Connect with us

Društvo

Četvrtina građana tvrdi da su im stranke nudile novac za glas

Građani BiH nemaju povjerenje u izborni sistem u BiH, a čak četvrtina tvrdi da im je nuđen novac da glasaju za određenu stranku ili pojedinca, proističe iz istraživanja “Percepcije javnosti o izborima u BiH”, koje je uradila Kancelarija Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS) u BiH.

Naime, 41,3 odsto ispitanika smatra da izborni sistem u BiH ne omogućava istinski odraz volje građana, dok samo 28,2 odsto ispitanika vjeruje da to izborni sistem omogućava u potpunosti.

Sličan je odnos i kad je u pitanju pravednost izbornog sistema, jer 42 odsto ispitanika, kako je navedeno, smatra da se izbori provode na nepravedan ili uglavnom nepravedan način, dok suprotno misli njih samo 23 odsto.

Na pitanje “Koliko često mislite da se dešavaju izborne prevare u BiH”, njih gotovo 90 odsto vjeruje da se to dešava, dok samo 6,2 odsto kažu da se izborne prevare ne dešavaju nikad.

Iako građani tvrde da postoje nezakoniti pokušaji da ih natjeraju da glasaju na određen način, njih samo 9,5 odsto ističe da su prijetnje prijavili, dok ih 6,8 odsto tvrdi da su ucjenjivani i da su to prijavili.

“Istraživanjem su otkrivene najčešće prakse prevara u svrhu izborne manipulacije. Novac je nuđen 25,8 odsto ispitanika da bi glasala ili glasao za određenu stranku ili kandidata. Više od jednog od pet ispitanika je prijavilo da ih je neko iz biračkog odbora instruirao za koga da glasaju”, istaknuto je u istraživanju.

Kada je riječ o slabljenju integriteta izbornog procesa, u izvještaju ističu da se građani najviše pribojavaju neregularnosti pri brojanju glasova na biračkim mjestima, a 22 odsto ih smatra da se izborne prevare dešavaju na višim instancama, odnosno u opštinskim izbornim komisijama ili na nivou Centralne izborne komisije (CIK) BiH. Njih 15 odsto smatra da su problematični birački spiskovi, odnosno neregularnosti u njima.

Kada je riječ o povjerenju, 64 odsto ne vjeruje biračkim odborima, 65 odsto ih ne vjeruje opštinskim izbornim komisijama, CIK-u BiH ne vjeruje 59 odsto, dok medijima ne vjeruje 58 odsto građana. Nevladinim organizacijama, prema ovom istraživanju, ne vjeruje 55 odsto, političkim strankama ne vjeruje 69 odsto građana, 60 odsto ne vjeruje tužilaštvima, a 57 odsto ne vjeruje sudovima.

“Ispitanici smatraju da je važno izmijeniti Izborni zakon, 64,6 odsto podržava ovaj stav, a 14 odsto je izjavilo da izmjene zakona nisu važne”, naglašeno je u izvještaju.

Vehid Šehić iz Koalicije građana “Pod lupom” kaže za “Nezavisne novine” da su nedavno nametnuta tehnička rješenja visokog predstavnika kojeg u RS ne priznaju prvi korak ka većem integritetu izbornog procesa, ali ističe da to još nije dovoljno.

“Dok se ne uvedu nove tehnologije, a smatram da će to biti već na lokalnim izborima, neće biti u potpunosti zaštićen integritet. Građani imaju i veliko nepovjerenje prema političkim strankama jer su svjedoci masovnog kršenja Izbornog zakona”, smatra Šehić.

On ističe da će Koalicija “Pod lupom” uspjeti da pokrije oko 30 odsto svih biračkih mjesta posmatračima, s tim da će se fokusirati na ona mjesta koja su najkritičnija.

“Mi imamo svoje metode i procedure i gledaćemo da pokrijemo kritična biračka mjesta u okviru jedne izborne jedinice, odnosno tamo gdje je najveća mogućnost kršenja zakona. Imaćemo i mobilne timove koji će obilaziti i ona mjesta gdje nemamo stalnog posmatrača”, rekao je Šehić.

Azra Husarić Omerović, novinarka BIRN-a, za “Nezavisne novine” kaže da se izborne prevare procesuiraju malo i sporo i uglavnom pogoduju počiniocima, odnosno političkim strankama, jer su, kako ističe, kazne uslovne ili novčane u iznosu koji ne oštećuje iste u mjeri u kojoj su ugrozili ili narušili izborni integritet.

“Nedavno je u Doboju podignut niz optužnica za članove biračkih odbora, ali tu ostaje problem u sankcionisanju političkih stranka, odnosno naredbodavaca takvih postupanja”, smatra ona.

