Connect with us

Banjaluka

Banjaluka pamti 1969. godinu: Katastrofalan zemljotres iza sebe ostavio pustoš

Banjaluku, najveći grad Republike Srpske, prije 53 godine pogodio je katastrofalan zemljotres koji je iza sebe ostavio pustoš, život je izgubilo 15 ljudi, dok 1.117 bilo lakše ili teže povrijeđeno.

U zgradi “Titanik”, koja je pretrpjela teška konstruktivna oštećenja, smrtno je stradalo 13 lica, jedna djevojčica je stradala u Ulici Braće i sestara Kapor kada se obrušio dio kuće i usmrtio je dok se igrala u dvorištu.

Jedan muškarac stradao je ispred tadašnjeg restorana “Kozara” gdje ga je usmrtila cigla kad je u panici istrčao ispred restorana, prilikom jednog od naknadnih udara.

Prema podacima seizmologa Hidrometeorološkog zavoda Republike Srpske, Banjaluku su 26. i 27. oktobra 1969. godine pogodila četiri jaka zemljotresa.

Glavni udar desio se u nedjelju ujutru, 27. oktobra, u 8.10 časova jačine 6,6 stepeni Rihterove skale, a ranije prethodila su mu dva jaka zemljotresa u 15.36 časova jačine 5,6 stepeni po Rihterovoj skali i u nedjelju u 2.55 časova jačine 4,8 stepeni po Rihteru.

Poslije glavnog udara 27. oktobra uslijedio je naknadni udar u 8.53 časova jačine 4,7 jedinica Rihterove skale.

Grad je ostao devastiran, a ogromna materijalna šteta bila je pričinjena na 86.000 stambenih jedinica, 266 školskih objekata, 152 zgrade javne uprave i administracije, 146 kulturnih ustanova, 133 zdravstvena objekta i 29 socijalnih ustanova.

Banjaluka je ostala bez struje i vode, a vojska je zajedno sa građanima raščišćavala ruševine i oslobađala zatrpane. Pomoć je stizala sa svih strana, ljudi su danima bili na ulicama, mnogi su ostali bez svojih domova.

Zemljotresi su ostavili katastrofalne posljedice na području 15 opština Bosanske Krajine – Banjaluke, Čelinca, Laktaša, Gradiške, Prnjavora, Kotor Varši, Kneževa, Srpca, Ključa, Jajca, Prijedora, Sanskog Mosta, Ključa, Kozarske Dubice i Novog Grada.

Zahvaljujući velikoj solidarnosti stanovništva iz svih krajeva bivše Jugoslavije, ali i pomoći iz Evrope i svijeta, Banjaluka je ponovo stala na noge, razvijala se i postala savremen i moderan grad, univerzitetski, privredni, finansijski, politički i administrativni centar.

Načelnik Odjeljenja za opservatorsku seizmologiju u Republičkom hidrometeorološkom zavodu Snježana Cvijić Amulić je povodom 53 godina od razornog zemljotresa rekla Srni da se Banjaluka nalazi u vrlo ozbiljnoj seizmogenoj zoni gdje su se desili jaki zemljotresi i gdje se mogu očekivati čak do sedam stepeni po Rihteru.

“Treba vrlo ozbiljno shvatiti u kojoj zoni živimo. Kad će se to desiti mi ne znamo, ali postoji vjerovatnoća na osnovu naših karata koje smo pravili gdje se procjenjuje mogućnost pojave zemljotresa u određenom vremenskom periodu”, rekla je Amulićeva.

Ona je navela da je vrlo moguće da se takav zemljotres ponovi, ali da se ne zna tačno kad.

“Priprema jakog zemljotresa traje nekoliko desetina godina, otprilike oko 80 godina, što znači u nekom periodu narednih 20 do 25 godina se može očekivati ozbiljniji zemljotres na ovom području”, navela je Amulićeva.

Ona je istakla da se potresi ne mogu predvidjeti, ali da se može utvrđivati vjerovatnoća njihovog pojavljivanja na određenom prostoru na osnovu hazarda, statističkih podataka i istorijskih činjenica.

Amulićeva je pojasnila da BiH pripada evromediteranskoj zoni, odnosno zoni sa najvećim seizmičkim hazardom gdje se sudaraju afrička i evroazijska tektonska ploča.

