škole.

Članovi porodica ubijenih i veliki broj građana polažu cvijeće, pale svijeća i upisuju se u knjigu sjećanja, a odavanje pošte žrtvama počelo je minutom ćutanja ispred mjesta zločina u 8.40.

U tom periodu svi mediji su prekinuli program i zatamnili ekrane.

Na ulazu škole, koji je zatvoren, nalaze se fotografije i imena ubijenih, a ispisani su stihovi pesme “Tjentište” Branka Miljkovića, a ulica Kralja Milutina će, u delu od Krunske do Njegoševe ulice, biti zatvorena za saobraćaj uz definisan medijski protokol.

Na Malom Tašmajdanu se od 11 do 17 časova održava radionica pod nazivom “Vrlo jato u Vrtu vrlina” koja će pažnju zajednice usmjeriti na čuvanje sećanja na žrtve i na vrline po kojima ih pamte.

Odrasli i djeca imaju priliku da na, prethodno pripremljenim pticama, oslikavaju ili ispisuju svoja viđenja i definicije vrlina koje su stradali posjedovali i kojima i dalje inspirišu.

Program komemoracije se nastavlja na Velikom Tašmajdanu gdje će od 13 do 19 časova, biti organizovani forum “O prećutkivanju” i tribina “Otvaranje crne kutije 3. maja” na kojoj će se govoriti o razlozima koji su doveli do tragedije, propustima i odgovornosti.

Organizator komemoracije je Multidisciplinarni tim za uspostavljanje Memorijalnog centra u znak sećanja na žrtve masovnog ubistva u Oglednoj osnovnoj školi “Vladislav Ribnikar” u Beogradu, uz podršku Radne grupe za uspostavljanje Memorijalnog centra.

Vlada Srbije je prošle godine donijela odluku o obrazovanju Radne grupe za uspostavljanje Memorijalnog centra u znak sjećanja na žrtve masovnog ubistva u kojem su ubijeni Bojana Asović (11), Ana Božović (11), Katarina Martinović (12), Mara Anđelković (13), Ema Kobiljski (13), Sofija Negić (13), Andrija Čikić (14), Adriana Dukić (14), Angelina Aćimović (14) i čuvar Dragan Vlahović (53).

Članovi Radne grupe su predstavnici ministarstva nadležnih za prosvjetu, kulturu i javna ulaganja, Grada Beograda i Gradske opštine Vračar, vršilac dužnosti direktora Ogledne osnovne škole “Vladislav Ribnikar”, dva predstavnika porodica ubijenih, kao i predstavnici organizacije Victim Support Europe, Viktimološkog društva Srbije i Instituta za pedagoška istraživanja.

Učenik koji je izvršio masakr sa dva pištolja, imao je tada 13 godina i prema domaćem zakonu nije krivično odgovoran, zbog čega protiv njega nije mogao da se pokrene krivični postupak.

Od masakra dečak K.K. se nalazi u specijalnoj bolnici za maloljetnike, a protiv njegovih roditelja tada je pokrenut krivični i pet parničnih postupaka po tužbama ranjenih i porodica ubijenih.

Viši sud u Beogradu je krajem prošle godine izrekao prvostepenu presudu roditeljima dječaka, Vladimiru i Miljani Kecmanović zbog izvršenja krivičnog djela zlostavljanje i zanemarivanje maloljetnog lica kojom su osuđeni na maksimalne kazne zatvora od tri godine.

Vladimir Kecmanović je osuđen i za krivično djelo teško djelo protiv opšte sigurnosti, te mu je izrečena jedinstvena kazna zatvora od 14 i po godina.

On se od 3. maja 2023. godine nalazi u pritvoru, dok se Miljana Kecmanović sve vrijeme brani sa slobode.

Pored njih osuđen je i Nemanja Marinković, instruktor u streljani u kojoj je maloljetnik, kako se sumnja, učio da puca. Njemu je izrečena kazna od 15 mjeseci zatvora zbog krivičnog dela davanje lažnog iskaza.

Vlasnik te streljane, Ratko Ivanović, je pretohodno sklopio sporazum o priznanju krivice sa Višim javnim tužilaštvom u Beogradu na osnovu kojeg ga je sud oglasio krivim za krivično delo davanje lažnog iskaza i osudio na kaznu kućnog zatvora od šest mjeseci.

To je prvostepena presuda na koju su žalbe uložili branioci osuđenih, ali i Više javno tužilaštvo u Beogradu na oslobađaji dio u odnosu na Miljanu Kecmanović koja je oslođena za krivično djelo nedozvoljena proizvodnja, držanje, nošenje i promet oružja i eksplozivnih materija.

Apelacioni sud bi trebalo da zakaže sjednicu za razmatranje tih žalbi.

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić odlučio je da prekine posjetu Americi iz zdravstvenih razloga i vrati se u Srbiju.

Vučiću je naglo pozlilo, nakon čega je zatražio ljekarsku pomoć i poslije pregleda donio odluku da se vrati u Srbiju i napusti SAD, javio je RTS.

Beogradski mediji prenose da se zbog toga neće pojaviti na glavnim događajima zbog kojih je došao u Ameriku.

O čemu se tačno radi, kabinet predsjednika Vučića upoznaće javnost u narednim danima.

Izaslanik za specijalne misije predsjednika SAD Ričard Grenel napisao poruku podrške Vučiću na svom nalogu.

“Žao mi je što se nismo sreli, ali nadam se da je sve u redu”, napisao je Grenel.

Vučić je 30. aprila otputovao u Ameriku, gdje je trebalo da se sastane sa brojnim zvaničnicima Republikanske stranke, kao i sa predsjednikom SAD Donaldom Trampom.