Connect with us

Politika

“NOVAC BUŠI GDJE BURGIJA NEĆE”: Mogu li milijarde iz EU integrisati Balkan?

Evropska unija najavila je šest milijardi evra vrijedan paket za zemlje zapadnog Balkana, ali pod uslovom da budu sprovedene reforme, prije svega s ciljem uspostavljanja jedinstvenog regionalnog tržišta, a koje je, po mišljenju privrednika, neophodno.

Evropska unija smatra da, ukoliko plan, koji je na Samitu Berlinskog procesa u Tirani predstavila Ursula Fon der Lajen, bude sproveden, u narednoj deceniji može se udvostručiti obim ekonomija regiona. Taj plan sastoji se od četiri stuba, prvi je uvođenje zapadnog Balkana u jedinstveno tržište EU i to kompanija u sedam ključnih oblasti, među kojima su saradnja carina, e-trgovina, bezgotovinsko plaćanje, roming itd. Drugi stub je da šest država zapadnog Balkana (Srbija, Albanija, BiH, Crna Gora, Sjeverna Makedonija i Kosovo) moraju uspostaviti jedinstveno regionalno tržište, koje bi, prema mišljenju Fon der Lajenove, podiglo BDP regiona za deset odsto. Treći stub je sprovođenje reformi koje su neophodne za ulazak zapadnog Balkana u jedinstveno tržište EU, i četvrti, izdvajanje EU za zapadni Balkan, ali pod uslovom da države tog regiona sprovedu potrebne reforme.

“Predložili smo investicioni paket od šest milijardi evra, od kojih su dvije milijarde u grantovima, a četiri u obliku zajmova. Sredstva će biti upućena ako reforme budu sprovedene”, rekla je Fon der Lajenova.

O milijardama koje treba da dođu u zemlje zapadnog Balkana nedavno je govorio i Elmedin Konaković, ministar spoljnih poslova BiH, koji je rekao da je Evropa odobrila paket od 14 milijardi evra u idućih sedam godina, od čega šest milijardi u iduće tri godine.

“Od šest milijardi, četiri milijarde biće usmjerene na poboljšanje poslovnog ambijenta na prostoru zapadnog Balkana. Ukoliko BiH ispadne iz tog paketa, najveću odgovornost imaće bh. političari”, rekao je tada Konaković apelujući na poslovnu zajednicu da izvrši pritisak na političare, jer se radi o velikoj prilici za razvoj biznisa.

Ono što je činjenica jeste da bi eventualno jedinstveno tržište zemalja zapadnog Balkana, na kojem se nalazi malo manje od 18 miliona stanovnika, bilo privlačnije investitorima, a to je istaknuto i na samitu. Trenutno, ekonomije zapadnog Balkana na 35 odsto su prosjeka Evropske unije, što je veoma malo, ali predstavlja i prednost.

Peter Sijarto, mađarski ministar spoljnih poslova, nedavno je rekao da je region zapadnog Balkana jedini i najveći potencijal za rast ukupne ekonomije Evropske unije, te da je u njenom interesu da taj prostor integriše.

“Inicijativa o jedinstvenom tržištu je već duži period aktuelna i na njoj se radi. Mi moramo i trebamo tražiti najprije tržište okruženja i održavati ga, a onda se pripremati za treća tržišta i Evropsku uniju i sve što se radi na tom planu je dobro. Novac koji se najavljuje doprinijeće svakako razvoju svakog pojedinačnog tržišta i, naravno, u interesu svih je da ekonomije dobiju bilo kakvu finansijsku podršku kako bi pojačale svoju tržišnu poziciju”, rekao je Zdravko Marinković, predsjednik Spoljnotrgovinske komore BiH.

Ekonomista Saša Stevanović kaže da cilj da se ekonomija regiona podigne dvostruko više u narednih deset godina podrazumijeva ekonomski rast regiona za sedam odsto na godišnjem nivou, što odstupa od prosječnog ekonomskog rasta u prethodnih deset godina.

