U Republici Srpskoj i Federaciji BiH se očekuje umjereno do pretežno oblačno i nestabilno vrijeme sa pljuskovima praćenim grmljavinom.

Biće uslova uslova za lokalne nepogode uz jače padavine ponegdje i moguću pojavu grada, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda Republike Srpske.
Tokom ranijih jutarnjih časova uz rijeke i po kotlinama moguća je prolazna magla.

Jutarnja temperatura vazduha biće od 12 do 18, a dnevna od 19 do 25, na jugu i sjeveru zemlje do 27 stepeni Celzijusovih, saopšteno je iz Federalnog hidrometeorološkog zavoda.
Duvaće slab do umjeren vjetar, uglavnom, jugozapadni.

U ponedjeljak, 3. juna, s početkom u 20 časova u Narodnom pozorištu Republike Srpske, biće svečano otvoren 26. po redu Teatar fest „Petar Kočić“.

Počeće uvodnom besjedom eminentnog glumca i reditelja Nebojše Dugalića koji će ove godine biti počasni gost Festivala. Potom ćemo imati priliku uživati u koncertu spoznaje pod nazivom „Njegoš i Kočić – korijeni“ u kojem će učestvovati oko stotinu učesnika, pored Simfonijskog orkestra Narodnog pozorišta Republike Srpske učestvuju i Akademski hor „Obilić“ AKUD „Branko Krsmanović“ iz Beograda, Kamerni hor „Kerubini“ Konfučijevog instituta UNIBL i Vladimir Bulatović (bas).

Akademski hor „Obilić“ osnovan je čak u XIX vijeku na Univerzitetu u Beogradu. Horom su dirigovali velikani srpske muzičke scene. Za svog postojanja su imali brojne uspjehe, bogat repertoar obilježila su izvođenja velikog broja vokalno- instrumentalnih scenskih djela.
Kamerni hor „Kerubini“ je posebno poznat po izvođenjima kompozicija Vlade Miloševića, kompozitora, pedagoga, dirigenta, etnomuzikologa i organizatora muzičkog života Banje Luke.

Na repertoaru koncerta za svečano otvaranje Teatar festa „Petar Kočić“ naći će se Miloševićevo djelo „Kočićeve riječi“ koje citira ovog narodnog tribuna, omuzikovljavajući ih kroz rustični zvuk Bosanske Krajine. S druge strane, naspram Vlade Miloševića stoji savremeni srpski kompozitor Rajko Maksimović, profesor kompozicije i orkestracije sa Fakulteta muzičkih umetnosti u Beogradu.

Njegova djela su izvođena na koncertima i festivalima širom nekadašnje zemlje i u inostranstvu. Maksimovićevo djelo „Testamenat crnogorskog vladike Petra Petrovića Njegoša“ je napisano za solo bas koji će izvesti Vladimir Bulatović, član pjevačkog ansambla Opere i teatra Madlenijanum, uz mješoviti hor i Simfonijski orkestar NPRS-a.

Program koncerta spaja na jednom mjestu riječi mudrog vladike Njegoša i pisca i tribuna Petra Kočića, a sve to zahvaljujući muzičkom jeziku Vlade Miloševića i Rajka Maksimovića. Upravo upoznavanje sa korijenima, u muzičkom smislu, daje odgovor na pitanje „Ko sam ja?“, odnosno „Ko smo mi?“.

Dan poslije, u utorak, 4. juna, počeće takmičarski dio Festivala predstavom iz Narodnog pozorišta Sombor, autora Mate Matišića, u režiji Ivana Vanje Alača,„Ljudi od voska“, zatim, u srijedu, 5. juna, Hrvatsko narodno kazalište iz Splita, sa predstavom „Crvena voda“, po romanu Jurice Pavičića, a u režiji Ivice Buljana.

Četvrtak je rezervisan za Pozorište „Bora Stanković“ iz Vranja, koje prvi put gostuje u NPRS- u. Članovi njihovog ansambla odigraće predstavu „Ništa nećemo zaboraviti“, po motivima romana „Kanjec filma“ i „Ista priča“ Vere Cenić, reditelja Juga Đorđevića. Nakon Vranja, očekuje nas predstava Bosanskog narodnog pozorišta iz Zenice, pod nazivom „Drama o Mirjani i ovima oko nje“, autora Ivora Martinića, u režiji Nermina Hamzagića. Za kraj takmičarskog dijela programa gledaćemo Narodno pozorište u Beogradu sa predstavom „Očevi i oci“, reditelja Veljka Mićunovića.

U čast nagrađenih, u nedjelju, 9. juna, ansambl Narodnog pozorišta iz Beograda će odigrati predstavu „Sitnice koje život znače“, po romanu Lorenca Maronea, dramatizacija Đorđe Kosić, režija Andrej Nosov.