Ona je dodala da se u dijelu zone, gdje se spajaju Dinaridi sa Panonskom nizijom, nalazi banjalučki rasjed, koji je vrlo aktivan, a pruža se od Banjaluke i ulazi u Hrvatsku.

“Na tom rasjedu se i desio petrinjski zemljotres u decembru 2020. godine koji je slika banjalučkog iz 1969. godine, kao da se tamo ponovio. Taj rasjed predstavlja zonu gdje je debljina zemljine kore prilično različita i zbog tih naponskih stanja koji se javljaju dolazi i do pojave jačih zemljotresa”, pojasnila je Amulićeva.

Ona je rekla da je seizmički hazard u Banjaluci potcijenjen zbog nedostatka podataka iz prošlosti i dodala da ne postoji akcelometrijska mreža u Republici Srpskoj osim par širokopojasnih i kratkoperiodičnih stanica.

“Mora se ozbiljnije shvatiti postojanje seizmološke službe, trebalo bi da imamo i akcelometrijsku mrežu”, navela je Amulićeva.

Prema njenim riječima, zemljotres ne ubija ljude već seizmički neotporne građevine zbog čega je potrebno poštovati propise pri projektovanju i građenju.

“Propisi o protivtrusnoj zaštiti se moraju poštovati jer ako je sve urađeno onako kako zakon nalaže onda nema potrebe da se zemljotres doživljava kao nešto strašno”, navela je Amulićeva.

Poslije serije zemljotresa tokom 1969. godine u Banjaluci se desio još jedan jači naknadni udar 31. decembra 1969. godine u 14.18 časova jačine 5,3 Rihterova stepena.

Jači zemljotresi nakon 1969. godine desili su se 20. oktobra 1970. godine u 14.45 časova jačine 4,5 stepeni po Rihteru, isti dan u 21.19 jačine 4,6 stepeni Rihterove skale, 17. februara 1975. godine u 15.24 časa jačine četiri stepena po Rihteru.

Zemljotres je zabilježen i 21. aprila 1975. godine u 1.31 čas magnitude 4,7 stepeni po Rihteru, te 13. avgusta 1981. godine u 3.58 časova sa magnitutom od 5,4 Rihtera.

Prema podacima Hidrometeorološkog zavoda, nakon 30 godina zatišja, sljedeći jači zemljotresi na području banjalučkog regiona desili su se 29. aprila 2011. godine u 1.30 časova magnitude 4,3 jedinice Rihterove skale, 28. januara 2014. godine u 1.38 časova magnitude 4,2 jedinice Rihterove skale i 3. novembra 2016. godine u 15.04 časa magnitude četiri jedinice Rihterove skale.

(Srna)

Related Topics:

Banjaluka

SAVIĆ BANJAC “Bilo bi korisno da je jednaka ZAINTERESOVANOST ZA BUDŽET SRPSKE, kao što je slučaj sa Nacrtom budžeta Banjaluke”

Gradski menadžer Banjaluke, Mirna Savić Banjac, istakla je kako bi bilo izuzetno korisno da se građani više zainteresuju za nacrte i rebalanse budžeta Republike Srpske, kao što je to slučaj sa Nacrtom budžeta Banjaluke.

– Za sve nas bilo bi više nego korisno da se ljudi bar desetim dijelom interesuju za nacrte i rebalanse budžeta Republike Srpske, kao što je to slučaj za Nacrt Banjaluke – rekla je ona.

Postavila je pitanje da li je ključ interesa za Nacrt budžeta u tome što se o njemu raspravlja sa pet mjeseci zakašnjenja. Takođe, izrazila je zabrinutost zbog toga što problemi i interesovanja vezana za Banjaluku često postaju dominantna tema, dok se značajni problemi, poput milijardi dugovanja, stotina miliona arbitraža i neisplaćivanja davanja iz republičkog budžeta, prećutkuju.

– Svaki problem i svako interesovanje vješto su postali problem i tema Banjaluke, dok milijarde dugovanja, stotine miliona arbitraža i neisplaćivanje mnogih davanja iz republičkog budžeta o kojima mi građani šapuću i govore ispod glasa, ostaju negdje u magli – naglasila je Savić Banjac.