Dodaje da pravosuđe vrlo malo radi na izbornim nepravilnostima iako sve monitoring organizacije i novinari ukazuju na brojne zloupotrebe.

“Sud BiH je prošle godine donio tri presude za osobe iz Brčkog zbog izbornih prevara na općim izborima 2018. godine, čime su osuđeni uslovno na šest mjeseci zatvora, ali bez izvršenja ukoliko ne počine neko krivično djelo u roku od tri godine, što čak nije nijedan mandat do narednih općih izbora. Samim tim, oni već u narednom mandatnom ciklusu izbora mogu ponoviti isto djelo i zloupotrijebiti izborni proces”, kaže ona.

Related Topics:

Društvo

OD POSLJEDICA SRČANOG UDARA, preminuo banjalučki novinar NENAD MARKOVIĆ

Poznati sportski novinar Nenad Marković, preminuo je jutros iznenada u 50 godini. Rođen je 8. juna 1974. godine u Zavidovićima.
Radio je kao sportski novinar u redakcijama Radija Republike Srpske, Nezavisnih novina, Nezavisne televizije, Alternativne televizije i BHRT-a.

Bio je i učesnik Odbrambeno-otadžbinskog rata.
Komemoracija će biti održana sutra u 11 časova u Banskom dvoru.

Posljednji ispraćaj i sahrana obaviće se u subotu, 4. maja, na Gradskom groblju u Pobrđu u 13.00 časova, a opijelo će se služiti pola časa ranije.

Nastavi čitati

Društvo

KAO ŠTO JE I NAJAVLJENO: UNRS povodom Dana slobode medija proglasila DŽULIJANA ASANŽA počasnim članom

Udruženje novinara Republike Srpske čestitalo je svim kolegama i cjelokupnoj medijskoj publici Međunarodni dan slobode medija. Kao što je ranije najavljeno, Udruženje je ove godine proglasilo Džulijana Asanža počasnim članom UNRS.

Ovaj potez nije potrebno obrazlagati nikome, posebno onima koji se bave pitanjem slobode govora i misli, budući da je Asanž postao istinski mučenik za ovaj ideal u svjetskim okvirima, naveli su iz UNRS.

„Ujedno, želimo skrenuti pažnju domaće javnosti na to, da je Džulijan Asanž pred ekstradicijom, od koje ga dijeli još jedno ročište. Ono što je neprihvatljivo sa stanovišta svjetske medijske scene i međunarodnog prava, jeste da ga žele utamničiti u Sjedinjenim Američkim Državama, čiji nije državljanin, kao ni državljanin Velike Britanije, koja ga je uhapsila izvukavši ga iz Ambasade Еkvadora. Tim gore, čine to zbog svih onih stvari koje su garantovane drugim amandmanom američkog Ustava, a tiču se slobode govora i štampe“, navodi se u saopštenju povodom Međunarodnog dana slobode medija.

Važna tema u protekloj godini, za medijski esnaf, bile su izmjene krivičnog zakonika Republike Srpske u domenu klevete, podsjećaju. UNRS, koje je pratilo situaciju u protekloj godini izražava zadovoljstvo što nije došlo do epidemije tužbi protiv novinara i njihovih redakcija.

„Desilo se ono što smo i predviđali, odnosno da zbog velikih novčanih iznosa propisanih za obeštećenje, građani u povećanom obimu tuže jedni druge za klevetu. Za sada se ne može detektovati povećan sistemski pritisak na medijske slobode u Srpskoj, što je bila najveća opasnost koja je vrebala iz ovog zakonskog rješenja.

Od tema zakonske regulative, u ovoj godini za UNRS je najvažniji novi Zakon o medijima, koji se priprema i u čiju izradu su uključeni i naši predstavnici, kroz prisustvo u Radnoj grupi. Uz to, veoma važno je pitanje izrade Registra organizacija koje predstavljaju agente stranog uticaja u Republici Srpskoj, na način na koji su to Sjedinjene Američke Države uradile 1938. godine, Ruska Federacija 2012. godine, a sličan takav zakon očekuje se da će u ponovljenom pokušaju donijeti i parlament Gruzije“, kažu u UNRS.

Ističu da ovakav zakon o „stranim agentima“ nije potreban samo zbog malignog inostranog uticaja na rovite društvenopolitičke prilike u našoj zemlji, već je „jasno da neekonomski mediji, finansirani iz budžeta stranih i neprijateljskih zemalja da zastupaju isključivo njihove interese u našem javnom prostoru; prave nelojalnu konkurenciju i otežavaju poslovanje bez zastupanja javnog interesa, pa i zakonima tržišta gase domaće medije, koji posluju u realnom sektoru.“

Potrebno je zaštiti domaću proizvodnju, kao što se to čini carinama, te građanima upozorenjem jasno napraviti razliku između medija koji svoj novac zarađuju, od onih koji su donirani i ne zavise od domaćeg tržišta, te predstavljaju neku vrstu službenika strane države, odnosno vlade, napominju iz ovog Udruženja.