“Bazirajući se samo na investicijama, mislim da to nije moguće, jer vrlo su egzaktni podaci koliko investicije doprinose ekonomskom rastu, one mogu biti i neproduktivne ako ne stvorimo tržište”, rekao je Stevanović dodajući da bi taj projektovani rast bio moguć ukoliko se našim politikama oslonimo na brzorastuća tržišta, što svakako nije tržište EU.

On kaže da će u postojećim geopolitičkim odnosima tržište EU biti umiruće, jer se Evropa koju poznajemo bazirala na resurse iz Rusije, tržište Kine i bezbjednost koju garantuje SAD.

“Treba biti slijep na činjenicu da nam je Evropa najbliža, da od nje najviše zavisimo, ali ne treba ni očekivati magični rast, ma kakve reforme da sprovodite i recepte u ambijentu u kojem prema posljednjim podacima u narednih šest godina Evropa raste po stopi od 1,4% uz inflaciju od 2,6%. Nominalni rast od 4%, da biste postigli 7%, potreban je drugačiji pristup, matematički nije izvodljivo, osim ukoliko će neko finansirati naše kapacitete koji će biti orijentisani ka Aziji ili Indiji”, rekao je Stevanović.

Regionalno tržište podrazumijeva:
-smanjenje vremena čekanja na granicama za 70 odsto

-uklanjanje prepreka koje radne dozvole predstavljaju

-uspostavljanje regionalnog tržišta e-trgovine

-slobodno kretanje uz ličnu kartu

-diplome i sertifikati priznati svugdje u regionu

-niže bankarske takse za plaćanje i prenos novca

Related Topics:

Politika

KARAN UPOZORAVA! “Intervencija na Ustav BiH o statusu Distrikta Brčko automatski znači NEZAVISNOST SRPSKE”

Do sada su visoki predstavnici intervenisali u ustave entiteta varajući nas da ih usaglašavaju sa Ustavom BiH, ali ako se neko drzne da interveniše na Ustav BiH oko statusa Distrikta Brčko automatski formalno prestaje da važi dejtonski Ustav i Republika Srpaska postaje samostalna država kakva je i bila prije Dejtona, a nakon raspada SR BiH, poručio je profesor ustavnog prava i arbitar Srpske u arbitraži spornog dijela granice na području Brčkog Siniša Karan.

Karan je u izjavi pojasnio da je amandman jedan Ustava BiH jedina formalna promjena Ustava BiH, koja je izvršena 2009. godine, i predstavlja direktno unošenje Konačne odluke o arbitraži u Ustav BiH, tako da je bilo kakvo zadiranje u pitanje Distrikta najdirektnije rušenje samog Ustava BiH.

On je podsjetio da je svih ovih godina implementacije arbitražne odluke, Republika Srpska ispunila sve svoje obaveze.

– Aktuelizovanje pitanja Brčko distrikta je posljednje sredstvo prijetnje Srpskoj, jer ne znaju više šta da rade nakon što se promijenila geopolitička situacija u svijetu i nakon što su uvidjeli da tutorstva više nema, već da je isključivo dijalog zalog za budućnost dejtonske BiH – poručio je Karan, reagujući na zaključke SDA u kojima traži da, kako kažu, “Brčko distrikt pripadne FBiH”.

Nastavi čitati

Politika

MARKOVIĆ I BODIROGA ODALI POČAST ŽRTVAMA! Održama Memorijalna akademija u Kozarskoj Dubici

Centralna manifestacija obilježavanja Dana sjećanja biće nastavljena u nedjelju, 27. aprila 2025. godine, svetom arhijerejskom liturgijom u Crkvi Svetih apostola Petra i Pavla u Kozarskoj Dubici.
Narodni poslanici Ognjen Bodiroga (SDS) i Slaviša Marković (PDP prisustvovali su sinoć Memorijalnoj akademiji povodom Dana sjećanja na žrtve genocida nad Srbima, Jevrejima i Romima u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, koja je održana u Domu kulture u Kozarskoj Dubici.