Pored predstava koje ćemo gledati sedam večeri s početkom u 20 časova, očekuje nas i bogat prateći program. U subotu, 8. juna, s početkom u 12 časova biće održana tribina pod nazivom „U potrazi za originalnim dramskim tekstom“, na kojoj će učestvovati mnogi istaknuti stvaraoci iz pozorišnog života. Takođe, kao i proteklih godina, u sklopu pratećeg programa biće održane promocije knjiga i časopisa iz oblasti dramske umjetnosti.

Početkom godine je nastavljen trend usporavanja rasta prosječnih potrošačkih cijena i u evrozoni i u BiH, ali je temeljna inflacija još značajno iznad stope ukupne inflacije, što ukazuje na sve izraženiji rast domaćih cijena.

Ovo su podaci Centralne banke BiH, u kojima se navodi da su cijene električne energije na evropskom tržištu nastavile trend smanjenja, prvenstveno kao posljedica diverzifikacije izvora za proizvodnju električne energije.

“Vodeće centralne banke nisu mijenjale svoje referentne kamatne stope. Stabilizacija inflacijskih pritisaka u BiH, uz rast nominalnih plata, rezultirala je značajnim rastom realnih plata u februaru. Ukupni krediti i depoziti u BiH nastavili su rasti i početkom 2024. godine. Shodno rastu depozita, povećana je i osnovica za obračun obavezne rezerve, dok je višak iznad obavezne rezerve smanjen. Devizne rezerve su zabilježile rast u februaru, a usljed kretanja monetarne pasive u odnosu na kretanje deviznih rezervi koeficijent pokrića je zabilježio rast. Nakon devet mjeseci u nizu u kojima je zabilježen godišnji pad vrijednosti uvoza robe u BiH, u prva dva mjeseca 2024. godine zabilježene su pozitivne stope rasta”, piše u mjesečnom ekonomskom izvještaju Centralne banke BiH.

Agencija za statistiku BiH je objavila da je nivo cijena u aprilu 2024. godine u odnosu na isti mjesec prethodne godine viši za 2,0%.

“Prosječni rast cijena zabilježen je u odjeljcima hrana i bezalkoholni napici za 1,2%, alkoholna pića i duvan za 3,9%, namještaj, kućanski uređaji i redovno održavanje kuće za 2,2%, zdravstvo za 3,5%, prevoz za 3,1%, komunikacije za 1,7%, rekreacija i kultura za 4,5%, obrazovanje za 2,1%, restorani i hoteli za 8,8% te ostala dobra i usluge za 5,7%. Prosječni pad cijena je zabilježen u odjeljku odjeća i obuća za 7,3% i stanovanje i režijski izdaci za 0,2%”, piše u ovim podacima.

Iako minimalan, rast ukupnih cijena je veći u aprilu u odnosu na mart ove godine.

Predrag Mlinarević, profesor na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, kaže da inflacija predstavlja opšti rast nivoa cijena i mjeri se pomoću indeksa cijena na malo.

“U okviru tog indeksa su ponderisane količine proizvoda koji čine prosječnu potrošačku korpu. Međutim, pošto se inflacija računa kao procentualna promjena vrijednosti potrošačke korpe u vremenu, moguće je da cijene jedne grupe proizvoda iz potrošačke korpe stagniraju, a drugoj grupi rastu. Zato se dešava da stopa inflacije ne odgovara promjeni cijena onih proizvoda koji se najintenzivnije kupuju od strane građana kao što su prehrambeni proizvodi. Da bi se njihove cijene preciznije pratile, trebalo bi formirati indeks cijena hrane i mjeriti njegove promjene kroz vrijeme”, objašnjava Mlinarević za “Nezavisne novine”.

Jovan Vasilić, predstavnik Saveza udruženja potrošača RS i predsjednik Udruženja potrošača “Zvono” iz Bijeljine, kaže da, prema svim podacima i statistikama, inflacija iz mjeseca u mjesec pada, ali da konstantno vidimo da cijene rastu.

“Cijene su niže samo u statistikama, a svaki put kad odemo u prodavnicu vidimo da su cijene drugačije, odnosno više, i to skoro svih proizvoda. Ono što bih ja mogao reći jeste da je statistika tačan zbir netačnih podataka. Džepovi građana su sve prazniji, a potrošači trpe konstantna poskupljenja. Do kada će to moći, stvarno ne znam. Oni koji imaju novac će moći sve ovo izdržati, ali šta će biti sa onima koji nemaju novac? Stvarno ne znam”, naglasio je Vasilić za “Nezavisne novine”.