Za sam kraj, UNRS odlučno odbija nametnute izmjene Krivičnog zakonika BiH, koje je proglasio državljanin Republike Austrije Valentin Incko, a pokušava sprovesti u djelo državljanin Saveze Republike Njemačke, Kristijan Šmit; jer su one, kako kažu, klasičan primjer uvođenja „verbalnog delikta“, sa čijim zlom je ovo društvo raskrstilo odavno i ne namjeravamo se vraćati u mrak totalitarizma i jednoumlja.

„Ovo je trenutno najopasniji oblik institucionalnog, odnosno parainstitucionalnog pritiska na slobodu medija, gušenja i ograničavanja slobode misli i dijaloga pod prijetnjom sankcija državne prinude. Tim gore, jer su donesene na nelegalan, netransparentan i krajnje nedemokratski način – ukazom stranog državljanina, koji na to nema pravo ni po kojem osnovu. To je opasnost ne samo za za slobodno misleće ljude, već i po ustavni poredak i osnovne principe pravde i zakonitosti“, saopšteno je iz UNRS.

UNRS poziva novinare da ne podliježu autocenzuri po ovom pitanju, nego da javnost informišu istinito i pravovremeno, kako im kodeks novinarske profesije i nalaže. To je posebno važno naglasiti na današnji dan, Međunarodni dan slobode medija, zaključuju iz Udruženja novinara Republike Srpske.

Nastavi čitati

Društvo

DANAS DAN SLOBODE MEDIJA: Šta su zvaničnici RS poručili novinarima

Danas je Dan slobode medija koji ima za cilj podizanje svijesti o značaju slobode i nezavisnosti medija.

Svjetski dan slobode medija prvi put je obilježen 3. maja 1994. godine. Organizacije za zaštitu ljudskih prava i udruženja novinara smatraju da se situacija sa slobodom medija posljednjih godina pogoršala.

Milorad Dodik, predsjednik Republike Srpske, rekao je da je Srpska, kao demokratsko društvo, stvorila uslove za rad svih medija cijeneći važnosti slobode izražavanja, ulogu i značaj medija, kao i pravovremeno informisanje javnosti u savremenom svijetu.

“Institucije Srpske će nastaviti u potpunosti podržavati profesionalne medije kako bi im se obezbijedio bolji položaj i povoljniji uslovi rada. Čestitam vam ovaj dan, uz želju za mnogo uspjeha na profesionalnom i ličnom planu”, navodi se u Dodikovoj čestitki povodom Međunarodnog dana slobode medija.

Zahvalio se svim medijskim radnicima koji prate aktuelna dešavanja, te pružaju, objektivne i pouzdane informacije.

“Slobodni i objektivni mediji, posvećeni istini i pravdi, tačnom i pravovremenom informisanju javnosti o svim važnim događajima jedan su od najvažniji stubova svakog demokratskog društva”, navodi se u čestitki predsjednika Narodne skupštine RS Nenada Stevandića.

Dodaju smo ponosni na činjenicu da Republika Srpska i njene najviše institucije u potpunosti poštuju slobodu i nezavisnost medija, zagarantovane zakonom i Ustavom. Naglasio je da je Narodna skupština Republike Srpske uvijek otvorena za saradnju sa medijima, podržavajući profesionalno i objektivno novinarstvo.

“U ime Vlade Republike Srpske i svoje ime, povodom 3. maja – Međunarodnog dana slobode medija, upućujem vam iskrene čestitke, sa željom da nastavite da profesionalno i objektivno izvještavate javnost o najvažnijim pitanjima iz naše društvene stvarnosti. Slobodni, nezavisni i profesionalni mediji važan su faktor svakog društva, a novinarska profesija jedan je od glavnih stubova razvoja demokratije”, navodi se u čestitki premijera RS Radovana Viškovića i dodaje da su mediji ogledalo društva i slika javnosti, ali i pokretači društvenih promjena.

Srpski član Predsjedništva BiH Željka Cvijanović naglasila je veoma važnu ulogu medijske zajednice u izgradnji svakog demokratskog i slobodnog društva

“Zadatak medijskih radnika je da profesionalno obavljaju svoj posao u najboljem interesu javnosti i građana, a društva u cjelini da unapređuje ambijent i stvara klimu za njihov nesmetan rad i omogući što viši stepen medijskih sloboda”, navodi se u njenoj četitki.

Ona je medijiskim radnicima zaželjela bolji materijalni, profesionalni i ukupni društveni položaj.

Nastavi čitati

Aktuelno