Manifestacija je organizovana od strane Odbora za obilježavanje Dana sjećanja, uz prisustvo brojnih zvaničnika, predstavnika institucija i građana, koji su zajedno odali počast nevinim žrtvama najstrašnijeg logora smrti na Balkanu – Jasenovca, ali i svim stratištima širom zloglasne NDH.

Bodiroga i Marković su, u ime Narodne skupštine Republike Srpske, kao i u ime svojih političkih stranaka, položili cvijeće i izrazili pijetet prema žrtvama, naglasivši važnost njegovanja kulture sjećanja i očuvanja istorijske istine.
Centralna manifestacija obilježavanja Dana sjećanja biće nastavljena u nedjelju, 27. aprila 2025. godine, svetom arhijerejskom liturgijom u Crkvi Svetih apostola Petra i Pavla u Kozarskoj Dubici, nakon čega će na Spomen-području Donja Gradina biti služen parastos, održana zvanična komemoracija, polaganje vijenaca i obraćanja zvaničnika.

Na ovaj način, institucije i građani Republike Srpske još jednom podsjećaju na žrtve genocida počinjenog nad srpskim, jevrejskim i romskim narodom tokom Drugog svjetskog rata, sa jasnom porukom da se zločini nikada ne smiju zaboraviti, niti ponoviti.

Nastavi čitati

Politika

DOTJERALI CARA DO DUVARA! OC “Jahorina” do guše u dugovima – KASNE PLATE RADNICIMA

Računi OC “Jahorina” već mjesec dana su u blokadi zbog neizmirenih obaveza u iznosu od 320.000 KM.

Direktor OC “Jahorina” Dejan Ljevnajić već duže vrijeme izbjegava novinare, ali se u viber grupi zaposlenih u OC “Jahorina” obratio svojim kolegama, navodeći da su Uprava i on lično bili protiv zaduženja firme, jer su svjesni da kredite ne mogu samostalno vraćati, a da probleme usložnjavaju i sankcije Republici Srpskoj.

Konačnu odluku o kreditima, tvrdi Ljevnajić, donijeli su Nadzorni odbor, na čijem je čelu Nedeljko Elek, i Skupština akcionara.

U viber grupi Ljevnajić je napisao:

“Imam potrebu i odgovornost da vas kratko informišem o stanju u našoj firmi.

Više puta sam ponovio da smo kompletna Uprava i ja bili protiv zaduženja firme, svjesni da kredite za investicije ne možemo samostalno vraćati.

Međutim, konačna odluka nije zavisila od Uprave Društva, već od odluka Nadzornog odbora i Skupštine akcionara. Svi su jasno i glasno obećali podršku.

Svjesni ovog problema, dvije godine pišemo dopise, upozoravamo, tragamo za rješenjima.

Uprava je učinila sve što je mogla da spriječi blokade. Našim ogromnim zalaganjem, do sada su redovno isplaćivane plate.

Probleme u firmi trenutno usložnjava i teška situacija – sankcije Republici Srpskoj.

Ne odustajemo, svaki dan smo u kontaktu sa resornim Ministarstvom i IRB Republike Srpske i moramo naći neko rješenje, a u svim našim razgovorima i dopisima prioritet su plate za zaposlene. Znam da ste plate i više nego zaslužili i one su prioritet svih prioriteta. Želim da znate da smo kao Uprava, i ja lično uradili sve što je u našoj moći.

Stotine dopisa nalaze se kod nas sa istom molbom ka Vladi, da se plate isplate. Vjerovao sam da će Vlada da nam izađe u susret do Vaskrsa, međutim, nije. Svakodnevno smo na vezi i čim budem imao konkretnu informaciju, javiću vam. Moram da naglasim da nam je Vlada do sada uvijek pomagala kad je bilo teško, te vjerujem da će i sada.”

Kreditne obaveze OC “Jahorina” iznose 200 miliona KM. Ono što je zanimljivo jeste da finansijsko poslovanje OC “Jahorina” nikada nije kontrolisala Glavna služba za reviziju javnog sektora Republike Srpske. Od javnog interesa posebno bi bila revizija učinka i isplativosti i efektima kreditnih zaduženja.

(BN) Foto: BN

Nastavi čitati

Aktuelno