Centralnom izbornom komisijom BiH upravo u periodu održavanja prijevremenih izbora za predsjednika Republike Srpske, zakazanih za 23. novembar, rukovodiće član iz reda srpskog naroda. Od 1. oktobra dolazi do promjena na čelu Centralne izborne komisije Bosne i Hercegovine (CIK BiH), jer prema sistemu rotacije predsjedanje ovom institucijom preuzima član iz reda srpskog naroda, saznaje Raport.

Novi predsjednik CIK-a BiH bit će ili Jovan Kalaba ili Vanja Bjelica-Prutina. Jedno od njih dvoje rukovodit će Komisijom u naredne skoro dvije godine, tačnije, počev od oktobra ove godine, pa naredni 21 mjesec. Dvoje kandidata

Naime, Izborni zakon BiH propisuje da se predsjednik CIK-a bira iz reda članova Komisije, i to po principu rotacije. U sedmogodišnjem ciklusu, po jedan član iz reda Hrvata, Bošnjaka, Srba te jedan iz reda Ostalih obavlja funkciju predsjednika u trajanju od 21 mjesec.

Funkciju predsjednice 1. oktobra predaće aktuelna čelnica CIKBiH Irena Hadžiabdić koja je na tu pozicija birana iz reda ostalih.

Bez obzira da li će biti izabran Kalaba ili Bjelica-Prutina, činjenica je da će Centralnom izbornom komisijom upravo u periodu održavanja prijevremenih izbora za predsjednika Srpske, zakazanih za 23. novembar, rukovoditi član iz reda srpskog naroda, kao i opštim izborima naredne godine. Podsjetimo, Vanja Bjelica-Prutina je već obavljala funkciju predsjednice CIK-a u periodu od marta do juna 2020. godine. Tada, međutim, nije imala puni mandat od 21 mjesec, jer je prethodni predsjednik iz reda srpskog naroda već iskoristio oko 18 mjeseci, pa je njoj tada ostalo svega tri mjeseca na toj poziciji. Upravo zbog toga će Bjelica-Prutina, iako od tada nije prošlo sedam godina, ponovo ući u izborni krug za predsjednicu Komisije zajedno sa Jovanom Kalabom.

CIK BiH pod stalnim pritiskom Dodika i SNSD-a

U ranijem periodu Vanja Bjelica-Prutina bila je više puta meta verbalnih napada Milorada Dodika zbog čega joj je bila dodijeljena i policijska zaštita.

Centralna izborna komisija BiH inače je već duže vrijeme pod pritiskom predsjednika SNSD-a Milorada Dodika i njegovih stranačkih kolega iz SNSD-a , koji svojim javnim nastupima često dovode u pitanje nezavisnost ove institucije i bez ikakvih argumenata ih optužuju za pristranost i da rade ‘protivno interesima srpskog naroda’, iako su u Komisiji i dva člana iz reda srpskog naroda koje je izabrao Predstavnički dom PS BiH i glasovima poslanika iz Republike Srpske.

Posebno su bili na meti kritika jer je CIK, postupajući po zakonu, utvrdio prestanak mandata Miloradu Dodiku na mjestu predsjednika Republike Srpske, što je potvrđeno i pravosnažnom odlukom Suda BiH.

U narednom periodu pred Komisijom su vjerovatno najveći izazovi u njenom dosadašnjem postojanju.

Osim organizacije prijevremenih izbora za predsjednika Republike Srpske koji su raspsisani pod Dodikovim prijetnjama da neće dozvoliti njihovo održavanje, CIK će morati provesti i proces nabavke novih tehnologija za izbore, koje bi trebale doprinijeti većoj transparentnosti izbornog procesa već na narednim općim izborima 2026.godine.

(Raport) Foto: CIK BiH

Milorad Dodik, kojem je CIK oduzela mandat predsjednika Republike Srpske, rekao je da je budžet BiH o kojem bi sutra trebalo da raspravlja Predstavnički dom Parlamentarne skupštine BiH predložen mimo Ustava i zakona, te pozvao srpske poslanike da ne podrže taj dokument.
“Taj budžet krši nekoliko članova Ustava. Institucije kulture ne pripadaju nivou BiH. Oni to žele da nametnu”, rekao je Dodik novinarima u Gradišci.

On je istakao da je osim toga, važno da srpski poslanici ne prihvate povećanje sredstava za odbranu.

“To bi išlo sve na teret prihoda Republike Srpske i mislim da srpski poslanici, bez obzira kojoj političkoj partiji pripadaju, treba to da odbiju”, rekao je Dodik.

Ukazao je da u ovom slučaju nije važno srpsko jedinstvo, već racionalnost.

“Ne želim da dajem ocjene, ali mislim da taj budžet neće proći. Ako prođe u Predstavničkom domu, neće u Domu naroda jer SNSD tamo ima tri delegata”, poručio je Dodik.

Opštinski odbor Demokratskog saveza (DEMOS) Čajniče donio je na juče održanoj sjednici jednoglasnu odluku o istupanju kompletnog članstva opštinskog odbora iz ove političke organizacije. Predsjednik Opštinskog odbora DEMOS Čajniče i odbornik u aktuelnom sazivu Skupštine opštine Čajniče Borisav Stanišić istakao je da se članstvo, nakon višemjesečne analize stanja i razmišljanja, odlučilo na ovaj korak isključivo zbog stanja u stranci i nepostojanja jasnih stavova i politika po ključnim pitanjima kako kada je u pitanju stanje unutar stranke, tako i dešavanja u Republici Srpskoj.

– Ne prelazimo u druge stranke, za sada. Imamo različitih ponuda i otvorenih razgovora, ali nakon iskustva u ovoj organizaciji i potpunog nedostatka sluha za naš odbor i sa regionalnog i republičkog nivoa, nećemo žuriti sa odlukama – ističe Stanišić.

On je, u ime cijelog Opštinskog odbora DEMOS Čajniče, izrazio žaljenje što se DEMOS kao politička organizacija koja je prije manje od tri godine ostvarila pet poslaničkih mandata danas svela na političku opciju koja se gotovo gasi.

– Nažalost, nedostatak sluha i želje da se razgovara o problemima i da se traže rješenja doveli su do ovog gdje smo sada. Mi smo mlad odbor i ne možemo da se pomirimo sa ovom pasivnošću i odumiranjem i zbog toga smo donijeli ovu odluku – zaključuje Stanišić. Podsjećamo, Srpskainfo je još prošle godine prva pisala o unutrašnjem raskolu u DEMOS i padu uticaja Nedeljka Čubrilovića, koji je tada već bio u nemilosti ne samo unutar stranke, već i kod partnera iz vladajuće koalicije. U proteklih godinu dana DEMOS je izgubio čak tri poslanika, brojne odbornike i lokalne odbore širom Republike Srpske.

Proces osipanja je započeo kada su poslanici Milan Dakić i Suzana Gašić napustili stranku, dok su Spomenka Stevanović, Aco Stanišić i Siniša Mijatović otvoreno istupili protiv Čubrilovića, tražeći njegovu smjenu sa čela stranke i ministarstva.

Čubrilović je tada odbio da odstupi, što je dodatno ubrzalo raspad DEMOS.