Ukazala je na to da nema čovjeka u Republici Srpskoj koji nema stav o gotovo svakoj, pa i najmanjoj sitnici u gradu: –

– Smeće, klupa, krošnja, soba 16, radnik na parkingu, semafor, dopis…neka, i treba – navela je ona.

Prema njenim riječima, interesovanje i analiza su osnov za bolje djelovanje, ma koliko pritisci često bili neobjektivni i utemeljeni na stvarima koje su daleko od istine.

– Onda, uključite mozak, saberite informacije i donesite stav. Sami i samo svoj – poručila je Savić Banjac.

Takođe, istakla je važnost toga da građani razumiju realnost situacije i postave prava pitanja.

– I prije nego što vam kažu da na javnim raspravama upisujete želje i pozdrave za trošenje, znajte da su Banjaluci uskraćeni: cca 7 miliona od PDV-a, cca 5 miliona od parkinga, cca 3 miliona od poreza na nepokretnost – dodala je.

Savić Banjac je zatim pozvala građane da se ne bave zabavnim crtanjima želja i pozdrava, već da se fokusiraju na ozbiljne probleme koji utiču na grad. Takođe, podsjetila je na redovan budžet Republike Srpske i dva rebalansa godišnje, a najnoviji rebalans najavljen je sa iznosom od 6,5 milijardi.

– Priupitajte šta je sa subvencijama za stambene kredite, šta je sa pojedinim stipendijama, šta je sa kulturom i nastavite niz – pozvala je menadžerka Banjaluke.

Zaključila je kako je, iako sve pripada građanima i cijeloj Republici Srpskoj, za Banjaluku uvijek tu da odgovori na svaki destruktivan potez sa pet produktivnih mjera.

– Ne znam zašto SNSD u Banjaluci svaki put radi istu stvar, a očekuje drugačiji rezultat – zaključila je ona.

Blink

Nastavi čitati

Banjaluka

ODATA POČAST POLOŽENI VIJENCI I CVIJEĆE: Predstavnici Grada na obilježavanju Dana policije Republike Srpske

U Banjoj Luci je danas obilježen 4. april – Dan policije Republike Srpske.

Tim povodom, odata je počast i položeni su vijenci i cvijeće na Centralno spomen-obilježje poginulim i nestalim pripadnicima Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, odnosno za 782 pripadnika MUP-a, koji su položili živote za slobodnu Republiku Srpsku.

U ime Grada Banje Luke cvijeće su položili portparol Gradske uprave Adriana Basara i predstavnik Odjeljenja za boračko-invalidsku zaštitu Radivoj Majstorović.

Basara je, uz čestitku svim pripradnicima Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, istakla i to da je velika čast obilježiti ovaj važan jubilej.

-Danas sam imala priliku da prisustvujem obilježavanju Dana policije Republike Srpske. Dan osnivanja policije jedan je od najznačajnijih datuma u istoriji Republike Srpske, koji obilježavamo s ponosom, dubokim uvažavanjem i zahvalnošću prema svima koji su svoj život posvetili zaštiti bezbjednosti građana i očuvanju mira. Ovo je prilika da se prisjetimo njihove hrabrosti, žrtve i posvećenosti, ali i da iskažemo podršku svim pripadnicima policije koji svakodnevno rade na zaštiti naših porodica, ulica i zajednice – istakla je ona.

Policija Republike Srpske formirana je 4. aprila 1992. godine i izvršna je institucija, operativni i istražni organ Ministarstva unutrašnjih poslova.

Nastavi čitati

Banjaluka

„ZA ŽIVOT ŽENA“: Sajam ženskog preduzetništa u Parku „Petar Kočić“

Sajam ženskog preduzetništva, kao završna manifestacija u okviru ovogodišnje kampanje „Za život žena“, biće održan sutra, 5. aprila u Parku „Petar Kočić“.

Otvaranje Sajma je u 11.00 časova, nakon čega će uslijediti koncert polaznika Muzičko-edukativnog centra, a od 12.00 časova revija polaznika modne agencije „E Couture“ (predstavljanje brenda „MISE COUTURE“).

Istog dana, 5. aprila, od 13.00 časova biće organizovana radionica, izrada prirodnih melema – Refresh by Jelena Klasan, a od 13.30 časova – prezentacija igračaka – Brog d.o.o – Branka Majstorović.

Od 14.00 časova planiran je muzički program uz di – džeja.

Nastavi čitati

Aktuelno